ԹՈՒՂԹԵՐ

Լսել ես ի զարպի մասալաց. Տունեա ումիտ իլէ եէնըր։ Մաշրիգի պիլմէէն մաղրիպ նէ՞ պիլսըն։ Գըրք եըլ եարաք պիր կիւն կէրէկ։ Գըշտան սօնրայ պէհար օլուր։ Կիւն տօղմատան նէլէր տօղար քիմ պիլէ։ Հէր քիմէ քի եար կէրէկ՝ զահմէթէ իխթիւր կէրէկ, թէպէտ չունքի եարըն պիվէֆա տըր թէրքինի վիրմէք կէրէկ։ Ապա՝ Իթիգատ գավկա գօփարմազ. եւ թէ՝ Հէպ ազատէլքտէն եարամազ օլուրըզ։ Թէպէտ՝ Ուռումէլի ուրմաղ իլէ աչըլմըշ. էմա՝ Էվմէկիլէ մէնզիլ ալընմազ, եւ թէ՝ Էվմէք շէյթանտէն տըր, պէլի։ Աթ պինէնըն, գըլըճ գուշանանըն, իշ պշրանըն. էմա՝ Էվէն գանճըք կեօզսուզ տօղուրուր։ Պէլի՝ Հանտէ հէրաքէթ օնտա պէրէքէթ. Էմա՝ Աշ թուզիիլէ, թուզ օրանիիլէ, եւ թէ՝ հէր շէյ զէմանի իլէ մութէպէր տըր։ Պէլի՝ Մասում աղլամայինճէ մէմէ վիրմէզլէր. էմա՝ Մումքին օլմայանը իսթէմէ տիլէմէ։ Այսոքիկ գիւտք են հանճարոյ եւ համբերութեան, մանաւանդ ընդ ընկերս յանկարծ պատահեալ բնակիլ, կամ ընդ ճանապարհս ընդ որս ոչ հաճի անձն՝ սիրով հրաժարիլն խրատ է առաքելոյն։ Եւ թէ մումքին չէ՛, վասն որոյ ճարն համբերելն է, որ՝ Հէր շէյըն սահաթի վար, հէր սահաթըն հումքի վար. պէլի՝ Հէր քիշի քէնտինի եէկ սէվէր գայրըսընտէն. էմա՝ Մուրտարէ մուտարա վէ եըլանի թույունճէ։ Պէլի՝ Տաղ իւրումէզսէ աբտալ իւրուսըն. էմա՝ Պու կիւնըն եարընի վար. պէլի՝ Էյվանսարի պրտղի սէն օլմասէն պիր տխի. էմա՝ Պիրըն պիլմէէն պինի հիչ պիլմէզ։ Ի Սողոմոն եւ յԷկլէսիաստէսն շատք գոն այսպիսիք եւ գեր քան զսոսա, որոց ակն որ վճիտ այնք են եւ լուսաւորէ զմիտս ընթերցողաց։ Դու լցեալ ես ի նոյն յաղբիւրաց պարարեալ զովացեալ, ես քեզ ղազէլ եմ գրում, ալտաքի՛կս։ Երբ ընկճեցաւ Գէորքն հիմա որպէս թէ դարձցին ընդ երեկոյս որպէս շունք եւ շրջ. ծանուցումն՝ աւագութիւն։ Թել կու կտրէր՝ սկսաւ հալաթ կտրել, փալամար կտրել. վասն որոյ Մարդ ի պատուի էր եւ ոչ … եւ փութանակի անկաւ եւ խիստ անկաւ։ Ես իմ իւղովս ի տապակի տագնապիմ, սա թէ Գրեսցես խնդիր՝ թէ աւագութիւնս ի Վեհէն գայցէ եւ համայն խաներքն իւրն լիցի։ Թող թէ Գէորքն արաւ զիւր զամենայն, թամամ զիս ի նարղն իջեցոյց, հիմա թէ Այլ զո՞վ ունիմ քան զքեզ, ասէ. որպէս Մաղաքիային թէ Իմ միրասն քեզ կու հասնի, եւ զտունն ի կնկանն վերայ արաւ, որպէս թէ ցառլաթան եւ այնաճի՝ տուրլի մի խենթ. ապա զչըխարն լաւ գիտէ։ Հէլէ դիհովն մի Աստուած զիս ազատեց յիւրմէն, քանի մի դիհ այլ մնաց։ Փա¯ռք Աստուծոյ, ուրախ եմ ի փորձութիւնս իմ. որ եհարն՝ նոյն լիցի բուժօղն. նէ՞ տէէլըմ, քիմէ՞ արզ իտէլըմ, եւ չի՞ ֆէյտէ։ Այնքան կծկիմ թէ չգրեմ, խիստ կու պահանջես։ Դու հէմէն ուրախութեամբ անցո՛ զժամանակդ, զի սէրի ազատէ ես յամենայն դիմաց։ Մի՛ կորուստաներ զժամանակդ եւ անվավեր իրաց սակի մի՛ սնոտի հոգօք զբաղիր։ Դու զզբաղեալսն զգաստացո՛, դու զթմրեալսն զարթո՛, դու զմրափեալսն յարո՛, դու զտխրեցեալսն զուարթացո՛, դու զհուսահատեալսն յուսադրեա՛, դու վհատելոցն սիրտ տո՛ւր, դու զդառնացեալսն քաղցրացո՛, դու զփքեցեալսն կակղութեամբ զիջեցո՛, դու զխռովեալսն հաշտեցո՛, դու փախուցելոցն արագ ժամանեա՛, դու մոլորելոց ի գիւտ հա՛ս, դու վշտացելոցն դեղ արա սիրով, գթութեամբ, խնամօք, վկայութեամբ աստուածեղէն գրոց, երկնի առակօք եւ օրինակօք, զի դու բերան Տեառն կոչեսցիս եւ խաղաղութեան որդի լիցիս եւ զԱստուած տեսցես եւ ողորմութիւն գտցես բժիշկդ եւ հովիւդ, ազդ եւ լոյսդ, զի քեւ փառաւորեսցի Աստուածն բարձանց որ զքեզ յօրինեաց, զբարի գործս քո տեսօղաց, զքեզ սիրօղաց, որ յայդ իսկ արարաք յԱրարչէն անձնիշխան կամօք ժառանգել զմարմնաւորս եւ զհոգեւորս ժամանակաւ իմն, եւ անդ անկէտ եւ անսահման յաւիտենիւ ընդ Քրիստոս Աստուած թագաւորել որոց խոստացեալն է, որ եւ զմեզ իւր ամէնառատ ողորմութեամբն արժանաւորեսցէ ամէնօրհնեալ իւրում թագաւորութեան տեսութեան, ամէն։ Այլ ի՞նչ գրեմ, միայն թէ այսմ շաւղօք ընթանալն քո ինձ մխիթարութիւն է, այսպիսի անուամբ յառաջանալն քո ինձ խնդութիւն է. մտածեա՛ թէ ո՛րքան գրեալ իցեմ քեզ թէ Մի՛ նախանձիր ընդ չարս, թէ ո՛րչափ աղաղակեալ իցեմ թէ Մի ընդ այնոսիկ որ գործեն զանօրէնութիւն, թէ ո՛րքան բողոք՝ Որոց առակեալ իցեն ճանապարհք իւրեանց։ Ոչ վեր վեհական, ոչ վայր ստորական, այլ միջասահման։ Ոչ առաւել քան զկարն քո թռչիլ՝ իբրեւ ճշմարտախօս եմ եւ անարգիլ՝ որպէս զԱբտալ. ոչ չլով եւ աղօթիւք կեղծիւք եւ խոտիլ որպէս զՉօլաղ կռապաշտ, ոչ թէմէլսըզ ցառլաթան, չանկա մանկա, չթրա փթրա որպէս զԹօփալօղլի. ոչ լիցի վասն փառաց եւ մամոնայի ցանկութիւն քո, որ ի Հոգւոյն սրբոյ ընդունեցար եւ դարձեալ խնդրես ընդունիլ, այլ մուխնէթէ մահթճ օլմամաք, եւ թէ բարերարել ըստ կարեացդ որպէս հոգւոյդ է, նէ քէլամ. ողջ լեր։

( Ձեռ. թիւ 1058, թղ. 15ա-15բ )