Տաղեր

Ի հողոյ հաւասար անձնէ
Եւ անարժան ձեր ծառայէ,
Ի Թոխաթցի Մինաս դպրէ,
Շատ կարօտով բարեւ հասցէ:

Զորպէսն ձեր հարցանելով,
Ի կենցաղոյս որոնելով,
Առողջ կենայք յերկար ամով,
Թէ ի ցամաք եւ թէ ի ծով:

Մտամոլորս մեղաց գերի,
Թուղթ գրեցի հերիսայի,
Շուտով առ ձեզ ուղարկեցի,
Միթէ բարի խապար հասնի:

Կամ եւ նայիմ ես դեգերած,
Անձամբ գծուծ, մտօք կորած
Եւ աչվներս մրափած,
Կիսահիւանդ էի պառկած:

Յանկարծակի զդուռն բացին,
Զմօհրած նամակն ի յիս տւին,
Ասցին. Կարդա դու առանձին,
Զքո թղթին պատասխանին:

Հիւանդ մարմինս ի դող ելաւ,
Յանկարծ շուտով առողջացաւ,
Հոգով, մարմնով ուրախացաւ,
Երբ հերիսի խապար հասաւ:

Հոգեւոր տէր, ես քո ծառայ,
Քեզ անառակ որդի եղայ,
Ես ղալտեցայ իբրեւ զԵւայ,
Թէ արժան չեմ, ղապուլ արա:

Սուրբ վարդապետ քաջ եւ արի,
Արթուն անուամբն Վանեցի,
Շատ հերիսայ կերցուց մեզի
Մէկին հազար իւրեան տացի:

Թէպէտ որ եմ խիստ մեղաւոր,
Հիւանդ հոգով, ծեր, ալեւոր,
Ի ձեր առջեւն եմ գլխիկոր,
Ղապուլ արէք սրտիւ յորդոր:

Բարեկենդանն մերձացաւ,
Ուրախութեան ժամն հասաւ,
Աբեղաթողն մօտեցաւ,
Մորթէթօթովն անհետ եղաւ:

Այս դառն տեղս, որ մեք անկաք,
Ամէն բանէ մահրում ելաք,
Հոգեւորէն զրկուեցաք,
Եկաք մարմնոյ ծառայ եղաք:

Յոյս ունիմ առ Տէրն ամէին,
Որ մեզ շուտով նա ողորմի,
Միթէ փութով մահ չի կամի,
Դառնամք երթամք ի մեր տեղի:

Բարկենդան է, մի՛ մեղադրէք,
Զինչ որ ասեմ, ի վեր չառնէք,
Զհերիսին թապտիրն արէք
Եւ կանխկեկ ուտեցուցէք:

Ո՛վ Թոխաթցի Մինաս դպիր
Ի հերիսին փէշն կպիր,
Թուլցուր զգօտիդ եւ կշտացիր,
Փափագանացդ քո հասիր:

Ա՛յ հերիսայ, իմ սիրելի,
Ամենեցուն ես ցանկալի,
ՅԵրուսաղէմ ՚ւ ամէն տեղի,
Առանց քեզի մատաղ չլինի:

Ա՛յ հերիսայ, իմ գովական,
Ոչ ոք չկայ ի քեզ նման,
Ամէն մարդիկ դէմ քեզ դողան,
Եւս առաւել ես անարժան:

Ա՛յ հերիսայ, դու թագաւոր,
Քէշկէկն քեզ է սպասաւոր,
Խորվուն է քեզ մեծ զինաւոր,
Փիլաւն քեզ նմանաւոր:

Ա՛յ հերիսայ, ընտիր գոված,
Ապուրներու մէջն ես օրհնած,
Մեռեալքն զքեզ ապսպրած,
Քենով փրկին յամէն մեղաց:

Ով զիւր մեռելն կու սիրէ,
Պատարագաւ զնա յիշէ,
Գիշերն ի բուն զքեզ եփէ
Եւ վաղվնէն առատ բաշխէ:

Ամէն մարդոյ հեշտ ուտելի
Եւ առաւել ծերոց դասի,
Առանց ծամել ի կուլ տանի
Եւ իւր հոգին փառաւորի:

Ա՛յ հերիսայ, իմ գովելի,
Բազում բարեաց ես արժանի,
Շաքարն եւ մեղրն ի դէմ քեզի
Բնաւ ի քեզ ոչ նմանի:

Ա՛յ հերիսայ, ապուր գոված,
Յամենեցուն ես դու պատւած,
Թէ մեռելոց, թէ կենդանեաց,
Դեղթափ ես դու փորու քաղցած:

Ա՛յ հերիսայ, իմ գովելի,
Արժան լինիս դու իմ բերնի,
Կակուղ լօշով ի կուլ տայի,
Կարմիր գինով զքեզ թաղէի:

Ես ծեր ալեօքս մեղաւոր,
Զքեզ կու սիրեմ սրտիւ բոլոր,
Զինչ կերակուր կայ խիստ աղուոր,
Ամենեցուն դու թագաւոր:

Քաւել թէ ինչ անգէտ մարդ է,
Որ քո հարկիքն չի գիտէ,
Կամ զքեզ սիրով չմեծարէ,
Կամ առանց քեզ մատաղ առնէ:

