Տաղեր

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

Տէրն տէրանց` պետն վերնական,
Աստուածն բարձանց անհասական,
Անեղ, անծին, անճառական,
Անուր, աներբ եւ անվախճան:
Հայր է ծնօղ, Որդին ծննդեան,
Հոգին բղխումն նոյն յէութեան,
Երեք անձինք եւ մի բնութեան
Միասնական աստուածութեան:
Որով ստեղծեալ էակքս համայն,
Երկինք ՚ւ երկիր, ծովք ամենայն:
Բարին եղեւ յոյժ պատուական,
Չարն եկամուտ է դիւական:
Յայնժամ այժմուս յանկարծական,
Չարեացն գալ իբրեւ զյորձան:
Զոր օրինակ զԱդամ, զԵւան,
Որք ի յօձէն փոյթ խափուեցան:
Տէրն անիծեաց բանսարկուն այն,
Առ ի գնալ լանջաց վերան:
Յետ այնորիկ Կայէն չարն այն,
Զեղբայրն Աբէլ, որ ինքն եսպան:
Զոր ընկալաւ պատիժ եօթեայն,
Յետոյ Ղամէք զնա եսպան:
Իսկ Մովսէսի ժամանակեան
Յանէսն, Յամրէսն երեւեցան:
Հակառակեալ դէմ կանգնեցան,
Հրաշք առնէին կախարդական,
Զոր յետոյ ծովն ընկղմեցան
Հանդերձ զօրօքն փարաւոնեան:
Սուտ մարգարէք բազումք ելան,
Հին օրինացն խիզախեցան,
Զոր մարգարէն սուրբ Եղիայն
Եւ կոտորեաց զամենեսեան:
Նոյնպէս ի նորս Իսրայէլեան
Սուտ առաքեալք եւս յայտնեցան,
Որպէս Սիմոն կախարդ դիւթն այն,
Չարիս գործէր միշտ դիւական,
Սատան եղեւ ի մէջ Հռոմայն,
Դէմ Պետրոսի եւ Պօղոսեան,
Յետոյ անկաւ գլխին վերան,
Սատակեցաւ գարշելին այն:
Սուտ հայրապետք եւ եւս ելան,
Դէմ օրինաց մաքառեցան,
Որպէս Նեստոր, Արիոսն այն,
Ժանտն Եւտիգէս, Մագեդոնն այն,
Զոր հայրապետքն աստուածաբան
Երեք հարիւր ութուտասան
Նզովեցին զամենեսեան,
Խայտառակեալ կործանեցան:
Այժմուս գրեմք, հարք պատուական,
Վասն այս գրքիս Աստուածաբան,
Որ է ազնիւ, պատշաճական
Եւ բարձրացեալ իբրեւ արձան.
Յաղագս ազգիս մեր Յաբեթեան,
Յորդւոց յորդիս մինչ յաւիտեան,
Ընդդէմ ազգացն, որք դիմակ կան,
Հակաճառին վասն բնութեան,
Թէ` Քրիստոս է երկու բնութեան,
Երկու տեսակք ներգործութեան:
Սոյն այս կերպիւս օրինաց բան
Միշտ պարսաւեն յազգս Թորգոմեան,
Թէ` Ձեր օրէնքն չէ ուղղական,
Այլ է խոտան եւ անպիտան:
Վասն այսորիկ հանդէս մտան,
Ի յառաջին ժամանակն այն,
Սուր հարքն մեր կարգաւ, որ կան,
Եւ հայրապետքն աստուածաբան,
Գիրս գրեցին կանոնական
Եւ եդին վէմս վերայ հիման:
Կանգնեցուցին որպէս արձան,
Իբրեւ զնշան տէրունական,
Թէ' ներկային, թէ' յապագայն,
Հայոց ազգիս յոյժ օգնական:
Դիպող ժամու տալ պատասխան
Յազգացն յայնմիկ, որք դիմակ կան
Վասն օրինացս մեր Հայկազեան
Եւ այլ կրօնից սահմանական:
Իսկ նարդենիս ոմանք, որք կան,
Թէ' քահանայ, թէ' վիպասան,
Որք են յազգէս Հայկազունեան.
Երկաբնակացն հետեւեցան:
Մեր յօրինացն խոտորեցան,
Կարգաց կրօնից յոյժ հեռացան,
Եւ մաքառեալ ընդիմանան,
Լեզուագար են զամենեսեան,
Դէմ սահմանացն կանոնական,
Հայրապետացն աւանդութեան,
Թէ` Քրիստոս է երկու բնութեան:
Եւ այլ կրօնիցն կարգաւոր կան,
Իսկ մեք այժմուս յազգս Արամեան
Առ Տէր հայցեմք մաղթողական,
Տացէ սոցա դարձ զղջութեան,
Զի ընկալցին բան գիտութեան,
Կրկին դարձցին հոյլս Արամեան
Լիցիմք մի հօտ ամենեքեան:
Քանզի եւ այս է բանական`
Զինչ յազգ միմեանց հակառակք կան,
Անկցին ի վիշտս, անզօրանան,
Օր ըստ օրէ նուաստանան:
Իսկ զոր ինչ յազգ են միաբան
Եւ սէր ունին եղբայրական,
Նոքա լինին յազգ զօրութեան,
Օր ըստ օրէ յոյժ ճոխանան:
Սոյնպէս եւ այս նոր պատուիրան,
Զոր տէրն ետուր ի վերնատան`
Սիրել զմիմեանս սիրալրական,
Որ է լրումն օրինաց բան:
Միաբանիլն է աննման,
Իբրեւ զլեառն Սինէական,
Զոր անդ իջաւ Տէրն վերնական,
Ետուր օրէնքն այն Մովսիսեան:
Միաբանիլն է աննման,
Իբրեւ զգետն այն Յորդանան,
Զոր գնաց Քրիստոս ընդ Յովաննեան,
Մկրտեցաւ ի ջրոյ նորայն:
Միաբանիլն է աննման,
Իբրեւ զլեառն Թափօրական,
Զոր տէրն Քրիստոս արար նշան
Եւ ցոյց ետուր զփառսն հայրական:
Միաբանիլն է աննման,
Զէտ չորս գլուխ Աւետարան,
Զոր ետ Քրիստոս մեզ պահապան,
Հոգւոյ, մարմնոյ պատսպարան:
Սոյնպէս եւ սէրն է պատուական,
Իբրեւ զլոյս արեգական:
Այլեւ սէրն է յոյժ պատուական,
Իբրեւ զլուսին հնգետասան:
Այլեւ սէրն է յոյժ պատուական,
Զէտ Արուսեակն առաւօտեան:
Այլեւ սէրն է յոյժ պատուական,
Զէտ չորից գետքն եդեմական:
Այլեւ սէրն է յոյժ պատուական,
Իբրեւ զոսկին այն սոփերայն:
Այլեւ սէրն է յոյժ պատուական,
Իբրեւ զակն այն կարկեհան:
Այլեւ սէրն է յոյժ պատուական,
Իբրեւ զիւղն այն պալասան:
Այլեւ սէրն է յոյժ պատուական,
Իբրեւ զմեղրն այն ադինեան:
Այլեւ սէրն է յոյժ պատուական,
Իբրեւ զգարուն մայիս ամսեան:
Այլեւ սէրն է յոյժ պատուական,
Իբրեւ զվարդն այն գովական:
Այլեւ սէրն է յոյժ պատուական,
Իբրեւ զծաղիկն կարմիր շուշան:
Այլեւ սէրն է յոյժ պատուական,
Իբրեւ զխնձորն տնտեսին այն,
Զոր ետ նմա այն հաբեղայն,
Ի յայն դրախտէն եդեմական:
Ահա սոքա` զայս ամենայն,
Են օրինակ սիրոյ նշան,
Որք աստ կարգաւ շարադրեցան,
Վասն ներկայիս եւ յապագայն:
Յազգս մեր կամին որք զօրանան,
Յօր ըստ օրէ փարթամանան,
Նայ սէր առնեն եղբայրական,
Զոր ի Տեառնէ աւանդեցան:
Նոյնպէս Նարդեանս ես` անպիտան,
Եփրեմ ռաբբիս Ասքանազեան,
Հովիւ եմ յայսմ արքայարան`
ՅԱդրիանուպօլիս կոչման:
Բերի գրեանքս իմ ամենայն
Եւ ընթերցայ զամենեսեան:
Ամէն գրքէ առի սահման,
Որք են ազնիւ, յոյժ պատուական,
Վկայութիւնք հռետորական,
Վասն օրինացն մեր Հայկազեան:
Որք ճշմարիտ հաստատեալ կան
Յանցեալն, ներկայն եւ զյապագայն,
Որպէս մեղուք միշտ ընթանան,
Ժողվեն ծաղկունքն զամենեսեան
Եւ մեղր շինեն զարմանազան,
Արքայքն ուտեն ախորժական,
Սոյնպէս այժմուս ես այսքան բան
Ժողովեցի որպէս զցորեան
Եւ լցուցի յշտեմարան`
Լինի սուրբ հաց անապական:
Որք ճաշակեն յազգս Արամեան,
Լիցին յիմաստս գերադրական,
Դիպող ժամու տան պատասխան
Վասն օրինացս հայրենական:
Ընդ վիճողացն, ուրանօր կան,
Յաղթեալ առնեն ափ ի բերան,
Գրեալ ետու զայս բուրաստան,
Որ է գիրք սուրբ Աստուածաբան,
Իմումս յանձին վասն վայելման
Եւ յիշատակ առ յապագայն,
ՅԷջմիածնի կամ Սաղիմայն,
Կամ քարոզչաց լիցի արժան:
Արդ` պաղատեմ աղերսական,
Հարք եւ եղբարք մեր սրբազան,
Յորժամ տեսջիք զայս բուրաստան
Եւ ընթեռնոյք զամենեսեան,
Թէ հաւանիք ընդունական,
Գրել տաջիք ի ձեր մատեան:
Յայնժամ է դուք ամենեքեան,
Յիշէք եւ զիս առ Տէրն համայն,
Որ ողորմի սիրալրական
Ի միւս անգամ իւր գալստեան
Կարգել ի դասս յաջակողմեան,
Լսել զլուրն երանական,
Արժան առնել զիս անպիտան
Ի յայն դրախտին եդեմական: