Ջերմանց մխիթարութիւն

Վասն միօրեայ ջերմանն որ պատճառն ՚ի տաք արեւէ լինի, կամ ՚ի սամում օդէ եւ ՚ի տաք տեղեաց։

Իսկ ում այս ջերմս հանդիպի, գլուխն տաքնայ եւ կաշին գլխոյն. եւ գլուխն այլ աւելի տաքութիւն լինի քան յայլ մարմինն. զի այս ջերմս ՚ի գլուխն աւելի հասանի քան ՚ի սիրտն։ Այս ցաւուս թէզով ճար արա, թէ չէ սքթայ կանէ։

Պատեհ է զայս հիւանդս ՚ի հով տուն պահել, յոր ցանած լինի հով ջուր. եւ ՚ի հովային ծաղկունքն հոտոտալ տալ. եւ այլ խնծորի ջուր եւ մսի ջուր եւ վարդի ջուր եւ սանտալ եւ քաֆուր. զայս ամենայն յիրար խառնէ եւ հոտոտալ տուր։ Եւ երբ խաղղի ջերմն, արկ ՚ի վերայ գլխոյն եղկ ջուր, յոր եփած լինի չոր մանուշակն եւ վարդ եւ բաբունիճ, եղարկեալ ած ՚ի վերայ գլխոյն մանուշակի ձէթ եւ լիլուփարի ձէթ, վարդի ջուր. եւ պատրաստ կալ յամենայն ՚ի տաք եւ ՚ի չորային իրաց. օգտակար է կամօքն Աստուծոյ։

Էհաննայ ասէ ՚ի նոյն պատճառքդ եւ ՚ի նոյն նշանքդ, եթէ երբ մարմնոյն խառնուածքն տաքնայ ՚ի տաք օդէ կամ ՚ի տաք արեւէ կամ ՚ի տաք բաղանեաց, իւր նշանն այն է՝ որ մարմինն եւ իւր շօշափելիքն տաք լինի, եւ գլուխն ցաւի, երեսացն գոյնն կարմիր լինի, եւ մաճասին երակն բարակ եւ շոյտ լինի։ Ապա դեղ զայս արա. ա՛ռ սակաւմն քացախ եւ վարդի ջուր եւ վարդի ձէթ, յիրար խառնէ եւ զգլուխն այնու օծանէ. եւ ա՛ռ քթան կտաւ եւ ՚ի դեղդ թաց, եւ ՚ի վերայ գլխոյն դիր. օգտակար է։ Եւ երբ ջերմն ՚ի վճար գայ, ՚ի բաղանիս մտո, եւ զգլուխն այս ջրովս ծեփէ. զի փորձով օգտակար է։

Նշանք ջրին այս է. ա՛ռ մանուշակ եւ լիլուֆար եւ պապունիճ, յամէն մէկէ մասն մի. զայս ամենայն անուշ ջրով եփէ՝ մինչեւ ջուրն զդեղերուն ուժն յինքն առնու. ապա ՚ի բաղանիս մտո, եւ այս ջրովս ծեփէ, եւ յամենայն ՚ի տաք իրաց պատրա՛ստ կալ, օգտակար է։

Մասուային որդին ասէ, թէ որ ՚ի բաղանիսն զմարմինն տաք ջրով լուանայ, եւ երբ ՚ի բաղանեցն ելանէ, գարեջուր խմէ իսպիտակ շաքարով, եւ կարմիր մաշի մուզաւարայ ուտէ նշի ձիթով, կամ նռան մուզաւարայ դդմի եւ նշի ձիթով, եւ յետ կերակրոյն ՚ի քուն լինի։ Ապա եթէ առնու վարդի ձէթ, ձիւնով կամ պաղով հովացնէ, եւ ՚ի վերայ գլխոյն դնէ, նոյնպէս եւ զկուրծսն իւրովն օծանէ։ Եւ ջուր զոր խմէ, հով թող խմէ. ապա թէ ՚ի բաղանիսն եղկ ջրով աւազան մտէ եւ շուտ ելանէ, խիստ օգտակար է. մանաւանդ թէ զմարմինն վարդի ձիթով եւ մանուշակի ձիթով հովցուցած օծանէ, եւ ՚ի տաք կերակրոց պատրաստ կենայ, ՚ի հով եւ ՚ի գիճային կերակուրքն յարենայ, եւ ամենեւին ՚ի դատմանէ պատրաստէ, եւ զմարմինն հանգիստ պահէ. եւ այս բաւական է եւ օգտակար օգնութեամբն Աստուծոյ։