Մատենագրութիւնք

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

ԼՈՒՍԱՇԱՒԻՂ ճանապարհ առ Աստուած հնազանդութիւն ընդհանուր հաւատացելոց Քրիստոսի կազմեցին սուրբ հարքն զկանոնական բանից դիտաւորութիւն. զի որք յերկնային հրաւիրեալ են բնակութիւն մարդկան տարակարծ խոհականութեամբ՝ նովաւ ընթացեալք՝ նպատակն հասցեն բարեգործութեան, եւ յանդիմանեալ խոշտանկեսցեն զինքնակամութեամբ գնացեալն կամեցողքն։ Եւ վասն զի ոմանք առ ոմանս եւ ոչ ամենեքին առ ամենեսեան սոքա սերմանեալք, կամեցայ զբովանդակ զառ նոցանէն կանոնական սահմանեալ բան միում տեղւոջ գեղեցկագործ մատենիւ հայրապետանոցի աստ արձանացուցանել։ Ուրանօր եւ զիս աստուածային Հոգին վերակարգեաց յաթոռ սրբոյն Գրիգորի կաթուղիկոսութիւն աշխարհիս Հայոց, Յովհաննէս նուաստագոյն յիմաստասիրականաց խմբից, եւ բոլորից մեկին մնացեալ ըստ մարմնոյ յազգականաց։

Եւ ընկալեալ զայս ջան՝ նախկին, վասն հոգեկանաց իմոց զարմին, զի ըստ հրամայողական անուանն առընթեր կացցեն եւ հրամանացն գումարութիւնք. եւ թէ պարտ է սպասաւորաց բանին աստուածախօսունակ հարցն բանիւք կնքել բանիս։ Երկրորդ զի զուսումնասիրաց անձանց իմով աշխատութեամբ սիրով կամեցայ հանգուցանել զբազմախոյզ խնդիրս։ Քանզի գրեցաք սմա ոչ միայն զկանոնական սահմանեալն նոցա շարակարգութիւնս, այլ եւ զժամանակն եւ զպատճառն սոյն յայս ներքս ածեալ յաւելաք, ընդ նմին եւ զգլուխս անցնիւրոց համառօտեալ բանիւք սկզբան անդ նախակարգեցաք, զի անաշխատաբար անդուստ զբանն յիւրում տեղւոջն գտցէ խնդրողն։ Յաղագս որոյ անմոռացաբար հայցեմ ընդունել ձէնջ զյիշողութեանն փոխարէնս. քանզի է այս գանձ՝ ոչ զոր ցեց եւ ուտիճ ապականէ, այլ որ ընդ ինքեան յերկնայինն վեր տանի գանձ զտնանկ ստացողին զսիրտ, յորմէ ապա ոչ է պարտ թափուր թողուլ՝ որում եւ հաւատաց զսա զսրբարանս. զի մի՛ զրկեալք սմանէ՝ զրկեսցին յաստուծոյ. կամ անարգ լինել Քրիստոսէ, յանարգաց ուրուք ձեռս արկանելով զսա։

Եւ այն որ պարգեւեաց ինձ վերայ երկրի տէրութիւն ընդ ամենազօր իւրոյ տէրութեամբն, որոյ բարեգթութեամբ եւ հանդերձեալսն նոյն վստահանամ վայելել փառս, նա տացէ ձեզ միշտ ծարաւաբար մերձենալով ճաշակել հոգեկանս այս աղբիւրէ, յարաբաց ունելով զբերան մտաց առ լնուլ սովաւ զորովայն ներքին մարդոյն. աճել զաճումն Աստուծոյ, եւ հաւասարել չափոյ հասակի կատարմանն Քրիստոսի, որում փառք յաւիտեանս. ամէն։