Ջերմանց մխիթարութիւն

Վասն այն ջերմանն որ զկնի մահտարաժամուն է պատահած։

Դէվճանիսն ասէ, թէ այս ջերմս լինի ՚ի յօդոյն աւերմանէն՝ որ զմարմնոյն խառնուածքն ՚ի չափէ հանէ եւ աւիրէ ՚ի ձեռն պիղծ եւ մահարար օդոյն։ Իւր նշանն այս է՝ որ հիւանդն հանապազ նուաղի, եւ սիրտն տապի, եւ միճասին երակն զօրաւոր լինի եւ ՚ի ժիր խաղայ. եւ ծարաւն շատ լինի, եւ շունչն կարճ. եւ այլ լինի որ վերաբերութիւն դիպի։

Եւ իւր ստածումն այս է. որ տեսանես թէ արիւն յաւելցեր է, երակ բաց ՚ի սրտէն. ապա թէ մաղձն յաւելի լինի, զհալիլային մատպուխն մրգաջրով ՚ի բան պահէ. ապա թէ պալղամն յաղթող լինի, հապի յայեարիճ տուր՝ թրպութով եւ շահմի հանդալով, եւ որ սոցին նման են. եւ զփոթոթային ըռուպնին ՚ի բան պահէ, որ ստամոքն զօրանայ. որպէս ազոխի ըռուպ եւ սերկեւիլի եւ նռան եւ խնծորի. եւ ՚ի մրգանց տանծ եւ խնծոր, նուռ եւ սերկեւիլ ուտէ։ Եւ երբ տեսանես որ հետ այս ջերմանս տաքութեան նշան լինի, թմրհնտոյ ջուր եւ նռան շարապն ՚ի բան տար, եւ փրփրեմի հնտի կաթն՝ քաղցր եւ թթու նռան ջրով տաս. եւ առաւօտուն քաֆուրի ղուռս տուր թուրինճի ջրով խառնած. ապա ա՛ռ սանտալ եւ քաֆուր եւ ՚ի վարդէջուրն խառնէ, եւ յար ՚ի վերայ կրծոցն պահէ. եւ ՚ի հով տուն կենայ, եւ ուռի տերեւ սփռէ ՚ի տունն. եւ կերակուր աղտորով եւ նռան ջրով ուտէ՝ որ մուզ լինի. ՚ի բաղանեաց ՚ի զատ կենայ. ՚ի տաք կերակրոց պատրաստի։

Մասուային որդին ասէ, թէ իւր ստածումն այս է՝ որ հանապազ սրտին ուժ տաս, եւ անուշահոտ հոտեր եւ հովային ծաղկներ հոտայ. եւ զհովային ծաղկունքն ՚ի վերեւն եւ ՚ի բոլորն շարեն, եւ ՚ի նստած տանն յորմունքն օծեն քաֆուր, սանտալ, վարդէջրով եւ քացախով խառնած լինի, եւ տունն այլ ցանեն, որ այն հոտն ՚ի յար ՚ի յինք հասնի, զի շատ օգտակար է։ Եւ ա՛ռ քթան կտաւ, վարդէջրով քաֆուր տրորէ, ՚ի յայդ տրորածտ խառնէ եւ թաթխէ զկտաւն, եւ ՚ի վերայ կրծոցն եւ սրտին դիր. եւ ջուր հով խմէ, եւ նռան շարապ եւ ազոխի ջուր ՚ի բան տար։ Ապա թէ այս դեղս չօգտէ, ՚ի հով ջուրն քացախ խառնէ եւ խմէ. եւ կերակուր հաւձագ խորված, եւ ձուի դեղնուց, եւ իսպիտակ գինի անուշահամ՝ որ նօսր լինի, եւ ամենայն ինչ՝ որ պարկեշտ են եւ փոթոթ, օգտեն Աստուծով։