Քահանայից դասքն երամով,
Յորժամ ընթրիս լսեն քենով,
Զքունն ծախեն յոյժ խնդալով,
Թէ հերիսայ կուտենք յոլով:

Յորժամ որ առաւօտ լինայ,
Յեկեղեցին փութան նոքա,
Այլ ոչ աղօթք մտվին կու գայ,
Թէ հերիսան յերբ պիտի գայ:

Երբ որ զհերիսան բերին,
Սպասաւորքն յառաջ եկին,
Զիւղն անուշն ըղորդեցին
Եւ բուրվառով խնկարկեցին:

Քահանայից դասքն ցնծացին,
Սարկաւագաց ջոկքն բերկրին
Եւ ժողովուրդքն խնդացին
Եւ զպատառն ըղորդեցին:

Երբ զհերիսան բազմեցուցին,
Յառջեւ քահանայից եդին,
Տիկ մի գինի այլ հետ բերին,
Եւ մատռուակն ի հետ նորին:

Ա՛յ հերիսայ, զիս խեղճ արիր,
Որ յայս երկիրս ձգեցիր,
Տարին անգամ չես հանդիպիր,
Որ զքեզ ինձի ի կեր տայիր:

Ամ խիստ անուշ ես, հերիսայ,
Երբ արդար եղըդ շատ լինայ,
Կակուղ հացիկն ընկերանայ,
Ով որ ուտէ, ուրախանայ:

Այլ ինչ գովանք տամ հերիսի,
Երնէկ անոր, որ հանդիպի,
Կամ ես եւ դուն մէն պիտէի,
Ի սրտիս մէջն տեղ տայի:

Զինչ ազգ որ կան ի յաշխարհի,
Քեզ գովանք տան ի հետ ինձի
Եւ փափագին ի դէմ քեզի,
Որպէս մեղուն ի դէմ ծաղկի:

Վարդապետաց դասքն ամենայն
Եւ կրօնաւորքն միաբան,
Յորժամ լսեն զհերիսան,
Ամենեքեան զվանքն ուրանան:

Երիցականքն ամենեքեան,
Զիրիցկնոջն զթարկն տան,
Զամէն ուսումն մոռանան,
Վազեն ՚ւ երթան ի հերիսան:

Աղքատք եւ կոյրք, որ կու մուրան,
Ծերք եւ տղայք, կին պատւական,
Ամենեքեան համանգամայն,
Վազեն ՚ւ երթան ի հերիսան:

Մահմետականքն ամենեքեան,
Թողուն զփիլաւն եւ զզարտան
Զփախլաւան եւ զզիրվան
Եւ գան ուտեն զհերիսան:

Կերակրոջ մէջն ես դու գոված,
Լուսաւորիչն զքեզ յօրինեաց,
Արար զքեզ եւ հաստատեաց
Եւ կերակուր մեզ պատրաստեաց:

Ազնիւ ծաղկանց դու նման ես,
Համասփիւռ եւ վարդի թերթ ես,
Յորտեղ որ է եփեն զքեզ,
Անմահութեան հոտն բուրես:

Որպէս զոսկի անապական,
Քան զանգին քար ես պատուական,
Մեռած հոգիքն ուրախանան
Եւ կենդանիքն քեւ ցնծան:

Հարք եւ եղբարք իմ պատւական,
Մարեր, քուրեր ամենեքեան,
Խնդրեմ ձեզնէ լալողական,
Որ չի մոռնաք զհերիսան:

Երբ որ եփէք զհերիսան,
Ինձ ղարիպիս կեր տաք արժան,
Ի յԱստուծոյ դարձցի փոխան,
Արքայութիւնն անանցական:

Մեռածքն ամէն ի հող տապան,
Յորժամ լսեն զհերիսան,
Ցնծան հոգիքն եւ զւարճանան
Եւ Արարչին զփառս տան:

Ի թւականիս հազար ամի
Եւ տասն ՚ւ երկու թիւ աւելի,
Եւ ի յամսեանն փետրվարի,
Օրն էր ուրբաթ, հինգ համարի:

Բայց ես ղարիպս Թոխաթցի,
Մինաս անուն մեղաց գերի,
Եկի անկայ Լովաց երկրի,
Կարօտ մնացի ես հերիսի:

Ծեր ելեօք եմ եւ սպիտակ,
Ակռայ չի կայ բերանս դատարկ,
Որ հերիսան լինի տաքեւտաք,
Կակուղ պիտայ սեր ու կարագ:

Երգս գրած է Մինասի`
Անմիտ, յիմար եւ փանաքի,
Ձեզ արմաղան ընծայեցի,
Զմեզ յիշէք սիրով սրտի:

Եւ որ ասէ մեզ ողորմի,
Բիւրապատիկ իւրեան տացի,
Արժան լինի հերիսայի
Եւ մատուցման պատարագի:

Հայր մեր յերկինս ով որ ասէ,
Ուղիղ սրտով եւ զիս յիշէ,
«Զեկայք օրհնեալե ձայնն լսէ,
Զաջակողմեան դասն անցանէ: