Ջամբռ, Գիրք,որ կոչի յիշատակարան

Անդք եւ վարելի հողք՝ զորս ունի Սուրբ Աթոռս ի կից գեօղս մեր, են այսոքիկ. յորոց զոմանս ի բնէ անտի ունի եւ զոմանս յետոյ ստացեալ:

Յարեւելեան կողմն սրբոյ Աթոռոյս եւ կից կալին մերոյ մեծ Եօնջալուղ կոչեցեալ տեղին իւրովք սահմանօքն՝ որ է հարիւր քսան սօմարի տեղ: Ի վերկոյս սոյնոյ եօնջալուղիս՝ աւեր ջրաղաց մի կայ, (զոր Ջանի բէկին ասեն), սոյնոյ ջրաղացիս մերձ՝ դէպ ի յարեւելս կոյս, Քեօնգալան կոչեցեալ հողն՝ որ է վաթսուն սօմարի տեղ: Ի ներքոյ սոյնոյ ջրաղացիս եւ կից մեր եօնճալուղին որմոյն արեւելեան կողմն՝ յիսուն սօմարի տեղ: Սոյնոյ տեղոյս արեւելակողմն հողն՝ (որոց երկուց մէջն մէկ առու գոյ, ) յիսուն եւ հինգ սօմարի տեղ. եւ սոյնոյ տեղւոյ ներքին ծայրի կողմն մէկ Քեօտալահան հող եւս գոյ, որ է տասն եւ հինգ սօմարի տեղ: Մեր Մանկասարենց այգւոյ տակի ի հարաւակոյս հողն, որ է եօթանասուն սօմարի տեղ: Դարձեալ աստի ի վայր յարեւմտակոյս հակեալ, աւեր գումբէթ գոյ, խարտեալ քարակերտ, յայն գումբէթէն մինչեւ ի փոքր բլուրներն (որ դէպ ի յԱթոռս հային, ) եւ այն բլուրներիցն մինչեւ ի ճանապարհն որ ի Քալարու կողմն երթայ, որք են երեսուն սօմար տեղ: Աստի դէպ ի հարաւակոյս ի վայր քան զճանապարհն Քալարու տեղիք գոն, որք Շօրաքեաթ ասին, մինչեւ ի Բ փոքր բլուրներն (որք Խօշաթափայ ասին, որք են սահմանք ի մէջ մեր գիւղիս եւ Շօրլու գեղջն), որք են մինչեւ երկու հարիւր յիսուն սօմարի տեղ, որք ի մէջ ռաղամիցն եւս Շօրաքեաթ գրին: Դարձեալ աստի փոքր ինչ ի վայր ի հարաւակոյսն՝ Ջուղայեցի Յակովբ կաթուղիկոսն զծովակ մի է շինեալ եւ պարսպով պատեալ, զի ջուրք Քանքանիս մերոյ (զոր եւ նոյն Յակովբ կաթուղիկոսն է հանեալ) եւ այլ աստի եւ անտի գնացեալ ի յայն ծովակն լնանին, եւ անտի զառ ի վայր արտորայսն ջրեն: Այս ծովակս յառաջ զարդարուն է լեալ ծառօք եւ այլովք վայելչութեամբք, զորմէ յիւրում տեղւոջն ասասցո՛ւք: Այժմ ցամաք է եւ արտ, ի տեղիս տեղիս ունելով զորմունս, եւ ներքի Գեօղ ասի: Այս ծովակիս մէջն՝ եւ կտոր մի եւս մօտն՝ ի հարաւակոյս, կտոր մի եւս ի գլուխն յարեւմտեան կողմն, եւ մեծ հող մի եւս ի յոտն (որ Հին եօնջալուղ ասի) յարեւելակողմն, որք են հարիւր ութսուն սօմարի տեղ: Որ ի մէջ ռաղամիցն քսան խալուարի տեղ գրին: Դարձեալ աստի դէպ ի յարեւմտակողմն՝ Ղօչերի-յուս կոչեցեալ հող, որ է ութսուն սօմարի տեղ: Դարձեալ աստի դէպի ի հարաւակոյսն՝ Հայրենիք-փոս կոչեցեալ տեղին, եւ մեր աւեր դնկի լրի մօտ կտոր հողն, եւ նոյն դնկի տակի մեծ հողն, եւ այս հողիս դէպ ի գետակողմն հողն, որոց մէջն առու մի գոյ, ճանապարհն Խաթունարխին մինչեւ ի Քիւլթափայ կոչեցեալ բլուրն, եւ ի բլրէն մինչեւ ի յԱղսախլու կոչեցեալ տեղիսն, եւ յԱղսախլու կոչեցեալ տեղեացն մինչեւ ի վերոյիշեցեալ Ղօչերի-յուս կոչեցեալ տեղեաց բլուրներն, եւ միանգամայն Խաթունարխ կոչեցելոյ ճանապարհի երկու կողմունքն եւս սրբոյ Աթոռոյս են, որք են երեք հարիւր յիսուն սօմարի տեղ, որք ի մէջ ռաղամիցն միանգամայն մինչեւ ցՔիւլթափէն՝ Հերանանք գրին: Դարձեալ ի յայս կուսէ դէպ յարեւմուտս հակեալ, հանդէպ Ալի-բեկլու գեղջն՝ Թեղուտներ կոչեցեալ տեղն, որ ի մէջ ռաղամիցն Բազրկեան-եօլի գրի, որ է իննսուն սօմարի տեղ: Դարձեալ անտի դէպի հիւսիսակոյսն Փշատի-ծառ կոչեցեալ տեղին՝ որ ի մէջ ռաղամիցն Հաճիլարի տեղ ասի, որ է հարիւր քսան սօմարի տեղ: Սատախլու կոչեցեալ տեղն, հարիւր սօմարէն տեղ: Աստի դէպի վեր հիւսիսակոյս ի տեղւոջն Իլանլու կոչեցեալ, յորում հող մի, որ է ... սօմարի տեղ: Գինոսենց ջրաղացի մերձ հողն դէպ ի յարեւմուտն, յորոյ գլուխն բաժանի Շահ-արխի կոչեցեալ մեծ առուն, որոյ կէսն ի Խանդակ առուն երթայ, եւ կէսն ի Սատախլու, որ է յիսուն սօմարի տեղ, որ ի մէջ ռաղամիցն Շահ-արխի գրի: Մեր միջի ջրաղացին տակն, եւ մօտն դէպ ի յարեւմուտ՝ երկու առուամէջն, դէպի Հաճիլար գեօղն, իննսուն սօմարի տեղ: Մեր վերի ջրաղացն (որ Իւզբաշոնց ջրաղաց կոչի), նորա տակն եւ գլխոյն Քեօնդալանն, հարիւր տասն սօմարէն տեղ: Դարձեալ գիւղիս մերոյ յայգւոց առուէն մինչեւ ի վերին գեօլն մեր, իգեօլէն դէպ ի յարեւմուտ ծայր Մօլլադուրսունի սահմանն, եւ միւս ծայրն մինչեւ ի Քարաքիթ կոչեցեալ տեղին՝ եօթանասուն սօմարի տեղ. որք ի մեջ ռաղամիցն միանգամայն Քարաքիթ գրին: Եւ նոյնոյ Քարաքթի տակի մեծ հողն, եւ գլխոյն Քեօնդալանն, հարիւր յիսուն սօմարի տեղ: Աստի դէպ ի հարաւակողմն հակեալ Ճլուտ կոչեցեալ տեղիս, հարիւր եւ եօթանասուն սօմարի տեղ: Դարձեալ Շողակաթի վանից հիւսիսակոյսն Խանլղ այգի կոչեցեալ տեղին՝ հարիւր քառասուն սօմարի տեղ: Դարձեալ ի սուրբ Հռիփսիմէի վանիցն դէպ ի սուրբ Աթոռս մինչեւ ի վայրն Շողակաթին՝ Ղարիբանոց գերեզման կոչեցեալ տեղին, եւ անտի իհարաւակողմն հակեալ մինչեւ ի յԵրեւանու ճանապարհն, որ ի մէջ ռաղամիցն Հռիփսիմէի տեղ գրի, իննսուն սօմարի տեղ: Դարձեալ սուրբ Հռիփսիմէի ի հարաւակողմն, յԵրեւանու հին ճանապարհէն ի վայր մինչեւ ի Մանկասարենց այգին մեր, այն միջոցն, որք Մխիթարենց այգիք կոչին, են ..... սօմարի տեղ:

Արդ այսոքիկ անդք եւ հողք որք գրեցան՝ են ի յանդաստանի գեղջս մերոյ, յորոց շատքն ի բնէ անտի սեփհական սրբոյ Աթոռոյս են լեալք: Որոց աղագաւ եւ զերկուս ռաղամս եւս ունի սուրբ Աթոռս, մին ի մեծ է եւ յառաջնոյ Շահ-ապասէն, որ գրի ի տաճկաց ՌԻԲ թուին, ի ժամանակս Մելքիսէթ կաթուղիկոսին: Եւ միւսն յերկրորդ Շահ-ապասէն ի տաճկաց ՌԾԴ թուին, ի ժամանակս Փիլիպպոս կաթուղիկոսին: Որոց թէպէտ մին քան զմիւսն ԼԲ ամաւ յետոյ է, սակայն մի եւ նոյն են գրեցեալքն ի մէջ երկուցն, եւ միապէս: Քանզի յերկուսն եւս նախապէս Շխիսլամք երկրիս՝ գրեն յանուանէ եւ յատուկ յատուկ՝ զհողս, եւ զանդս վերոյիշեցեալս. եւ կնքեն եւ վկայեն թէ՝ այսոքիկ անդքս ստուգիւ Էջմիածնի են լեալք ի բնէ անտի. եւ ապա թագաւորքն ի վերայ այսոցիկ թղթոցս՝ մին ի նոյն երեսն, եւ միւսն ի միւս երեսն՝ ռաղամ գրեն եւ հրամայեն թէ՝ մեք եւս հրամայեցաք, զի հողքդ այդոքիկ Էջմիածնի Աթոռոյն լիցին միշտ, եւ ո՛չ ոք ունի իշխանութիւն ձեռնամխել իդոսա: Զորս գտցես ցուցակօքն, եւ զառաջինն .... նշան համարով, եւ զերկրորդն ... նշան համարով: Իսկ ի տիրելն Օսմանցւոց երկրիս մերոյ, նոցին երկու թագաւորքն եւ փաշայքն տան գիր սրբոյ Աթոռոյս գրելով զերկուս գութանս, զհազար հինգ հարիւր սօմար սերմն, եւ զքսան եւ ինն արտ սերմանելիս, եւ զերիս Եօնջալուղս ընդ այլոց մլքից՝ մաղաֆ, որպէս ի վերդ ասացաք:

Արդ վերոյ գրեցեալ տեղիքդ՝ զորս յիշեցաք յանուանէ եւ յատուկ յատուկ, ի դոցանէ ի մէջ վերոյիշեցեալ ռաղամից գրեցեալք այսոքիկ են, որք ի բնէ սրբոյ Աթոռոյս են լեալք. զորս ի վերդ եւս յիշեցաք: Նախապէս Շորաքեաթ կոչեցեալ տեղիքն միանգամայն, որք են ի ներքոյ Քալարայու Ճանապարհին, եւ ի մէջ մեր գեօղիս եւ Շորլու կոչեցեալ գեղն, որք են երկու հարիւր յիսուն սօմարի տեղ: Երկրորդ Յակովբ կաթուղիկոսի ծովակն ի վայր Շորաքեաթի տեղւոջն, որոյ մէջն, հարաւակոյսն, արեւմտակոյսն, եւ արեւելակոյսն ծովակին, որք միանգամայն քսան խալվար սերման տեղ գրին: Երրորդ աստի դէպ իհարաւակոյսն Հերանանկ կոչեցեալ տեղիքն, որք են մինչեւ ցՔիւլթափայ կոչեցեալ բլուրն, եւ Խաթունարխի ճանապարհի երկու կողմունքն, եւ այլ շրջակայքն, որք ի վերդ յատկացեալք յիշեցան, որք են երեք հարիւր յիսուն սօմար սերման տեղիք: Չորրորդ աստի դէպ ի յարեւմուտս հակեալ հանդէպ Ալիպէկլու գեղջն, Թեղուտներ կոչեցեալ տեղիքն, որք Բազրկեան եօլի գրին, որք են իննսուն սօմարի տեղիք: Հինգերրորդ Սատախլու կոչեցեալ տեղին, որ է հարիւր սօմարի տեղ: Վեցերրորդ, աստի դէպ ի հիւսիսակոյսն՝ Իլանլու կոչեցեալ տեղին, որ է ... սօմարի տեղ: Եօթներրորդ, Գինոսենց ջրաղացի մերձ հողն, որ Շահ-արխի գրի, որ է յիսուն սօմարի տեղ: Ութներրորդ Փշատի ծառ կոչեցեալ տեղին, որ Հաճիլարի տեղ գրի, որ է հարիւր քսան սօմարի տեղ: Իններրորդ՝ գեղիս մերոյ այգւոց առուէն մինչեւ ի վերին Գեօլն մեր, անտի ի Մօլլադուրսունի սահմանն, միւս ծայրն մինչեւ ի Քարակիթ կոչեցեալ տեղին, որք միանգամայն Քարակիթ գրին հանդերձ տակի մեծ հողովն, եւ գլխոյ Քեօնդալանովն. որք են երկու հարիւր քսան սօմար սերման տեղիք: Տասներրորդ՝ ի սուրբ Հռիփսիմէէն ի վայր ի Շողակաթն, եւ Ղարիպանոց գերեզման կոչեցեալ տեղին, որք Հռիփսիմէի տեղ գրին, իննսուն սօմարի տեղ: Արդ վերոյիշեցեալ տեղիքդ՝ ի բնէ անտի եւ թագաւորաց հրամանագրով, սեփհական սրբոյ Աթոռոյս են սերմանելի տեղիք, եւ ո՛չ այլ ումեք: Իսկ մնացեալ տեղիքն, որք ի վերդ գրեցան, եւ ի մէջ ռաղամիցդ ո՛չ գոն, այսպէս են սրբոյ Աթոռոյս: Մեր կալի մօտ Եօնջալուղն, եւ սորին արեւելակողման եւ հարաւակողման տեղիքն (որք ի վերդ գրեցան):

Մեր Մանկասարենց այգւոյ հարաւակողմն հողն:

Աւեր գումբէթի կողմունքն, մինչեւ ի Քեալարայու ճանապարհն:

Ղօչերի-յուս կոչեցեալ տեղիքն:

Մեր միջի ջրաղացի կողմունքն:

Մեր վերի Իւզբաշոնց կոչեցեալ ջրաղացի վերն եւ վայրն:

Ճլուտ կոչեցեալ տեղին:

Շողակաթի մօտ Խանլղ-այգի կոչեցեալ տեղին: Քանզի մեծն Շահ-Ապաս յորժամ էառ զերկիրս մեր ի յՕսմանցւոց եւ տիրեաց, եւ զԱմիրկիւնէ խանն տէր կարգեաց երկրիս մերոյ ի ՌԾԲ թուին մերում, եւ ի տաճկաց ՌԺԲ թուին՝ որպէս ասացաք իվերդ, այս Ամիրկիւնէ խանն պարսպեաց զայս տեղիս եւ տնկեաց ծառս եւ որթս, եւ արար զայգի ի զբօսարան ինքեան, զոր եւ վայելեաց ինքն եւ որդին իւր Թահմազ-ղուլի-խանն: Զկնի սորա՝ Օսմանցիքն որք առին զերկիրս մեր յաւուրս Սուլթան Մուրատին եւ կերին յամս յերիս: Քանզի մեծն Շահ-ապաս էառ նախ զերկիրս մեր յՕսմանցւոց ի ՌԾԲ թուին մերում, եւ Օսմանցիքն կրկին առին ի Պարսից ի ՌՁԳ թուին մերոյ, որք եւս Թահմազ-ղուլի-խանն առաքեցին ի յՍտամպօլ, որ եւ մեռաւ իսկ իճանապարհին Իզնիմիտու ի յետ դառնալն ի դաւաճանութենէ Ռուստամ խանին ի յՕսմանցւոց: Ապա Շահ-Սեֆին եկն ի ՌՁԵ թուին, եւ վերստին էառ զերկիրս յՕսմանցւոց, եւ կարգեաց յԵրեւան խան զՔեալպալի կոչեցեալն: Յետ սորա եղեւ խան Քեօթուք-Ահմատն: Յետ սորա եղեւ խան Խոսրովն: Յետ սորա Մահմատ խանն: Զկնի սորա Նաճաֆ կոչեցեալն: Եւ զկնի սորա Ապասն կոչեցեալ, որ էր այր բարեբարոյ եւ քրիստոնէասէր, եւ կարի բարեկամ Յակովբ կաթուղիկոսին. եւ էր որդի Ամիրկունէ խանին վերոյ յիշեցելոյ: Արդ ի յԱմիրկունէ խանէն մինչեւ այս Ապաս խանս՝ այգիս այս վերոյիշեցեալ՝ Խանլղ էր եւ արքունիս, եւ եկօղ խանքն ունէին եւ վայելէին. յորմէ շատ վնաս եւ նեղութիւն եւս հասանէր Աթոռոյս եւ կողմանցս վասն երթեւեկութեանց նոցին, եւ մանաւանդ կողմնացւոցս տային տածել եւ մշակել: Ապա այս Ապաս խանս յառաւել սիրոյն՝ զոր ունէր առ Յակոբ կաթուղիկոսն՝ բաշխեաց զայգիս զայս Յակովբ կաթուղիկոսին եւ Աթոռոյս ձրիապէս եւ մնաց ժամանակ ինչ Աթոռոյս: Ապա յետ այս Ապաս խանիս եկն Լազկի Սէֆի խանն յԵրեւան. որ շատ չարութիւն արար ընդ Յակովբ կաթուղիկոսին եւ ընդ Աթոռոյս: Քանզի երկիցս անգամ խնդրեաց իՅակովբ կաթուղիկոսէն զծովակն, զոր ի վայրի կողմն Աթոռոյս յարեւելակողմն շինեալ էր Յակովբ կաթուղիկոսն. էր շինեալ եւ զարդարեալ ծառօք եւ պէսպէս վայելչութեամբք, զոր ի վերդ յիշեցաք: Եւ ի յոչ տալն Յակովբ կաթուղիկոսին, ոխակալեցաւ ընդ նմա այս խանս եւ բազում չարիս գործեաց՝ որպէս պատմէ Զաքարիա պատմիչն: Վերջապէս ինքն պատժեցաւ չարաչար ի շահէն, եւ փոխանակ նորին եկն միւս Սեֆի խանն յԵրեւան, որ է ազգաւ վրացի: Այս Սէֆի խանս եւ իւր կինն հանին զջուրն ի Մամարխ եւ Խաթունարխ կոչեցելոցն ի Սեւ ջրոյն եւ խէյրաթ 1) արարին, զորմէ ի տեղւոջն ասասցուք: Զկնի այս Սէֆի խանիս եկն յԵրեւան Զալ խանն, որ էր զաւակ Քրիստոնէի եւ բարեբարոյ: Յետ սորա Մուրթուզա-ղուլի խանն: Յետ նորա Մահմատ խանն: Յետ նորա Ֆարզալի խանն, որ էր ի թոռանց Ամիրկիւնէ խանին, որ էր այր չար, ագահ, երկրաւեր, յաւուրս Շահ Հիւսէյինին, եւ մերոյ Նահապետ կաթուղիկոսին: Արդ ի յԱպաս խանէն՝ որ զայս այգիս բաշխեաց Աթոռոյս՝ մինչեւ յայս Ֆարզալի խանս՝ ոմանք խանք երբեմն արծարծէին վասն այգւոյս թէ՝ Խանլղ այգի է, եւ կաթուղիկոսն զաւթեալ է, վասն որոյ եւ զբանս պահանջէին յաթոռոյս եւ կամ զայգին յետ առնուլ կամէին: Ապա յաւուրս Եղիազար եւ Նահապետ կաթուղիկոսացն մերոյ զբան ինչ իճարայ 2) կապեցին ի վերայ Աթոռոյս, զի զայգին Աթոռս ուտիցէ, եւ ամ ըստ ամէ Խանլղ այսքան դրամ տայցէ: Եւ կաթուղիկոսքն մեր եւս ակամայ յանձն առին այնու մտօք՝ զի ոտք տաճկացն հատցին ի սմանէ: Ապա յետոյ Նահապետ կաթուղիկոսն տեսեալ թէ՝ եւ այսու եւս լինի վնաս, զի զկապեալ իճարայն առնուին, եւ յերթեւեկութեանց ոչ պակասէին, վասն որոյ գրէ վերոյիշեցեալ Ֆարզալի խանին թէ՝ ես ոչ եւս կարեմ պահել զայգիս զայս վասն սղութեան ջրոյ եւ նեղութեան երկրիս, դու գիտես զքո այգին, ում կամիս՝ տուր: Եւ նոյն արզայի վերայ հրաման գրէ Ֆարզալի խանն ի վերայ միրվէիղին իւրոյ թէ՝ հան ի դաւթարէդ զանուն այգւոյդ մերոյ ի յաթոռոյն: Եւ որպէս հրամայիցեմք քեզ՝ յետոյ այնպէս արասցես: Գտցես զայս գիրս ցուցակաւն, եւ ( ) համար նշանաւն: եՒ կաթուղիկոսն մինչ այսու հնարիւք ձգէ յինքենէ զայգիս զայս եւ զերծանի, ապա խանն կոչեցեալ զԿարփու նահիային զմէլիք Ներսէսն զգլխաւոր իշխանսն եւ զայլ տեարսն խօսից, եւ նոցա վերայ ձգէ ասելով, դուք երկրովի տուք զիճարայն այգւոյն մերոյ, եւ մշակեալ շէն պահեցէք: Եւ սոքա եւս թէպէտ ակամայ կամօք յանձն առնուն տալ զիճարայն ամի ամի, բայց այսու պայմանաւ թէ՝ դուք միայն զձեր այգւոյ իճարայն առէք ի մէնջ, մեք գիտեմք զյագին: Այսու հնարիւք առնուն զայգին, եւ գիտելով անհոգ թողուն եւ ոչ տածեն, եւ վերջապէս յօրէ յօր քանցեալ զորթսն եւ զծառսն՝ զսերմանելի արտ շինեն, եւ զսերմն եւս ո՛չ ումեք թողուն սերմանել: Բայց զսակարկեալ իճարայն տան յամս քանիս երկրովի յԵրեւան նստօղ խանին: Եւ այսպէս առնելով մինչեւ հնանայ անցքն եւ բառնի անուն այգւոյն, նոյն երկրականքն՝ մէլիք, իշխանք, եւ քահանայք, զգիր մի շինեալ կնքեն ամենեքեան թէ՝ մեք որ զԽանլղ այգին (որ ի գեօղն Էջմիածնի էր) ի խանէն առեալ խափանեցաք, եւ մինչեւ ցայժմ մեք տայաք զիճարայն, եւ ոչ ումեք թողուաք զնա սերմանել, ահա եւս մեք զնոյն այգւոյ տեղն ետուք Աթոռոյն Էջմիածնի, զի նա միայն սերմանեսցէ զնա եւ ոչ այլ ոք, եւ մեք երկրովի զնորին իճարայն տամք ի դուռն խանին: Բայց ի տալն մեր զնուիրակութիւն սրբոյ Աթոռոյն, զայն իճարայն ի հաշիւ անկցի: Եւ թէ պատահիցի զի բաց յԱթոռոյն այլ ոք ցանեսցէ զայն տեղին, ցանօղն տայցէ զիճարայն եւ մեք ազատ լիցուք: Գրի այս գիր ի ՌՃԾԵ թուոջն մերում հայերէն, զոր գտցես ցուցակաւն: Այսու կերպիւ լինի տեղիս այս Խանլղ այգի կոչեցեալ՝ սրբոյ Աթոռոյս տեղի սերմանելոյ: Եւ երկրացիքն տային զիճարայն որքան տեւէր թագաւորութիւն Պարսից. եւ ի յամբոխիլն թագաւորութեան, եւ յայլայլելն երկրիս, անհետ եղեն այս զրոյցք եւ իճարայն, եւ բարձաւ անուն խանիցն ի տեղւոյս յայսմանէ, եւ ընդ ձեռամբ Աթոռոյս մնաց մինչեւ ցայսօր:

Իսկ ի սուրբ Հռիփսիմէէն դէպ ի հարաւակոյս մինչեւ ի Մանկասարենց այգին մեր՝ որք Մխիթարենց այգիք գրեցան ի վերդ, այգիք են լեալք գիւղացւոց մերոց:

Արդ այսոքիկ տեղիքս որք գրեցան ի վերդ, են յատուկ սրբոյ Աթոռոյս, յորս ոչ կարեն գեօղականքն մեր սերմանել ինչ առանց հրամանի մերոյ. բայց ի յայլ արտորայս գեղջս մերոյ՝ որք են գեօղականացն, մեք կարեմք սերմանել ըստ պահանջման ժամանակին եթէ կամիցիմք: Քանզի որպէս գրեցաւ ի վերդ ըստ ղաբալայի Գրիգոր կաթուղիկոսին, սրբոյ Աթոռոյս է գեօղս այս բոլոր սահմանօքն իւրովք: Դարձեալ եւ այսու ոչ է զանց առնելի. զի գեղջս մերոյ յարեւելակողմի սահմանն՝ որ է Ղօռուղն, որպէս ի վերդ ասացաւ, այս Ղօռուղիս յեզրն դէպ ի գեօղս մեր՝ գոն աւեր տեղիք տանց, որ ըստ երեւմանն՝ որպէս թէ գեօղատեղ է լեալ յառաջնմէ: Եւ գեօղատեղս այս Տաճկերէն Իլխըճի կոչի: Քանզի ի յառաջին ժամանակսն անասնապահք եւ նախրարածք Երեւանու խանին (որք յամռան եղանակին զանասունսն խանին ի լերինսն արածեն) ի ձմռան եղանակին ի յայս ղօռուղ տեղիս արածէին: Վասն որոյ եւ իւրաքանչիւրքն զմի մի խուղս եւ զծածկարանս շինեն վասն ինքեանց կամ թէ անասնոց եւ դարմանից նոցին: Վասն այսորիկ կոչի տեղիս այս՝ Իլխըճիլար. կամ Իլխըճի-քեանդի: Այժմ է աւեր ամենեւին: Այս տեղւոյս յարեւելակողմն Ղօռուղն է, եւ միւս կողմանսն մեր գեօղիս հողն, որք մեր ջրովն միայն կարեն ոռոգանիլ: Ապա ի ՌՄԺԶ թուոջս՝ ի մերումս ժամանակի՝ Երեւանու Հիւսէյին-ալի խանն կամեցաւ զազգ մի տաճկաց (որք Քեօլանի ասին. ) բերել եւ յայս Իլխըճի տեղիս բնակեցուցանել, որպէս զի զհողսն մեր (որք զտեղեաւն այնու շուրջ կան, ) ցանիցեն եւ ջրովն մերով ոռոգանիցեն, խաբելով զմեզ թէ՝ զաւելորդ ջուրս ձեր ի կիր արկանեն սոքա՝ եւ ձեզ ոչ ինչ տան զվնաս: Եւ յետ բազմաց վիճմանց եւ ընդդիմաբանութեանց, խափանեցաք զչար դիտումն նորին՝ եւ ոչ թողաք, հաւաստելով զի հողքն այնոքիկ մեր գեղջս են եւ մեր ջրովն ոռոգանին, եւ մեք կարեմք ցանել զնոսա եւ ոչ այլ ոք: Ուստի եւ խանն բռնադատեցեալ ի ճշմարտութենէ՝ գիր տայ մեզ թէ՝ յիրաւի անկարգ էր դիտումն մեր, վասն որոյ եւ խափանեցաք: Գի՛տ զայս գիրս ցուցակաւն եւ պինտ պահես՛ վասն ապագայից զգուշութեան: Այսպէս վարեցաք զՔեօլանիսն ի տեղւոյն, եւ զտեղիսն սերմանելոյ մեզ արարաք:

Դարձեալ ի ՌՃԾԳ թուոջն մերում եւ ի ՌՃԺԶ թիւն տաճկաց, Կաւակերտ կոչեցեալ գեօղի բոլոր գեօղականքն ի նոյն գեօղն սրբոյ Աթոռոյս վախմ տան ... հող ցանելոյ, որ լինի ... սօմարի տեղ, ի ժամանակս Նահապետ կաթուղիկոսին. զորոյ զտաճկերէն Վախուպնամէն գի՛տ ցուցակաւն:

Վասն Սէֆիապատ եւ Խաթունարխ կոչեցեալ տեղւոյն, թէ որպէս է սրբոյ Աթոռոյս:

Դարձեալ արտաքոյ գեղջս մերոյ ունի սուրբ Աթոռս զմեծ հող մի ի վայրն ի հարաւակոյս ի վերայ Մեծամօր կոչեցեալ Սեւ ջրոյն, (որ տաճկերէն Ղարասու կոչի): Քանզի Մեծամօրի կոչեցեալ գետս այս ելանէ ի դաշտի մերում յարեւմտակոյսն յականց բազմաց ի յոտից Արագած կոչեցեալ լեռնէս մերմէ, որ եւ ժողովեալ աստի եւ անտի՝ լինի գետ մեծ, խորագոյն, զարհուրատես, տղմուտ եւ պրտուապատ, եւ ընթանայ դէպ ի հարաւակոյս փոսացեալ եւ վայրանիստ ճանապարհաւ, ուստի դաշտիս մերոյ ոչ ինչ օգնէ բնաւին: Իսկ ի վայրակոյսն դաշտիս մերոյ ի հարաւակողմն, են փոս եւ նիստ տեղիք՝ ընդ որովք անցանէ Սեւ ջուրս այս, եւ գնացեալ խառնի ի մեծ գետն Երասխ կոչեցեալ. եւ փոս տեղիքն այնոքիկ լեալք են անշէն, անբեր, ուրեք ուրեք աղտաղտին եւ ուրեք ուրեք չոր: Ապա ի ժամանակս Յակովբ կաթուղիկոսին Ջուղայեցւոյ երկրորդ Սէֆի խանն որ ի վերդ յիշեցաւ, որ էր ազգաւ վրացի, որ նստի յԵրեւան խան՝ հրամանաւ Շահ-Սուլէյմանին, այս Սէֆի խանս ի Մեծամօրի կոչեցեալ գետոյս յայսմանէ զմեծ առու մի հանեալ՝ եւ զջուր բերեալ արկանէ ի յասացեալ յանշէն տեղիսն, եւ ի վերայ առուին իւրոյ զքանի գիւղօրայս շինէ: Եւ մինչ խանս այս առնէ զայս գործ, եւ կին սորին նախանձեալ՝ եւ սա հանէ ի մեծ առուէն առն իւրոյ զառու մի յատուկ՝ եւ տանի յայլ կողմն նոյն վայրացն, եւ շինէ զոմանս գեօղորայս ի վերայ առուին իւրոյ: Եւ գեօղօրայքն այնոքիկ՝ թէ ի խանէն շինեցեալքն եւ թէ ի կնոջէն՝ միանգամայն եւ այնու ջրով ոռոգեցեալ տեղիքն՝ կոչին անուամբ առուիցն հանեցելոց՝ Սէֆիապատ եւ Խաթուն-արխ մինչեւ ցայսօր: Այլ եւ խանս այս եւ կին սորին մինչ հանին զայս երկուս առուս եւ զջուր բերեն յայսոսիկ տեղիսս՝ զորս ասացաք, ապա ուխտեն եւ կանօնադրեն յերկրոջս առաջի ամենեցուն թէ՝ զայսոսիկ ջուրս զորս մեք բերաք, վախմ եւ խէյրաթ արարաք մեզ եւ մերայնոցն՝ յաւիտեան. զի ո՛վ ոք եւ իցէ՝ թէ յայսց գեօղօրէիցս եւ թէ յայլ ուստեքէ, թէ ի տաճկաց եւ թէ ի հայոց, զոր ինչ սերմանեն ընդ բերեալք ջրովք մերովք, զմուլք՝ այս ինքն զտասանորդ մի տայցեն ումեք յայնց սերմանացելոցն. զի մեք խէյրաթ արարաք զայս ջուրս. որ եւ է այսպէս մինչեւ ցայսօր: Զի որպէս է սովորութիւն երկրիս, որք ի յամենայն գեօղօրայս զոր ինչ սերմանեն՝ ի հնգէն մէկ՝ զհնգորդ տան յարքունիս, որ բահրայ ասի, եւ ի տասնէն մէկ զտասանորդ տան մլքատեառն՝ որ մուլք ասի, եւ յայս ասացեալ ջրոցս իրաց սերմանացելոցն միայն զհնգէն զմին տան, եւ զմուլք ինչ ո՛չ տան ումեք ո՛վ ոք իցէ, եւ զինչ եւ սերմանեսցէ:

Արդ զմեծ առուն իւր զոր հանէ Սէֆի խանս այս ի Մեծամօր գետոյս յայսմանէ, Ալիպէկլու կոչեցեալ գեօղի հողովն անցուցեալ բերէ ի յասացեալ տեղիսն, զի զմասն մի ի հողոյ գեղջն այնմիկ հատեալ առուն այն արկանէ ի ներքոյ ինքեան, եւ ինքն ընդ գլխովն տեղւոյն այնորիկ անցանէ. եւ հատեալ տեղին այն՝ յայն յառուէն միայն ոռոգանի եւ ոչ յայլուստ: Եւ տեղիս այս լինի ծոցամէջ, շրջապատեալ որպէս զկղզի մի ի չորից կողմանց. քանզի ի յարեւմտեան կուսէ զՄեծամօրի գետն ունի պարիսպ, ի հիւսիսոյ կուսէ՝ զխանի հտնեալ մեծ առուն ունի, ի յարեւելեան կուսէն՝ զանցս նոյնոյ առուին՝ որ զՔարսախ գետն մեր ընդ մէջ հատեալ անցանէ, եւ ի հարաւակուսէ՝ զնոյն Քարսախ գետն եւ զՄեծամօրի գետն ընդ իրեարս խառնեցեալք: Արդ նոցա մէջ եւ կղզիացեալ տեղիս այս՝ է լաւ ջրաւէտ, բերրի, եւ խոտաւէտ տեղի իմն, որ ... բայց չալթուք1) եւ բոստան 2) միայն սերմանեն եւ ոչ այլ ինչ: Արդ տեղիս այս ըստ հողոյն՝ է Ալիբէկլու գեղջն, եւ ըստ ջրոյն է Սէֆիապատ: Ապա ի թուին մերոյ ՌՃԿԷ, եւ ի տաճկաց թուին ՌՃԼԱ, Աստուածատուր կաթուղիկոսն մեր գնէ զայս տեղիս իւրովք սահմանօքն ի յԱլիբէկլու գեօղականացն՝ քսան եւ հինգ թումանի՝ ի լինել խոտատու եւ արօտատեղի անասնոց սրբոյ Աթոռոյս մանաւանդապէս. զորոյ զՏաճկերէն ղաբալայն գտցես ցուցակաւն: Եւ նոյն գիւղականքն ի վաճառելն զտեղիս զայս, զերկուս գլխաւորս ի գեղջէն իւրեանց՝ Տաճկերէն գրով եւ կնքով վէքիլ3) առնեն, զի ծախեսցեն նոքա զտեղիս զայս կաթուղիկոսին. եւ նոյն գիրն եւս գի՛տ ցուցակաւն: Եւ յետ այսպէս վաճառելոյն սոցա զտեղիս զայս Աստուածատուր կաթուղիկոսին, յետ երկուց ամաց զղջացեալ նոյն գեօղականքն՝ գան յետս պահանջեն զտեղիս զայս ի կաթուղիկոսէն. եւ կաթուղիկոսն եւս ասէ բարի է, քսան եւ հինգ թուման ձեզ ետու, եւ տասն եւ հինգ հազար դիան եւս ի դուռն խարջեցի, տո՛ւք ինձ զքսան եւ վեց թուման եւ կէս դրամն իմ, եւ առէք զձոր հողն: Եւ գեղականացն ոչ ունելով զդրամ, այսր եւ անդր անկանին, եւ միջնորդս արկանեն առ կաթուղիկոսն, զի զողորմութիւն արարեալ բաշխեսցէ ի դրամէն. վերջապէս տասն եւ չորս թումանն բաշխէ կաթուղիկոսն նոցա, եւ տասն եւ երկու թումանին գիր առնու ի բերանոց գեօղականացն Տաճկերէն՝ վկայութեամբ Շըխ-Իսլամին՝ երկու մտօք թէ՝ այսքան օր վատայ4) ձեզ, տասն եւ երկու թումանն բերէք եւ զձեր հողն առէք ձեզ. եւ թէ ոչ բերիք, հողն Աթոռոյն է: Միւս եւս թէ՝ յինէն ի յառնուլն ձեր զհողս զայս, այլոց մի՛ ծախիցէք, այլ ի կամելն ձեր ի ծախել, ինձ պարտիք ծախել եւ ոչ այլ ումեք: Եւ նոյն գեօղականքն ոչ կարացեալ ի տալ զտասն եւ երկու թումանն, մնացեալ է անդէն նոյն գիրն ի սուրբ Աթոռս, զորգտցես ցուցակաւն: Եւ յետ այսր ամենայնի, յետ տասն եւ վեց ամի, յաւուրս Թէքիրտաղցի Աբրահամ կաթուղիկոսին մերոյ՝ նոյն գեղականքն ճնշեցեալ ի պակասութեանց գան առ Աբրահամ կաթուղիկոսն եւ ասեն թէ՝ վասն տասն եւ երկու թումանի՝ հողն մեր մնաց առ ձեզ, որոյ գինն այսքան է. այժմ կամ ողորմութիւն արա մեզ եւ բան մի եւս տուր, եւ կամ զհողն մեր դարձո առ մեզ: Եւ յասելն կաթուղիկոսին թէ՝ բարւոք է, բերէք զտասն եւ երկու թումանն, եւ առէք զհողն ձեր. եւ նոքա ոչ ունին ի տալ: Վասն որոյ ի բազմաց ստիպմանց եւ ի թախանձանաց նոցին բերեալ կաթուղիկոսն զտասն եւ երկու թուման եւս տայ վերստին նոցա, եւ կրկին գնէ զտեղիս զայս ի նոցանէ՝ զորոյ զտաճկերէն ղաբալայն գտցես ցուցակաւն: Որ գրի ի թիւն տաճկաց ՌՃԽԸ, եւ ի Հայոց ՌՃՁԵ: Ապա յետ ժամանակաց՝ յորժամ իսպառ բառնի թագաւորութիւնն Պարսից, եւ ինքնագլուխ Տաճիկք տիրեն երկրիս, եւ հնարիւք եւ կերպիւ կերպիւ զաւթեն զգեօղօրայս երկրիս Տաճիկք, մլքատէր լինին, գեղջս այսմիկ Ալիբէկլու կոչեցեալ՝ տիրեն երկու Տաճիկք, Ղօչի խան եւ Աբկեար կոչեցեալ: Ապա այս ասացեալ տաճիկքս դաւ յարուցանեն ընդ Յակովբ կաթուղիկոսին Շամախեցւոյ թէ՝ Խաթունարխն զոր ինչ ցանէք՝ մեզ մուլք պարտիք տալ, զի Ալիպէկլուի հող է, եւ Ալիպէկլուն մեր է: Եւ Յակովբ կաթուղիկոսն զաթոռակալն իւր զՂունկիանոս Վարդապետն առաքէ ի շարն, եւ վկայիւք հաստատէ թէ՝ տեղիս այս Աթոռոյս է, եւ զմուլք երբէք ոչ եմք տուեալ ումեք: Եւ Շխ-Իսլամն գրէ ըստ վկայութեան վկայիցն զհուճէթ մի, եւ խանն Հիւսէյին-Ալի գրէ իգլուխ հուճէթին, եւ կնքէ, որք վճռեն թէ՝ տեղիդ այդ Աթոռոյն է, եւ այլոց չկայ զբան ինչ պահանջելոյ վասն տեղւոյդ այդմիկ: Եւ յառաջ քան զայս յանցելումն ամի՝ զհուճէթ մի եւս առնուն ի նոյն Ժխ-Իսլամէն, որ վկայէ թէ՝ տեղին այն Էջմիածնի է եւ մուլք չունի: Զայսոսիկ հուճէթքս գտցես ցուցակօքն. որք գրին ի մեր թիւն ՌՄԺԱ, եւ ի ՌՄԺԲ. եւ ի տաճկաց ՌՃՀԵ. եւ ի ՌՃՀԶ:

Ի սոյն ամի վախճանի Յակովբ կաթուղիկոսն, եւ մեր նուաստութիւնն յաջորդէ: Նոյնպէս եւ ի մերս ժամանակ նոյնք Տաճիկքն արծարծեն զնոյն չարութիւնն, եւ մեք արզ արարաք նոյնոյ խանին, եւ թալղայ1) առաք, որ գրէ ի գլուխ արզային մերոյ՝ այնց տաճկացն թէ՝ ընդունայն է ձեր դաւին, եւ մուլք չկայ տեղւոյն այնորիկ. որ գրի ի տաճկաց թիւն ՌՃՀԶ, եւ ի մերս ՌՄԺԲ: Նոյնպէս եւ հուճէթ մի ի բերանոյ նոյն Ղօչի խանին առաք Շխ-Իսլամին ձեռօքն թէ՝ իմ դաւիս ընդունայն է: Ի նոյն թուոջն: Զորս գտցես ցուցակօքն: Այնուհետեւ եւ զքանիս գրեանս ունիմք ի նոյն Ղօչի խանէն եւ Աբկարէն գրեցեալք առ մեզ աղաչանօք, որք ի տեղւոջն այնմիկ զտեղիս խնդրեն ցանելոյ: Զորս գտցես ցուցակօքն: Զտեղիս զայս երբեմն խոտհարք արարեալ զխոտն հնձեմք, եւ զանասունս արածեմք, երբեմն եւս զչալթուք եւ զբօստան եւս ցանեմք:

Իսկ ի մերումս ժամանակի Երեւանու Հիւսէյին-ալի կոչեցեալ խանն զգեօղօրայսն՝ որք յիշեցան ի վերդ, որք ի վերայ այս ջրոցս շինեցան, էառ ինքն եւ զաւթեաց զմուլքսն եւ զգեօղսն, ընդ որս զաւթեաց եւ զայս տեղս՝ որ մեր էր: Իսկ ի շատ ներհակելն մեր եւ ի յընդդիմանալն, ասելով թէ՝ մեր է, ոչ անսաց. ապա եւ մեք ասացաք թէ՝ որովհետեւ եւ զմեր անասնոց արօտն առեր, առ եւ զանասունս մեր: Եւ այլ այսպիսիք զրոյցք շատք: Վերջապէս՝ յեզր գեղջս մերոյ ի մէջ արեւելեան եւ հարաւոյ, մեծ խոտհարք գոյ՝ որ Խանլղ-ղօռուխ ասի, փոխանակ մեր այս տեղւոյս՝ ետ մեզ զմեծ բաժինն այն ղօռուխ տեղւոյն. որ ահա սրբոյ Աթոռոյս է, եւ սորա խոտն քան զմեր տեղւոյն խոտն լաւ է եւ մերձաւորագոյն մեզ: Գի՛տ զայս գիրս զոր խանն մեզ գրէ վասն այս ղօռուխիս Տաճկերէն: Այժմ այս ղօռուխ տեղիս ի ձեռս մեր է, եւ մեր Իմամարխ կոչեցեալ տեղին ի ձեռս խանին: Յետոյ Աստուած գիտէ որպէս լինելն. գրեցաք զի գիտասջիք:

Դարձեալ եւ այս է հարկաւոր գիտելի, զի ի սոյն ղօռուխ կոչեցեալ տեղւոյս եզրն (որ ի կողմն գեղջս մերոյ) քանի մի աւեր տանց տեղիք գոն. զի յառաջին ժամանակսն՝ Խանլղ որձ եւ էգ ձիանքն ի բերելն աստ ի յարօտս, ձիապանքն շինեալ են զքանի մի ծածկարանս վասն ինքեանց, եւ ձիանց, եւ խոտից, վասն որոյ անուն տեղւոյն կոչեցեալ է Իլխճի-քեանդի, այս ինքն ձիապանաց գեօղ. որ այժմ է աւեր, եւ նշանք որմոցն միայն երեւին ի տեղիս տեղիս: Ապա ի մերումս ժամանակի՝ Քեօլանի անուն ազգ մի Տաճիկ հրամանաւ Երեւանու Հիւսէյին-ալի խանին կամեցան աստ զգեօղ շինել ինքեանց եւ բնակել. որք եւ զգութանս իւրեանց արկեալ ի մէջ ղօռուխին եւ ի մէջ գեղջս մերոյ եղեալ հողսն վարէին ստէպ ստէպ՝ որք գեղջս մերոյ են, եւ վասն հեռի գոլոյն ի ջրոյ՝ անգործ մնային: Քանզի բաց ի ջրոյն մերմէ յայլ տեղեաց ոչ ունին ջուր: Ուստի Տաճիկքն այնք եթէ տեղակալեալ էին անդ, ի ջրոյս մերոյ տարեալ զցանքս իւրեանց ջրելոց էին: Ապա զորքան գլխացաւութիւնս կրեալ հազիւ քակեալ զբունս նոցա՝ վարեցաք անտի եւ անհետ արարաք գրով վերոյիշեալ խանին: Զորոյ գիրն գտցես ցուցակաւն եւ պահեսցես. զի հարկաւոր է: Եղեւ այս ի ՌՄԺԷ թուոջն մերում:

Այլ եւ ունի սուրբ Աթոռս ի Բաթռինջ գեօղն զխոտհարքս եւ զարօտատեղիս, զորոյ զորպէսն տե՛ս ի պատմութիւնս սոյնոյ գեօղիս Բաթռինջ կոչեցելոյ:

Դարձեալ Քիւլթափայ կոչեցեալ գեօղացիքն (որ է ի հարաւակոյսն գեղջս ի վայրն յետկոյս փոքրիկ բլրին) միշտ վէճ են ունեցեալ ընդ գեղջս մերոյ եւ Աթոռոյս վասն ջրոյ եւ վասն հողոյ եւ վասն արօտատեղեաց անասնոց: Զի որովհետեւ ոչ ունին զջուր եւ ոչ զառու յատուկ, վասն որոյ երբեմն ի կամելն նոցա զսերմն սերմանել ի կողմունս յայնոսիկ, Աթոռայինքս եւ գեօղականքս մեր ոչ են թողեալ, գիտելով զի ի սերմանելն՝ ի հարկէ ի ջրոյն մերմէ տարեալ ոռոգանեն զսերմանեալսն, որպէս ասացաւ ի գլուխն ի ճառս ջրոյն: Ապա ի ժամանակս Նահապետ կաթուղիկոսին մերոյ եւ յիշխանութեանն ... խանին Երեւանու, գնացեալ այս գեօղացիքս արզ առնեն խանին թէ՝ մեք ութսուն տարի է որ՝ յայս գեօղս կամք, եւ միշտ սերմանեալ եմք զսերմն, այժմ Էջմիածնեցիք ոչ թողուն սերմանելոյ: Եւ խանն զէշիկաղասի կոչեցեալ Նաջաֆալի-բէկ ոմն կարգէ ի գալ եւ վերահասու լինել տեղւոյ որպիսութեան: Որ եկեալ տեսանէ, եւ սահմանք նոցին տեղեացն եւ մեր գեղջս յատկացուցանելոյ այսպէս կանօն դնէ: Արեւելակողմն Քիւլթափային առու մի գոյ, ընդ որով աւելորդ ջուրք գեղջս երթեալ դիմէ ի հարաւակողմն ի Թուրապի-հասար կոչեցեալ տեղեաւն, եւ անտի ի միւս Նիւր-Մուհամատի-հասար կոչեցեալ տեղն՝ անցեալ գնայ: Այս առուիս արեւելեան կողմն հանդերձ Շահրիպանլու կոչեցեալ տեղեաւն, արեւմտեան կողմն, ի վերոյ յիշեցեալ Թուրապի-հասարի ներքի անկիւնէն մինչեւ ի Նիւր-Մուհամատ կոչեցեալ հասարի1) ներքի անկիւնն, եւ հարաւակողմն ի վայր մինչեւ ի ... կեօլ կոչեցեալն, (որ է խորացեալ եւ ծովակացեալ տեղի մի ի մէջ գետոյս մերոյ, ) այսքան տեղիքս տան Էջմիածնեցւոց ի լինել արօտատեղի անասնոց սոցա: Իսկ արեւմտակողմն վերոյիշեցեալ առուին, որ է նոյն Քիւլթափայի տեղն իւր կողմամբքն, եւ այնց վերոյիշեցեալ երկուց հասարաց մնացեալ տեղիքն մինչեւ վերոյիշեցեալ ծովակացեալ կեօլն՝ տան Քիւլթափայեցւոց ի լինել միայն արօտատեղիք նոցին անասնոց, եւ ոչ վարելոյ եւ սերմանելոյ: Այլ եւ ի վերոյ կողմանէ Թուրապի-հասարին քսան գազաչափ լայնութեամբ ճանապարհ տայցեն Քիւլթափայեցիքն Էջմիածնեցւոց, զի անասունք նոցին ընդ յայն գնացեալք ի Յակրի-գեօլն ջուր արբցեն եւ դարձցին: Այսու պայմանաւ զթուղթ մի շինեն՝ եւ զայս ամենայն գրեն ի նմա, եւ կնքեն բազում Տաճիկք. եւ տարեալ ատ Շխ-Իսլամն եւ նա եւս որպէս զհուճէթ գրէ եւ կնքէ, վճռելով թէ՝ ով ոք այս պայմանիս վերայ ոչ մնասցէ, յիսուն թուման դիւանի պարտական լիցի: Լինի այս ի ՌՃԺԶ թուոջն տաճկաց, գի՛տ յերեսն գրեցեալ ցուցակաւն:

Քիւլթափայ գեօղս այս առաք մեք իւրովք սահմանօքն, ի ՌՄԺԸ թուոջն մերում: Զորոյ զղաբալայսն գի՛տ ցուցակօքն: Զորպէսն տես ի ճառս Ֆռանկանոցի: