Արդ,
ի
Ստորին
կողմ
աշխարհի
զոր
խօսեցաքս`
շատասցի.
Բայց
բանս
մեր
փոփոխեսցի,
յելս
արեւու
վերադարձցի
Առ
Մեծն
Հայք`
Տուն
Թորգոմի,
ազգ
եւ
ծնունդն
Յաբեթի,
Անդ,
ուր
աթոռ
Պարթեւազանց`
թագաւորացն
Արշակունի,
Յորում
էի
ի
սահմանի,
յառաջագոյն
որպէս
ասի:
Ի
յԱբգարէ
թագաւորէ
նոցունց
շինեալ
ես
լինէի,
Նաեւ
նմին
գոլ
վիճակի
առաքելոյն
Թադէոսի,
Յորմէ
բղխեալ
ծաղիկ
բարի
եւ
շառաւիղ
գաւազանի
Գրիգորիոս
Պարթեւազին`
Լուսաւորիչն
այնմ
աշխարհի,
Խոտովանողն
Քրիստոսի
եւ
մարտիրոսն
կենդանի:
Եւ
արդ,
առ
քե'զ
բանիւ
բերիմ,
Հայաստանեայցդ
եկեղեցի,
Յորում
կաթեաց
շողն
երկնային,
զպաղն
հայեաց
զհիւսիսի.
Լոյսն
անստուեր
ծաւալեցաւ,
եւ
ճառագայթն
անճառելի
Սաստիկ
եհար
ուռամբն
ոսկի,
ձայնք
հնչեցին
յստորինս
երկրի:
Անդ
հրեշտակացն
բազմութիւնք
յերկնից
հեղան
ըստ
հիւղէի,
Եւ
մարդկային
ազգ
երկրածին
վերասլացան
յեթերն
երկնի:
Որ
անապատն
էիր
վայրի,
եղեր
նման
փթթեալ
ծաղկի
Եւ
կուսական
արեամբ
ներկեալ`
պայծառացար
ի
գոյն
վարդի:
Որդիս
ծնար
յաւազանի,
որ
քան
զաւազ
շատ
է
ծովի,
Դիեցուցեր
կաթն
ի
ստենէ,
սնուցեր
արեամբն
կենդանի,
Դաստիարակ
մանկանց
բարի
տալով
զՕրէնսն
Մովսէսի,
Եւ
կերակուր
կատարելոց`
զԱւետարանն
Քրիստոսի:
Յայնժամ
էիր
երանելի,
այսու
բնաւից
դու
ցանկալի`
Երկնաւորաց
եւ
երկրայնոց
եւ
կենդանեաց
բոլոր
սեռի:
Բայց
հարցանեմ,
ո'վ
բաղձալի,
բանիս
խնդրեմ
պատասխանի.
Այժմ
ո՞ւր
է
թագն
քո
զարդի
եւ
կամ
պսակն
հրաշալի,
Ո՞ւր
զարդարանքն
դշխոյի`
հարսին
որդւոյ
թագաւորի,
Ո՞ւր
պատմուճան
հարսնարանի
կամ
ոսկեհուռ
վերջաւորի:
Է՞ր
չէ
փեսայն
ի
խորանի,
կամ
փեսաւէրքն`
ի
տաճարի:
Ո՞ւր
են
մանկունքն
առագաստի,
զի՞
ոչ
հնչեն
զերգսն
Դաւթի:
Զիա՞րդ
լռեալ
ոչ
հարկանեն
զփողն
հնչող
Տարսոնացի:
Ո՞ւր
պարարակն
եզնամոլի,
զիա՞րդ
ի
քեզ
ոչ
զենանի,
Կամ
մատռուակքն
բաժակին
զի՞
ոչ
բաշխեն
զանուշ
գինին:
Ո՞ւր
բարեկամքն
զուարճակից
ընդ
գիւտ
որդւոյն
անառակի
Կամ
տարածեալ
գիրկ
հայրենի`
առ
ի
համբոյր
մեղաւորի:
Ո՞ւր
քաղցրաձայնն
երաժշտի
կամ
գեղգեղումն
եղանակի,
Ո՞ւր
ընթերցողքն
են
Սուրբ
Տառի,
կամ
վարդապետքն`
ի
հանդիսի,
Ո՞ւր
է
աթոռ
հայրապետի,
կամ
քահանայք`
ի
սուրբ
բեմբի,
Ո՞ւր
սարկաւագք
են
ի
սպասի,
կամ
պաշտօնեայք`
պատարագի:
Ո՞ւր
են
խնկոցն
ի
քեզ
բուրմունք`
աներեւոյթ
՚ւ
երեւելի
Կամ
ժողովոցն
գումարումն`
յաւուր
տօնիցն
տէրունի:
Ո՞ւր
են
գահոյք
թագաւորի
Վաղարշապատ
քո
քաղաքի,
Կամ
նախարարքն
ո՞ւր
արքայի
Այրարատեանդ
գաւառի:
Ո՞ւր
են
իշխանքն,
որ
առաջի,
կամ`
զինակիրքն,
որ
են
վերջի,
Ո՞ւր
զօրականքն
յասպարիզի,
կամ
լեգէոնքն`
ի
ճակատի:
Ո՞ւր
մեծամեծքն
ի
բազմոցի,
կամ
ո՞ւր
սեղանն
ամենալի,
Ո՞ւր
են
ազատքն
ի
տաճարի,
կամ
տեառնորդիքն
ի
ծաղկոցի:
Ահա
բարձաւ
այս
վաղագոյն,
յոյժ
հեռացաւ,
ոչ
երեւի.
Անուրջք
՚ւ
երազք
էին
յայտնի,
արդ
ծածկեցան
ի
զարթմնի:
Այլ
փոխանակ
այսր
ամենի
յոյժ
հակառակն
տեսանի,
Քանզի
նստիս
որբ
եւ
այրի,
տխուր
դիմօք`
զերդ
ի
սգի:
Վասն
այն
զքեզ
իսկ
կոչեցից`
լինել
սգակից
ինձ
յայս
վայրի,
Քանզի
նման
քոյն
ցուցանի
իմոյս
նորոգ
եղեալ
չարի:
Արդ,
ուսուսցես,
ո'վ
սիրելի,
եւ
զիմս
ողբալ
ըստ
արժանի,
Իբրու
հմուտ
լալեաց
բանի
եւ
քաջ
տեղեակ
այրման
սրտի:
Բայց
եւ
զքեզ
յայս
հրաւիրեմ,
արեւելեան
քաղաքդ
Անի
Կցորդ
իմոյս
լինել
ձայնի
եւ
սփոփիչ
տարակուսի:
Քանզի
եւ
դու
երբեմն
էիր
վայելչական
հարսն
ի
քօղի,
Մերձաւորաց
յոյժ
ցանկալի,
հեռաւորաց
փափագելի:
Շինեալ
եղեր
տուն
արքունի
յընտրեալ
նահանգդ
Շարայի
Թագաւորաց
Բագրատունի,
որ
ի
ցեղէն
Իսրայէլի,
Յազգէ
սերեալ
մեծին
Դաւթի`
աստուածահօր
մարգարէի,
Գեղեցկանուն
զարմանալի,
որ
երրակի
տառիւ
բերի
ՅԵրրորդութեանն
խորհրդի,
որ
միշտ
ի
քէն
երկրպագի:
Յորում
էիր
ժամանակի
բերկրեալ
ուրախ
եւ
ցնծալի,
Որպէս
այգի
ողկուզալի
կամ
ձիթենի
պտղով
իլի:
Մանկունք
քո
զուարթալի
նման
նորոգ
բուրաստանի,
Դստերք
քո
պաճուճալի
յերգ
՚ւ
ի
քնար
միշտ
ի
խաղի,
Իսկ
թագաւոր
քո
պանծալի
նստեալ
յաթոռ
թագն
ի
գլխի,
Եւ
զօրականքն
աստի
՚ւ
անտի
կալով
ի
սպաս
իւր
հրամանի:
Նաեւ
որդիքն
Սիոնի
նման
դասուցն
հրեղինի,
Յարմարապէս
յօրինուածով
կաթողիկէ
յեկեղեցի,
Այն,
որ
հանգէտ
եւ
հաւասար
վերնակառոյցն
խորանի:
Հայրապետք,
եպիսկոպոսք
եւ
քահանայք
՚ւ
այլք
ըստ
կարգի,
Իւրաքանչիւր
յիւրում
դասի
պատշաճաւոր
յայն
տաճարի,
Զոր
թէ
ասել
հարկ
լինիցի,
է
դժուարին
՚ւ
յերկարելի,
Եւ
անօգուտ
յայժմուս
բերի,
յորոց
է
ոչ
մի
ի
միջի:
Քանզի
անցին
ըստ
երազի
որպէս
ծաղիկ
ամարայնի,
Զյորդութիւն
յորդ
վտակի
գարնանաբեր
հեղեղատի,
Կամ
զուռուցեալ
զպղպջակի,
որ
ընդ
լինելն
պատառի:
Սուրն
անողորմ
անօրինի,
որ
մեր
արեանս
է
ի
սովի,
Որ
չէ
յագեալ
եւ
ոչ
յագի
մինչեւ
ի
գալ
կատարածի,
Նոյն
նա
եհաս
ուրեմն
ի
քեզ,
որպէս
յիս`
յայս
ժամանակի,
Հնձեաց
զօրայն
յանդաստանի,
կանաչաւոր
ի
հասակի,
Զայգին
խլեաց
արմատաքի,
մերկեաց
յոստոցն
զձիթենի:
Եհեղ
զարիւն
սրբոց
յերկրի,
հոսեաց
նման
ջրոց
գետի,
Արար
դիակ
անթուելի,
անթաղ
մեռեալ
գէշ
գազանի,
Քահանայիցն
Քրիստոսի
արեամբ
ներկեաց
զեկեղեցի:
Սարկաւագաց
պաշտօնէից
մարմինք
անկեալ
մէջ
փողոցի
Եւ
այլ
բազմաց,
որ
ոչ
թուի
եւ
է
ասելն
անկարելի,
Որ
քեզ
հասին
յայնմ
վայրի
բոլոր
ամէն
մասունք
չարի
Եւ
արարին
զքեզ
գերի,
քան
զՍաղիմ
՚ւ
այլ
աւելի:
Վասն
այսորիկ,
ո'վ
անձկալի,
որ
ես
ներհուն
այսր
ամենի,
Ի
քոյն
յայնժամ
խիստ
աղէտի
ծանիր
եւ
զիմս
ողորմելի
Եւ
որպէս
փորձ
տարակուսի`
լեր
տրտմակից
ինձ
յայս
վայրի,
Քանզի
նման
յոյժ
տեսանի
իմս
քոյոյն
հասեալ
չարի:
Արդ,
ժողովե'ա
զդստերս
քո,
վասն
իմ
ի
լաց
նիստ
՚ւ
ի
սգի,
Գոչեա
ձայնիւ
կականելի,
շարժեա
ի
յողբ
զամէն
հոգի,
Զի
զովացումն
այրման
սրտի
ոչ
է
այլ
ինչ,
քան
այս
լինի: