Կամենից

  1611. Թվ. ՌԿ. Յունվարնընկ այընտա դանկլանտը Բան Կուրեղ Տիրատուր օղլու Վօյթ Րսքօվըյ, տա անդիշխան Սդէցքօ Հարպուրաշ, տա Գրիգոր Խարչօ օղլու Հանուսքօ թօրնու. Թէնկրի խութլու էդքայ:

1611. Թվ. ՌԿ. Մարտնընկ պիրինա: Քէլտի Իլովտան Քամէնէցքա Տէր Դավիթ նվիրակ նվիրակլխքա:

1611. Թվ. ՌԿ. Փետրվար օնունա. Տէր Յակոբնունկ խայնաթասը Յովանէս Այտին օղլու՝ քէշդի պու տիւնեատան Մոսքօվտա, Սմօլէնսքատա:

1611. Թվ. ՌԿ. Մարտընկ ԺԸինա քէշդի պու տունեատան Եուրքօ Քէվօրովից սընկար Տօվարժօվսքա:

1612. Թվ. ՌԿ. Ապրիլ այընա. Տէր Մեսրոպ վարդապետնը Իլով շահարինա խապուլ էդդիլար քարոզիչ. խայսի քի Քամէնէցքառա քէլտի օլժէ եըլնը պայրամտան սօնկրա. ըւչ հաֆթատա տա քարոզ վէրտի ասրը քօրքլու, տա սպիրկասընա պարէպիր Տէր Յովսէփ ախբաշ աշակերտի, խայսի քի թաս ալըյէտի:

1612. Թվ. ՌԿ. Մայիսինկ Թունա գիչայնագուն Գրիգոր Խաչքօ օղլու Հանուսքօ Թօրնու անդիշքան քէչդի պու տունեատան մէնկիլիքա, Սմօլէսքատա:

1612. Թվ. ՌԿ. Յունիս այընա. Քամէնից սդարօսդասը Բան Եան Բօթօցքիյ Շբըրքա, քէչդի պու տունեատան մէնկլիքքա, Սմօլէնսքա դիպինա:

1612. Թվ. ՌԿ. Յունիս այընա. Փատշահանընկ պիյլիխը ուչունչի Զիկմունդ՝ պօլուշլուխու պիլա պիյ Թէնկրինինկ տա քէնտինինկ եախշը սդարանեէսը պիլա, տօսդադ էդդի խըլըչը՝ պիլա Սմօլէնքանընկ խուվաթլը խալասըն. խայսին քի Պօրիս ցար էդիբ իշլադիբէտի, տա ասրը քօբ թօբ խօյուբէտի իչինա, տա տօսբօրօխ ալայժէ քօբ ժըվնօսդ. խայսի օլ խալանընկ պէքլիխը դրըվար էդդի էքի եըլկա տէկ, նէտա քի բատշահ նիէ Օտսդօմբեօնց դիպինուն շդուրմօվադ էդիյրէտի, քէնտի րըցէրլարի պիլա քունտուզ ու քէչա եազ ու ծըզ, չախ տօսդադ էդքինչա. անտաժ տօսդադ էդքանտան սօնկրա՝ խալանը զէվշիշդքիմ պիյլարին ալայժէ վօյվօտասըն թիրիլա քէլդիրտիլար բատշահկա, պիր խօլունտան թուդուբէտի Եագուպ Բօթօցքիյ, տա պիրիսի խօլունտան թուդուբէտի Սդէֆան Բօթօցքիյ, իքի խարտաշ, տա ալայ օլ վօյվօտանըյ Սմօլէնսքիյ քէլդիրիբ բատշահկա օտադ էդդիլար. նէ տա քի բատշահ քօրուբ պունու՝ տա Թէնկրիկա շուքուր պէրիբ հայպաթլատը. տա պու Բօթօցքիյլարըկա րըցէր սդվօլարը ուչուն քօբ շաղաւաթ էդդի:

1612. Թվ. ՌԿ. Յուլիս այընա. Բան Եագուպ Բօթօրքիյկա վօյվօտալըխ պարասլավսքիյ պէրիլտի. հէմ սդարօսդվօ Քամէնէցքիյ. ա պու պէրիլտի Սմօլէնսքա դիպինա:

1612. Թվ. ՌԿ. Յուլիս այընա Գիչայնագուն. Ուլու Լէկտամուս պօլտու Քամէնէցդա Մօսքօվ ուչուն. խայսի քի ուչունչի Զիկմունդ տօսդադ էդդի Սմօլէնսքա:

1612. Թվ. ՌԿ. Սեպտ. այընա. Տէր Յակովբ Տէր Գրիգոր օղլու Իլովկա պարըբ քէլտի:

1612. Թվ. ՌԿ. Սեպտ. ըինա, եըխգուն. Հաճկատար գունու, ասրւ քօբ սարանչա քէլիբ քէչտի շահարնինկ ուսդու պիլա, տա պարըբ դուզդա եադդը օլ գուննու. սօնկրա ուչուբ քէդդի:

1612. Թվ. ՌԿ. Սեպտեմ. այընա. Մուլդան պիյի խաչդը, աթը Րատուլ Շըրպան, տա պիրկասինա Միհալ օղլուտա. տա խաչըբ՝ քէլտիլար Բօլսքակա, տա Բօլսքատան Ալամանկա քէդդիլար. զէրա Մուլթանկա օզկա պիյ քէլիբէտի Թուրքդան, աթը ալայժէ Րատուլ էտի:

1612. Թվ. ՌԿ. Գէլտի Տէր Դաւիթ նուիրակ Տէր Մելքիսէթ կաթողիկոսդան, տա պիրկասինա պիր աբեղա, աթըն Սօղօմոն:

1612. Թվ. ՌԿ. Դեկտ. ԻԲսնա, եըխգուն. Բան Եուրքօ Քէվօրօվից, Բան Միխնօ երեսփոխանընկ ճանըն անկտը:

1612. Թվ. ՌԿ. Դեկտ. ԻԳսունա, եըխբաշքուն. բօհրէպ պօլտու Բանուվցեատա, Բան Եան Բօթօցքիյ սդարօսդա Քամէնէցքիյնինկ. խայսի քի Սմօլէնսքա դիպինա օլուբէտի. տա օլ բօհրեպկա ասրը քօբէլ պարըբէտի թաֆարուճ ուչուն. հէմ մէն տա էազըխլը Տէր Յակոբ՝ Տէր Թորոս պիլա պարտըմ:

1612. Թվ. ՌԿ. Դեկտեմբ. այընա. Օլախ վէլիադընտա ուլու զպիհ պօլտու. խայսի քի Թուրքդան պիյ քէլտի, Թօմշանընկ օղլու Սդէֆան, տա խաչըրտը Ասդան. Երէմիյ օղլուն Քօսդանդինի, տօմնա անասը պիլա, տա պարչա պիլլարի պիլա. խայսի քի պարըսը Քամէնիցքա խաչըբ քէլտիլար:

1613. Թվ. ՌԿ. Դեկտ. Լունա. եըխբաշդուն. Բօհրէպ պօլտու քիթայ Հօրօտտա Բան Ենտրիյ Բօթօցքիյ քաշթալան Քամէնիցքիյնինկ:

1613. Թվ. ՌԿ. Դեկտ. Լ. ունա, եըխբաշգուն. Սուրբ Նիկօլե ըխօվունունկ ժամատունունկ դարաճասը խօյուլտու րամալար պիլա տա քվադրալար պլա:

1613. Թվ. ՌԿ. Յուլիս այընա, Վառագա խաչ օրուչունա. Ուչմախլը ճանլը Ագսէնդ չաբլիչ՝ ճանըն Թէնկրիկա սիմարլաբ քէչդի պու տունիատան՝ մէնկլիքքա. նինիքիյ պիյ Թէնկրի ճանընա եառլըղակայ, անընկ տա եազըխլարընա պօշադլխ պէրկայ, զէրա թումսուղ քէչդի պու տունեատան. խայսի քի մօսքով շահարինտա Սդօլիցատա օլտու, խաչան քի պիզիմ Նէմիչ դայֆասը տօսդադ էդիբէտի Մօսքովնունկ խօլունտան. տա օլ զաման սդօլիցանը զաբդ էդիբէտի օդրուս տա Զպօրօսքիյ. տա սաֆի Նէմիչ էտի անտա, տա Էրմէնի պապասը եօխ էտի, տա քէրաք թումսուզ օլկայէտի. Թէնկրի եազըխլարընա պօշադսըն:

1613. Թվ. ՌԿԱ. Յունվար Ե, եըխգուն. Քուն թուղուշու սարը քօրունտու քօքդա օթլու սդօլփլար, ասրը փէք խօրխուլու. տա քէդդի եարըմ գուն սարը: Թէնկրի եախշի էտքայ.

1613. Թվ. ՌԿԱ. Յունվար ԻԳ, գիչայնագուն. Մուրտառ դասիբ Օլախ միլլադի քէչիբ Դուրլունու պէրի եանկա, տա քուվտուրտուլար Պրահա շահարչխնը տա Րուտա սալանը, տա օզկա քօբ սալալար, հէմ էլնի քիմիսին խըլըչդան քէչիրտիլար, քիմիսին եասըր սուրտուլար, քիմիսի սալատա օվլար իչինա քուվտու. զէրա օլ գուննու արդըխ նէքի 30 սալա քօվտուրտուլար տա խայդըբ քէդդիլար:

1613. Թվ. ՌԿԱ. Յունվար ԻԷ, եըխբաշ. Եանաժ օլժէ մուրտառ միլլադ քէլիբ Խոտորովցա սալանը եանտըրտըլար, նավէդ շահարկատա եուվուխ քէլիբէտիլար. խայսի քի շահարլիլար աթլը եարաղլը չըխդըրար խարչըլարընա, հէմ ժօլնէրտանիցօ. Խայսի քի պարըբ պիր միլ շահարտան եըրախ, տա պիրկալարինա ուրուշ պէրտիլար. խայսի ուրուչդա պիզնիմքիլարին պիր նէչասին օլտուրտուլար, Զնաչնըյ Րօվարիշլարնի Մեանօվիցեէ Պատասքիյնի, տա Բեքարիսքիյնի տա Եանքովսքիյնի. Տօյ թէկօյ Էրմէնիլարտան պիրիսին թիրի թուդդուլար, Գիրգոր Սէֆէր թօրնուն. խայսին քի սօնկրա Աս Էրմէնիլարի սաթուն ալըբ քէնտին վօլնըյ էդդիլար: Ա պու պարչա եազըխլաբըմըզնա քօրա տիր:

1613. Թվ. ՌԿԱ. Մարտ այընա. Սէչօվլու Խաչում օղլու Գօսդա աթլը, դաղտան դուշդու օրուս խապաքը արդընա, տա սօնկրա դուրուբ տա պարըբ պլամքատա սուվկա դուշուբ պօղուլտու. խայսին քի դաբդըլար քէնտին սուվ իչինա խանընընկ սլիտի պլա. օլ քի թաղտան դուշուբ սուրունուբէտի, տա քիմէսա քէնտին քօրմիյէտի, զէրա քէշա պօլտու պու իշ:

1613. Թվ. ՌԿԱ. Ապրիլ այընա. Բան Կուլսքիյնկա պէրիլտի քաշդէլանսդվի Քամէնիցքիյ. խայսի քի ավալ քաշթէլան Հալիցքիյ էտիր. տա Հալիցքիյ քաշթէլանսդվօ պէրիլտի Բան Հումինսքիյկա:

1613. Թվ. ՌԿԱ. Ապրիլ այընա. Բօտսդարօսցիյ Քամէնէց խալասընընկ ցէքլինսքիյ՝ քէչդի պու տունեատան:

1613. Թվ. ՌԿԱ. Ապրիլ այընա. Անըն պիյլիքի Զիկմունդ բատշահ զնովու էքինչի րուշիցցեա պօլտու սդօլիցասընտան, Մոսքով մամլաքաթինա. ասրը քօբ էլ պլա պիյ Թէնկրի քէնտինա պօլուշքայօ տա տուշմանլարըն պաշ թէպան էթքայ, տա եանաղը քէնտին եուղ ախլխը պիլա, քէնտի սդօլիսացընա քէլդիրկայ, եախշը սլավա պլա սօվունչլուքդա:

1613. Թվ. ՌԿԱ. Յունիս Ի. Նէմիչ չէրուվու Կոսդանդին պիյ պիլա գիրտի Օլախ ուլուսունա. խայսիլարինինկ հէթմանը Շղէֆան Բօթօցքիյէ տիր: Պիյ Թէնկրի պօլուշքայ քէնտինա:

1613. Թվ. ՌԿԱ. Յուլիս ԺԶ. Բօտսդարօսդըյ քէլտի. ադը Իրիյ Տիտինսքիյ, տա հաֆթասընա զարազ շահարլիլարնի եարաղլարը պիլա րէվիտօվադ էդդի. զիրա ասրը ուլու դրըվօհա էտիր շահարտա. կա ալայ զարազ էդիբէտի, քի՝ նէ զաման դամպուրա ուրուլսա՝ պիրատան չըխքայլար հասիր եառաղլը պարչասը. կա քիմքի պուրունկի դամպուրակա չըխմասա՝ թօբլարկա քօվանըյ պօլկայ պիր գուն. իքինչիտա չըխմասա՝ հօրմաթան սալընկայ, ուչունչիտա պօղօզ պէրկայ:

1613. Թվ. ՌԿԱ. Յուլիս Թ, գիչայնագուն. Նէմիչ չէրօվու օղրաշ էդդի Աս ( Եաշ ) դիպինա, Սասքիյ րօհ տա Թօմշա պիյ պլա ալայժէ բաշտ պլա, Մաճար օղլու պլա, տա Դադար պիլա. Նէտա քի տուշման բլացնը օթրըմադ էդդի, տա պիզիմ դապօրնու զէվշիսդքիմ պուզուբ զնէսիդ էդդի. ալայ քի Քօսդանդիյնի պիյնի հէթմանլարը պօյարլարը պիլա զէվշիսդքիմ դիրի դուդդուլար. ալայժէ Սդէֆան Բօթօցքիյնի տա թիրի դուդդուլար, տա դուդքանտան սօնկրա պույրուխ էդդի Թօմշա պիյ, օլ պօյարլարնը խըլըչդան քէչիրմա. խայսիլարի քի պէլկիլի, տա ուլու պօյար էտի, ո տա քէսքան զաման, տա քէնտի Թմնշա օլթուրուբ եուվուխ խարշըլարընա պախընըյր էտիլար քէնտի Թօմշա օլթուրուբ եուվուխ խարշըլարընա պախընըյր էտիլար քէնտի րըցէրլարի պիլա, տա քէսքանտան սօնկրա պաշլարըն պույրուխ էդդի սըյըրմա պաշլարընը թէրիսին սուրադլարբ պիլա սուվաքինտան. կա սօնկրա թիքիր տա սալամ զխղըրըր ասըր խուրուրդու, տա հար քուն օլ քէսքան պաշլարկա դիմար էդարլարէտի, պուտուր թարաբ սուրղարլար էտի, տա հար քուն ֆարահլիխ էդիր՝ թօրլարտան աթարլար էտի: Էքի հաֆթատան սօնկրա օլ պաշլարը պօչքալար իչինա դիրտիրիբ սալամ պլա տա զապիթ էդիբ եէպէրտի թուրք բատշահընա. ալայժէ 400 թիրի Նէմիչնի ալբավուտնու եէպէրտի պաշխշ: Ա օլ քէսքան պօյարլարնընկ թէնին 36 սընընկ այդը մօհիլա էդիր քօմմա օլ եէրտա. խայտա քի քէսդիրտի պիր պիյիք թաղուսնա. զէրա պու Թօմշա պիյ քէնտի թապօրլու պիլա անտա թուրուբ էտի. օլ եէրտա տա անտաժ քէսդիրտի, Ասդան պէրի պիր միլ եէրտա: Տա պու Սդէֆան Բօթօցքիյնի դուդդու Թօմշա եանընա 15 հաֆթա տա սօնկրա եէպէրտի քէնտին թուրք բատշահընա. նէտա քի թուրք բատդշահը այդը քէնտին վէժակա սալմա: Ա Գօսդանդիյ պիրնի ալըբ ատը Շահ մըրզա Դադար խաչըյէտի Խըրըմկա. զէրա օլ քէնտին տօսդադ էդիր էտի. դապօրտա տա խաչքանտա թէնկիզ պլա ֆօրդընա չըխդը թէնկիզ ուսունա, տա պօղուլտու. Գօսդանդին պիյ տա պիր նէչա Դադար պիրկասինա: - Տա պու իշլար պու թուրլու պօլուբդուր. կա օզկա դուրլու տուկուլ. զէրա մէն Ագսէնդ Տէր Գրիգոր օղլու քօզում պիլա քօրտում, տա իկի վեատօմըյ պօլուբ պունու եազտըմ:

1613. Թվ. ՌԿԱ. Յուլիս ԺԷ. Վարդէվառ օրուչունա այնա գուն՝ տինսիզ Դադար Օլախ պիլա պիր օլուբ՝ քէլտիլար Քամէնէց շահարի չօվրասինա. եուրուբ ալտըլար, թուվար խարանը ատամինի՝ խայսին քէսդիլար խայսին ալտըլար. նէտա քի պիզիմ Էրմինի թայֆասըն քօբուն ալտըլար, Եազլօվցատան քէլկանտա հէմ Ս. Խաչ եըխօվունտա եանտըրտըլար: Ա պու Մէհմէթ քէրի սուլթան էտի խան խարտաշը քէլկան:

1613. Թվ. ՌԿԱ. Օգոստոս Զ, գիչայնագուն. Ժու գունու ասրը ուլու տա քօբ սարանչա քէլիբ քէչդի շահար ուսդու պիլա, ալայ քի կունաշնի խաբլաբ էտի, նէչիք խարանղու պուլութ:

1613. Թվ. ՌԿԱ. Օգոստ. Ը, շաբաթ գուն. Բան Սդանիսլաւ Կուլսքիյ վօյվօտա Րուսքիյ սդարօսդա Պարսքիյ ճանըն Թէնկրիկա սիմարլատի Քամէնէցդա. զէրա օպօզ պլա եադըբէտի Քամէնէց դիպինա 2000 ատամ պլա արդըխ էքսիք. խայսին քի թէնին ալըբ էլդիլար մայէնդնօսդունա:

1613. Թվ. ՌԿԱ. Օգոստոս Ի, գիչայնագուն. Բան Ժօլքովսքիյ վօյվօտա Քիօվսքիյ, հէթման Բօլնըյ քէլտի Քամէնէցքա. խայսինա քի պուդուն շահար խարշը չըխըբ էտիր. նէտանքի ասրը քօնդէնդ պօլտու, արդըխսը Էրմէնիլարտան. կա պիրկասինա քէլիբ էտիր Սիմէոն պիյնինկ օղլու Կավրիլաշքօ վօյվօտա. կա շէրուվու Րուրուբէտիր օպօզ պիլա Քամէնէցդան պէշ միլ երտա Դադարիշցէտա, տա քէնտի 100 ատամ պլա քէլտի:

1613. Թվ. ՌԿԱ. սեպտ. ԻԸ, եըխբաշգուն. Ժուկունկի գուննու պարըշլխ պօլտու Օլախ պիյի օրդասընա տա Նէմիչ չօրուվու օրդասընա. խայսի պարըշլխա պարըբէտիլար Քժօնժէ Զպարավսքիյ տա Բան Թօմաս Զամօյսքի. խայսի պարըշլխ պօլտու Թուրլունունկ պէրի եանընա. զէրա Օլախ պիյնինկ տա էլչիլարի քէլիբէտի պէրի եանկա, տա օլ պարըշլխդա էպէրտի Թօմշա Նէմիչ եասըրլարըն տա վօլնըյ էդդի:

1613. Թվ. ՌԿԱ. Սեպտ. ԺԲ, շաբաթքուն. Բան Թօմաս Զամօյսքիյ սդարօսդա Քնիշինսքիյ քանցլէր օղլու, պուրունկի քէլկանի պօլտու Քամէնէց շահարինա:

1613. Թվ. ՌԿԱ. Սեպտ. այընա. Քօնֆէտէրադլար քէլտի Քամէնէցքա, բատշահ պիլա Մօսքօվտան չըխըբէտիլար:

1613. Թվ. ՌԿԱ. Հոկտ. ԺԷ, շաբաթգուն. Հէթման օպօզու Դադարիշշետա եադքան րօզբուշչօնըյ պօլտու, հար պիրի հար եարը Նէչիք հէթման ալայ Բան Զամօյսքիյ րօզէյզիճացեա պօլտուրար. զէրա պարըշդըլար Օլախ:

1613. Թվ. ՌԿԱ. Հոկտ. այընա. Բան Թօմաս Զամօյսքիյ քանցէլէր օղլու բօդըքացցեա պօլտու տինսիզ Դադար պիլա Ուքրանիյատա. խայսի քի 300 ատամըն թիրի դուդդուլար Դադարլար. զէրա նէէ ? Ծեատօմեէ քէլտիլար: Ա քէնտի Բան Թօմաս Եամօյսքիյ 100 ատամ պլա դուրտու խարշը Դադարկա, տա բօհրօմիդ էդդի տինսիզնի. խայսի քի ասրը ուլու շէրէմէէրդլըխ քօրկուզտու, տա քէնտինու նէմա էդալմատիլար Դադարլար, թէք տիպինա աթըն օլտուրտուլար, տա քէնտի խուրթուլտու. շաղաւաթը պիյ Թէնկրինինկ:

1613. Թվ. ՌԿԱ. Նոյեմբ. ԻԷ. Պիյ Թէնկրինինկ սքանչէլիքի դանկաման 15 սահաթդա պու քուննու պօլտու. խայսի քի քօքդա եարըխ քօրունտը. կա ալայ օլ եարըխնընկ եասնօսդու պարէտիր. նէչիքքի վլասնիյէ այնընկ եարըխը Ալպօ տաղըն եասնեէ. խայսի եարըխնը քօբ քիմսա քօրուբ տա թամաշա էդիյրէտիլար. նէնինկ քի սօնղուսուն պիյ Թէնկրի եախշըլըխքա այլանտիրկա. Ամէն:

1613. Թվ. ՌԿԱ. Դեկտ. Ե, շաբաթգուն. Օրուս եըխօվունունկ բեադնիցանընկ պապասը ճանըն Թէնկրիկա սիմարլատի. ատը Վասիլիյ. էտիր Թէնկրի ճանընա եառլղասըն:

1614. Թվ. ՌԿԲ. Յունվարնընկ էքիսինա շաբաթքունկա. Դանկ ադար քօք քօխրամախ պօլտու. խայսի քի զամանը տուկուլ էտիր:

1614. Թվ. ՌԿԲ. Յունվար այընտա. Խապար քէլտի քի սդարոսդա Քամէնէցքիյ վօյվօտա Պրասլավսքիյ, Եագուպ Բօթօցքիյ ճանըն Թէնկրիկա սիմարլատի, Սմօլէնսքատան Սէյմկա քէլկանտա:

1614. Թվ. ՌԿԲ. Փետրվար այընա. Ս. Նիկօլ եըխօվունա պատկերքլարկա պարը խորանընկ եանկի զասլօնալար պօլտու մալօվանըյ, չարչարանք պիլա, հէմ եանկի խարա վարագուր ուլու ուսդաշարիտան. Ա՛ պու սդարանեէսը աշըրա Տէր Գրիգոր օղլու Տէր Յակոբնուն:

1614. Թվ. ՌԿԲ. Փետրվար այընա. Եանկի պապաս քէլտի Բօլսքատան՝ Օրուս եըխօվունա Բեանդնիցակա. աղը Ֆէտօր:

