ԺԹ
Դեւը,
սովորաբար
ժողովրդական
վէպերու
մէջ
դիւցազնի
նշանակութիւն
ունի
կամ
հսկայի,
տիտանի։
Այսօր
եւս,
եթէ
յաղթող
եւ
հսկայ
մէկի
մը
նկարագիրն
ընեն,
դեւ
կամ
աժտահար
բառերը
կը
գործածեն.
եւ
միշտ
այսպէս
հասկըցուած
է,
թէ
դեւերը
լեռներ
ու
այրերը
կը
բնակին,
անլոյս
գբերը,
անջուր
հորերը
եւ
անջրդին
անապատները։
Թէ՝
անոնցմէ
մէկը
հազար
մարդու
կրնայ
յաղթել։
Թէ՝
լեռներու
չափ
քարեր
կրնան
վերցընել
դնել։
Թէ՝
մարդու
միս
կ՚եփեն,
կ՚ուտեն։
Թէ՝
թագաւորի
աղջիկ
կը
գողնան,
կը
տանին
իրենց
կին
ընելու
համար
եւ
այդ
աղջկանց
առջեւ
շատ
անձնանուէր
եւ
հպատակ
կը
մնան։
Թէ՝
աղջիկները
միշտ
անկարելի
պայմաններ
կ՚առաջարկեն
դեւերուն.
զորօրինակ,
կ՚ուզեն
ոսկի
մուկ՝
ոսկի
կատու.
ոսկի
ագլոր՝
ոսկի
աղուէս.
ոսկի
նապաստակ
եւ
ոսկի
որսկան,
որոնք
այնպէս
շինուած
լինին,
որ
կենդանի
եղածի
պէս
իրարու
ետեւէն
վազեն,
բայց
չկարենան
իրարու
հասնիլ
ու
բռնել։
Խորհրդաւոր
գործ
աղջկան
եւ
դեւի
վիճակին։
Նաեւ
կա՛մ
վիշապ
մը
սպաննելու,
կա՛մ
անմահական
պարտիզէն
ոսկի
խնձոր
բերելու
պայման
առաջարկելով
եւ
քաջի
մը
կամ
թագաւորի
մը
գլուխն
ուզելով
ու
հեռու
տեղերը
ղրկելով։
Ասոնցմով
կ՚զբաղեցնեն
զդեւերը,
առանց
տակաւին
անոնց
կին
ըլլալու,
մինչեւ
դեւերը
կամ
սպաննուին,
կամ
ճատուկ
պառաւներու
հնարքով
աղջիկները
խոյս
տան,
ազատուին։
Դեւ
արմատ
է
նաեւ
դիւցազն
բառին։
