Մեկնութիւն ընթերցուածոց

ԻԲ.
Թէ որպէս յորդորէ Աստուած զՄովսէս պատմել Իսրայեղի զայցելութիւն իւր:

Եւ այսպէս լուեալ Աստուծոյ աղաղակի որդւոցն Իսրայեղի, զոր աղաղակեցին առ Տէր սրտի մտօք ըստ խրատու մարգարէին, յիշելով զուխտն իւր որ ընդ հարսն. եւ երեւեալ Մովսեսի այնպիսի տեսլեան խորհրդով, զոր պատմեցի յառաջագոյն: Դարձեալ հրամայէ նմա ի չորրորդ չորեքշաբաթուն, երթալ ժողովել զծերակոյտ որդւոցն Իսրայեղի, եւ պատմել նոցա զայցելութիւնն Աստուծոյ զոր ետես եւ զոր լուաւ (Հմմտ, Ել, Գ 16). եւ նոքօք խնդրել ի փարաւովնէ զերթն առ Աստուած, եւ զնորա ոչ արձակելն եթէ ոչ հզօր ձեռամբ եւ սքանչելեօք հանիցէ զնոսա. եւ տալ շնորհս ժողովրդեանն, եւ առնուլ անօթս ոսկւոյ եւ արծաթոյ, եւ զարդարել զինքեանս ի նոցանէ եւ դաւաճանել զեգիպտացիսն (Հմմտ, Ել, Գ 21-22): Այս եւ ըստ պատմութեանն ել ի գլուխ մարմնաւորապէս, եւ ի մեզ կատարեցաւ Քրիստոսիւ հոգեւորապէս. զոր եւ մարգարէն Յովէլ պատմէ զդարձ գերութեանն հրէաստանի, օրինակաւ ի փարաւովնէ եւ յազգացն. եւ զմերն` ի սատանայէ եւ ի մահուանէ. եւ պատմել զանցս զոր կրեցին պատանեակք եւ աղճկունք: Սպառնա(յ) Ծուրայ եւ Ծայդանու եւ ամենայն այլազգեաց տագնապաւ հատուցանել ի գլուխս նոցա, եւ ցուցանել նոցա թէ Իմ է արծաթն եւ ոսկին զոր առին. եւ զընտիր ընտիր անօթսն զոր տարան ի մեհեանս իւրեանց (Տե՛ս Յվլ, Գ 5). եւ ում կամիմ տամ զնոսա: Եւ կանգնել զնոսա ի գլորմանէն խոստանայ, որ եղեւ ի դրախտին առաջին մարդովն, ուր վաճառեցանն իսկ ընդ մեղօքն ի սատանայէ: Զի եւ իշխանն Ծուրայ գործովքն իւրովք ի սատանայ օրինակի, որպէս Եզեկիէլ պատմէ: Վասն որոյ լուեալ զայսպիսի յոյս դարձի գերութեանն Մովսեսիւ յԵգիպտոսէ, եւ մարգարէիւն ի Ծուրայ եւ ի Ծայդանայ եւ յայլազգեացն, զարդուք եւ ոսկւով եւ արծաթով, եւ զտիրելն վաճառուք ի վերայ որդւոց նոցա մարմնով` Իսրայեղի, իսկ հոգւով` մեզ, յիրաւի յիշատակէ եկեղեցի սաղմոսիւն զանցս նեղութեանն որ ի մեղացն եղեւ, եւ ասէ. Ձայնիւ իմով ես առ Տէր կարդացի, ձայնիւ իմով առ Աստուած, եւ նայեցաւ առ իս (Սաղմ. ՀԶ 2) մարդասիրութեամբն. եւ եթէ, Ոչ կամէր մխիթարել անձն իմ (Սաղմ, ՀԶ 3-4) ըստ մեղաց եւ մահուան որ յինէն. Յիշեցի զԱստուած, եւ ուրախ եղէ (Սաղմ, ՀԶ 4), յաղագս յուսոյ յարութեանն որ Քրիստոսիւ: Եւ Միթէ յաւիտենի՞ց մերժիցէ զիս Տէր. ըստ մեղաց իմոց, եւ ոչ յաւելուցու հաշտել (Սաղմ, ՀԶ 8) ընդ իս ըստ ողորմութեանն: Կամ արգելցէ՞ զողորմութիւնն իւր (Սաղմ, ՀԶ 9) բարկութեամբ իւրով զի տեսի Մովսեսիւ եւ մարգարէիւքն զյոյս փրկութեան իմոյ վերստին Քրիստոսիւ յաւազանէ եւ յարութենէ. եւ ես ասացի, Այժմ սկսայ, եւ այս է նորոգումն աջոյ Բարձրելոյն (Սաղմ. ՀԶ 11):