1614. Թվ. ՌԿԲ. Փետրվար Ի, շաբաթ. Եանկի վօյթ դանկլանտը Բան Լուքաշ Հրիցքօվից, տա անդիշքան Բան Եուրքի Քէվօրօվից:

1614. Թվ. ՌԿԲ. Մարտ ԻԴ, այնագուն. Բատշահտան քօմօրնիքլար քէլտի Քամէնէց խալասընա սդարօսդա երինա:

1614. Թվ. ՌԿԲ. Մարտ ԻԴ, խայնգուն. Էրմէնի թօրասի Զատիկցաք օղլուն քէսդիրտի պու բրիչինատան, քի րադուշդա Էրմէնինին օլ դուրուբէտի պօրչ իչուն. տա անտա կվալդ էդդի. խայսի քի թէմիր կրադանը սընտըրղալատը տա մէսդա խուլլարըն թովտու նէչիք Նէմիչնինկ ալայ Էրմէնինին տօյ թէկօյ վօյթուսնատա բօրվացցեա պօլտու:

1614. Թվ. ՌԿԲ. Մարտ Լ, խայնգուն. Ս. Նիկօլ եըխօվունունկ ուլու խօրանընկ պատկերքի եասալտը էքինչի մալօվացցեա պօլտու. խայսի քի ավալկիսինինկ մալօվանեէսընա 101 եըլէտիր, զէրա թվականընկ ՋԿԱ էտիր էսքի պատկերքնինկ ուսնա. Պիյ Թէնկրի պէրկանլարկա պիրինա մինկ Րօլակայ. խայսիլարի քի պէրտիլար պօլուշ եասամախքա. ալայժէ սապաբ պօլկանկա եասամախքա Միանօվիցէէ Տէր Յակովբ Գրիգոր օղլունա՝ Ս. Աստուածածին բարեխօս պօլկայ, օլ քիմսալարինինկ եազըխընընկ պօշաթլխընա. Ամէն. եղիցի:

1614. Թվ. ՌԿԲ. Մայիս Ժ. եըխբաշգուն. Բան Ալէքսանդր Վալէնդըյ Գալինօվսքիյ սդարօսդա Քամէնիցքիյ Պրասլաւսքիյ Լէդիչօսքիյ՝ քէլտի Քամէնէցքա. խայսի քի պութուն շահար խարշըսընա հօրմաթ էդիր չըխըբէտիլար:

1614. Թվ. ՌԿԲ. Յունիս գունլարինտա. Պաշլանտը շահարնինկ պլամքալարը եասալմա զնօվու եանկիտան. խայսի քի 31 եըլէտիր քի նէչիք եասալըբէտիր, տա սուվ պուզույէտի:

1614. Թվ. ՌԿԲ. Յունիս գունլարինտա. Պիզ Էրմէնի պապասլարը, ալայժէ Օրուս պապասլարը պէրտիխ բօպօր. զէրա սէյմտա ուխվալօնըյէտի, քի հար պապաս ալթըշար ֆլորին պէրկայ. խայսի քի Օրուս պապասլարը պէրտիլար Զ ֆլորի, տա պիզ պէրտիք իքիշար ֆլորի. տա խալկանըն պէրտիլար աղալար պիզիմ ուչուն:

1614. Թվ. ՌԿԲ. Յուլիս Ժ. Վադավառ օրուչունս այնագունկա՝ դանկ ադար գէշա զօրունտու քօքդա օթլու սդօլքլար. խայսի քի պութուն կամարընտա տէօրթ եանտատա ասրը խօրխուլու քօրում քօրունտու. պիյ Թէնկրի սօնկղուսուն իկի էդքայ:

1614. Թվ. ՌԿԲ. Օգոստ ԺԴ. Պուկունկի գունու Բան Եատամ Կուրսքիյ Բոսէնտէք Քամէնէցքիյ ելչիլիխքա քէդդի Թուրք բատշահընա. խայսի քի պիրկասինա չավուշդա պարէտիր. տա ասրը ուլու քօշդ պիլա քէդդի. զէրտ քօբ զնաչնըյ գիշալարի պարէտիր, պիրկասին. պօլսուն քօմօրնիքլարի բատշահնւն, պօլսուն տվօրեանինլարի. խայսի քի զէվշիսդքիմ պարը ատամըտը. 160 ատամ էտի. Նէտա քի մէն Ագսենդ Տէր Գրիգոր օղլու տա րէնքօ տայնը խուլու էտիմ էլչինինկ, նէչիք դըլմաշլըխքա ալայժէ շաֆարլխքա մէն էդիմ. տա օլ զաման նասըլ բաշտ ուլու վէզիր էտի Սդըմպօլտա:

1614. Թվ. ՌԿԲ. Օգոստ. Լ. Տէր Մեսրոբ վաչդապետ քէլտի Իլովտան Քամէնէցքա, տա չըխըբ եանաչը քէդը Երուսաղէմկա:

1614. Թվ. ՌԿԲ. Սեպտ. այընա. Պու եըլնը պաշլատըլար իկիդլար իշլդմտա Ս. Խաչ եըխօվուն. խայսի քի Դադար քուվտուրուբ էտիր. դէտը հալի եանկիտան եասադըլար. ուսդուն սքլէբիդ էդդիլար, ալայժէ էշիքին եանկիտան էդիբ դընքօվադ էդդիլար շօբ չօվրասին, հէմ եանկի տախ էդիբ քումպէդ չըխարտըլար. զէրամ ավալ օզկա թուրլուէտիր, սքէբէնեասը եօխ էտիր, դըլքօ թախդալը էտիր. ալայժէ դընքօվանըյ տուկուլէտիր չօվրասի. Պիյ Թէնկրի հաստատ սախլակայ ուզախ զամանկա, անչա տա տուշմանընկ քօզուն սօխրայդքայ. Ամէն:

1614. Թվ. ՌԿԲ. Հոկտ. Գ. Շաբաթ գունտան եըխգունկա դանկ ադար գէչա պէչ սահաթ զամանտա քօքդա քօրունտու օթլու սլուելար, ասրը խօրխուլու. խայսի քի քօքնուն պութուն կամարըն ալըբ էտիր. տա դրըվադ էդդի 9 սահաթքա անչա. Թէնկրի եախշ:

1614. Թվ. ՌԿԲ. Հոկտ. ԺԲ. Պուկունկի գուննու Բօբիս պօլտու Քամէնէց դիպինա. խայսի բօբիսինի էդդի բօտքօմօրը Պօրօսլավսքիյ:

1614. Թվ. ՌԿԲ. Հոկտ. ԺԳ. խայնգունկա. Թանկ ադար 9 սահաթ զամանընա եր դիդրատի պիր չէրէք սահաթ: Թէնկրի եախշը էդքայ:

1614. Թվ. ՌԿԲ. Նոյեմբեր պիրինա, եըխբաշքուն: Ասրը քօբ տինսիզ Դադար քիրտի Վէլիյեադքա, տա պարըբ Բօքուդեանը զէվշիսդքիմ պուզուբ՝ եանտրտը, քէսդի ալտը, խայսի հէսէպսիզ եասըր սուրտու, ալայժէ քօբ ալբավուտ ալըբ քէդդի Օլախ վէլիյեադը պիլա:

1614. Թվ. ՌԿԲ. Նոյեմբ. Դ. քիչայնոգուն. Սէյմիք պօլտու Քամէնէցդա. Տօյթէկօյ պուկուննու քէլտի շահարկա, նաքաշմէլանսդվօ Բան Հումինսքիյ. խայսի քի ավալ քաշթէլան էտի Հալիցքիյտա, հալի պէրիլտի Քամէնէցքիյ. Տօյթէկօյ քաշթէլանսդվօ Հալիցքիյ պէրիլտի Բան Միքօլայ Լանսքօրինսքիյկա:

1614. Թվ. ՌԿԲ. Նոյեմբ. ԻԸ, եըխգուն. Խօթին բըրքալապնընկ օղլուն Տօմնանըն խարտաշըն Լօժինսքիյնի օլտուրտու Խայնսքիյ:

1614. Թվ. ՌԿԲ. Նոյեմբ. Ի, Սէյմ պաշլանտը Վարշովտա:

1614. Թվ. ՌԿԲ. Դեկտ. ԻԷ. եըխբաշքուն. Բան Լուքաշ Հրիցքօվիցնը էքինչի եըլկա վօյթ էդդիլար, տա Տէր Աբրամ օղլու Բան Իսայնը եանկի անդիշքան:

1615. Թվ. ՌԿԳ. Ապրիլ ՇԸ, նօկարիգուն. Ս. Նիկօլ եըխօվունունկ իչքարիսինինկ սքլեբէնեէսըն զնօվու ախարդըլար, հէմ խօրան ալնընա կրակալթ երինա վէմ տաշդան խօյտուլար. խայսի քի ավալ Թէնկրի պիրկայ էտի:

1615. Թվ. ՌԿԳ. Մայիս ԺԶ. Պաշլատըլար դաշ էշիքնի Ս. Աստուածածին եըխօվու եանընա պօլկան մուրօվադ էդմա. հէմ եօլտա եասամա ուզուն մահալտա էքի եանտան:

1615. Թվ. ՌԿԳ. Յունիս ԺԵ. խայնքուն. Պուկունքի գուննու Բան Հէթման Ժօլքէվսքիյ վօյվօտա Քիօվսքիյ սդարօսդա Պարսքիյ, թուրք չավուշու պիլա վիդացեա պօլտու, խալտ արդընա. տա պարէտիր խալատա տէօրթ Խազախ. օլ տէօրթ Խազախնը քէսարլէրէտի չավուշ ալնընա. խայսիլարին քի վօլնիյ էդդիլար տա՝ քէսմատիլար. տա օլ չավուշ պիլա պիր ալբավուտ Օթվինօվսքիյ աթլւ Թլըմաչ, պիրկա էտիր:

1615. Թվ. ՌԿԳ. Սեպտ. Ժ, Ս. Խաչնընկ շաբաթ քունու. Պուկունկի գուննու Ս. Նիկօլ եըխօվունա եանկի քումուշ կանդեղ ասըլտը, Բան լուքաշ վօյթնունկ պէրկան յիշատակը:

1615. Թվ. ՌԿԳ. Սեպտ. այընա. Թուրք, Դաթար, Օլախ, Մուլդան պիր պօլուբ Զաբօրօհկա պարտըլար, քի Խազախնը զնէսիդ էդքայլարէտի. էվէդ պիյ Թէնկրի պօլուշմատը քէնտիլարինա, խայսի քի եուզ խարախլը պիլա քէրի խայդդըլար:

1615. Թվ. ՌԿԳ. Սեպտ. ԻԵ, եըխբաշգուն. Դադար էլչիսի քէլտի Քամէնէցքա, խայսի քի պաշխշլար պիլա քէդիյրէտի քչօնժէկա Բան Քռաքօվսքիյկա, տա պիրկասինա 12 աթլը Թադար պարէտի:

1615. Թվ. ՌԿԳ. Նոյեմբ. Դ, այնագուն. Նէմիչ ելչիսի քէդդի քօրօլտան թուրքքա. աթը Դարկօվսքիյ:

1615. Թվ. ՌԿԳ. Նոյեմբ. Ը. եէզուիդալար քօմէտիյեա էդդիլար. խայսի քօմէտիյեա արասընա պիր քօմէտիյեա տաղըն պօլտու, քի ազ պիրիպիրին ալբավուդլուխ օլտուրմատիլար. էվէդ քէսիշդիլար:

1615. Թվ. ՌԿԳ. Նոյեմբ. ԺԵ. Խօթին խալասըն քօրօլ րօզքազադ էդդի Օլախ պիյինա Թօմշակա օտադ էդմա. նէտա քի օտադ էդդիլար:

1615. Թվ. ՌԿԳ. Նոյեմբ. Լ, խայնգուն. Նիկօլ Տէր Գրիգոր օղլունունկ սընկարը Հօսքա Յովանէս քէվօր խըզը քէչդի պու տունեատան. խայսի քի բրիչիւասը օղլան թօղուրմախէտի, քի օղլաննը թօղուրտու դիրի, տա քէնտի զարազ ճանըն Թէնկրիկա սիմարլատի. Պիյ Թէնկրի ճանըն դընտըրկայ արդար տա թողրու ճանլար պիլա, տա էքինչի քէլկանինա քէնտինինկ ճանը թէնի պիլա պիրլադիբ տա յումսամըզկա քօրա պիզիմ օլուտան դուրղուզկայ, տա ֆրիշդալար դասընա դասել էդքայ. Ամէն. եղիցի:

1615. Թվ. ՌԿԳ. Դեկտ. ԺԸ, եըխուն. Պետրոս Տէր Գրիգոր օղլու Տէր Յովսէփնընկ խարտաշը էլչիլիյին քէդդի օլախ պիյինա Թօմշակա, նէչիք ձէսարուն պիզիմ քօրօլտան ուչունճի Զիկմունդդան:

1616. Թվ. ՌԿԴ. Մարտ ԻԸ, նօկարիգուն. Չուպուխ ուրուչքան ալնընա. Եուրքօ մուժիք թօրնու Նիկօլ Խայչինսքիյնինկ օղլու օղուրլուխ էդիբէտիր պիր Դուրք գիշիսինտան. խայսի քի Լիցա պիլա դուդուբ՝ տա դորասին էդդիլար՝ քի ասըլկայ. տա խաչան քի քաթ ալըբ էլդքանտա ասմա, նա չըխդը խարշը պիր Էրմէնի խըզ, տա քաթնընկ խօլունտան օտնեաթ էդդի, քէնտին տա չըխըբ շահարտան խաչդըլար. ա՜ պու պօլտու լէնդվօյթլուխունա բան Կուրեղ Տիրրատուր օղլունունկ. տարուսու հար եամանկա:

1616. Թվ. ՌԿԴ. Ապրիլ Ա, շաբաթքուն. Ս. Նիկօլ եըխօվունունկ ուլու չանկնընկ պուտուր իկիթլար չանկընընկ վալըն եանկիտան եասադրտըլար, հայպաթընա Պիյ Թէնկրինինկ:

1616. Թվ. ՌԿԴ. Ապրիլ Ի. Բան Լուքաշ Հրիցքօվից ուչունչի եըլկա վօյթ դանկլանտը. Թէնկրի խութլու տա սըդարալի էդքայ. Ամէն:

1616. Թվ. ՌԿԴ. Յունիս Լ, այնագուն. Խազախլարնը քէսդիլար, խայսիլարինինկ, աթը պիրինինկ Շուլհա էտի տա պիրսինինկ Իվաշքօվսքիյ էտի, տա ասրը եառար իկիթլարէտի. տա ալայժէ պէշ քօնֆետօրադընտա պիրկալարինա քէսդիլար. խայսի քի բատշահ տէքրէդի պիլա քէսդիրտա Բօտսդարօսցիյ Գավէցէիյ՝ թուրք բատշահընըն չավուշու ալնընա. պու էքի խազախընը, տա էքի խազախնւ պօշ էդդի չավուշ պօղօզլարը պիլա. զէրտ պարը տէօրթ էտի. տա սօնկրա օլ էքի քէսքան խազախլարնը քօմտուլար, ասրը քօրքլու նէմիչ խապախը չըխարը բրօցասիյեա պիլա, Պօժէմուքա եանընա խայտաքի քօմուբդուլար օզկա խազախլարնը, Մուխա տա Քալինանը:

1616. Դադար ուչուն. - Թվ. ՌԿԴ. Օդոս. ԼԱ, գիչայնագուն. Դադար խանը ասրը ատամ պլա քիրտի նէմիչ վէլիյեադընա, Օքրայինա պլա, տա քէդդի չախ Իլօվկա եուվուխ, տա խայդըբ քէլտի Քամէնէց դիպինա, ռա Տօլուշքա եանընա քօշուն խօյտու, տա պարչա սալալարնը տա հումնալարնը տա թուզտա պիչանլարի քուվտուրտու: Էվէդ շահարտան բեխօթա ալայժէ օզկա օխվօթնըյլար նէչիք Էրմէնի ալայ Նէմիչ, Օրուս՝ չըխըբ պիրկալարինա բօթըքացցեա պօլույէտիլար. ալայժէ թօբտան խալատան տա շահարտան ուսդլարինա ուրույէտիլար. խայսի քի քէլտիլար շահար դիպինա. աշ զամանընա տա ուրուշիցցեա պօլտուլար եառըմ քէչատա. տա պարըբ Թուրլունու քէչդիլար Խօթին դիպինա էվէդ. ասրը ուլու տօյումլուխ չըխարտըլար պիրկալարինա:

1616. Օլախ պօյարլարը ուչուն. Թվ. ՌԿԴ. Սեպտեմբեր այընա. Օլախ վէլիյեադընա պօյարլար բօվսադ էդդիլար քէնտի պիյլարի ուսնա Թօմշանընկ. տա քլիյիրէտիլար քէնտին օլտուրմակա. նէտա քի Թօմշա բօսդէրէժիցցեա պօլուբ, տա օլ պօյարլարնը զէվշիսդքիմ դիրի թուդդու, տա չորուվլարին խըրտր, տա խայսի պօյարնը խազուխքա ուրտու, խայսին սուտա պօղտու. Նէռա քի օլ զաման անտա րասդ քէլտի Ասդա Պետրոս Տէր Գրիգոր օղլու, խայսի քի էլչի էտի Ցէսարտան տա քօրօլտան՝ Թօմշակա. դէտը անըտա պիրկալարինա քէչա պլի սուվտա պօղտուրտու:

1616. Թվ. ՌԿԴ. Հոկտ. Բ. Ժիր հայտուքնու խաթունու պիլա խազախքա ուրտուլար Խօթին եօլունա. խայսիլարինտա քի չասուդ պիթիքլարի թաբըլտը եանլարընտ Օլախ պիյինտան Թօմշատան:

1616. Թվ. ՌԿԴ. Նոյոմբ. պիրինա. Քնեազ Վիշնօվեցքիյ տա քնեազ Քօրըցքիյ՝ էքի պաճա Երէմիյ պիյնինկ քիյօվլարի՝ քիրտիլար Օլախ ուլուսունա չերուվ պիլա. խայսի քի էլդդիլար Օլախ պիյլխընա Երէմիյնինկ օղլուն Ալէքսանտրնը, նէտա քի Պիյ Թէնկրի պօլուշքայ քէնտիլարինա:

1616. Օլախ պիյլարինինկ խաչքանլարը ուչուն. - Թվ. ՌԿԴ. Նոյեմբ. ԺԳ. Պիյ Թէնկրինինկ պօլուշլուխու աշըրա. Քնեազ Վիշնօվեցքիյ տա քնեազ Քօրէցքիյ բօթըքացցիա պօլտուլար Թօմշա պիյ պիլա Ասդան էքի միլ երտա. խայսի քի 7000 ատամ պիլա Օլախ պիյինինկ չէրուվուն զնէսիդ էդդիլար. ալայ քի Թօմշա պիյ քէնտի քուչպիլա խաչդը, տա թապօրունտա պօլկան պարը այախ դիպինա քէլդի. ալայ քի ազ նէմա խութուլտու թիրի. խայսի քի 15000 ատամը պարէտի պիյինինկ՝ Օլախ պիլա Դադար. տա անտաժ պարը հարմաթասըն ալտըլար Օլախ պիյինինկ, տա պարըբ Ասդա խօյտուլար պիյլիխքա Ալէքսանտրնը, Եերէմիյ օղլուն. Ա օլ Թօմշա պիյ խաչդը Պրայիլ խալասընա, տա սօնկրա քէդդի Մուլդանկա Մուլդան պիյինտ. Նէտաքի սօնկրա դէզ քչօնժէ Քօրիցքիյ պարըբ արդընտան չախ Մուլդանկա Պուզօվ շահարինա, տա անտա բասդլատը, քի էքի պիյ՝ պիրի Օլախ Թօմշա տա պիրի Մուլդան՝ Րատուլ աթլը, օլդուրուբ տա աշ եէէյէտիլար պիր երտա Պըզօվ մանասդրընտա. էվէդ պիր գիշի բօսդէրէժիդ էդիբ Քօրէցքիյնի չօրուվ պիլա, խայսի քի 2000 ատամ պիլա պարըյէտի, տա քէզինտան խապար էդդի պիյլարկա. նէտա ալարտա քօզլարլի պիլա քօրտուլար պիզիմ չօրումնու, տա զարազ աթլարկա աթլանըբ խաչդլար. նէչիք Թօմշա ալայ Րատուլ պիյտա զէվշիսդքիմ սալըբ՝ սդօլլարըն տա քումուշ րօսդրըխաէլարըն. նէտա քի պիզիմքիլարի էելիբ տա տօսդադ էդիլար օլ եախչըլխնը. Ա տաղըն արդլարընտան խուվալամատըլար օլ պիյլարնի. զէրա աթլարը՛ ասրը պէք եօրղուն էտի պիզիմ չօրուվնունկ. անընկ ուչուն քի պիր քէչատա Թէքուչդան Պըզօվկա թուշդուլար, խայսի քի 12 միլ տիր. էվէդ սօնկրա եանա խայդըր քէլտիլար Թէքուչքա. նէտաքի պիր հաֆթատան սօնկրա պիր քէչանի 5000 Դադար ուրտու ուսդլարինա՝ խայսի քի Քօրէիքիյ խարշը թուրուբ տա Դադարնը բօհրօմիդ էդդի, ալայ քի քօբ Դադար դուշգու անտա:

Թուրքլարնի դովմախ ուչուն. - Տօյթէկօյ օլ զամանտա Վասլօվտա եադըբէտի պիզիմ չէրուվ դէք 400 ատամ. խայսինին քի պաշխլարը եիրիյ Բօթօցքիյ էտի, անտաժ թուրք Մաճար բաշանընկ օղլու, հէմ Դադար տա Օլախ պլա պիր պօլուբ տա շահարնէն ուչ եանընտան ուրտուլար ուսդլարինա, թանկամանկ տա խաբընտըրլար շահարնի. կա ուլու ավազ չըխարըբ՝ քիրտիլար շահարկա: Ա պիզիմքիլարիէսա թօկօթովեու թուրուբէտիլար, սախդ նէչիք բօթրէպակա. նէտաքի պօլուշլուխու պիլա պիյ Թէնկրինինկ շահարտան քէնտիլարին տուշմանը խուվտուլար. ալայ քի հար պիրի հար եարը խաչըբ տա խարիչինա խալըյէտիլար, տա պիզիմքիլարի երիշիբ արդլարընտան խըրըյէտիլար քէնտիլարին. ալայ քի խըրըլտը արդըխ էքսիք նէ քի 2000 ատամ: Ա պարը չորուվու տինսիզնինկ 6000 ատէմէտի թիրի Թուրք Դադար քօբ դուդուլտու. Ա բաշա օղլու եարալը խաչդը քուչպլա:

1616. Թվ. ՌԿԴ. Դեկտ. Է., գիչայնագուն. Եանկի ախբաշ քէլտի Քամէնէցքա նէմիչ դայֆասընա, խայսինինկ ադը Բան Եատամ Նօվօ տվօրսքիյ, Օբաթ Բրէմէցքիյ, ունտալիյիր:

1616. Թվ. ՌԿԴ. Դեկտ. Թ. Ս. Նիկօլ շաբաթգունու. Սդանիսլաւ Լանցքօրինսքիյ վօյվօտա Բօտօլսքիյ, նա վօյվուցդվօ քէլտի Քամէնէցքա. ասրը ուլու հալիս պիլա. խայսինինկ քի պարէտիր, 1200 ատամ արդըխ էքսիք, հուսաբ պիլա հէմ Խազախ, հէմ բեխօթա, տա պօլտու Քամէնէցդա ուչ գուն:

1616. Քամենէցքնինկ սուվկանու ուչուն. - Թվ. ՌԿԵ. Յունիս ԻԷ. գունու գիչայնագուն. պօլտու սրօկիյ քարանեէսը պիյ Թէնկրինինկ պիզիմ Քամէնէց շահարինինկ ուսդունա, Ա պու օթպիլա. խայսի քի եառըմ շահար եանըբ քուվտու. խայսի քի 17 սահաթտա խաբընտը, տա 20 սահաթքա անչա օլթուր ուշդու. Նէտա քի խաբընմախնընկ բրիչինասըն քիմէսա պօլմատը պիլմա, անի գըժ պիլմատիլար քի խայսի օվտան ավալ խաբընտը. զէրա ուչ օվ օրդասընա օթ քօրունտու. ժիր Բան Միխնօնունկ, էքինչի Խըյմաթնընկ, ուչունչի Կօկչանընկ. ժու օվլար օրդասընտան չըխդը, տա պիլմատըխ քի քիմէսա սամօ խցօնց մի խաբընտըրտը, եօխէսա մի օվլարտան խաբընտը, եօխէսա մի օվլարտան խաբընտը, եօխէսա մի քօքդան օթ թուչդու. զէրա պու գունտան ավալ պիր հաֆթա իլկարի գիչայնագուն ալայժէ Բան Միխնօնունկ օվունունկ ուսդու խաբընըբ էտի. խայսի քի հէչ նեէբօտօպնըյ իշէտիր. զէրա ասրը պիյիք երտա խաբընըբ էտի, տա նի պիր քօմէնտա ալպօ օթ երի եօխէտիր օլ երկա եուվուխ. էվէդ դէզ բօսդէրէժիդ էդիբ սօնտուրտուլար օլ զաբալնը: Ա պու հաֆթասընա պօլկան զաբալը պօլալմատըլար պիր թուրլու բօրատա պէրմա, տա նի պօրօնիդ էդմա, զէրա օկուդու քէլիբէտի Թէնկրինին. ալայ քի թուդուբ Միխնօ երես ( փոխանըն ) օվունտան՝ եանտը չախ նէմիչ խապախլարընա տէկ, նէչիք Օրուս եըխօվլարը, ալայ նէմիչ եըխօվլարը չանկլարը պիլա, տա եըխօվտա պօլկան այօսլար տա, օզկա արի պէյխլարի պարը եըխօվլարնընկ. ալայժէ րընքլար րաթուշլարը պիլա զէվշիսդքիմ եանտը: Էվէդ Թէնրկի պիզիմ Էրմէնի եըխօվլարըն սախլատը, քէնտի արի շաղաւաթը պիլա, տա տաղըն աշաղսըն էրմէնի մահալասին քի զարարսըզ պօլտու. զէրա ալայժէ պունունկ ալնընա Թէնկրի նավիտիդ էդիբէտի օթ պիլա: Խայսի քի թվին ՌԾԱ ինա էտիր. նէտա քի օլ զամանտա քօբ զարար պօլուբէտի, նէչիք նէմիչլարկա ալայ էրմէնիկա օրուսլուքխա, ալայժէ պարը շահարկա եըխօվլարըմըզկա նէչիք պիզիմ ալայ օզկալինինկ: Ա պու պօլույուր պիզիմ եաման արդըխսը քօբ եազըխլարըմըզ ուչուն, քի Թէնկրի պիզնի թուրլու թուրլու օկութլույուր, տա սընըյըր ատամ օղլանլարըն, էվէդ օկութլաբ զնօվու զմիլօվացցեա պօլուբ եարլղըյըր. նէչիէ եարլղօվուչի պիյ. կա քլամաս ատամլարնընկ եազըխ պիլա դաս պօլկանըն. եօվշէմ քէնտինա խայդքանըն եազըխլարտան քլիցիր. կա հէչ դա եուզուն չօվուրմաս ալարտան. միմլարքի անընկ թէնկրիլիքինա տայմա ումսանըյըրլար տա՝ անկար պար եուրաքդան տա թօղլու ումսա պիլա իշանըբ ճանլարը տա թէնլարի պիլա սիմարլանիյիրլար, Նէտա քի փառք ու հայպաթ անընկ քէչօվսուզ թէնկրիլիք փատշահլխընա. հալի տա հար քեզ մէնկի մէնկիլիք Ամէն:

Մէն եազըխլը Ագսէնդ Տէր Գրիգոր Ավագէրէց օղլու՝ սիմարլանիյր մէն սէնինկ քէչոցսուզ արի բատշահլխընկա:

 

Քօրէցքիյնինկ օղրաշը ուչուն Օլախտա.

 

1616. Թվ. ՌԿԵ. Յուլիս ԻԴ. խայն գուն. Քշօնժէ Քօրէցքիյ՝ խայսի քի Օլախ ուլուսուն օսիսդ էդիբ տա օշէքօվադ էդիյիրէտի Դուրքտան սանճախ, նէտա քի դուրք նասլօվլը դուդուբ Քշօնժէնի տա եէպէրտի սանճախ եէրինա չօրուվուն: Ա պու չէրուվ պլա իքի բաշա քէլտի. պիր Սքէնտէր բաշա, պիրսի Մաճար օղլու բաշա. ալայժէ Դադար տա քէլտի: Տոյթէյկոյ. Մուլդան պիյի Րատուլ աթլը՝ քէնտի էլի պիլա քէլտի հէմ Օլախդա. խայսի չէրուվ պարը եօխու Թուրք, Դադար, Օլախ Մուլդան, հէսէպ պլա 40, 000 ատամ էտի: Նէտա քի յուլիսնին 20 շաբաթ գուն քէլտի տուշման Աս դիպինա, տա քօրունտուլար պիզիմքիլարինա, անտաժ պիզիմ չէրուվտան վըեըժճաթ էդդիլար նա հէրց պիրկալարինա. խայսի քի եիրիյ Բօթօցքօյ օղլու Բան Եագուպ Բօթօցքիյնինկ քաշդալան Քամէնէցքիյնինկ, պօլուբ քէնտի լեադասընտա իկիթ 26 եաշինտա, դէտը քլաբ րըցէրսդվօ բօքազադ էդմա տա չըխդը տուշմանկա խարշընա հէրց. խայսի քի օլ հէրցդա իքի Դադար իկիթին օլտուրտու. էվէդ սօնկրա քէնտինինկ աթը դիպինա պօլկան, բօթքնուցեա պօլուբ եըխըլտը. անընկ ուսնա քէլիբ պիրիսի տա քէնտին եադքանըն օխ պլա արխասընա օխլատը. Նէտա քի օխլականզն պարըբ օպօզկա քէրդիրտիլար, տա պօլտու պիր քուն դիրի, տա սօնկրա օլտու: Անտաժ Քշօնժէ Քօրէցքիյ քօրուբ տուշմանը քի ասրը ուլու խուվադ քէլիյիր տա քօբլուխ, նա քէրաք Ասդան օտսդուբիդ էդքայէտի չէրուվու պիլա Օպրօնօն րէնքօն. նէտա քի քէլիբ Պօթուշանկա եուվուխտա թուրուբ պօրօնիցեա պօլույէտի: Էվէդ պէշ քունտան սօնկրա արդըխ տարման պօլմատը խարչը դուշմա տուշմանկա. զէրա ասրը քօբ էտի տուշման. հէմ Սօչօվ խալասընտան թօբլար քէլդիրիբ տա դօվույէտիլար պիզիմքիլարին: Տօյթէկօյ, պիզիմ չօրուվ ասրը ազ էտի. անչախ 4000 ատամ պար էտի. բրէթօ քէրաք րօզըրվաթ էդքայլար էտի օպօզլարըն տա սալըբ խաչքայլար քտի: Նէտա քի տուշման օլ զաման խուվաթլանտը օտա, պօզնու տօսդադ էդդի, տա քիմին քէսդիքի մին դիրի դուդդու. ա քիմի խաչդը. Ա մեա նօվիցեէ Դիշքօվից բուլքօվնիք չըխդը դիրի. ալայժէ Եագուպ Բօթօցքիյ տա պիրկալարինա օզկալարիտա խութուլտու. ժիր մինկ ատամ արդըխ էքսիք. Ա Քշօնժէ Քօրէցքիյնի թիրի թուդդուլար. ալայժէ Ալէքսանտր Օլախ պիյին պիլա տա անասը պիլա, տա Քշօնժէ Քօրէցքինինկ խաթունունտա: Տա պու թուրլու զվըչէնսդվօ էդդի տինսիզ, տա խայթը Ասքա. կա անտա խօյտու պիյլիխքա Րատուլնու Մուլդան պիյին: Ա օլ օղրաշտա պիզիմ չօրուվտա պարէտի Օլախ պօյարլարը. նէչիք, Պըչքօ, ալայ Նիքօրիցա. կա օզկալարի էվէդ օղրաշ զամանտա չըխըբ օպօզտան տա խաչդըլար տա զրաղիդ էդդիլար: Սօնկրա Սքէնտէր բաշա եէպէրտի Սդըմպօլկա. նէչիք Քօրէցքիյնի ալայժէ հօսբօտարնը Ալեքսանտրնը խարտաշը պիլա տա Տօմնա անասը պիլա, խայսի քի Տօմնանը Սդըմպօլտա դաս էդմա քլիյըրէտիլար. էվէդ թուրք պօլտու, նէչիք քէնտի ալայ իքի օղլու. Ա Քօրէցքիյնի վէժակա սալտըլար. ա պու Տօմնա պունտան սօնկրա դէզ օլտու, տա պիր օղլու թուրք էքդանտա օլտու. տա պիրիսի խայսի քի հօսբօտար էտի դէտը թուրք բատշահը բօքօյօվըյ էդդի քէնտին եանընա: Էվէդ Քշօնժէ Քօրէցքիյ ուլու վէնզէնլիխդա էտի, նէչիք դիմիրլար պլա ալայ քօզադլար պլա ալայժէ ուզախլար պլա. խայսի քի պիյ Թէնկրի քէնտին խութխարտը թէզ զամանտա, քի օլ անընկ քի խուվաթլը տա նեէ բօտօպնըյ եէրտան խաչդը. ա պիրկասինա պիր ֆրանկ գաբիթանը հէմ պիր ուրում խալաթալը խաչդը. նա վէդ վէժատան խաչըբ տա Խալաթատա գուն պօլտու, տա սօնկրա թէնկիզ պիլա Ֆռանկիսդանկա չըխդը: Էվէդ, խաչան թույուլտու խաչքանը Քօրէցքիյնին. դէտը զարազ 20, 000 ատամ իզտօվ չըխդը, նէչիք թէնկիզկա ալայ խուրուտա. խայսի քի դաբալմատըլար քէնտին, զէրա Խալաթատա 40 գուն պօլտու. տա քօբ ատամնը թաս էդդիլար Սդըմպօլտա օլ զաման իլէ սդօրօժլարնը, քի քօզադիյէտիլար օլ վէժանը. զէրա հանըզ հէչ պիր եասըր խաչքանը եօխ էտի Սդըմպօլտան տա օլ վէժատան:

1617. Թվ. ՌԿԶ. Թուրք բատշահը Սուլթան Ահմատ օլտու, տա երինա պօլտու թօղմա քարտաշը սուլդան Մուսդաֆա:

1617. Թվ. ՌԿԶ. Յունվար Ի. Շդէֆօն Բօթօցքիյ չըխըբ քէլտի եասըրլխդան. խայսի քի Սդըմպօլտա եասըր էտի նէչա եըլ. տա անտաժ քէնտին վըքուբիդ էդդիլար բաշալարտան:

1617. Թվ. ՌԿԶ. Մարտնըն Ի. գիչայնագուն. Կուրեղ Յօվանէս Սալկան օղլուն՝ նէմիչ րայցալարը դուդուբ տա բօթրվար էդդիլար, ուսնա այդըբ, քի շահարնի քուվտուրույուր, տա խըյընկա պէրտիլար քէնտին. խայսի խըյընտա պիր նէմա բրըզնացցեա պօլմատը, նէտա քի սօնկրա վօլնըյ պօլտու:

1618. Թվ. ՌԿԷ. Սէյմ պօլտու ուլու օրուչտա. խայսի քի օլ սէյմտա պէրիլտի հէթմանսդվօ, հէմ քանցլէրսդվօ Ժօլքէվսքիյկա. խայսի ավալ Բօլնըյ հէթման էտիր: Տօյթէկօ, օլժէ սէյմտա պէրիլտի բօլնըյ հէթմանսդվօ Քօնէցբօլսքիկա. տա վօյվուտսդվօ Բօտօլսքիյ Թօմաս Զամօյսքիկա Քանցլէր օղլունա:

1618. Թվ. ՌԿԷ. Մարտ ԻԲ. եըխգուն, ուլու օրուչդա Լուսաւորիչ գունու՝ Տէր Զաքարեա, Տէր Հանուս օղլու ճանըն պիյ Թէնկրիկա սիմարլապ քէչդի պու տունեատան:

1618. Թվ. ՌԿԷ. Ապրիլ ԻԵ. Շաբաթգուն, Պայրամտան սօնկրա, Տէր Խաչատուր աւաքէրէց Տէր Ագսենդ օղլու ճանըն պիյ Թէնկրիկա սիմարլաբ քէչդի պու քէչօվլու տունեատան մէնկլիքքա:

1618. Թվ. ՌԿԷ. Թուրք բատշահըն սուլդան Մուսդաֆանը սալտըլար բատըշահլըխընտան, բրըչնաս ադըբ քի սաչխըն տըր, տա խօյտուլար երինա սուլդան Ահմատընկ օղլուն սուլդան Օսմաննը, խայսի քի 14 եաշինա էտիր:

1618. Թվ. ՌԿԷ. Վարդավառ օրուչունա գիչայնագուն, օպրանէյ պօլտու աւագէրէցլիքա, Տէր Գրիգոր՝ Տէր Յովանէս աւագէրէց օղլու:

1618. Թվ. ՌԿԷ. Վարդավառ օրուչունա քիրտի Դադար Բօքուդեակս, 20, 000 ատամ, խայսինա քի պարտը խարշը հէթման Բօլնըյ Քօնէցբօլսքի 2000 ատամ պլա, արդըխ էքսիք, տա բօթըքացցեա պօլս ու, էվէդ նէմա սքուրադ էդալմատի:

1618. Թվ. ՌԿԷ. Օգոստոս այընա. քէլտի քանցլէր Քօրունըյ Ժօլքէվսքիյ օպօզու պիլա Օրինակա, տա դուրտուլար անտա ուլու դապօր պիլա. խայսի քի Բօլնըյ հէդման տա Քօնէցբօլսքիյ անտա էտիր, հէմ քշօնժէլար ալակժէ վօյվօտա Բօտօլսքիյ, Թօմաս Զամօյսքիյ, տա սդարօսդա Սէնտօմիյսքիյ, տա օզկա պիյլար:

1618. Դադար ուչուն. - Թվ. ՌԿԷ. Սեպտ. ԺԸ, այնագուն. քէլտի տինսիզ Դադար տա քէչդի Քամէնէց եանը պիլա, տա բրավեէ թօղրու պարտը Օրինակա թապօրկա, տա ուրտու թապօր ուսնա. էվէդ նէմա էդալմատի դապօրկա. զէրա դապօրտանդա քիմսա ուրուշմատը պիրկալարինա. Թըլքօ Թօմաս Զամօյսքիյ վօյվօտա Բօտօլսքիյ բօդըքացցեա պօլտու պիրկալարինա. տա քօբ էլ պուզտու տինսիզ Դադարնընկ. սօնկրա քէչ պասդը քէնտիլարին. անտաժ Դադար զարազ րուշիցցեա պուլուբ քէդդի. էվէդ սալալարտա տա դուզտա քօբ էլնի խըլըչտան քէչիրտի. Նէտա քի շահարկա եուվուխ իքի պիզիմ Էրմէնինի քէսդիլար, պիր Խաշքօ Ֆիր օղլուն, պիր տաղըն Մուրատ Միթքօ Քիյօվուն. խայսիլարին քէլդիրտիլար շահարկա:

1619. Թվ. ՌԿԸ. Յունվար ալթըսընա. Ասրը ուլու սուվ քէլտի շահար չօվրասինա, քի օվլարինի եաբդը, տա արդըխ նէքի 15 ճան պօղուլտու. շահար իչինա եալղզ դէք պօլկան:

1619. Թվ. ՌԿԸ. Փետրվար ԺԴ. եըխգուն Հօսգա Սէֆէր խըզը Եագուպ Շպլիսդ խաթունու՝ ճանըն Թէնկրիկա սիմարլատի:

1619. Թվ. ՌԿԸ. Փետրվար ԻԴ. Վօյթ դանկլանտը Իվաշքօ Չօրնուշ. տա անդիչքան Գրիգոր խարտաշ օղլու. Թէնկրի խութլու էտայ:

1619. Թվ. ՌԿԸ. Փետրվար ԻԴ. խայնգուն. Տէր Ղուկաս պարոն տէր նըւիրակը Երուսաղէմնինկ օտբրավէօնըյ պօլուբ Իլօվտան, տա քէլտի Քամէնէցքա ժողովք էդմա:

1619. Թվ. ՌԿԸ. Փետրվար ԻԷ, շաբաթքուն. Բան Կուրեըզ օղլու Բան Եան՝ ճանըն Թընկրիկա սիմարլատի:

1619. Թվ. ՌԿԸ. Ուլու սուվ ուչուն. - Մարտ ԻԱ ինա. Պիզիմ չուպուխ շահար չօվրասինա. տա նէմիչնինկ պայրամը գունու, ասրը ուլու սուվ քէլտի ուրուշքան գունու. ալայ քի խալա զվօտունունկ դիպինինկ դաղնը դէշդի, տա ախթարտը, դաղնը տա ալըբ իքի դըյըրմանը խալա դիպինա պօլկան զէվշիսդքիմ քէդդի, ալայ քի երլարիտա պէլկիլի պօլմատը. տա ասրը քօբ զարար էդդի, ալայժէ Օրուս խապապընա քօբրունու տա ալըբ քէդդի, տա սդօհլարնը պութունլա ալըբ քէդդի. տա քօբ ատամ պօղուլտու:

1619. Թվ. ՌԿԸ. Ապրիլ Ե, նոր կիրակի գունուն Օլախ օլուսունա եանկի պիյ քէլտի Սդըմպօլտան, ադը Գասբէր Կրացեան տըր. էվէդ քէնտի վրանկ տըր:

1619. Թվ. ՌԿԸ. Ապրիլ ԺԵ, եըխգուն. Սիմէյօն Օլախ պիյինին տօմնասը քէլիբ Քամէնէցքա իքի օղլու պիլա, տա քէդդի Մուլդանկա, զէրա ուչունչի օղլու Կավիշ աշքը Մուլդանտա օլդուրուբէտի պիյլիքա, տա անասը ուչ ողլու պիլա պօլույ էտի 12 եըլտան պէրի Շօլքվատա հէթման եանընա. տա պու տօմնանը ուղադըյէտի Մուլդանկա էլչի Քօխայնսքիյ. նէտա քի մէն տա Ագսենդ Տէր Գրիգոր օղլու էլչի եանընա էտիմ, տա քօբ դամաշա քօրտում, անտա պօլուբ:

1619-20. Թվ. ՌԿԸ. Հոկտ. այընտա. Քէլտի օթա եախատան պիր պապաս, ատւ Տէր Սդէբանոս. խայսի քէնտի պապասլխըն սալըբ տա կարգըն տա՝ օվլանտի Քանէնէցդա, զէրա թուլէտի. Ա պու տասդուրուպլա քահա նալխնընկ տա եէրէցբոխանլար պլա պարչա աղալարնընկ պօլտու:

1620. Թվ. ՌԿԹ. Յունվար Ա. Այնագուն. Թուրք բատշահընտան չավուշլար քէլիբ քէդդիլար Քամէնէցդան Վարշօվկա. ալայժէ Դադար խանընտան տա ուլու էլչիլար. խայսի էլչիլարնին ադը՝ պիրինին Ճան Անթօն, պիրսինինկ Մըթըխ էտի, տա սէքսան ատամ պիրկալարինա պարէ տիր: Տա պու չավուշլարկա մէնի Ագսենդնի Տէր Գրիգոր օղլուն բրըտադ էդդիլար խալատան. բրըսդավլիխքա տա դլըմաչլխքա, քի քօրօլկա բրօվատիդ էդմա քէնտիլարին. նէտա քի քէլիբ Վարշօվկա նէչիք չավուշլար ալայժէ Դադար էլչիլարի տա քօրօլկա էլչիլիխլարըն օտադ էդդիլար. խայսի քի օլ չավուշլարնը դէզ տա աշըրա իկի օտբրավիթ էդիբ՝ եօլկա խօյտուլար: Ա Դադար էլչիլարին օտբրավիթ էդմիյին տա ատէսլադ էլդիլար քէնտիլարին Վարշօվ արդընա 20 միլ երտա, պիր շահարկա տա անտա ղադրըմանըյ պօլտուլարքօբ ղաման Վարդա դիպինա:

  Օլժէ զաման Օթվինօսքիյ էլչի քէթիբէտի բօրօլտան թուրք բատշահընա. էվէդ աշըրա պէք տէսբէքթօվանըյ պօլտու անտա. ալայ քի քօզտան սուրտուլար քէնտին բաշալար տա բատշահս քօրուշտուրմատիլար քէնտին: Օլէսա քօրուբ պունունկ քի եաման օտբրավանը, տա քէրաք խաչքայէտի թէնկիզ պիլա Սդըմպօլտան չախ Վէնէտիքքա չըխդը, տա սօնկրա չախ եըլընա քէլտի քօրօլկա:

Օլժէ զաման Օլէժքօ էլչի քէդդի Թադար խանընա պիզիմ քօրօլտան. խայսի քի զարթրըմանըլտր անտա, պու Թաթար էլչիլարի իչուն խայսիլարին քի Բօլսքատա զադրըմադ էդիբդիրլար:

 

1610. Թվ. ՌԿԹ. Մուլդան պիյի ուչուն. - Մայիս այընա. Թուրք բատշահընտան խաբիճիլար քէլտի Մուլդանկա, քի Սիմէյօն օղլուն Կավրիշքօ պիյնի ալըբ էլդմա Սդըմպօլկա. զէրա մանզուլ էդիբէտիլիր քէնտին: Քօրուբ պունու Կավրիլաշքօ պիյ քի քէլիբդիրլար քէնտին ալմա, դէտը օսդրօժնեէ պօլուբ տա խայիլ պօլտու քէդմակա Սդըմպօլկա. տա հատիրլանիբ նէչիք քէնտի ալայ անասը տա իքի խարտաշը պարը եօխլարը պիլա, ուչունչի քունտա Մուլդանտան Դէրկօվէշդ շահարինտան չըխըբ՝ քէդդիլար: Ալայժէ օլ խաբիճիլար տա, տա օզկա տաղըն քօբ Թուրքլար տա պիրկալարինա քէդիյէտիլար Սդըմպօլկա: Տօյթէկոյ, Մուլդան պօյարլարը տարապլարը պիլա ուզադըյէտիլար հրանիցակա անչա պիյնի: Սօնկրա քէլտիլար ալթը միլ երկա, քի Մաճար հրանիցասը եուվուխ էտի. դէտը անտաժ Կավրիկաշքօ պիյ տարապանլարկա րօզքաղադ էդդի, քի քըրկայլար օլ խաբիճիլարնի տա անտա պօլկան թուրքլարնի. նէտա քի քէնտիլարին օլտուրղալատըլար, տա պիր նէչասին թիրի թուդուլար, տա սօնկրա քէնտի Կավրիլաշքօ անասը պիլա տա խարտաշլարը պիլա քէդդի Մաճարկա. տա օլ խաբիճիլար նէտա պիրկասինա էլդդի. էվէդ Մաճար պիյի Պէթլէմ Կապօր տօբուսդիդ էդմատի, քի տաղըն արը քէդքայէտի. զէրա նէմիշ ուլուսունա չըխմաքլիյէտի. տա քալտըրտը քէնտի եանընա պիր խալատա սդօրօժլար գիպինա խօյտուրդու:

1610. Թվ. ՌԿԹ. Յուլիս այընա. Րատուլ պիյ քէլտի Մուլդանկա. խայսի քի ավալ Օլախդա տէօրթ եըլ պիյլիխ էդդի տա Մուլդան:

1610. Թվ. ՌԿԹ. Յուլիս ԼԱ. Գունու եըխբաշքուն, Ասրը ուլու խօրխուլու քօք քօքրամախլար պօլտու քէչա պիլա. ալայ քէ նէչա եարը եըլտրըմ ուրտու շահար իչինա. հէմ օդլու հէմ օթոուզ, էվէդ օդլուսու քուվտուրտու նէչա երտա:

1610. Թվ. ՌԿԹ. Օգոստ. Դ. Քօնեց բօլսքիյ հէթման քշօնժէ Քօրէցքիյ քէլիբ Քամէնէցքա, տա չըխըբ եուրուտու շահար չօվրասինա. տա ուչունչի գունտա օպօզ րուշիցցեա պօլուբ՝ քէդդի Պուշակա, տա անտան Րուշիցցեա պօլուբ զարազ քէչդիլար Օլախ վէլիյէդընա. Թէնկրինի ալըբ պօլուշլուխքա:

1610. Թվ. ՌԿԹ. Օգոս. ԻԴ, գունու զիչանագուն. թուրք բատշահընտան խաբիճիլար քէլտի Օլախ վէլիյեադընա պուտուր Ասքա քի Գասբէր Կրացիյեան Օլախ պիյին ալըբ՝ էլդքայլար Սդըմպօլկա. օլ էսա բօսդէրէժիցցեա պօլուբ՝ տա դուդդուրուբ պաղլաթը օլ խաբիճիլարնի: Ալայժէ Սքէնտէր բաշանընկ քեահէասըն տա պաղլադը. Ա պու պօլույէտի Ասդան էքի միլ երտա. զէրա պիյ թապօր պիլա թուրուբ էտի դուզտա. տա անտա դապօրտա պօլկան նէ խատար քի Թուրք պարէտիր, պարըսըն խըրտըլար. տա սօնկրա րէզինտան Ասքատա էպէրտի, ատալմլարըն րոզքազադ էդիր՝ շահարլիկա, քի նէ խատար շահարտա թուրք պարէտա՝ պարըսըն խըլըչտան քէչիրկայլար, նէչիք պէզիրկանին. ալայ օզկա օլուժալըյ պօլկանլարնը: Նէտա քի շահարլի իշիդիբ րօզքանեէսըն պիյնինկ, նա զարազ խայսին խայտա դաբտըլար, անտա օլտուրտուլար թուրքլարնի, պօլսուն օվլարտա պօլսուն քարվասարատա, պօլսուն հօսբօտալարընտա. խայսին քօլվէք դաբդըլար, պիրիսինտա պօշ խօյմատըլար, շահարտա պօլկանը՝ շահարտա օլտուրտուլար, թապօրտա պօլկաննը՝ պիյ պիլա թապօրտա օլտուրտուլար: Տա սօնկրա էքի պաշ խաբիճինի տա Սքէնտէր բաշանընկ քեահեասըն օքօվադ էդդիրտի. Դասպէր պիյ տա եէպէրտի Խօթին խալասընա. տա քէնտի չօրուվու պիլա ուչ միկ ? Սդամպօլա քէլիբ պէրինտի պիզիմ չէրուվկա. խայսի քօ օլախ ուլուսունա քիրիբ էտի, նէտա քի ուլու սօվունշլուխ պիլա քէնտին բրինեադ էդիլար: Անտաժ Գասպէր պիյ գօբ պաշխըշ պէրտի քանցլէրկա տա հէթմանկա, ալայժէ Քշօնժէ Քօրէցքիյկա, տա օզկա պիյլարկատա: Տօյթէկօյ, Խօթին խալասընտա անտաժ օտադ էդդի նէմիչնինկ խօլունա քօբ ժըվնօսդ պլա. ալայժէ պարը հարմաթասը պիլա նէ պարէտի:

1610. Ցօցօրանընկ օղրաշըն ուչուն. - Թվ. ՌԿԹ. սեպտ. Թ. Շաբաթ գուն. Հաճկատար շաբաթգունու. Պօլտու օղրաշ Ցօցօրատա Թուրք Դադար պիլա՝ պիզիմ Նէմիչ չօրուվու. խայսի քի թուրք չօրուվունունկ պաշլխը սքէնտէր բաշա էտի. տա պիր տաղըն սարըմսախ բաշա էտի. Ա Դադար չէ րուվունունկ պաշլխը՝ Կալկա սուլդան, Դադար խանընկ խարտաշը. խայսինինկ քի խօլու դիպինա 120, 000 Դադար պարէտիր. տա Թուրք 8000 ատէմ իտի. Ա պիզիմ Նէմիչ չէրուվունունկ պաշլխը Քանցլէր Ժօլքէվսքիյ, տա հէթման Բօլնըյ Քօնեէցբօլսքիյ, Քչօնժէ Քօրէցքիյ, տա Սդրուս. խայսիլարինին խօլու դիպինա պարէտիր տօ պօյու պօլկան 12 ատամ. էվէդ զէվշիսդքիմ 20, 000 ատամ պարէտիր ուլուսու քիչիսի պիլա: Անտաժ օլ քունու չըխըբ Ցօցօրա քօբունտան պարըբ տինսիզ պլա բօթըքացցեա պօլտուլար. աշըրա մէնժնեէ. ալայ քի չախ էրդատան խարանղու քէչակա անչա թօվուշույ էտիլար, աժ քէչ զայսիդ էդդի, քի վազ քէլտիլար, նէտա քի օլ օղրաշդա քօբ տինսիզ Դադար դաս պօլտու. ալայժէ պիզիմքիլարինտանտա դուշդու Նիցօ. խայսի քի օլ զամանտա օլտուրտուլար Ավաք օղլուն Վաքօվսքիյնի Րօքմիսդըրըն քանցլէրինինկ: Անտաժ էրդասի Օլախ պիյի Գասբէր պիյ զմօվիցցեա պօլուբ Գալինօվսքիյ Քամէնէց սդարօսդասը պիլա, տա քէնտի հէթմանը պիլա Պըչքօ պիլա տա օզկա պօյարլարը պիլա, քի չըխըբ օպօզտան խաչքայլար. Նէտա քի պարըսը պիր պօլուբ՝ տա քէչա պիլա չըխդըլար. արդըխ նէքի 2000 ատամ սալըբ օպօզտա՝ պարը եախշըլխլարըն, տա պիր արաթպա քիրտիլար Բրութ սուվունա, պարըսը պիր օղուրտան. ալայ քի պիրի պիրին պօղույէտիլար, քի սուվ ուսդու քօբրու քիպիք պօլուբ էտի ատամտան տա աթտան. քի օն ատամնընկ պիրիսի անչախ խութուլույ էտի. նէտա քի խայսի չըխըյէտի՝ անտատա րադքօ խութուլույէտի. զիրա Դադար քէչիբ սուվնու՝ տա դուդույէտի քէնտիլարին. Ա խայսի խաչըյէտի: տա սդարօսդա Քալինօվսքիյ աթը պիլա պօղուլտու քընարընա սուվունկ. զէրա քնարը սուվնուն պէրէհիսդըյ էտի, տա պօլմատը չըխմա: Ա Պըչքօնու օլախ պիյինինկ հէթմանըն՝ Դադարըսը դուդուբ էլդիլար Սքէնտէր բաշակա. անտաժ Սքէնտէր րօզքազադ էդդի, քի քէնտին պիզիմ Նէմիչ օպօզունա խարչը խաչըխքա ուրկայլար, քի քօրունկայ պիզիմքլարինա: Ա Գասբէր պիյնի խաչքան զամանտա՝ Օլախըլար օլտուրտու քէնտին: Անտաժ օլ օքօբդա Ցօցօրանընկ օլտուրտուլար պիզիմքիլարի սէքիզ գուն բօթրէպատան սօնկրա. տա հար քուն բօդըքացեա պօլուրլարէտի, պիրար էքիշար րօթա. սօնկրամ Օպրօնօն րէնքօն քէրաք րուշիցցեա պօլկայլարէտի Ցիցօրատան. զէրա ժըվնօսդլարը էքսիլիյ էտի. տա ուխօտիդ էդքանտա դէտը եօլ խաթա հար Թնկրինինկ քունու բօթըքացեա պօլույէտիլար, քի պիր սահաթ տինսիզ վազ քէլմատի: Էվէդ, չօբ չօվրասին օպօզնունկ խարա պլութ քիպիք ալըբ շդուրմօվադ էդարլարէտի. պէզ բրըսդանքու ուլու ավազ պիլա չախըրմախ պլա տէօրթ եանտան, պօլսուն քէդքանտա պօլսուն թուրկան երլարինտա. տա նէմա էդալմասլարէտի. պիզիմ չէրուվկա եօխէսա օլ քուն եօխէտի, քի 1000 դադար դոեւշմայէտի իչլարինտան: Աժ սօնկրա թուրլուկա եուվուխ կս ( կէս ? կամ 60) միլ քէլիբ տա քուրտու պիզիմ չէրուվ խօնմակա. անտաժ քէնտի իչլարինա Խազախլար պիլա րօսդրըխ պօլտու. պաշլատըլար պիրպիրինա թուշմա վդըմդըժ տինսիզ Դադար. խայսի քի եուժ վազ քէլիբ էտի. տա հէչ նէմա իշանմասէտի սքուրադ էդմա, նավէդ քօբու քէրիտա խալըբէտի. Թընքօ Խանդէմիր մըրզա 12, 000 Դադար պլա եուվուխ էտի. տա խայտա քի իշիթդի օպօզտա պօլկան րօսդրըխնը դէտը օլ 12000 Դադար պիլա ուրտու օպօզ ուսնա տա րօզըրբադ էդդի. սօնկրա խալկան Դադար տա քէլիբ երիշդի պունկլարա: Անտաժ խաչքան խաչքանընկ պօլտու, խայսին քէսիյէտիլար, խայսին թիրի դուդարէտիլար, խայսի թուրլու տա պօղուլույէտի. խայսի խութուլույէտի. տա պու թուրլու օպօզնունկ ուսդուն դիպ էդդիլար: Էվէդ, Ժօլքէվսքիյ քանցլէրնին պաշըն քէսդիլար. Քօնէցբօլսքիյնի հէթմանը Բօլնըյ՝ Օլախըլար դուդուբ տա Սքէնտէր բաշակա պէրտիլար. Քչօնժէ Քօրէցքիյնի, Ֆէրէնց պէկնը, Սդրուսնու, քանցլէրնինկ օղլուն, Պալապանը, Թիշքէվիցնը. պու ալթի գիշինի սուլդանընկ ատամլարը դուդուլար տա պէրտիլար սուլդանկա ալթըսընտա: Տօյթէկօյ, պարէտիր պիր տընօֆ աթլը րէցէր օլ պուզուլկան օպօզտա խայսինինկ մօցու դիպինա Ալամանլարէտի, տա օլ տընօֆ պիր թուրլու պէրինմատի դիրի դուդուլմա. ա մի դըժ պէրմատի քէնտի եուվուխ բրիսդուբիթ էդմա, Բրէթօ քէրաք անտաք նասմերց 14 ատամը պիլա օլտուրկայլար էտի: Տօյթէկօյ պարէտիր պիզիմ Էրմէն դայֆասը օլ օպօզտա 15 ատամ, խայսի քի պարը եասրը թուշդու Դադար խօլունա: Նէտա քի տինսիզ Դադար ասրը քօբ տօյումլուխ ալըբ տա ասրը ուլու բօթիխա պլա՝ խայդը քէրիսինա: Սօնկրամ Սքէնտէր բաշա սուլդանտան ալտը Քօրէցքիյնի ռա Ֆէրէնծ պէկնի տա եէպէրտի խօնտիքարկա քէնտիլարին օքօվադ էդդիրիբ: Ալայժէ Քօնէց բօլսքիյ հէթմանը տա Ժօլքէվսքիյնի քանցլէրնինկ խարտաշը օղլուն. ախալկան տէօրթ պիյ խալտը սուլդանընկ եանընա. խայսիլարին քի Խրըմկա էլդդի: - Օլժէ զամանը էքի հաֆթատան սօնկրա սուլթան եէպէրտի. 60. 000 Դադար բօքուդեակա, քի քիրիբ վէրան էդդի չախ Իլօվ արդընա 12 միլ, արդըխ տա աշըրա քօբ տօյումլուխ չըխարտը. արդըխ նէ քի 100, 000 ատամ սուրտու էվէդ Խըրըմկա պարկինշա. անչախ օլ 100, 000 ատամտան 30, 000 խալտը, զէրա աչըխ պօլտու տա ուլու սօվուխ տա քօբու օլտու. ալայժէ Դադար տա օլտու նէչիք քէնտիլարի տլայ աթլարըտա. օլ զաման Հլինեան շահարնի զէվշիսդքին քուվտուրտուլար:

1610. Թվ. ՌԿԹ. Սեպտ. այընա, Քանցլէրնինկ թէնին թաբըբ քէլդիրտիլար, էվէդ պաշսըզ:

1610-1. Թվ. ՌԿԹ. Հոկտ. այընա. Եանկի պիյ քէլտի Օլախքա Սդըմպօլտան. աթը Ալէքսանդր:

1610-1. Թվ. ՌԿԹ. Հոկտ. այընա. Գասբէր Օլախ պիյինինկ պաշըն քէլդիրտի պիր խլոբ՝ Ալէքսանտր Օլախ պիյինա. խայսի խլօբքա պիյ չըխարըպ 15 խըզըլ ֆլօբի պաղըշլատը, տա պաշընը եէպէրտի Սդըմպօլկա:

1611. Թվ. ՌԿԹ. Նոյեմ. այընա. Սքէնտէր բաշա օլտու, քէնտի եաման օլումու պիլա Ախքէրմանտա:

1611. Եէր թիթրամախ ուչուն. - Թվ. ՌԿԹ. Հոկտ, ԻԹունա. Գիւտ խաչ գունու եըխգունու, 21 սահաթդա պօլտու երնինկ դիդրամախը, աշըրա պէք տա դուդդու չէրէկ սահաթ. ալայ դիդրատի քի մուրլար չաթլաբ թօքուլույ էտի. Ա պու տուկուլ քի եալղզ Գամէնէցդա պօլկայ. էվէդ Օլախդա տա Թուրք վէլիյեադընտատա պօլտու. խայսի քի Թուրքտա օլ զաման պօլկան քէշիլար այդըյր էտիլար, քի աշըրա քօբ մինարալարի Թուրքլարինինկ ախդարըլտը, նէչիք Սդըմպօլտա ալայ օզկա երլարտա. Պիյ Թէնկրի եախշըլխքա էդքայ պունունկքի զնաքնը:

1611. Թվ. ՌԿԹ. Դեկտ. այընա պօլտու Վարշօվտա սէյմ. խայսի սէյմտա պէրիլտա հէդմանսդվօ Քօրունըյ Քարուլ Խօթքէվիչքա, տա Բօլնըյ հէթմանսըդվօ՝ սդարօսդա Սէնտօմիրսքիյկա օղլունա. տա սդարօսդվօ Քանէնէցքէյ Շդէֆան Բօթօցքիյա:

1611. Թվ. ՌԿԹ. Դեկտ. ԻԸ. Օլախ պիյի Ալէքսանտր էքի ուլու պօյարըն խըյնադըբ տա սուվկա սալտըրտը. պիրինինկ աթը Նիքօրիցա Տվօրնիք, պիրիսինինկ Շաբթէլիչ հէթման էտի. պու էտի բրիչնասը քի՝ բրըզնացցեա պօլտուլար, քի խաչան Նէմիչ օպօզունտան խաչըյըտիլար Գասբէր պիյ պիլա, տա խաչքան զամանտա օլտուրտուլար քէնտի խօլլարը պիլա Դասբէր պիյնի:

1611. Թվ. ՌԿԹ. Յունվար ԼԱ. եըխգուն. քէլտի Քանէնէցքա եանկի սդարոսդա Շդէֆան Բօթօցքիյ սդարօսդա Ֆէլինսքիյ. Պիյ Թէնկրի խութլու տա սըդարալւ էդքայ. ամէն:

1611. Թվ. ՌԿԹ. Հոկտ. այընա. Վարշօվտա պօլտու ուլու սրօկիյ իշ. խայսի քի Բիքարսքիյ աթլը սլախցից խօրխմիյին պիյ Թէնկրիտան տա սրօկիյ քարանեէսընտան բատշահնըն տա վաժիցցեա պօլտու խօլ քօդուրմա. անըն պիյլիքի ուսնա բատշահնւնկ ուչունչի Զիկմունդնունկ. խայսի քի բատշահ եըխօվկա քիրկան զամանտա դէտը պու Բեքարսքիյ պօլուբ ճան ուշմանընտան նատքնօնըյ քէլիբ բրէզրազ խարշըսընա բատշահնընկ, տա չօքան պլա պաշընա ուրտու. ալայ քի բատշահ զադօչիդսեա պօլտու. Օլէսա քլաբ բօբրավիցցեա պօլուբ քի պիր տաղըն ուրկայ. անընկ ուսնա բատշահ օղլու աթասընընկ արդընտան քէլիյ էտի, քօրուբ պունու տա խըլըչըն չըխարըբ տա օլ Բէքարսքիյնինկ պաշըն եարալատը, տա քլատի քէնտին անտա րօսէքադ էդմա. էվէդ, բատշահ նէչիք պաշնըյ բատշահ տօբուսդիդ էդմատի օլտուրմա. Էվէդ, այդը քէնտին վէժակա խօյմա, սօնկրա էրդասի չըխարըբ սօբտուլար քի նէ բրիչինատան էդդի պու իշնի. օլէսա հէչ պիր նէմակա բրըզնացցեա պօլմատը. սօնկրա ճալադլար խօլունա պէրտիլար քէնտին, քի խըյնակայլար քէնտին. Էվէդ օլ խըյընտատա նէմա բրզնադ էդմատի, քի նէ բրըչընատակ էդդի պու եամանլըխնը: Անտաժ քէրաք ուչիւնօքունա քօրտ քէնտին քարաթ էդքայլար էտի, տա օտադ էդդի ճալաթլարընըն խօլունա: Խայսի քի 12 ուսդա ճալաթ ալտըլար Բէքարսքիյնինկ տա եասատըլար էքի չանա ուսնա, պիյիք մայսդատ տա խօլունա պէրտիլար Բէքարսքիյնինկ օլ չօքանը, քի բատշահնը ուրուբէտի՝ տա օլդուրղուզտուլար, քէնտին օլ մայսդադ ուսնա տա խարչըսընա խօյտուլար սազըթլար պլա օթ տա, օլ օթուսնու բրըբրավիթ էդդիլար օլ չօքան պլա խօլուն. ալայ քի դէբրանմա պօլմասէտի, օլխատար խօլու թուրտու օթ ուսնու՝ քի լօքօթունտան քուվուբ սուվաքի պլա խօլու չօքան պլա դուշդու: Սօնկրա պիրսի խօլունտա օլ դուրլուժ էդդիլար. սօնկրա խըզմա քլէշչալար պիլա թէնին դարդխալըյ էտիլար. օլժէ մայսդադ ուսնա տա պութուն շահարտա եուրուղույ էտիլար, օլ մայսդադնը չանալար ուսնա 8 աթ պլա տա քօբ դուրլու խըյըն պէրիյիբ քէնտինը. սօնկրա էքի այախըն վըքիլօվադ էդդիլար դիզինտան. անտան սօնկրա տէօրթ ադքա պաղլաբ քէնտին՝ տա տէօրթքա այըթտըլար. տա թուզկա չըխարըբ թէնին քուվտուրտուլար. տա քուլուն եըղըշդըրըբ Վիսլակա սալտըլար, տարուսու հար եամանկա:

1621. Թվ. ՌՀ ինա. Յունվար ԺԲ. Պետրոս Ռաքովից ճանըն պիյ Թէնկրիկա սիմարլատի:

1621. Խարախաշ ուչուն. - Թվ. ՌՀ. Փետր. ԺԱ. Ուլու բարկենդաք գունու Գրիգոր Խարախաշ ճանըն Պիյ Թէնկրիկա սիմարլատի Քամէնէց խալասըտա. խայսի քի սուչսուչ նաբասդ քէլտի ուսնա ուշմանըխդա, տա օլ նաբասդդան ուդրու խալակա ալըբ վօլնըյ վէնզէն էդիբէտիլար քէնտին. տօ րօսբրավըյ. խայսի քի անընկ արասընա Պիյ Թէնկրինինկ պույրուխու քէլտի ուսնա, քի պու թուրլու քէչտի տունեատան թումսուզ. զէրա նահլէ օլում քէլտի ուսնա. եուրուրկան էքան եըխըլըբ օլտու. Թէնկբի ճանընա եարլղաբ եազըխլարընա պօշադքայ:

1621. Թվ. ՌՀ. Փետր. ԺԴ, խայնգուն. Պու երլկա դանկանտը վօյթ Բան Լսւքաշ Հրիցքովից, տա եանկի անդիչքանլար՝ Կուրեըղ Պըկօշօվից տա Զատիկ Բաթրար, տա Քրիշթօֆ. Թէնկրի խութլու էդքար:

1621. Թվ. ՌՀ. Մարտի ԺԲ, եախբաշգուն. Պուկունկի գուննու էքի Լիսօվչիկնի քէստիլար րաթուշ գիպինա. ա պու անունկ օւչուն քի շահարտա պրօյիդ էդիյէտիլէր:

1621. Թվ. ՌՀ. Խալա զվօտու դիպինա եանկի գըյըրման իշլադդիլար. խայսին քի սուվ պուզուբ էտի:

1621. Թվ. ՌՀ. Մարտ ԺԷ, շաբաթ գուն. Պուկունկի գուննու քէլտի ասրը ուլու սուվ, ալայ քի շահարնինկ օրուս խապախընընկ պլամքալարըն պուզտու. ալայժէ պլաքալար ուսնա վէժալար պարէտի, ախդարտը, չախ դիպին ուսդ էդդի, մուրլարնը պուզտու վէրան էդդի. նէ խատար դըյըրման պարէտի շահար չօվրասինա պարըն՝ եըխըբ ալըբ քէդդի, տա ասրը քօր զարար պօլտու:

1621. Թվ. ՌՀ. Մարտի ԺԹ. եըխբաշգուն. Վարդերես Մալար քիյօվու՝ Պար եարմարքընտան քէլկանտա, Հումինցատա սուվկա դուշուբ պօղուլտու. էվէդ պօղուլկանըն չըխարըբ քէլդիրտիլար օվկա տա քօմտուլար. Թէնկրի պօշադքայ եազըխլարնը:

1621. Թվ. ՌՀ. Ապրիլ այընտա Քանզանաք իկիթլարի Ս. Ագսէնդ եըխօվու չօվրասինա օքօբ էդդիրտիլար, խայսի քի ավալ եօխ էտի, դըքօ չէ դանի պարէտի չօվրասինա:

1621. Թվ. ՌՀ. Ապրիլ այընտա, Խօթքէվիչ հէդման Քօրօնըյ վօյվօտա Վիլնսքիյ՝ օվլանտի. խայսի քի սընկարլխքա ալտը Քչօնժէ Եարասլաւսքիյնընկ խըզըն, տա թօյ էդդի Եարասլօվտա:

1621. Տէր Յակովբուն օլումու ուչուն. - Թվ. ՌՀ. Ապրիլ ԺՋ, եըխբաշգուն. Տէր Յակոբ Տէր Գրիգոր աւագերէց օղլու, տա Տէր Յովանէս աւագերէց թօրնու ճանըն Պիյ Թէնկրիկա սիմարլատի, տա քէչդի պու քէչօվլու տունեատան մէնկլիքքա. Պօլուբ լեադասընտա աշըրա իկիթ. խայսի քի պու տունեատա ժըվօթուն քէնտինին բրօվատիդ էդիյէտի աշըրա բրըսթօյնեէ, տա զախօվացեա պօլույէտի, քօրքլու քէնտի տօսդլանը պիլա. խօվուքդայ բօքօյտա, զըչլիվօսդա բօքօրա պիլա աշախլխդա. տա պիրիսինա տա ուբրիքրիցցեա պօլմաս էտի: Ացս վէնկշա քի ուլու սօվուք պիլա զախօվանեէսը պարէտիր, Նէմիչ նաչէյասընընկ պապասլարը պիլա, նէչիք յԵզուիթալար պիլա, ալայժէ քանոնեկլար պիլա, տա պարը մնիխլար պիլա. խայսի քի էրդա քէչա պիր երտա պօլուբ տա տէսբէթացիեա էդարլար էտի. տա սօրուբ սօրուշդուրուբլարէտի. օլէսա քէնտի ումեէսդլուխունտ քօրա ճուվաբ վէրիբ պօրօնիդ էդարէտի. Բրէթօ անընկ ուչուն քէնտին պէք սօվարլար էտի. տա ժալովադ էդդիլար աժըրա սէրտէչնեէ. ժուրունկի օլումուն անընկ. իքինչի 39 եաշինա իկիթ քէչքանին, ուչոնչի քի ազ քահանալխ էդքանին. խայսի քի 11 եըլ էդդի քահանալխ. տէօրթունչի անընկ. եախշը Պիյ Թէնկրիտան պէրիլկան նավուքասըն քի սօնտու. պէշինչի, քօրուբ տա պիլիբ անընկ եախշը սդարանեէսըն տա իկի հօսբօտարլխըն տա հաւասըն. սուրբ եըխօվտա տա օզկա քօբ դուրլու եախշը բօսդուբօքլարըն անընկ, Թէնրրիկա եարական տա պարչա ատամիլարկա: Խայսի քի Պիյ Թէնկրինինկ էլչիսի քէլիբ պույրուխուն դուկանլաբ, պարչանը օտնեադ էդիբ՝ տա քէնտին ալտը օբեքասընա Պիյ Թէնկրինինկ. Նէտա քի պիյ Թէնկրի անընկ ճանընա եարլղաբ տա արի ուչմախընա արզանի էդքայ. կա ֆրիշդալար տասընա քէնտին արզանի էդքայ. տա անընկ պիլկան պիլմական եազըխլարընա պօշ աթքայ. տա անընկ ճանը բարեխօս պօլկայ պարչասընա տա ալարկա տա: Քիմլար քի պու Քրօյնիքանը սարնասա, տա Տէր Յակոբունկ ճանը ուչուն պիր Հայր մեր այդսա. զէրա ուչմախլը ճանլը Տէր Յակոբ պու Քրօյնիքանը սբօրօնտիդ էտիբէտի, տա նա սբիսքու եազըբ խալտըրտը. նէտա քի մէն Ագսէնդ՝ ուչմախլը ճանընընկ խարտաշը քօչուրուբ անընկ սբիսօքունտան եազտըմ պու Քրօյնիքակա, տա անընկ ճանընա մէկնի ուչմախ այդըրմէն. Ամէն. ամէն. ամէն:

1621. Դադար ուչուն. - Թվ. ՌՀ. Յունիս այընա. Տինսիզ Դադար քէլտի Քամէնէց չօվրասինա սալալարկա, նէչիք Բանովցեակա, տա Օսդրօչինչակա տա Րօտակա. խայսի քի 30 աթլը էտի, տա ասրը պէք պուզույէտիլար. տա պէշ աթլը Դադար քէլտիլար Տօլուշքակա. էվէդ սալաչի տօբուսդիդ էդմատի սալակա, քէնտիլարի տա պիր Դադար պիր սալաչի խաթունուն խըզը պլա թուդուբ պաղլաբէտի, նէտա քի էրի օլ խաթուննունկ երիշաի, Դադարկա, տա օլտուրտու Դադարնը, խայսի քի խութխարտը խաթունուն տա խըզընտա, ալտը Դադարտան իքի աթ տա եարադըն. կա պաշըն քէսիբ քէլգիրտի շահարկա. նէտա քի օլ պաշնը խազուխ ուսնա խօյտուլար խալակա խարշը վալ ուսնա:

1621. Էրմէնի Մանուկ ուչուն. - Թվ. ՌՀ. Յունիս այընա. Շատպէյ քիյօվու Մանուկ աթլը Խոթինլի, խայսի քի Քամէնէցդա օվլանիրէտի, դուդուլար քէնտին Քամէնէցդա, տա էլդիրար օպօզկա հէթմանկա սքալա դիպինա. Անտաժ հէթման րօզքազադ էդդի օլ Մանուկնու խըյնամա րօզումիդ էդիբ՝ քի չաշուդ պօլկան էտի Օլախդան. խայսի խըյընտա հէչ նէմա բրըզնադ էդմատի. սօնկրա քօրտու հէդման՝ քի շքարատնըյ խըյըն պէրտի ճալադ քէնտինա, տա օլ նէմա բրըզնացցեա պօլմաս. այդը քէնտին պարվիրկա պէրիբ՝ օբրադրիդ էդմա քի պօլկայ սաղարմա. խօնկրա եէպէրտի քէնտին Քամէնէցքա. խայսի քի տէօրթ քունտան սօնկրա ճանըն Թէնկրիկա սիմարլատի. Նէտա քի աշըրա քօրքլու քօմտուլար քէնտին, զէրա արզանի էտի հօրմաթքա. խայսի քի պու տունեատան սուչսուզ քէչդի տա խըյընը դէրդիբ էդդի. էվէդ խապաբչի ալկայ թօլօվուն Պիյ Թէնկրիտան. Ա պունունկ եազըխլարընա Պիյ Թէնկրի պօշաթքայ. Ամէն:

1621. Թվ. ՌՀ. Յունիս այընա. Քէչդի պու դունեատան մէնկլիքքա Կուրեըղ Տիրատուր օղլունունկ սընկարը. Թէնկրի ճանընա եարլղակա:

1621. Թվ. ՌՀ. Յունիս այընա. Քէչդի պու տունեատան մէնկլիքքա Մկրտիչ Եագուպ օղլու Մարզըվանլը. Թէնկրի ճանընա եարլղակայ:

1621. Թվ. ՌՀ. Յուլիս այընա. Քէլտի 2000 Դադար տա քէչիբ Թուրլունու՝ քէլտիլար Մուքշա ուսդուպլա, տա քէդդիլար չախ Տունայուվցա արդընա. նէտա քի օպօզ պարէտիր օրինա թուզունա դէտը խապար ալըբ հէթման տա վըբրավիդ էդդի Դադարկա խարշը 1500 ատամ. խայսի 1500 ատամ պարըբ Դադարնը բօհրօմիդ էդդի. ալայ քի պիր նէմա տօյումլուխ ալմատը տինսիզ Դադար, էվէդ, խայսի խըրըլտը, դիրի դուդուլտու, խայսի խաչդը: Ա խաչքան Դադարնը Սալաչի պէք խըրըյէտի, տա միրիլա ? տա քօբ դուդույէտի. ալայժէ պաշլարըն քէսիբ տա հէթմանկա էլդիյէտիլար խազուխ ուսնա խօյուբ. նէտա քի տէօրթ Թուրք տա Դադար պաշը Քամէնէցդա խազուխ ուսնա սալաչիլար խօյուբէտիլար խալակս խարշը վալ ուսնա. ալայժէ դիրի տա քէլդիյէտիլար. տա հէթմանկա էլդիլար դիրի Դադար. արդըխ նէ քի 50 խայսիլարին քի օքօվադ էդդիրտի հէթման, տա օզկա Դադարլար աթլարըն տա Եալօվ օրմանկա խաչդըլար. նէտա քի սալաչի իքի հաֆթակա անչա պիրար թութուբ քէնտիլարին օլտուրղալըյ էտիլար. տա պիրսիլարի խաչքանտա խուվալական զամանտա քէլտիլար Թուրլու ուսնա, տա քօբու դաղտան աթը պլա թուշուբ պօզուլույէտի. տա պու թուրլու րօսբրուշօնըյ պօլտու տինսիզ Դադար. ալայ քի եառըմը էքսիք չըխըբ խութուլտու, եառըմընտան արդըխը դաս պօլտու:

1621. Թվ. ՌՀ. Յուլիս այընա. Ալէքսանտըր Օլախ պիյինտան էլչի քէլտի օպօզկա Օրինա դիպինա. խայսի քի օպօզտա իքի հէթման տա պարէտի. նէչիք Քօրօնըյ ալայ Բօլնըյ, խայսի էլչինի զադրըմադ էդիլար տա 200 Հայտուք պլա եէպէրտիլար Քանէնէցքա:

1621. Թվ. ՌՀ. Յուլիս Է, շաբաթքունու Վարդավար. Օպօզ Օրինտան դէբրանտի տա Քանէնէց եանը պլա քէդդի, տա դուրտու Թուրլու ուսնա:

1621. Թվ. ՌՀ. Յուլիս Գ. Քարուլ Խօթքէվիչ հէթման Քօրունըյ քէլտի օպօզկա չօրուվու պլա, Օրինա թուզունա:

1621. Օլժէ Յուլիս Ժ, նօկարիքուն. Քարուլ Խօթքէվիչ, հէթման Քօրօնըյ, վօյվօտա Վէլինսքիյ, րուշիցցեա պօլտու. Յրինատան տա քէչդի Քամէնէց եանը պլա. խայսի քի 30, 000 ատամը պարըտի. տա պարըբ դուրտու օպօզու պիլա Թուրլու ուսնա, Խօթինկա խարշը պէրի եանտա:

1621. Թվ. ՌՀ. Յուլիս ԻԳ, եըխբաշգուն. Սդարօսդա Սէնտօմիրսքիյ հէթման Բօլնըյ, քէլտի Քանէնէցքա օպօզտան, 300 ատամ պլա. կա օլժէ գուննու եանա չըխըբ քէդդի օպօզկա:

1621. Թվ. ՌՀ. Յուլիս ԻԴ. նօկարիգուն. Բատշահ օղլու ուչունչի Զիկմունդնունկ ադը Վլասիլաւ՝ քէլտի Իլօվկա 8000 ատամ պլա:

1621. Թվ. ՌՀ. Օգոստոս այընա շաբաթքուն. Բատշահ օղլու Իլովտան չըխդը, խայսի քի աշըրա քօնդէնդ պօլտու շահարլիտան:

Օգոստոս այընտա Թուրլու օւսնա քօբրու Խօթին խալասը դիպինա, տա, օլ քօբրու ուսդումպլա չօրուվու Նէմիչնին քէչիբ տա թուրտու օպօզու պիլա արի եանտա Խօթինտան թութուբ:

1621. Թվ. ՌՀ. Օգոստոս այընտա շաբաթ քուն. Խօթէվիչ հէթման Քօրօնըյ՝ Քամէնէցքա քէլտի, տա եանա օլժէ քուննու չըխըբ քէդդի օպօզկա:

1621. Քրօզովից Քամէնէցքա քէլտի. - Թվ. ՌՀ. Օգոս. ԺԳ, եըխբաշքուն. Բատշահ օղլու Վլատիսլաւ քէլտի չօրուվու պիլա Քամէնէցքա, տա օպողուն խօյտու Տօլուշքա եանընա. էվէդ քէնտի քիրտի խալակա, տա անտա պիր քէչա խօնուբ՝ տա էրդասի չըխըբ՝ քէդդի պարը չօրուվու պլա օպօզկա Խօթինտա պօլկան. խայսի քի պիրկասինա 8000 Ալաման պարէտի տա 4000 ժօլնէր. էվեդ, շահարլի Էրմէնիլար ուզադըլար քէնտին չախ Խօտորուվուցիակա անչա. ալայժէ նէմիչ ախբաշը տա ստարօսդա Բօթօցքիյ անտաժ քօրքլու ժէկնացցեա պօլուբ, տա բատշահ օղլունունկ խօլուն օբդուլար. նէչիք ախբաշ ալայ սդարօսդայ տա օտըյտիդ էդդիլար: Ա պու պօլույէտի նօկարիքուն, տա պարըբ օպօզու պլա խօնտու Թուրլու ուսնա:

Խայնգունի քունու 45, 000 Խազախ բրըպըդ էդդի Խօթինկա, պիզիմ օպօզկա. խայսի քի Օլախ վէլիյեադը պլա քէլտիլէր Օպրօնօն րէնքօն հաֆթա եառըմ թուվուշ էդիյէտիլար, Թուրք Դադար պլա: Անտաժ օլ օղրաշդա օլտուրտուլար Սիլիսդրա բաշասըն Ուսէյիմ բաշանը թըֆանքդան չակաթինա ուրուբ: Ալայժէ Խազախ հէթմանըն սահայտաշնիյնի եանչարքատան էնինա ուրտուլար, էվէդ, զարարսըդ պօլտու, տա պիր թուրլու նէմա էդալմատիլար Խազախքա. էվէդ, նա չադը քէդիբ էտի 4000 ատամ Խազախլարնը զասքօչիգ էդիբ խըրտըլար:

Խօնտիքարնընկ քէլկանի. - Գիչայնագուն բատշահ օղլու բրէբրավրիցցեա պօլտու, արը եանկա օպօզկա. էվէդ չօրուվու քէչալմատի, զէրա քօբրու Թուրլու ուսնա եասալկան պուզուլուբէտի, տա պէշ քունտան սօնկրա զնօվու եասաբ քէչդիլար: Օլժէ քուննու գիչայնագուն Թուրք խօնտիքարը սուլթան Ահմաթնընկ օղլու սուլթան Օսման քէլտի քէնտի չօրուվու պլա 250 քէրաթ 1000 ատամ պիլա, տա 250 թօբ պլա, տա թուրտու Նէմիչ օպօզունա խարչը եուվուխ, անչախ չէրէք միլ եէրտա. ալայ քի պիր օպօզ պիրսինին իկի քօրույէտի. էվէդ, պուխատար թօբլարը իչինա պարէտի 14 թօբ. խայսի թօբլարնը օթուզար ճուֆդ պըյվօլ թարդըյ էտի: Ախալկանըն օնար ճուֆդ տա սէքիզար պարէտի, օզկա թօբլար քի ուչար աթ պիլա եուրուդույէտիլար. տա սքօրօ քէլիբ թուրտու օպօզու պիլա նիտսիզ Թուրք. նա զարազ օլժէ քուննու քէչակա եուվուխ օխվօթնիքի չըխդը բլացքա թօբլար պլա, տա քէլիբ Նէմիչ օպօզունա ուրույէտիլար. անտաժ պիզիմքիլարիտա չըխդըլար խարշըլարընա պիր նէչա խօրէնկէվ, տա բօթըքացցեա պօլուբ տա թէզ եանա բրէսդադ էդդիլար. էվէդ դուշդու Թուրքգան պիր 12 ատամ, ալայժէ պիզիմքիլարինտանտա դուշդու պիր 20 ատամ. խայսի քի Միհալ օղլու Լուքաշնընկ տա պաշըն քէսիբ ալտըլար օլ զաման. զէրա պիզիմքիլարի զվըչայլարըն Թուրքլանընկ հանըզ պիլմասլար էտի. էվէդ, անտա օվրանտիլար: Այնագուն Դադար խանը եէրիշդի, 130, 000 ատամ պլա, տա քէլիբ քօշու պլա թուրտու թուրք չօրուվու արդընա Բրուդ ուսդու պլա. Տա Խանդէմիր մըրզա 80, 000 Դադար պլա քէլիբ զարաղ Թուրլունու քէչիբ պէրի եանկա, տա քօշու պլա թուրտու Թուրլու եալըսը պիլա, տա եօլնուն Քամէնէցնինկ թութդու, քի օպօզկա քէլմա պօլմաս էտի: Անտաժ բատշահ օղլունա քէլիյէտի ժըվնօսդ հէմ իքի ուլու առապա բօրօխնա, անը զէվշիսդքիմ ալըբ տա խօնտիքարկա էլդիլար պաշխշ՝ տինսիզ Դադարլար: Խայսի բօրօխ ուչուն՝ խօնտիքար աշըրա պէք քօնդէնդ պօլտու. տա զարազ րողքակադ էդդի, քի քօբրու եասակայլար Թուրլու ուսնա. նէտա քի ուստալարըտա պիրկասինա պարէտի: Անտաժ րօզքազանեէսընա քօրա տինսիզ տա խօրխուլու խօնտիքարնընկ տէօրթ պէչ քունկա տէք աշըրա ֆօրէմնըյ տա խուվադլը ուսդալըխ պլա քօբրու եասատըլար օպրօնալար պլա, տա զվօտ խապախլար պլա, տա սաֆի թէմիր պիլա: Սօնկրա նէչա քունտան սօնկրա Խանդէմիր մըրզա 50, 000 Դադար պլա քէդդի չախ Զամօսցեա դիպինա, տա Լուպլին դիպինա տա. աշըրա քօբ զարար էդիբ քուվտուրուբ պուզուբ, տա խայդը քօբ եասըր պլա օն պէշ քունտան սօնկրա, էվէդ քէչքանտա Քամէնէց եանը պիլա տինսիզ Դադար եասըր պիլա. նա չըխդը շահարլխ տա սալաչի ալայժէ Ալաման տա պարէտի խալա արդընա, իւչ տէօրթ եուզ ատամ պարըտը, պիր պօլուբ տա եօլուն ալտըլար Դադարնընկ՝ Տօլուշքա օրմանընա, տա աշըրա քօբ թուվար հէմ եասըր օտնեադ էդդիլար Դադարտան խըրըբ տա թօվուբ քէնտիլարին:

Օլժէ զամանը տինսիզ Դադար Ս. Լուսաւորիչ եըխօվուն քէլիբ քուվտուրտու զէվշիսդքիմ. խայսի քի աշըրա քօրքլու շընլըխը պարէտի, նէչիք չօվրա սինա պօլկան պախչալարը ալայժէ օվլարի եըխօվ ազպարընա, տա քօշքու չօբչօվրա պալասլար պիլա, ալայժէ եըխօվ ուսդունա քումպէդի պլախ պլա եաբքան պարը եօխու պիլա քուվտուրուբ՝ նիվէչ այլանտիրտիլար, ալայ քի դէք տէօրթ տուվարի խալտը դաշ:

Տօյթէկօյ. Ս. Խաչ եըխօվունունկ տա ուսդուն քուվտուրլար, խայսի քի ալայժէ քօրքլու քումպէդի պարէտի ուսդունա. նէքի Պիյ Թէնկրի հայուֆուն ալկայ օլ սուրբ եըխօվլարնընկ, տինսիզ տա մուրտար դասիբ դայֆատան տա Ս. Խաչընընկ զօրքու տա Ս. Լուսաւորիչնինկ արի աղլըշը ուրուբ տա խարղակայ տինսիզլարնի. Ամէն. եղիցի:

Շաբաթքուն սինտիզ թուրք թօբլար պիլա քէլիբ տա Խազախ ուսնա ուլու խուվադ պիլա շդուրմօվադ էդէյէտի, քունսւղուն պէզ բրիսդանքու. էվէդ, Խազախ քէչակա եուվուխ վըբատնուդ էդդի օպօզունտան, տա չըխդը թուրքա խարշը. նէտա քի թուրք խարշը դուրալմինչա դըլ բօտադ էդդի, տա պաշլատը խաչմա. էվէդ, Խազախ դուշդու տինսիզ արդընտան՝ խըրա խըրա, ալայ քի խուվալաբ քէնտիլարին չախ թապօրլարընա թուրքնունկ. տա աշըրա քօբ տինսիզլարտան խըրտըլար, տա քօբ զտօպըչ ալտըլար. էվէդ դէզ քէչ պասդը տա բօսիլօք տէրմա պօլմատըլար Խազախքա: Տօյթէկօյ, եէտի քօբ թուրքտան օտնեադ էդիբէտի Խազախ. էվէդ ալմա պօլմատըլար. զէրա տուպլարկա օքօվանըյ էտիլար, տա թօբնու թօբքա լանցուխլար պլա քլուսօվադ էդքան էտի: Սօնկրա Խազախլար խայդըբ օպօզլարընա, տա պալթալար պլա զնօվու պարըբ թօբլարնընկ քուբչաքլարին չաբխալատըլար, տա իքի թօբնու վօլօչիդ էդդիլար օպօզլարընա. խայսի քի թուրք բատշահը տա ուլու խօրխուտա էտի բաշալարը պիլա:

Եըխգուն, եըխբաշգուն, հէչ նէմա ուդարշքա պօլմատը. զէրա նէ պիզիմքիլարի չըխդը տա նէ թուրք չըխդը. զէրա եաման բօսմաքօվադ էդիբէտի տինսիզլարկա: Շաբաթքունկի քուննու. խայսի քի եէնիչէրի աղասըն եուրաքլանիբ խօնտիքար մանզուլ էդդի, տա պիր բաշանը քէսդիրտի, տա Օլախ պիյին Ալէքսանտրնը օքօվադ էդմա այդդը: Ա պու անունկ ուչունքի խօնտիքարկա օպիցացեա պօլուբէտիլար, քի սքօրօ քէլկա չօխ Նէմիչ օպօզու դիպինա. քի օլժէ քուննու ալպօ էրդասի տօսդադ էդքայլար էտի օպօզնու, տա աշըրա լէքցէ վաժիդ էդիյէտիլար. տա իշլանմասլար էտի պունունկ քի խուվադնը. խայսին քի Խազախ քօրկուզտու:

Թուրքշանէցնի ալօբէտի. - Նօկարիգուն … Թուրք՝ Խազախ ուսնա շդուրմօվադ էդիյ էտի, տա օզկալարի քէլիբ նէչիք եայօվլու ալայժէ աթլըսը տա զտրատէմ աշ զամանընա շդուրմօվադ էդդի, նէմիչ բեէխօասը ուսնա. խայսիլարի քի խապախը ալնընա օպօզնունկ շանէցլարնի քօզադիյ էտիլար 200 Հայտուք. նէտա քի բեխօթա քօրուբ պու շդուրումնու, տա շանէցտան խաչմա պաշլատըլար արդխարը օպօզկա: Անտաժ … թուրք քիրտի շանէցքա տա, խայսին խայտա եէրիշդի, անտա քէսդի, օլ Հայտուքլարնը խաչքան զամանտա խա պաշլարըն պարսընընկ ալտը: Ալայժէ րօթմիսդրնըտա օլտուրտուլար տա բօրուչնիքնի տա խօրօնժիյնի խօրէն հէվ պլա դիրի ալտըլար. սօնկրա օպօզտան չըխըբ տա թուրքնու վըսդրաշիթ էդդիլար շանէցդան. նէտաքի զարազ տինսիզ արդ պէրիբ խաչդը. էվէդ թուշդու պիր 30 թուրք արդըխ էքսիք: Ա պու նէմիչ բեխօթասըն քէսդիլար, էշի ալպօ արդըխը պլա. զէրա թուրք աշըրա քօբլուխ էտի, 20, 000 ատամ պարէտի, տա պաշլխլարը Մուսդաֆա բաշա Պաղտատ բաշասը էտի:

Բօլօցքիյ ուչուն. - Նօկարիքուն. օլժէ քուննու թուրք քէչակա 23 սահաթդա թօբրավիցցեա պօլուբ տա չըխդը զնօվու մօյտանկա, 15000 ատամ տա թօղրու քէլիբէտի ուլու խուվադ պիլա տա ուլու բէնտ պիլա նէմիչ օպօզունունկ խապախընա խարշը. խայտա քի Բօլնըյ հէթման պօլույէտի, զէրա էքի խապախ էտի թուրք սարդըն. էվէդ, պիրսի խապախդա Քօրօնըյ հէթման պօլույէտի. անտաժ օլ զաման ուչ րօթա թուրուբէտի, խայսի քի սթօրօժ էտի, գունտուզկու տա Քօրօնըյ հէթմաննընկ խապախընա էտիլար. տա պիր նէմա տա իշանմասլար էտի. էվէդ, քօրուբ տինսիզնի քի բրօսթս բօլնըյ Հէթմաննընկ խապախընա քէլիյիր, նա զարազ հէթման Քօրօնըյ իլկարի սէքիրտի խարշըլարընա: Անտաժ քօրուբ պու ուչ րօթա հէթմաննընկ ուլու օխվօթասըն, տա տօբուսդիդ էդմատիլար հէթմանկա ուրուշքա պարմա: Էվէդ, նաբրուտ քաշթալան Բօլօցքիյ տա բրօքօբ Սէնեավսքիյ քէնտի խօրէնկէվլարը պլա սէքիրտիլար տուշմանկա խարշը, տա ուչունչի խօրէնկէվ հէման Քօրօնըյնընկ խայսի քի սթօրօքտա էտիլար, ալըբ Թէնկրինի պօլուշլուխքա, տա ալայ բօթըքացցեա պօլտու պու 300 ատամ, քի պիրիսի քօբեասըն պօշ խալտըրմատը. զէրա իկի րէնչնեէ րասդ քէլտի քէնտիլարի պլա բօթքացցեա պօլմա վլասնեէ թուզ եանլարընտան. տա տուկուլ քի քարշըլարընա տա հար ատամ քէնտի բայընա իքիսին ուչսուն ախթարտը. սըխլխ էտի: Տա սօնկրա բալաշքա ալընտըլար տա ալայ քէսիյէտիլար, նէչիք քէնտիլարի քլիյէտիլար: Անտաժ տինսիզ քօրուբ պունու՝ տա թուրտու խաչմա, տա պիրիպիրին պասխալամա: Էվէդ, պիզիմքիլարի քէսա քէսա խուվալըյէտիլար արդլարընտան չախ թուրք օպօզունա եուվուխ: Էվէդ, Բան Բօլօցքիյ քիիլկարի րօթալար ալնընա սէքիրտի. նա օլ զաման քօբեա պլա ադըբ տա շիշաքընընկ թիպի պլա ուրտուլար, ալայ քի սլուզօմ քէդդի տա պաշըն օպրազիդ էդդի. էվէդ ադան դուշմատի. եօխսա նէչասին օլտուրտու: Տօյթէկօյ, տաղըն իքի թօվարիշնի օլտուրտուլար տա 11 բախօլիքնի պիզիմքիլարինինկ. հէմ Քօրօնըյ հէթմանընկ խօրէնկէվին օտնեադ էդդի … Թուրք. սօնկրա պէշ քունտան սօնկրա Բան Բօլօցքիյ ճանըն Թէնկրիկա սիմարլատի. խայսի քի րըցէրսքիյ օլումպլա օլտու, նէ տա քի պութուն չօրուվ աշըրա քէնտին ժալօվադ էդդի, տա թուրք հէսէպպլա խըրըլտը 1200 արդըխ էքսիք. խայսի քի քէչա պլա Թուրքլար քէլիբ բօխօանեալար պլա տա քականէցլար պլա օլտուրկան թրուբլար արասընա դանկլաբ, տա ալըյէտիլար օլուլարնի. խայսի քի զնաչնըյէտի. ախալկանը խալըբ էտի բլացդա էդլար քիպիք. էվէդ, պաշլարըն քէսիբ տա քէլդիրիբ նէմիչ վալըիչինա սալըյըտիլար, տա պիզիմքիլարին քօմույէտիլար. տա պու թուրլու նեէ բօթուշնեէ օտըյտիդ էդդի. թուրք օլժէ տինսիզ Պաղտատ բաշասը քէլիբ էտի Մուսդաֆա բաշա, քի էրդատան քէլիբ էտի, էվէդ բօսշացեցցեա պօլմատը քէնտինա քէչակա:

Նէմիչ բօլէսդավիդ էտի. - Խայնքունկի քուննու պարը չօրուվ հար պիրիսի րօսբրավիցցեա պօլուր՝ նէչիք խօստօվանութիւնու պլա ալայժէ հալալլաշմախը պլա, տա չըխդըլար պարըսը մօյտանկա, թուզպիլա դուրտուլար, նէչիէ թօբօթրէպակա, թօզուբ քի տինսիզ քէլկա օղրաշ էդմա. էվէդ, տինսիզ չըխմատը, եօխսա քէլդիրտի ուլու թօբլարըն տա օրմանտա զասատիդ էդիբ ուրույէտի. տա վըզըվադ էդիյէտի պիզիմքիլարին թօբլար ուսնա տաղըն արը: Օլժէ քունու եազըտը թուրք թապօրունտա 4000 եէնիչէրի սէկպէնդանտա պօսդանչիլարուն, զէրա խըրըլըբ էտի եէնկիչէրիսի, տա աշըրա ազ խալըբէտի:

Գիչայնա գուն ալայժէ պիզիմ չօրուվ չըխդը թուզկա. տա թուրտու սըբրավեէ. էվէդ թուրք չըխմատը, եօխսա արդխարդըն Խօթին սարդըն Օլախլը տա Մուլդան Դադար պլա քէլիբ ուրտու. էվէդ, նէմա էդալմատի, զէրա պարէտի զասացքա օրմանտա պիզիմքիլարինինկ, ալայժէ Խօթին թաշ եըխօվունա 100 Հայտուք պլա հաքօվնիցալար պարէտի. էվէդ իքի Դադարնը թիրի դուդդուլար տա պիր Օլախլընը. տօյթէկօյ քէսքան պաշլարտա հէթմանկա քէլդիրտիլար. տա պու թուրլու խարա եուզլու խայդդըլար տինսիզլար:

Այնագուն. Խազախ ուսնա ուլու շդուրում էդդի Թուրք ուչ տօրթ քեզ քէլտի, տա խարա եուզլու խայդը:

Շաբաթքուն. զնօվու Խազախ ուսնա շդուրմօվադ էդդի:

Եըխգուն, ուլու ուդարշքա պօլտու, նէչիք Խազախ պլա, ալայժէ Ալաման պլա, տա Ժօլնէր պլա. պլայ քի չօբ չօվրասին օպօզնունկ խաբլաբէտի Թուրք. քի թուզ քօրունմաս էտի. տա թօբդան ուրույէտիլար հար եարդըն. ալայժէ պիզիմքիլարի տա թօբդան ուրուբ տա եուվուխ պէրմասլարէտի, քէլմա տա աթլըլար չըխըբ տա պիրկալարինա քունուզուն խուվալաչըյ էտիլար. ալայժէ եայօվու օպօզտան պարըյէտի խարշը: Օլժէ քուննու Խազախլար քէնտի իչլարինա պօլկան էսքի հէթմանլարըն քէսդիլար, խայսինինկ աթը պօրօտավքա էտի. ա պու անընկ ուչուն քի եէպէրիբէտի 5000 Խազախնը Օլախքա նա չադը տա անտա դաս պօլտուլար: Էվէդ, սօնկրա քէնտի իչլարինա դանկլատըլար. Շահայտաշնկ աթլը հէթմանը. կա օլ պօրօտավքանը պէրտիլար պու սահպուչնինքին խօլունա. նէտա քի օլ սահպուչնէյ թութու եանընա քէնտին իքի հաֆթատան սօնկրա, քէչա պլա քէսդիրտի քէնտին:

Եըխբաշքուն. Քօսդանդին Պադիսդա օղլու քէլտի Թուրքդան էլչիլիխքա պիզիմ օպօզկա հէթմանլարկա. աթըն պէրիբ Մուլդան պիյինինկ Րատուլնունկ, տա խօլուբ տա նա բօմինադ էդիբ, քի էլչի եէպէրկալար ուլու վէզիրկա. կա օֆեարօվացցեա պօլուբ քի պարըշլխքա քլիյիր Րատուլ պիյ սդարացցեա պօլմա դէք դըլքօ էլչիլարի Նէմիչնինկ քէլսին Վէզիրկա:

Նօկարիքուն. էլչինինկ սօզունա տա ժատանեէսընա քօրա վըբրավիդ էդդիլար հէթմանլար էլչի Թուրքա, Բան Ժէլինսքիյնի տա Թուրք Էլչիսինտա օսբրավիդ էդդիլար:

Խարախաշ բաշա. - Խայնգունկի գուննու Պուտին բաշասը Խարախաշ բաշա՝ Թուրք բատշահընտան խօլունտու, քի քէնտի սըդարասըն քէլիբ օպօզտա բրուպօվադ էդքայ. զէրա օլ քուննու քէլիբ էտի թուրք թապօրունա 4000 ատամ պլա աշըրա եարար էլի պարէտի. խայսի քի թուրք բատշահը սօվուբ քէնտին տա պիլիբ քի սըդարալը բաշա էտի քաֆտան քիյտիրիբ քէնտինա բօզվօլիդ եդդի շդուրումկա քէլմա. պէրտի քէնտինա տաղըն 6000 եէնկիչէրի, տա 12, 000 ուրումէլի սբահիսի, տա 5000 օթա եախա սբահիսի. ալայ քի 27, 000 ատամ պօլտու: Օլէսա դուդունտու խօնտիքարկա, քի Նէմիչ օպօզուն պուկունկի քուննու տօսդադ էդարմէն. կա խօլուն օբուբ խօնտիքարնընկ՝ օտըյտիդ էդդի պուխատար չօրուվ պլա: Տա խաչան աչ զամանը պօլտու, նա պու Խարախաշ բաշա քէլիբ ուրտու չօրուվու պլա Նէմիչ օպօզու ուսնա, օրմանտան չըխըբ ուլու զպօքու ավազ պիլա չախըրմախ պիլա, տա քէլտիլար ալայ եուվուխ Վալկա, քի վալ դիպինա էտիլար, նէչիք եանի չէրիսի ալայժէ խօրէնկէվլար պլա աթլը չօրուվու: Ա օզկալարի Խազախքա պարըբ շդուրմօվադ էդէյիտիլար թօբլար պլա, ալայժէ չօբ չօվրասինտան օպօզնունկ քէլիյէտիլար շդուրումկա: Էվէդ, պիզիմքիլարի Թէնկրինի պօլուշլուխքա ալըբ տա սէքիրիշդիլար Վալտան, եայօվ պօլսուն թօվարիշ պօլսուն բախօլիք պօլսուն ջուրա. էվէդ, տաղըն քօբէտի օղլանլար տա բախօլիքլար. խայսի քի չըխըբ տա ուլու աւազ պիլա տա ուլու եուրաք պլա տինսիզկա խարչը պարտըլար: Ալայժէ Բան Վայէր Ալամանլար բուլքօվնիքի՝ դուրուբ էտի պաշտա օպօզու պիլա անտաժ եըրախ տուկուլ, 4000 Ալաման պիլա. կա թուրք պէք նադիրադ էդիյէտի ուսդունա, տա արդընտան շդուրմօվադ էդիյ էտի, խայտա քի բեսբեշնըյպօլուր վալը տա թօփու եօխ էտի. էվէդ, պիր օղուրտան բօբրավիցիա պօլուբ տա ալայ բօթըքացցեա պօլտուլար տա բօբրիդ էդդիլար տինսիզնի, քի քէրաք խաչքայէտի Վալտան քէրի. Նէտա քի խաչքանլարըն աշըրա պէք խըրտըլար դուճիս քօբ զտօպըչ տօսդադ էդդիլար տինսիզտան: Նավէդ տինսիզ տա խութսուզ Խարախաշ բաշանը պիր Ալաման, թըֆաքդան ուրտու. ալայ քի աթը թուշուբ օլտու, տա քէնտինինկ այախընա ուրտու:

Բաշանըն օլտուրկանի ուչուն. - Սօնկրա պիր սբահիսի բօվօտնըյ աթըն պէրտի քի աթլանկայ խաչքայ. էվէդ, ալտը աթնը տա աթլանմա քլիյէտի, տա սքօրօ պիր այախըն խօյտու սդրէմէնկա, անտաժ օզկա Ալաման բօթրավիցցեա պօլուբ՝ ուրտու թըֆաքդան քէնտին չախ քօքսունա, տա ախդարտը քէնտին: Քօրուբ պունու ինսիզ թուրքլար տա խաբըբ եէր ուսնա եադքանըն տա վօլօչիդ էդդիլար պիրկալարինա. ալայժէ օզկա զնաչնըյ օլտուրկանլարնը տա ալտըլար՝ խայսին քի պուլտուլար. տա օզկալարինինկ պաշը քէսիբ, պիզիմքիլարի տա օպօզ վալընա քէդիրիբ սալըյէտիլար. տա պիր նէչասին թիրի քէլդիրտիլար հէթմանլարկա: Անտաժ սօնկրա թուրքլար պարըբ օրմանտա թուրտուլար, պիր պօլուք պօլուբ, տա եէպէրտիլար թապօրունա թուրքնունկ. տա պիր խըզըլ րըտվան քէլդիրտիլար, տա օլ րըտվան իչինա խօյուբ Խարախաշ բաշանը, տա օզկալարին ալըբ քէդդիլար խարա եուզլու. քի պիք պու թուրլու պուկունկի գուննու Թէնկրի սօվունտուրտու Քրիստանլարնի, տա տինսիզլարնի նեէբօմալու զասմուդիդ էդդի: Խայսի քի պիզիմքիլարինտան դուշդու եէտի ատամ, տա ալարնընկ թաս պօլտու 2800 ատամ, տա պարչա եառար տա նա չօլնեշըյ իկիթլարի խըրըլտը:

Խօնտիքարնընկ ուլու ժալի. - Նէտա քի խօնտիքար իշիթիբ, տա պէք ժալօսնեէ եըղլաբ ժալօվադ էդդի քէնտին. զէրա պարչա իշանլի պու բաշատա էտի. քէ քէլիբ նէմիչ օպօզուն պուզկայէտի. տա անկար իքի հաֆթա օչէքօվադ էդիյրէտի. զէրա քօբ բօթրէպալարտա պօլուբ էտի, տա քօբ խալա տա շահարլար տօսդավադ էդիբէտի, ավալկի խօնտիքարլար զամանընա աթասընընկ պապուսունունկ զամանընա: Տօյթէկօյ, եարար Պօսնա իկիթլարին ժալօվադ էդդի, քի դաս պօլտուլար, այդըբ քի կեավուր խօլունտան քէչդիլար: Ա պու իշլար սահի տա թօղրուտու. զէրա եազկան պունու Ագսէնդ՝ անտա էտիմ, տա քօզում պիլա քօրույէտին, տա խայսին քի իկի պիլմասէտիմ տա, քօրմասէտիմ, անը իկի սօվիտացցեա պօլուբ եազըյէտիմ: Էվէդ, օլ շդուրումկա քէլիրկան քէնտիլարին պիր Հայտուք էտի. խայսի քի Նէմիչ օպօզունտան խաչըբ տա թուրքա պիրինիբէտի. տա օլ քօրկուզտու օլ երնի խայտանքի քէլտիլար, տա այդըբ քի պիր օպրօնա պիր թօբ եօխդուր պու երտա. խայսի քի դէզ տօսդադ էդարսիզ քէնտիլարին. խայսի քի ալայէտի. էվէդ, շդուրումտան սօնկրա զարազ օլ Հայտուքնունկ պաշըն քէսդիլար, այդըբ քի պիզնի պունունկքի եաման երկա նէդմա քէլդիրտին քի դաս պօլտուխ:

Գէչայնագուն. հէթման րօզքազադ էդդի Խազախքա քի Թուրլունու քէչիբ քէրկայ պէրի եանկա. անտաժ Խազախ 1200 պօլուբ տա 300 Հայտուք քէչա պլա քէչդիլար Թուրլունու, տա քեդդիլար թուրք քօբրուսունունկ խարշըսընա. անտաժ պարէտի 2000 թուրք, խայսի քի քօզադիյէտիլար քօբրունու քի քիմէսա պուզմայէտի, ալար էսա պէսբեչնըյ պօլուբ եուխլույէտիլար, տա անտաժ իքի բաշա պարէտի. պիրիսինինկ աթը Ալը բաշա, պիրիսինինկ Խարահիսար բաշասը: Խազախ էսա դույտուխսուզ ուրտու ուսդլարինա եուխլակականլարընընկ, տա խայսին քէսդիլար շաթըրլարը իչինա, խայսիսի սուվկա սէքէրիբ պօղուլտու, խայսի խաչդը. էվէդ, բաշալարնը իքիսինտա օլտուրտուլար, տա աշըրա քօբ եախշըլխ ալըբ քէլտիլար. ալայժէ թուրք ախչասը տա քումուշ, տա դիրի հէչ խալտըրմատըլար, դըլքօ բաշանընկ պիր խարա Արաբը պարէտի, անը քէլդիրիբ բատշահ օղլունա պաղըշլատըլար:

Թուրք շդուրում ուչուն. - Այնագունկի գուննու, Թուրք Խազախ ուսնա շդուրմօվադ էդիյիտի, քունուզուն տա Նէմիչ ուսնա խապախքա խարչէ իքի քէզ խուվադ պիլա քէլտիլար, տա տէօրթար աթ պլա թօբլար պիրկալարինա եուրուդույէտիլար. տա րըխթօվադ էդիբ ուրույէտիլար պիզիմքլարի ուսնա. տա եանա ալըբ խաչըյէտիլար: Էվէդ պիզիմքիլարի եայօվ չըխըբ տա պիրկալարինա ուդարշքա էդիյէտիլար. խայսի ուդարշքատա պիր թուրք խօրօնժիյին օլտուրտուլար, տա պաշըն քէսիբ խօրէնկէվի պլա քէլդիրտիլար հէթմանկա. տա իքինչի խօրօնժիյնի տա օլտուրտուլար, տա թէք խօրէնկէվին ալտըլար, տա օտադ էդդիլար հէթմանկա. խայսի քի հէթման քօնթէնդօվադ էդդի օլ խօրէնկէվ ուսնա, պաշնի քէլդիրկանի տա օլ պիրսինտա:

Շաբաթ քունկա թանկիադար հէթման Քօրօնըյ օպօզտա ճանըն Թէնկրիկա ոիմարլաբ՝ քէչդի պու քէչօվլու տունեատան մէնկլիքքա:

Օխվօթնիք ուչուն. - Օլժէ գուննու Թուրք աշըրա ուլու թօբլարտան ուրույէտի Խազախ ուսնա տա Լիսօվչիք ուսնա: Տօյթէկօյ, օլ գունու Թուրք դապօրունտա եազըլտը 14, 000 ատամ, սարայտան չըխմա. խայսի քի անկլանըյըր նէչիք պօ օխվօթնիք, տա պաշընտան քէչքան. զէրա օլ քէրաք պարկայ օղրաշքա իլկարի տա շդուրումկա եայօվ. Ա պու լեատա քիշիտան պօլուր պօլմա, էրքլիտիր քիմ քլասա պարըբ եազըլմա դէք եարաղը պօլսուն լեատա եագիյ. էվէդ, օլօֆա ալըյըրլար, տա անընկ ուչուն պոզարնը եազտըլար, քի շդուրումկա քէլկայլար Նմիչ ուսնա. տա եկար խայսի նէմա եարարլխ քօրկուսա, նա սրահիլխ պէրիլիյիր քէնտինա:

Եըխգուն Ս. Խաչքունուն. Թուրք քէնտի քօբրուսունտան քէչիրտի 18 թօբ տա խօյտու պէրի եանտա Նէմիչ օպօզունա խարչը. տա նէչիք պաշլատը էրդատան Թօվմա. չախ քէչ պօլկինչա զանեէխադ էդմատի: Ա պու ուրույէտի Խազախ ուսնա, տա Լիսօվչիք ուսնա. էվէդ, օլ 18 թօր նէմա զարար էդմատի. դըլքօ տօրթ աթ պլա իքի բօսխօլիքնի օլտուրտու, տա արը եանտան ալայժէ նէչիք եայօվլուսու ալայ աթլըսը, թուրքնունկ շդուրմօվադ էտիյէտիլար: Լիսօվչիքլար ուսնա, էվէդ, նէմա սքուրադ էդմինչա խարա եուզ պլա քէդդիլար:

Եըխբաշգուն: Պադիսդա օղլու Քօսդանդին՝ խայսի քի էլչիլիխա եուրույէտի, քէլտի Նէմիչ էլչիսի պլա, խայսին քի հէթմանլար եէպէրիբ էտիլար սօզու ուսնա Րատուլ Մուլդան պիյինինկ. տա սօգու ուսնա պու Պադիսդա օղլունունկ տա քէլիբ էլչիլըխնը օտադ էդդիլար զվըչայկա քօրա հէթմանկա Բօլնըյ, զէրա Քօրօնըյ օլուբէտի, տա թուրքնունկ խապարընա եօխէտի:

Օլժէ գուննու թուրք բատշահը քէնտի ուլու վէզիրին տա եէնիչէրի աղասըն մանզուլ էդդի. այդըբ քի սիզ ուղուրսուզ քիմսալարսիզ. տա օզկալարին խօյտու ալարնընկ եէրինա:

Սօնղուկի շթուրում ուչուն. - Նօխարկի քուննու, Խօնտիկար այդը չախըրդմա քէնտի օպօզունտա, քի, վա՛յ օլ գիշինին հալընա՝ քի քիմ քի օլօֆա եէյիր տա չըխըբ պարմասա՝ պուկուննի քուննու շգրուրումկա խալմա, նեչիք թուրք ալայ Խազախ ուսնա, քի պիրիսի սլուժալըյ թապօրտա խալմա, նէչիք թուրք ալայ Օլախ, Մուլդան քի պարըսը՝ շդուրմօվադ էդքայ Նէմիչ օպօզունա: Տա քէնտի խօնտիքար եանընա այդը խալմա 2000 սօլախքա տա 4000 եէնիչէրիկա ալայժէ պալթաճիսինա: Տօյթէկօյ, այդը 40 թօբ քէչիրմա Թուրլունունկ պէրի եանընա. նէտա քի թօբլարնը զարազ քէչիրտիլար էրդատան, տա թօբլար պլա քէչդի տօրթ բաշա, տա քէլիբ Նէմիչ օպօզունա խարշը խօյտուլար թօբլարնը. տա բաշալարնըն չաթըրլարըն խօյտուլար թօբլարնը. տա բաշալարնըն շաթըլարըն խօյտուլար տօրթունունկտա թօբլար արդընա սիրեալադա պիրպիրինտան եըրախ. տա օլ տէօրթ բաշանընկ պարէտի 3000 ատամըսը, խայսիլարի քի թուրուբէտիլար թուզ պլա աթլը. Տօյթէկօյ, 500 եէնիչէրիլարի պարէտի, խայսիլարի քի Թուրլու քընարը պլա եուրուբ պիզիմքիլարինա եանչարքատան աթըյէտիլար, տա պէրմասլարէտի, օլ եէրտա սուվկա քէլմա պիզիմքիլարինա: Էվէդ, սօնկրա պիզիմ օպօզտան արի եանտան. քէնտիլարին վըշդրաիդ էդդիլար, քի քէրաք օտ սդուբիդ էդքայլար էտի քէրիսինա արդխարը: Էվէդ, թօբլարտան պէզ բրըսգանքու ուրույէտիլար օպօզկա. Տօյթեկօյ, րօզքազանեէսընա քօրա խօնտիքարնընկ պարը չօրուվուն օպօզտան սուրտուլար Նէմիչ ուսնա շդուրումկա: Անտաժ քէլտլար աշ զամանընա ավալ Խազախ ուսնա, տա աշըրա ուլու խուվադ պլա քէլիբ էտիլար. սօնկրա պարտըլար Լիսօվցիքլար ուսնա. տա տօքուզ քեզ օլ քուննա քէչակա անչա շդուրմօվադ էդդիլար, նէչիք եայօվլու ալայ աթլըսը տա ուլուլուխլարը. բաշալարը եալան խըլըչլար պիլա տա պուլավալար պլա արդխարդըն թօվա սուրույէտիլար շթուրումկա պու Լիսօվչիքլար ուսնա. ա՛ թօբլարտան ալայժէ ուսդլարինա ուրույէտիլար: Տա քէնտի խօնտիքար օլդուրուբէտի պիյիք էրտա հօրօտիշչէ այդարլար օլ եէրկա Խօթին արդընա. տա անտա եասաբէտիլար չարտախ, քի պիք մայսդադ տա խարչըսընա իքի ֆիլ ուսնա մուժիքա տավուլ զուրնա չալըյէտիլար, հար ֆիլ ուսնա տէօրթ ատամ, տա օլ պիյիք երտան օլթուրուբ պախընըյէտի պու շդուրում ուսնա, զէրա իկի քօրունույէտի պարը եօխու. ալայժէ պէրի եանտա թօբլարընտա քօրույէտի, քի խայսը ուրույէտիլար, տա աշըրա պէք հազ էդիյէտի.. խօնտիքար. զէրա քէլիբ եաղլան խապար պէրիյէտիլար. այդըբ քի բատշահ օղլունունկ չադըրլարըն տա հէթմանլարնընկ զէվչիսդքիմ պուզույուր պիզ նավէդ այդըբ քի բատշահ օղլուն թօբգան օպրազիդ էդիպ պիզ էվէդ զարարսզ: Տօյթէկօ. Նէմիչ ուսնա տա Ալաման ուսնա քէլիբ ուչ քէզ շդուրմօվադ էդդիլար. էվէդ նէմա սքուրադ էդալմատիլար. զէրա եայովլու չըխըբ օպօզտան տա քէնտիլարին վըսդրաշիդ էդիյէտիլար. ալայ քի ուչ քեզնի տա իդլար քիպիք խաշդըլար. նէչիք աթլըսը ալայ եանիչէրիրի թըֆաքլարըն եէպէրմինչա խաչդըլար: Սօնկրա քէչակա եուվուխ զնօվու քէլտիլար, էվէդ օպօզտա թօբլարնը նախիդ էդիբ էտիլար տէմիլար պլա, տա օլ դէմիլար պլա ուրտուլար. անտաժ քօբ ատամ թուշդու. ալայ քի խայսի բարաբարա պօլտու, խայսինինկ պաշը ուչգու, խայսինինկ այախը, խայսինինկ խօլու, զէրա ասրը եուվուխ բօտշանցովացցեա պօլուբ էտիլար օպօզկա: Ա պու եէնիշէրիսի զէրա խարընլարը ուսդունա չուղուր պլա քիրիբէտիլար. էվէդ քօբու խալտը անտա. օլժէ սահաթ թուրք խօրօնժիյ օլտուրուբ տա խօրէնկէվին ալտըլար, տա քի քէլդիրտիլար հէթմանկա: Տօյթէկօյ, Խօթին արդըն Դադար քէլիբ ուրտու տա եէնիչէրի, էվէդ նէմա էդալմատի, եօխէսա քօբ Դադար թուշդու. տա ուչ Դադարնը թիրի դուդդուլար տա պիր եէնիչէրնի. զէրա եէնիչէրի խաչալմատը, եարալը էտի, տա օպօզտա տօրթ քունտան սօնկրա օլտու:

Ֆէքէդիյ Մաճար ուչուն. - Տաղըն պարէտի օպօզտա պիր Մաճար րօդմիսդր, խայսինինկ աթը Ֆէքէդիյ էտի. տա աշըրա եարար տա րըցէրսքիյ քիմէսա էտա. ալայ քի հար Թէնկրինինկ քունու պարընտան իլկարի օլ չըխարէտի հէրձքուտա. օլ քուն պօլմաս էտի քի թիրի թուրք ալպօ Դադար ալպօ դըժպաշ քէլդիրմայ էտի հէթմանկա. Խայսի քի պուկունկի քուննու տա պարըբ պիր եէնիչէրինի տա պիր Դաթարնը աթը պիլա քէլդիրիբ օտադ էդդի հէթմանկա. քունուզուն քօբ եարարլխ էդիյէտի պիր աթըն աըղըզըբ տա պիրիսին աթլանըյէտիԼ: Էվէդ, քէչակա եուվուխ մօյտանտա հարցօվադ էդքան զամանտա՝ անտաժ եէնիչէրիլար եանչարքատան ուրտուլար քէնտին բրավիէ քլուպունա. էվէդ աթտան եըխըլմատը տա քէլտի աթլը օպօզկա: Անտաժ բատշահ օղլու տա հէթման րօզքազադ էդդիլար, քի նէ խատար ուսդա տա նաուչօնըյ պարվիր պարէսա քի քէնտին օբադրիդ էդքայլար օպիցադ էդիբ իկի նահօրօտա պարվիրլարկա: Էվէդ, քուլասըն իչինտան պօլմատըլար չըխարմա քէրաք օլկայէտի, պիր հաֆթատան սօնկրա, նէտաքի հէթման ալայժէ պարը րէցէրդսվօ աշըրա եըղլար տա քէնտին ժալօվադ էդդիլար. զէրա անընկ սապաբընտան հէթման իկի վեատօմըյէտի տինսիզնինկ ֆիքիրին տա իչլարինա պօլկանըն իչլարինտա: - Տաղընտա պիզիմքիլարի օլ քուննու տինսիզնինկ թօբլարընա խարշի զադօչիդ էդիլար, իքի թօբ տա իկի րըխդօվադ էդիբ՝ ալայ ուրտուլար, քի թօբչինի իքի բարա էդիբ տա պարըբ պիր բաշանընկ չաթըրընա ուրտու. նէտա քի սինտիզ բաշալար քօրուբ պունու տա զարազ օկուզլարին պուտուր պըյվօլլարըն խօշուբ թօբլարկա տա ալըբ քէդդիլար. էվէդ իքի թօբքա օթուզար ճուֆթ օկուզ պուտուր պըյվօլ. խօշդուլար տա խալկան թօբլարկա օնար ճուֆթ տա սէքիզար ճուֆթ խօշդուլար. ալայժէ չադըրլարընտա եըղըշդըրըբ քէդդիլար: Խայսի քի օլ ուլու թօբլարընկ քուլալարըն պիր քիշի եէրտան քօթուրալմաս էտի. զէրա աշըրա ուլու էդիլար, տա պուրօնցըյ թօբլարնընկ էտի:

Թուրք թօբլարընընկ ուլուլուխ ուչուն. - Տա խայտա քի ուրույէտի օլ քուլա պլա թօբտան, խայսի թօբնունկ աթը պալեէմազ էտի, նա պէշ լօքօթ ուզունլուխունա եէրնի խազար էտի, տա եէրկա թէրան իքի ուչ լօքօթ քիրար էտի, տա օլ թօբրախ խայտաքի քուլա թայանըր էտի, նա օլ եր թաշ քիպիք պօլուր էտի. ալայ քի պլա խազալմաս էտիխ: Խըսխասը քի օլ ուլու թօբլարտան հէչ զարար պօլմատը. ալայժէ ալարնընկ պուտուր տինսիզլարինինկ քունուզուն շդուրմօվադ էդքանլարինտան, օլ քունու զէվշիսդքիմ նէչիէ թօբդան ալայ խըլըչդան հէսէպ պլա պիզիմքիլարինտան թուշդու 28 ատամ, պարը եօխու պլա: - Տօյթէկօյ Մուլդանընկ սուրտուլար իլկարի շդուրումկա եայօվ, խայսի քի աշըբա պէք խըրըշտը նաչա քեզ 5-6000:

Էվէդ ալարտան թաս պօլտու հէսէպսիզ, խայսի քի եանիչէրի դուշթու 1400, եանա սրահիսի 3000, արդըխ էքսիք. տօյթէկօյ նէչա 1000 եարալը իչլարինա պօլտու. խայսի եարալըլարնը ալըբ էլդիլար՝ տա օլուլարնի, խայսի քի պէլկիլի էտի ալըբ ալայժէ էդդիլար: Ա խայսին օքօբ իչինա սալըբ թօբրախ պլա եաբդըլար, տա խայսին սուվկա սալտըլար. տա խալկանըն բլացդա խալտըրտըլար. տա պու թուրլու տինսիզ տուշման նեէ րօթիշնեէ րլացդան օտըյտիդ էդդիլար աչըրա Մուդնեէ. էվէդ սնաց քի Պիյ Թէնկրի քէնտի թօվույէտի տինսիզլարնի, քի պուխատար տէօրթ քէրաթ 100, 000 ատամ պլա տա 300 թօբ պլա Նէմիչքա տա Խազախ տա նէմա էդալմատի, եօխէսա հար քեզ թօվուլտու: Էվէդ, Նէմիչ օպուզու նէքի պարէտի քիմէսանինկ խուվադը պլա դրըվադ էդիբ տա խարշը թուրմաս էտի. թէք նա բրուտ Պիյ Թէնկրինինկ տա անտա պօլկան Զաբօրօսքիյ Խազախնընկ, խայսի քի օպօզտա պարէտի, զէրա հար Թէնկրինինկ քունու օլ Խազախլար շօլօքսդավիդ էդիբ՝ տինսիզկա տա խարշը թուրուբ, զվըչէնժիդ էդիյէտիլար տուշմաննը. տա պէրմասալարէտի թաս պօլմակա. զէրա խայտա քի Խազախ պօլմասա էտի, նա Թէնկրի Նեմիչնինկ սօնղուսու նէ դուրլու պօլուր էտի ուչ տէօրթ քունկա տէկ: Բրէթօ թուրք պիլիբ քի Խազախ բօթէժնըյ տըր, անընկ ուչուն պարը ուլու նավալասըն տա ուլու բօթէնկասըն Խազախ ուսնա այլանտիր էտի. այդըբ քի Խազախնը տօսդադ էդսամ՝ Նէմիչ պլա մանկա աշըրա խօլայտըր. Էվէդ, Թէնկրի քէնտին օլ գունտա եէդղըշմատը:

Նավէդ թուրք քէնտի օպօզու դիպինա աշաղա սուվ եանընա խօյտուրուբ էտի, 300 չաթըր տա 2000 ատամ, քի քօզադիյէտիլար ուլու թապօրուն թուրքնունկ: Անտաժ պիր քէչանը Խազախ 1710 չըխըր տա պարըբ քէնտիլարին զէվշիսդքիմ զնէսիդ էդդիլար. ալայ քի ազ նէմա խաչըբ խուդուլտու օլ 2000 ատամտան. էվէդ աշըրա քօբ զտօպըշ արտըլար օլ քէչանի, նէչիք աթդան ալայ քումուշդան տա թուրլու թուրլու քիյինիշդան: Տօյթէկօյ, եօխէտի օլ քէչա քի Խազախ թուրք օպօզու դիպինա պարըբ զտօպրցցեա պօլմայէտի, պօլսուն սէվատան պօլսուն պըյվօլտան, պօլսուն թուրք աթլարընտան. խայսի քի տօսդավադ էդիբ տա սադարլարէտի Նէմիչքա պուտուր ժօլնէրկա:

Նէմիչ էլչիլարի ուչուն. - Խայնգուն էլչիլար վըբրավիթ էդդիլար օպօզունտան Նէմիչնինկ, ալարնընկ քէլկան էլչիսի պլա. խայսի քի քէլիբէտի եըխբաշքունկի քուննու, Մեանօվիցցեէ Բան Պէլզէցքիյ գաշթալան, տա Բան Լուպէլսքիյ Վօյվօչիցնիյ քէդդիլար էլչիլըխտա, պիրկալարինա 25 ատամ քէդդի. էվէդ, օպօզտան ուզադդըլար էլչիլարնի 200 աթլը ասրը քօրքլու քիյինիշլի պարըսը լեամբարթլը տա դըկրըսլը: Տօլթէկօյ, նէ խատար քշօնժէ տա պիյ պիյաթ պարէտի՝ պարըսը քօրքլու գիյնիշլի չըխըբ էտիլար ալայժէ հէթմանտա Բօլնըյ նեէզնաչնեէ օրդալարընա չըխըբ էտի. չախ օլ երկա խայտա քի թուրք չավուշլարը չըխըբ տա օչէքօվադ էդիյէտիլար Նէմիչ էլչիլարին: Նէտաքի Թուրքլարտա աշըրա քօրքլու չըխըբէտի. պարէտի 100 չավուշ տա 300 սբահի. խայսի քի քէլիր օլ եէրտա օտադ էդիբ Թուրքլարկա պիզիմ էլչինի տա քէրիսինա խայդդըլար օպօզկա. պիզիմքիլարի տա աշարալըբ էլչինի քէդդիլար. էվէդ, եուվուխ պարըբէտիլար թուրք օպօզունա: Նէտա քի մէն տա Ագսէնդ պունու եազկան պարըբ էտիմ օլ երկա տա իկի քօրտում:

Բանօվցա ուչուն. - Էվէդ, նիմքի էլչիլար պարմիյէտի օլժէ գունու տինսիզ եէպէրիբէտի Դադարնը Բանեօվցեակա, 8 թօբ պլա տա 500 եէնիչէրի պլա, քի խալանը տօսդադ էդքայլար. խայսի քի քէլիբ քունուզուն խալակա թուվտուլար թօբդան տա եանչարքատան, էվէդ նէմա էդալմատիլար, եօխէսա քօբ ատամ դաս էդիբ տա խարա եուզ պլա խայդըլար:

Գիչայնագուն. այնագուն, շաբաթգուն, եըխգուն. Ուսբօքօյիցցեա պօլտու իքի եանտա տա հէչդա նէմա պօլմատը. էվէդ, հէթման տա ժօլնիրսդվօ քօլօ էդիյէտիլար իքի ուչ գուն. խայսի քօլօտա բատշահ օղլու ժօլնիրսդվօկա պաղըշլատը իքի ախչասը, աթ ուսնա խուլուխ էդմինչա. տա դուդունտու պէրմա զլասքիյ Զկլէնտէմ անկար, քի աթլարը քօրունունկ օլուբէտի, ալայ քի քիմինկ օն աթը պաբէտի՝ իքի եա ուչ խալըբ էտի. տա օզկասինինկ պիրտա խալմիյէտի: Տօյթէկօյ, Խազախքա տա օպիցանըյ պօլտու իկի նահօրօտա. ալարնընկ ցնօդալարը ուչուն, քի իկի սդավիցցեա պօլտուլար:

Եըխբաշգուն. Պիզիմ էլչինինկ պիրիսի քէլտի Բան Վօյվօչից Լուպէլ, տա պիրկասինա քէլտի թուրք չավուշու, տա էլչինինկ պիրիսին անտա խալտըրտըլար: Ա պուլաբ քէլիբ հէթմանկա օզնայմիդ էդիբ թուրքնունր քունտիցեալարըն պարըշլխքա, տա խուվաթ ալմա իշլարնի պէրքայդմախ ուչուն. Նէտա քի զարազ օլժէ քուննու չավուշնու տա պիզիմ էլչինի հէթման օտբրավիդ էդիբ՝ տա ճուվաբ պէրիբ եօլկա խօյտու. ալար էսա չըխըբ քէչակա եուվուխ տա քէդդիլար թուրք թապօրունա:

Նօկարիքուն. Թուրք թապօրինտան քէլտի Նէմիչ էլչիլարի, խայսի քի պարըբէտիլար էլչիլիխքա. ալայժէ թուրք չավուշու տա քէլտի պիրկալարինա. խայսի քի իկի օթբրավեօնըյ պօլուբ տա պարըշլխնը թօխդադըբ բօթիշնըյ խապար պլա քէլտիլար:

Խայնագուն. Թուրք բատշահը րօզքազադ էդդի Պօղօզ դիպինա, քի նէ խատար Դադար պարէսա՝ պէրի եանտա Թուրլունունկ՝ Նըմիչ վէլիյեադընտա, քի զարազ քէչքայլար Թուրլունու Օլախ վէլիյեադընա:

Գիչայնագուն. Թուրք բատշահը եէպէրտի 500 չավուշ տա խաբիճի Թուրլունունկ պէրի եանընա, քի Դադարնը թօվա թօվա սուրույէտիլար Նէմիչ վէլիյեադընտան Օլախ վէլիյեադընա. էվէդ, պիզիմ օպօզտան իկի քօրունույէտի, զէրա խարշը էտի օպօզկա:

Այնագուն. Նէմիչ օպօզունա սօվունչլուխ պօլտու քէչանընկ պիր սահաթընա. թօբլարտան աթդըլար տա թըֆաքլարտան նէխատար պար էտի, պօլսուն Խազախ պօլսուն Ալաման պօլսուն Նէմիչ պարըսը. Թէնկրիկա շուքուր պէրիբ պարըշլխ ուչուն. էվէդ մէն պօլմատըմ սահիսին սէզմա իկի, քի նէ պարըշլխ պօլտու իչլարինա. զիրա բատշահլխ իշլար էտի:

Շաբաթգուն. Թուրք չօրուվունտան քէլտի չավուշ պլա Օլախ բըրքալապը. խայսի բըրքալապկա Խօթին խալասըն օտադ էդդիլար, տա պիզիմքիլարի իչինտան չըխտըլար:

Եըխգուն. Թուրք խօնտիքարը քէնտի թապօրու պլա տա պարը չօրուվու պլա թէբխանտի քէրիսինա. տա պարըբ եարըմ միլ եէրտա եանա Թուրլու աշաղասընա. թուրտու օպօզու պիլա. էվէդ, պիզիմ օպօզտան քօրունույ էտի. զէրա պիյիք եէրտա թուրուբէտի, տա թուղլարնի պլութ քիպիք տա սարանչա քիպիք եաբըբ էտի:

Եըխբաշգուն տա նօկարիգուն. Նէմիչ չօրուվու քէչմա պաշլատը Թուրլունու պէրի եանկա. էվէդ քօբրուսու Նէմիչնինկ խալա դիպինա պուզուլուբ էտի, տա բօրօմ պլա բէրէվօզիցցեա պօլույէտիլար:

Թուրլու քէչիդի ուչուն. - Խանգունկի քուննու պարը Նէմիչ չօրուվու նէչիք քրուլօքից ալայժէ հէթման Բօլնըյ, պարը եօխլարը պլա օպօզտան րուշիցցեա պօլուբ՝ տա քէդդիլար թուրք թապօրունունկ դիպի պլա, խայտա քի թապօրու էտի տա անտա թուրք քօբրուսունտան քէչդի պարը չօրուվու Նէմէջնինկ. զէրա թուրք բօզվօլեդ էդիբէտի քօրասունտան քէչմա, տա այդմիլէտի պուզմա. Նէտաքի օլ զաման քօբրուկա քէլկան զամանտա քօրտում օլ եէրնի, խայտա քի խօնտիքար թուրուբէտի տա օլդուրուբ դաֆարուճ էդարէտի, օզրաշ պօլկան զամանտա տա շդուրում էդքան զամանտա: Էվէդ, պիր պիյիք թաշ ուսդունա էտի օլ եէր, խայսինա քի հօրօտիշջէ այդարլար օլ եէրկա: Տա տինսիզ Դադար անսըզ տուկուլ օպօզ չօվրասինա օղլանլարնը օթունկա տա պիչանկա պարկանլարնը տօսդավադ էդիյէտիլար, բախօլիքլարնի տա էլդիբ խօնտիքարկա օտադ էդիյէտիլար թիլ ուչուն, այդըբ քի պէկիլի քիչիլարտի. նէտա քի խօնտիքար քօրուբ սօրուշթուրուբ օլ եասըրլարնը այդըյ ըտի պօյնուլարընա ուրմք քէնտի քօզու ալնընա, տա սալմա օլ պիյիք թաղտան օլ քէսքան ատամլարնը: Տօյթէկօյ, քիմտա գօլվէք Նէմիչ օպօզունտան խաչըբ պէրէնիյէտի տինսիզկա, ալարնըտա ալայժէ քօրօվ էդիբ քէսդիրիյէտի: Եանա քիմսա քօլվէք անընկ օպօզունտան քլակայէտի խաչմա նէմիչ օպօզունա, նէչիք թօ եասըրընա, խայսի քի թուդուլույէտի, անըտա ալայժէ քէսիբ տա թաղտան սալիյէտիլար. նէտա քի օլ քէսքանլարնի քօրտուխ՝ քի, պաշլարը պէք եըրախ Թաղտան քօթիցցեա պօլուբ էտի օր աշաղա. թէնլարի թաղ դիպինա եադըբէտի, նէչիք օթուն, իքի ուչ երտա, պիր երտա պարէտի արդըխ 100 ատամ, իքինչի երտա արդըխ 300 ատամ. ուչունչիտա ալայժէ: Տա պու թուրլու թուրք պէք դըրանսդվօ էդիբէտի, քի հէչ եասըրնը բօժիվիդ էդիբ թիրի խալտըրմատը: Էվէդ պիզիմ Նէմիչ դայֆասը նէխատար տա քօրվէք թիրի դուդդուլար՝ պիրիսինտա դաս էդմատիլար, եօխէսա պիրկալարինա բօլոքակա ալըբ քէլդիրտիլար: Անտաժ քօրտում տինսիզնինկ քօբրուսուն քի աշըրա ուսդալխ պլա իշլական էտի տա նամօց. նէտա քի եէտի հաֆթատան սօնկրա քէլդի ուլու սուվ օլկան աթլար պլա տա աղաչլար պլա տա պուզուբ ալըբ էլդի քօբրունսւնկ օրդասըն:

Գիչայնագուն. Քրուլօվից տա պարը օպօզու Նէմիչնինկ բրէբրավիցցեա պօլուբ Թուբլունտա քէլիբ թուրտու Զվանէց դիպինա:

Այնագուն, Քրուլօվից օպօզու պլա Զվանէցդան դէբրանտի, տա քէնտի քիրտի Քամէնէցքա խալասընա, տա հէթման Բօլնըյ քիրտի շահարկա, տա դուշդու Բան Լուքաշ Էրմէնի վօյթուլար տա հօսբօտա պլա. տա պօլուբ պիր հաֆթքա Քամէնէցդա, պուտուր սէքիզինա այնագուն վքուբեէ պարը չօրուվ պլա Քրուլօվից րուշիցցեա պօլտու Իլօվկա. ալայժէ հէթման տա Բօլնըյ Դուճիշ ուչմախլը ճանլը Խօթքէվիչ հէթման Քօրօնըյնընկ թէնինտա ուզադըլար պիրկալարինա մայէնդնօսդունա. խայսի քի օպօզդա ճանըն Պիյ Թէնկրիկա սիմարլաբէտի, Տօյթէկօյ, տա Հայտաչնիյ Խազախ հէթմանը քէլիբ քէչդի Քամէնէց եանը պլա, 30, 000 ատամ պլա. էվէդ քէնտի հէթման տա Հայտաչնըյ քիրտի 100 ատամ պլա շահարկա. տա էրդատան քէչակա դէկ պօլտու շահարտա. զէրա Բօլնըյ հէթման զաբրօսիդ էդիբէտի քէնտին պանքէդքա, խայսի քի պանքէդօվադ էդդի օվունտա էրմէնի վօյթունունկ, տա սօնկրա չըխըբ քէդդի քէչակա: Ա պու չօրուվու պիլա քէդդի Օքրայինակա. զէրա անտա պէրիլիբ էտի լէժա քէնտինա:

Խաչան խայդըբ քէլտի բատշահ օղլու քէրիսինա Բօլսքակա պարը չօրուվու պլա. նա օլ զաման աշըրա պէք զապուն էտի պարը թայֆասը: Ա արդըխսը Ալամանը. ալայ քի Խօթինտան Քանէնէցքա քէլկինչա արդըխ 100 Ալաման եաթքան եէրինտան դուրմատը, նավէդ սօնկրա քէլիբ Քանէնէցքա տա խայսի խայտա պօլույէտի, անտա քիրիբ բրիդուշիցցեա պօլուբ օլույէտի, նէչիք Ալաման ալայժէ Բախօլիք պլա չուրալար. ալայ քի օլ օլկան ատամլարնը եուքլույէտիլար իքիշար աթ արապասընա, օնար օնիքիլար տա էլդիբ վալուսնա պիր չուղուրկա սալըյէտիլար. զէրա շահարլի խազտըրըբէտի չուղուր, տա անտա դաշըդըրըբ քէնտիլարին սալըյէտիլար, տա հար պիրի թօլույէտի քէնտի էշիքինա օլկանի ուչուն: Խայսի պու պօլտու պուլայ օլմախ հար քուն տա թաշըմախ ուչ հաֆթա. սօնկրամ շահարլի պէրտի խալկամ խասդալար ուչուն խապախ չըխարը օվլար, տա ալըբ խասդալարնը նէ խատար շահարտա պարէտի, արապալարկա խօյուբ՝ տա էլդմա խապախ չըխարը, տա անտաժ պէրտիլար քէնտիլարինա օբադրէնեէ սաղայկինչա. էվէդ, ազ նէմա սաղալտը. խայսի քի հէսէպ պլա Քամէնէցտա օլտու 1700. նիչիք Ալաման ալայ բախօլիք: Ա պու Ալաման քի պարէտի օպօզունտա եայօվլու 8000 էտի, րայդաըը աթլը 2500 էտի. էվէդ, րայդար ազ նէմա օլտու. եօխէսա եայօվլուսունտան օլտու 5000, խայսի օպօզտա օլտու խայսի Քամէնէցդա, խայսի եօլտա Իլօվկա քէդքանտա օլտու. ալայ քի ազ նէմա քէդդի քէնտի վէլիյեադընա օլ Ալամանլարտան: Ա պու անընկ ուչուն քի՝ աշըրա մուխանադ դայֆատը տա չըտօվսուզ: Տօյթէկօյ, աշըրա եըրախդըն քէլիբէտիլար եայօվ տա զմօրօնըյ էտիլար. հէմ օթմաքսիզ օպօզտա նէչա զաման դրըվադ էդիյէտիլար:

Նէմիչ օպօզունունկ պահալիխը ուչուն. - Նէմիչ օպօզունտա պօլկան պահալիխ, քի նէ դուրլու նեէ տօսդադօք էտի, զէրա Թուրք, Դադար չօբ չօվրասին օպօզնունկ թուդուբ էտի. ալայ քի պիր ժըվնօսդ քէլմաս էտի. նէչիք քէնտիմազկա ալայժէ աթլարըմըզկա. նէտա քի մէն Ագսէնդ օլժէ օպօզտա պօլուբ՝ տա քօրույէտիմ, քի նէ նէկա սադըլըյէտի. տա մէն քէնտիմտա սադուն ալըյէտիմ: Նա բրուտ օթմաք պիր ախչալըխ՝ 20 հուրուշքա էտի. պիր եումուրդխա՝ պիր հուրուշքա էտի. կարնէց, պալ 24 հուրուշ էտի, քվարդա րախի ուչ ֆլորի. պիր սէլէտէց 12 հուրուշ, քվարդա սիրքա 20 հուրուշ. պաշ սարըմսախ պիր հուրուշ, պիր մանտրիք պիր ֆլօրի. պիր չըղըդ 24 հուրուշ. իքի քվասնիցա՝ պիր հուրուշ. պիր պաշ քաբուսդա 10 հուրուշ. տա խալկան պարչա ազըխ աշըրա պահալի էտի: Էվէդ, թուվար էդդի ուչուզ էտի. պիր շրօթ՝ ուչ տէօրթ հուրուշ, զէրա Խազախ հար քեզ տօսդավադ էդիբ տա քէլիբ սադըյ էտի Նէմիչ օպօզունտա, նէչիք դուվարնը ալայժէ թուրք պըյվօլլարըն: Տօյթէկօյ, զրազու Խազախդա պէք աչլխէտի, էվէդ, սօնկրա սուվ պլա քէդիբ եօղարըսընա չախ Սնեադինկա, տա իկի տօյումլուխ քէլդիրիյէտիլար հար դուրլու ժվնօսդդա, պաղլաբ ուչ տօրթ աղաչնը պիր պիրինա, տա ուսդունա եուքլուպէտիլար, տա ալայ սուվ աշաղա քէլդիրիյէտիլար. տա պու դուրլու դրըվադ էդդի օլ աչլխ պէշ հաֆթակա տէկ: Էվէդ, անընկ պլա րադօվացցեա պօլույ էտիխ, քի Քանէնէցդան խլոբսդվօ եայօվ արխալարընա օթմաք տա րախի քէլդիրիբ սադըյէտիլար օպօզտա. եուզ իքի եուզ ատամ պիր պօլուբ՝ տա օրմանլար պլա քէչապա քէլիյէտիլէր չախ Զվանէցքա: Էվէդ, քօբուն Դադար ալըյէտի: … Թուրքնունկ օպօզունտա պօլկան աչլխ քլասա տինսիզնինկ օպօզու Վօլնըյ դուրուբէտի, տա քէնտին քիմէսա օպլէհնուդ էդմիյէտի, նէչիք Նէմիչնի. նա բրուտ պիր Օլախ խաբչուխու ուվուս 6 խըզըլ ֆլորի. պիր օխա սուխար՝ 80 ախչա. պիր օխա թուզ՝ 60 ախչա, պիր օթմաք 60 ախչա. պիր օխա բրինճ՝ 60 ախչա. պիր օխա չամիչ 50 ախչա. պիր թաւուխ 80 ախչա, պիր եումուրդխա 8 ախչա. պիր սոդան 5 ախչա. պիր սարըմսախ 10 ախչա. պիր օխա չըպալ՝ պիր խըզըլ. պիր օխա օլիվա՝ 150 ախչա. տա ալայժէ հար թուրլու զըվնօսդու տինսիզնինկ աշըրա պահալի էտի. էվէդ, ալայժէ էդդի ուզուժ էտի. զէրա տինսիզ Դադար Բօլսքատան չըխարըբ տա թուրքլարկա սադըյէտիլար ուչուղ, տա պու սահիտիբ. տա պիր բունքդու օզկա դուրլու տուկուլ: Զէրա մէն Ագսէնդ Տէր Գրիգոր ավագերէց օղլու պունու եազկան՝ իկի վեատօմըյմէն, ալայ քի քիմ անտա թուրք օպօզունտա ալըբ տա սադըբ տըր, օլ քիշիլարտան իկի տօվիտացցեա պօլուբ, տա իկի բրըսլուխացցեա պօլուբ, տա ալայ եազըբ մէն պու քրօյնիքակա. կա բօչէնսցի քօզում պլա տա քօրտում, տա իկի բրըբադրիցեա պօլտում պու պարը իշլարկա, նէ քի պունչա եազըլկանտր բրէզ վշիսդքիյչասը, պաշլաբ սբօչօնդքու, չախ տօքօնցա պունկունկա անչա պօլկանը: Ա տաղըն արըսընա տա էրքի պօլսուն Պիյ Թէնկրինինկ. էվէդ, մէն եազըխլը եազկան պունու զըչդ էդարմէն քէնտիմա, քի արդըխ պունունկ քի տուշմանը պունտա քօրմայ մէն:

1621. Թվ. ՌՀ. Սեպտ. այընա. Անընկ պիյլիքի քօրօլ ուչունչի Զիկմունդ քէլտի Իլօվկա՝ 40, 000 ատամ պլա. խայսի քի քէլիյէտի Նաբօմօց օղլունա քէնտինկ տինսիզկա խարշը, տա պօլսաբ էտի պիրկասինա իքի քէրադ 100, 000 ատամ. էվէդ, ումեէշքադ էտիպ տա դէզ քէլմատի. զէրա օզկա բրիչինասը պարէտի քէչիքմախընընկ: Ա վդըմ բատշահ օղլու.. թուրք պլա պարըշլխ էդիբ, տա թուրկան քէնտի բլացլարընտան օտսդուբիդ էդդիլար, նէչիք թուրք ալայժէ նէմիչ: Նէտա քօրօլ աթասը իշիթիբ պարըշլըխ ուչուն՝ տա աշըրա պէք զասմուդիցցեա պօլտու, զէրա աշըրա ուլու զացեօնկ էդիբ քէլիյէտի. պութուն բօսբօլիդըյը պիլա. ալայժէ պութուն բօսբօլիդըյ րուշէնեասը տա ժալօսնըյ պօլտուլար, քի դէզ բրըպըդ էդմատիլար օպօզկա բատշահ օղլունա. էվէդ, քլամախի պլա պօլտու Պիյ Թէնկրինինկ. կա բատշահլարնընկ քլականի տա ատամլարնընկ պօլմատը. եօխէսա քիմտա քօլվէք սարնասա պու քրօյնիքանը խօլսուն Պիյ Թէնկրինի, քի քէնտի արի խաչը պլա խարշըսընա թուրկայ տինսիզլարնընկ, տա օպօրօնիդ էդքայ սուրբ խաչընա ինանկանլարնի, տա քօզլարինա ալանընկ սօխրայդքայ պարչա քրիստիանլարտան տա բատշահլարընտան. արդըխսը պիզիմ բատշահըմըզկա խարշը խուվարդըն անընկ դաս էդքայ. տա պիզիմ քրիստան բատշահըմըկա պէրկայ զվըչէնսդվօ տա սըդարա տա խուվադ, նէչիք Ալէքսանտր մացէտօնսքիյկա. Ամէն:

1621. Թվ. ՌՀ. Սեպտ. այընա, Գրիգոր Մոսրօպ քէչդի պու տունեատան. Թէնկրի ճանընա եարլղ ակայ:

1621. Թվ. ՌՀ. Սեպտ. այընա, Տէր Թօրօս Իլով քահանասը պարոն Աթապէյ օղլու՝ քէչդի պու քէչովլու տունեատան մէնկլիքա. խայսին քի Պիյ Թէնկրի հայուֆ սունկայ. զէրա իկիթ քէչդի պու տունեատան. կա բօթրէպնըյ քիշի էտի, եախշը ատամլարկա. էվէդ Պիյ Թէնկրի տա քէնտին բօթրէպնըյ քօրտու քէնտինա, քի էլչիսին եէպէրիբ՝ ալտը. Թէնկրի ճանընա եարլըղաբ. կա անի ուչմախընա արզանի էդքայ. Ամէն:

1621. Թվ. ՌՀ. Հոկտ. այընա, Թուրք բատշահընտան չաւուշ քէլտի Քամէնէցքա. խայսի քի էքինչի քունու չըխըբ քէդդի Վարշօվկա՝ քօրօլկա:

1621. Թվ. ՌՀ. Հոկտ. այընա. Թօմշա օղլու Սդէֆան քէլտի Ասքա, պիյլիխքա. խայսի քի Թուրք բատշահը պլա պիրկա էտի. տա թուրք բատշահը Տունատան եէպէրիբ խայդաբը Օլախ պիյիխընա, տա սանճախդա պէրտի քէնտինա:

1621. Թվ. ՌՀ. Հոկտ. այընա. Միլէվսքիյ քաբիթան Բօսդօլիյ քէչդի պու քէչօվլու տունեատան մէնկլիքա:

1622. Թվ. ՌՀ. Նոյեմ. այընա, Զատիկ Սքաժէնիք ճանըն Պիյ Թէնկրիկա սիմարլատի. Թէնկրի ճանընա եարլղ ակայ.

1622. Թվ. ՌՀ. Նոյեմ. այընա. Օլուխնա Պօհտան սընկարը քէչդի պու քէչօվլու տունեատան մէնկլիքա:

1622. Թվ. ՌՀ. Նոյեմ. այընա. Յիսնակաց քուննու, դաշ խապախդա քէսաք մուր ախդարըլդը, տա ուչ թուվար օլտուրտու:

1622. Թվ. ՌՀ. Նոյեմ. այընա. Սուրբ Նիկօլ բարկենդանքի գունու. Եագուպ Սքանժէնիք խաթունու տա Զատիկ սքանժէնիք խաթունու իքի թօղմա խարտաշ խաթունլարը ճանլարըն Պիյ Թէնկրիկա սիմարլատիլար. նէտա քի իքի քէլինտաշնիտա պիր քունտա քօմտուլար, պիրին պիր եըխօվտա, պիրսին պիրսի եըխօվտա:

1622. Թվ. ՌՀ. Մայիսնինկ 16 սընայ, Կուրեղ Տիրատուր օղլու անդիչքանի Էրմէնի թօրասինինկ՝ քէչդի պու տունեատան, ճանըն Պիյ Թէնկրիկա սիմարլատի. Պիյ Թէնկրի ճանընա եառլղ ակայ:

1622. Թվ. ՌՀ. Մայիս 7 սինայ Գրիգոր Սարգիս թամղաճի օղլու՝ ճանըն Թէնկրիկա սիմարլատի. Պիյ Թէնկրի ճանընա եարլղ ակայ, եազըխլարընա պօշաթլխ պէրկայ:

1624. Թվ. ՌՀ. Մայիսնինկ 2 սինա. Տէր Մեսրօբ վարդապետ քաֆալի աթօրակալ առաջնորդ բուն վարդապետ, ճանըն Պիյ Թէնկրիկա սիմարլատի, Զամօսցեա շահարինա, տա անտա քօմօլտու. Ժիյ Թէնկրի ճանընա եարլղ ակայ, տա եազըխլարընա պիլկան պիլմական պօշադլխ պէրկայ. Ամէն:

1649. Թվ. ՌՂԷ. Յուլիս ամսոյ: Խըմելիցքին Քիրիվինոսն մէյտան ելան, Լեհաց երկիրն այսչափ զեն արին, Թաթարներն այլ այսչափ գերի տարին. եկան Լովու բոլորն, փակվեցաւ Լովն, մէկ վեց շաբաթ սղութիւն եղաւ, մէկ հացն մէկ զոլոթի կու գնէաք, յետոյ Աստուծոյ ողորմութեամբ պարիշեցաւ քաղաքի ըռայցաներուն հետ. 100, 000 ոսկի տաք ինձ, որ ես ձեզի զեն չանեմ: Տեսան քաղաքացիք ( որ ) բան խուզազ ( վատ, գէշ ) կ՚երթայ. այսչափ ժամերուն խաչեր, իսկիք, մոսրանցեայ, արծաթէ շամտանէր ( ճրագակալ ), կանդեղներ, եւս առաւել կային քաղաքացիք որ ոմանք փախեր էին, նոցա յըսգլէպներն կ՚աւիրէին, այսչափ կ՚առնէին. ժողովեցին այսչափ արծաթեղէն ստակ, ըռզակ, տուին Կըլայվացիկին ձեռօքն Խըմելիցքիին. հապա թող գնաց Լովէն: Այսչափ խեղճերն վասն մեր ծովացեալ մեղացն եղաւ: Աստուած վերջն ի բարին պարգեւէ. ամէն:

1650. Թվ. ՌՂԸ. Օգոստ. ԺԸ. օրն շաբաթ իրիկուն: - Լեհու թագաւորն անուամբ Գազիմիրն մտաւ Իլովն, ԻԴ սահադին, ոչ մէկ մարդ չի ճանաչեց զինքն. յետ վաղեան օրն կիրակի Ֆարան բէխոտոն ? եկեղեցին գնաց յայտնի, որ ամենեքին տեսան զարմացան: Մեր Հայոց ազգն այսչափ պատրաստութիւն տեսան՝ որ թագաւորին դիմաց ելնուին, ու զինքն զինէթով ( հանդիսիւ ) բերէին. ինք չի կամեցաւ. խոնարհութեամբ մտաւ ի քաղաք Իլովն. տեսաւ որ վասն ծովացեալ մեր մեղացն Լեհ ազգիս Աստուած բարկացաւ, Խազաղ ազգն այսչափ արունհեղութիւն արաւ. յետոյ իմաստութեամբ բարեպաշտ թագաւորն Գազիմիրն պարիշութիւն արաւ. զէրէ այս ամէն բանս վասն անգէտ պարոնաց եղաւ: Աստուած՝ թագաւորին մէկ օրն հազար անէ. ամէն:

1650. Թվականին Հայոց ՌՂԸ. Օգոստ. ԺԹ, օրն Կիրակիմտի: Լեհու թագաւորն անուամբ Գազիմիրն մտաւ քաղաքն Իլովն:

1650. Թվ. Հայոց ՌՂԸ. Նոյեմբ. ամսոյ Զ, օրն երկուշաբթի, Ի սահադին, Տէր Պօղոսին դուստր ընծայեցաւ. Աստուած երկար ժամանակ պարգեւէ իւր ծնողացն:

1651. Թվ. ՌՂԹ. Յունվարի ԺԷ. առաւօտուն ԺԱ սահատին, ողորմած հոգի Բան Շնավցքին Լովու ստարուստան ( աւագ ) հոգին առ Աստուած փոխեց. ունէր տարի 27, կտրիճ աստընվորէս անցաւ: Աստուած ողորմի իւր հոգուն. ամէն:

1652. Թվականին Հայոց ՌՂԹ. Ապրիլի ութ, գիշերվան 6 սահադին, Գուլհայ Լովցի Բան Սիմքոն հոգին առ Աստուած փոխեց. Աստուած ողորմի իւր հոգոյն. ամէն: Ով մէկ Հայր մեղայ ասէ, Աստուած իւր մեղքն քաւէ:

1653. Թվ. ՌՃԱ. եւ ամսոյ սեպտեմբերի ԺԳ, օրն երկուշաբթի, Ս. Խաչին, ԺԸ սահատին, սիրելի դուստրն Տէր Պօղոսին, անուամբ Զոչայ, առ Աստուած փոխեցաւ:

1652. Թվականին Հայոց ՌՃ. Հոկտեմ. ամսոյ ԻԶ, օրն կիրակի Գիւտ Ս. Խաչին, ԻԳ սահատին, Աստուծոյ ողորմութեամբ մանչ տղայ եղաւ Տումինիքներուն գեղն, մահուն տարուն, որ փախան Զառուցան. Աստուած երկար ժամանակ տայ. ամէն:

1651. Թվ. ՌՂԹ. Օգոստոսի ամսոյ Զ, օրն երեքշաբթի, գիշերն. Բան Եագուպուս տոքտորն Լովու ըռեայցան աւանդեց զհոգին առ Աստուած:

1651. Թվականին ՌՂԹ, Օգոստ. ամսոյ ԺԳ, օրն չորեքշաբթի. Լեհ Բան Ատրին կինն հոգին առ Աստուած փոխեց. լաւ, բարի, հեզ, աղքատասէր կին էր. Աստուած ողորմի իւր հոգոյն: Մէկ Հայր մեր ասողին՝ Աստուած իւրեան մեղքն քաւէ:

1651. Թվ. ՌՂԹ, Օգոստ. ԻԳ, օրն ուրբաթ, առաւօտուն. Բան Վլչիկ ըռայցային դուստրն Բանայն՝ առ Աստուած փոխեց հոգին. Աստուած ողորմի հոգոյն. ամէն. Հայր մեր:

1652. Թվ. ՌՃ. Սեպտեմբեր ամսոյ. Ոլէդ եղաւ Լով քաղաքին, որ ամենեքեան փախեան, Հայոց կամ թէ Լեհաց ազգք ցրուեցան որպէս ոչխար. որ է վասն ծովացեալ մեղաց մարդկան. Աստուած ի բարին առաջնորդէ. բարձցէ զցասումն աշխարհէս, տացէ խաղաղութիւն ամենայն աշխարհիս. ամէն:

1652. Թվկանին Հայոց ՌՃԱ. Սեպտ. ամսոյ ԻԱ, օրն երեքշափտի, ԺԴ սահատին, մեռաւ ողորմած հոգի Բան Թորոսին որդին Բան Եագուպն, Վարագայ Ս. Խաչին պաքըն. Աստուած ողորմի իւր կտրիճ հոգոյն. Աստուած ողորմի մէկ Հայր մեր ասողին:

1652. Ի թվականութեան Հայոց Մեծաց ՌՃԱ, եւ ամսեանն սեպտեմբեր ԻԴ, օրն չորեքշափտի գիշեր, վաղճանեցաւ Տէր Զաքարիեա Լովու աւագէրէց ծեր քահանայ, եւ փոխեցաւ առ Քրիստոս. բարերար ոմն, այլ եւ էր շնորհօքն Աստուծոյ զարդարեալ առաքինութեամբ Հոգոյն Սրբոյն, եւ գնացեալ էր ի սուրբ Երուսաղէմ. եւ զոր Տէր Աստուած դասակից եւ պսակակից արասցէ զնա ընդ սուրբ քահանայսն եւ ընդ արդարսն. ամէն:

1652. Թվականին Հայոց ՌՃԱ. Հոկտեմբերի ամսոյ ԻԴ, օրն կիրակի, մեռաւ ողորմած հոգին Բան Իւվաշքս անուվաբ ( անուամբ ) Զիշաք. Աստուած ողորմի հոգոյն. ամէն:

---

1652. Եագուպ Խայիմ չուուտին ( Հրէայի ) տվի քարէտուն քըրայով, պիզտի տուն վէրի, 18 զոլոթի, Լեհու Ս. Մարչինին ( Ս. Մարտինոս ) մինջեւ ի զատիկ, թվ. ՌՃԱ, նոյեմբերի Գ, օրն չորեքշաբթի. պարտի հիմի 9 զոլաթին տայ. 9 զոլաթին մնաց Լոյվու եարմարքի ( տօնավաճառին ) պիտի տայ:

Թողատցի խոճայ Սիմայոնն երետ ինձի Խ (40) հորոշ, մէկ մէկ կարնէց մեղր գնեց ԺԶ հորոշ Գ փիվայի:

ՃԼ (130) ըստակ հասաւ յիս Խոճայ Սիմոնէն, կէս ըռեալ: