Տաղեր

Թէ հարցանէք վասն իմ բանիս`
Անբախտ եղէ մէջ աշխարհիս,
Քանզի տղայ ժամանակիս
Փորձանքն ոչ էր պակաս գլխիս:
Վանից խալֆայքն ծէծէին զիս,
Մէջ տրտմութեանց պահէին զիս,
Վէքիլն ակամբ նայէր առ յիս
Եւ անխնամ միշտ պահէր զիս:
Տնտես վանիցն կերակրեր զիս,
Երբեմն քաղցեալ թողոյր եւ զիս:
Հիւանդացայ ի Մէջ վանքիս,
Սուրբ Կարապետ ուղտատեղիս,
Ծաղիկ հանի վերայ մարմնիս,
Չեղէ արժան ելնէր հոգիս,
Նստեալ լայի մէջ սենկիս
Եւ խոկայի վասն ապառնիս:
Յետ այսորիկ բազում չարիս
Պատահեցաւ ինձ` նուաստիս,
Թէ' ի ծովու, թէ' ցամաքիս,
Թէ' յԻզմիւռին յամէն տեղիս:
Իսկ ծերութեան ժամանակիս
Մեծ փորձութիւն եկաւ գլխիս,
Զի Յոբ գրէ մարդկան ազգիս,
Թէ կեանք մարդկան փորձանք երկրիս:
Որ ճշմարիտ է բանք գրիս,
Յառաջ Ադամ դու իմասցիս,
Քանզի ի մէջ այս կենցաղիս
Այսպէս եկեալ հարց եւ որդիս:
Թէ թագաւոր իսկ եղիցիս,
Բազում երկրի դու տէր լինիս,
Թէ իմաստուն ճարտար լինիս
Եւ կամ խօճայ հարուստ լինիս,
Թէ յանապատ դու բնակիս,
Կամ ի ծովու, կամ ցամաքիս,
Թէ ի քաղաք յամէն տեղիս
Եւ կամ անշէն եզր աշխարհիս,
Որ չէ հնար, թէ զերծանիս,
Առանց փորձանք լինի ապրիս,
Գայցէ իբրեւ ծովու ալիս
Եւ կամ զջուրս հեղեղիս:
Յաւէտ բերմանց ժամանակիս,
Որ չարն շատ է, քան զբարիս,
Զի ոչ խնայեն մարդկան ազգիս,
Հարամն ուտեն, քան զշան միս:
Որպէս եղեւ մէջ քաղաքիս,
Յարքայանիստ Էտրէնէիս,
Այր մի յազգաւ հելլենացի,
Երկրորդ Յուդայ դու իմասցիս,
Շիրին անուամբ Կեսարացիս,
Իբրեւ զգայլ արաբացիս,
Որ չաւուշօք եկեալ առ յիս,
Խօսէ զուր բանս այլայլելիս:
Ապուշ մանցի խիստ այս բանիս
Յանկարծ եկեալ որոգայթ յիս,
Զերդ պարտական բռնեաց եւ զիս.
Այսքան ոսկի տալիք ունիս:
Իսկ մեր իշխանքն եկին ընդ իս,
Ո'չ կարացին ազատել զիս,
Լեզու ունէր որպէս զօձիս,
Հաչէր իբրեւ շուն կատաղիս:
Ղատին լուաւ այս Հոռոմիս
Եւ հաւատաց այս զուր բանիս,
Խեթիւ ակամբ նայեաց առ յիս,
Ո'չ հայեցաւ մեր երեսնիս:
Այլ սուտ վկայիւք գրեց եւ զիս,
Տուաւ Մէհմէտ ձեռք չաւուշիս,
Առեալ տարաւ մէջ քաղաքիս,
Դրաւ եւ զիս մէջ այս բանտիս:
Արդ, զի՞նչ ասեմք այս պիղծ Հոռոմիս`
Երկրորդ Կայէն եղբայրսպանիս,
Յուլիանոս դիւապաշտիս,
Կրկին Նեստոր Մակեդոնիս,
Այս Արիոս հերձուածողիս,
Որ այսպէս սուտ զրպարտեաց զիս,
Թէ վեցհարիւր ղուռիշ տուր յիս,
Ապա թէ ոչ մեռանիս բանտիս:
Իշխանքն ամէն` բարեկամնիս,
Գնացեալ անկան յամէն տեղիս,
Շատ դատեցին փրկել եւ զիս,
Չեղեւ հնարք ազատել զիս:
Յառաջացաւ զիմ թշնամիս,
Կամի գէշ-գէշ պատառել զիս,
Յամէն կողմանց պաշարեաց զիս,
Էարկ ի մէջ այս յորսայսիս:
Իսկ այժմս անճար մնացի բանտիս,
Ոչ զոք ունիմ, որ հանցէ զիս,
Միայն իմ ճարն մնաց աստիս,
Որ տէրն Քրիստոս փրկեսցէ զիս,
Ողորմեսցի ինձ` ծառայիս,
Եւ ձեռն տու` օգնեսցէ յիս:
Եփրեմ ռաբբիս եօթեանց դարիս,
Լալով գրեցի ի մէջ բանտիս:
Նստեալ կային բարեկամնիս,
Պատրաստ եղեալ աշարկերտնիս,
Քանակ ամի Հայոց ազգիս
Ըստ քննութեանց զՌՃԽ թուիս,
Եւ ի յաւուրս աղուհացիս,
Մարտի քսանն գարնան մտիս,
Իսկ հինգերորդ ամսոյ լուսնիս,
Ի վեց ժամուն Զօրհէ աստղիս,
Յետ այսորիկ յերեկոյիս,
Անցանելոյ այս գիշերիս,
Ընդ լուսանալ առաւօտիս,
Մարտի ամսոյ քըսան մէկիս,
Տէրն ողորմեայ ինձ ծառայիս,
Եկին առ իս բարեկամնիս,
Խորհուրդ արին վասն իմ բանիս,
Քէֆիլ եղեն այս չաւուշիս:
Եւ զայս բանտէն հանեցին զիս,
Առեալ տարան յեկեղեցիս,
Կրկին խորհուրդ արին ընդ իս,
Պատշաճտեսին վասն այս բանիս.
Գրեանքդ գրաւ տալ մեզ պարտիս,
Դրամ փոխ տամք որչափ ուզիս:
Այսպէս ետուն զդրամն փոխ յիս,
Եւ մեք ետուք պիղծ Հոռոմիս:
Տէրն ողորմի անարժանիս,
Մինչ կենդանի կամ ի մարմնիս,
Որ տամ զիս պարտքս այս քաղաքիս
Եւ ազատեմ զիմ գրեանքնիս: