Արմատ հաւատոյ

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
ՎԱՍՆ ՃՐԱԳԱԼՈՒՑԻՆ, ԶԻ ԵՐԵԿՈՒՆՆ ՊԱՐՏ Է ՈՒՏԵԼ

Կիւրղի` ի Պարապմանց գրոց, ի Թէոդոսի, զի պարտ է ու տել երեկուն ճրագալուցին.
Արդ, պահելով զաւրն յորում մատնեցաւ, եւ մատնեցաւ ի չո րեքտասաներորդ լուսնին յառաջնումն ամսեանն, եւ մնամք Յարութեան նորա աւուր, այսինքն է կիւրակէին: Վասն այսորիկ լուծանեմք յերկոյին շաբաթին զպահսն, եւ տաւնեմք վաղիւն կիւրակէին որպէս եւ վաղ առաւաւտին յարուցեալ զՔրիստոս: Այլ թէ ասացի ի խոր երե կոյին յարութեան գործեալ խորհուրդ, այլ խոր երեկոյ եւ առաւաւտն վաղ ի մի եւ ի նոյն ընդթանան ժամանակք:

Թէոփիլի Աղեքսանդրու հայրապետի` ի Թզենոյն ճառէն.
Աստուածային բնութիւնն ոչ նուաղէր միաւորութեամբն ի քաղցն եւ ի ծարաւն. ի չարչարանսն, ի մահն եւ ի գերեզմանն անբաժանելի էր ի մրամնոյն. ոչ չարչարէր եւ ոչ մեռանէր, բայց սակայն իւր համարէր:

Նորին.
Որպէս խոնարհագոյնն բարձրագունին համարեալ է, նոյնպէս եւ բարձրագոյնն խոնարհագունին, քանզի զբարձրն խոնարհ տեսին մարդիկ եւ զխոնարհն` բարձրագոյն, Աստուած փառաւորեցին հրեշտակք:

Նորին.
Որպէս հրացեալ երկաթ եւ կռանահարեալ երկաթն հալածի, եւ հուրն միացեալ յերկաթն ոչ տանջի, նոյնպէս Բանն Աստուած միացեալ ի մարմնի կրող չարչարանաց, եւ մնաց ի նմա անչարչարելի. իսկ իւրոյ մարմնոյ կիրքն ինքեան համարեալ է: Եւ որպէս հուրն յիւր զաւրութիւնն ձգէ զերկաթն եւ ինքն յերկաթոյն ոչ սեւանայ, նոյնպէս մարդկութիւնն յԱստուածութենէն զաւրանայր եւ Աստուածութիւնն ի կրից մարմնոյն ոչ տկարանայր:

Տիմոթէի Աղեքսանդրու հայրապետի վկայութիւնք.
Տեսէ'ք, յորպիսի' հայհոյութիւնս անկան Քաղկեդոնականքն, որք երկու բնութիւնս ասեն եւ ըստ մասին դնեն մարդ եւ Աստուած, եւ ոչ ասեն Աստուած մարմնացեալ:

Նորին.
Անկիր արկեալ մարմինն Քրիստոսի ոչ բնութիւն մարդոյ հասարա կականի ասացաւ մարմին Բանին Աստուծոյ, քանզի Աստուած խոստովանիմք զմարմնացեալ եւ զմարդացեալ Բանն Աստուած, որ զմահ եսպան անապական մարմնով:

Նորին.
Աստուածային գիրք երկուս բնութիւնս ոչ աւանդեցին, եւ ոչ Քրիստոս եւ Տէր անունս ի վերայ նշանակելոյ երկուց բնութեանց զմեզ ուսուցին. զայս Նեստորիոս ուսույց, եւոչ աստուածային գրեցեալքն եւ ոչ սուրբ հարքն. մկրտեցէք յանուն Հաւր եւ Որդոյ եւ Հոգոյն Սրբոյ, եւ ոչ ասաց թէ` եւ ի մարդկութեանս յանուն:

Նորին.
Աստուած ելով Բանն մարմնացաւ ի Կուսէն անպար իմացապէս, որպէս միայն ինքն գիտէ եւ զկուսութիւնն ոչ ապականեաց, եւ դրաւքն փակեալ ի ներքս եղեալ եւ ճեմեալ:

Պետրոսի վկայի Աղեքսանդրու հայրապետի.
Վասն որոյ եւ եղեալ նա Սուրբ Որդի Աստուծոյ կոչեսցի, քանզի եւ Մարիամ ի մարմնի զՏէրն մեր Յիսուս Քրիստոս ծնաւ, զի զնոյն ելով զԲանն ոչ այլ եւ այլ, քա'վ լիցի. եթէ Յիսուս Քրիստոս է Որդի Աստուծոյ գրեալ է եւ եթէ Յիսուս է Քրիստոս, եւ ճշմարտապէս չարչարեցաւ վասն մեր:

Դիոսկորոսի Աղեքսանդրու հայրապետի ի Գանգրա յաքսորանացն` ի գրոցն որ Սեկունդինան.
Քանզի առ զմերս բոլոր անթերի Փրկիչն անձնացեալ անձամբ բանականաւ թանց միայնոյ բեղման մարդոյ եւ քնոյ, եւ հեշտ ցանկութեան:

Սրբոյն Աղեքսանդր հայրապետի Աղեքսանդրու.
Զի՞նչ արդեաւք հարկաւոր գալն զԱստուածն յերկիր, մարմնանալ ի Կուսէն եւ խանձարրապատիլ եւ ի մսուր դնանիլ եւ կաթնաբոյծ լինել ի գոգս անարգիլ եւ կախիլ զփայտէ, թաղիլ եւ յառնիլ եռաւրեայ եւ տուեալ փրկանս անձն ընդ անձին, միս ընդ մսոյ եւ արիւն փոխանակ արեան:

Կիւրղի Երուսաղէմայ հայրապետին.
Արդ` ոչ լոկոյ մարդոյն երկիր պագան արժան ինչ է, եւ ոչ Աստուած մերկ ասել առանց մարդկութեան բարի է: Արդ երկրպագեսցուք Աստուծոյ, հաւատասցուք թէ եկն եւ մարդկութիւն զգեցաւ ի Սրբոյ Կուսէն :

Նորին` յետ սակաւուց.
Ոչ որպէս ոմանք կարծեցին թէ յետ չարչարանացն պսակեցաւ, որպէս թէ յԱստուծոյ վասն համբերութեան առեալ իցէ ընդ աջմէ Հաւր նստեալն, այլ ի սկզբանէ որպէս էն ծնեալ ունի զընդ աջմէ Հաւր նստեալն:

Նորին.
Հաւատա' դու, թէ սա Միածին Որդին Աստուծոյ է, վասն մերոյ մեղաց յերկնից իջեալ, զհաւասարակից մարդկութեանս յանձն առեալ զչարչարանս, եւ ծնեալ ի Սրբոյ Կուսէն եւ ի Հոգոյն Սրբոյ ո'չ կարծեաւք ինչ, այլ ճշմարիտ մարմնացաւ:

Յոհաննու Երուսաղէմայ հայրապետի.
Աստուած ի Կուսէն ծնեալ եւ Աստուած խաչեալ:
Նորի[ն].
Այլ վասն զի բոցատերեւ վարդն անապական ծաղկեալ յանապական Կուսէն, Բանն Աստուած ծնաւ ի Կուսէն եւ Կոյսն մնաց անապական, զի ուր պատճառք անապականութեն է, անդ ոչ գործեցաւ անապականութիւն:

Նորին յետ սակ[աւ]ուց.
Խոստովանիմք եթէ Յիսուս Քրիստոս ճշմարտապէս մեռաւ վասն մեղաց մերոց, թաղեցաւ եւ յարեաւ` զնոյն բնութիւն ունելով մեռեալն որով մարմնով եւ թաղեցաւ, յայտ է` թէ անապանութեամբն որպէս էրն իսկ յառաջագոյն, նոյնպէս եւ յարեաւ:

Անտիոքայ երկրորդ ժողովոյն.
Որ ոչ հաւատայ բնութեամբ էութեան ճանաչի միութիւնն , նզովեալ եղիցի: Որ ոչ խոստովանի զՅիսուս Քրիստոս Աստուած, որ համբուրեաց զխաչն կամաւորութեամբ վասն մեր մինն ի դիմաց յԵրրորդութենէն եւ ի բնութենէն յԱստուծոյ Հաւր, նզովեալ եղի[ցի]:

Որ զմահն Տեառն եւ զչարչարանս ապականացու ասէ, եւ ոչ առաւել խոստովանեսցի չարչարանաւքն անչարչարելի եւ մահուամբն անմահ, որում ամենայն ինչ դիւրին է, նզովեալ եղիցի. ամէն:

Տիտոսի Անտիոքու հայրապետի.
Մի բնութիւն հաւատամք եւ երիս գոյացութիւնս խոստովանիմք. քանզի երեքեան իմացեալ եւ որպէս զմի ճառեմք. Աստուած Բանն խաչեալ որ Հաւր միասնական Որդի եւ ի ձեռն անապական մահուան իւրոյ զառ ի մեզ մահն խափանեսցէ:

Երեքթեայ յԱնդիոքու Պիսիդայ հայրապետի.
Եւ իբր ծնիցելոյն երկուս բնութիւնս, քանզի թէ ոք զայս համարձակեսցի ասել զԷմանուէլն, մի մերձենար առ այնպիսին:

Սեւեռի Անտիոքու հայրապետի` ի Կաթողիկեաց մեկնչէն.
Հարկաւորի ասել Պետրոս Քրիստոսի չարչարելն մարմնով որպէս զի միոյ պատկերի եւ միոյ անձնաւորութեան եւ մի բնութեան Աստուծոյ Բանին մարմնացելոյ իմասցուք զայս ասել, զի թէ յերկուս բաժանէր` աւելորդն էր վերստին ասել չարչարելի . այլ զի Աստուած էր անչարչարելի եւ վասն մեր փոխադրապէս չարչարելի եղեւ մարմնով, ասաց` չարչարելի մարմնով:

Նորին` յետ սակաւուց.
Ասելն մարմնով ցուցանէ թէ նոյն ինքն առանց չարչարանաց մնայր ըստ Աստուածութեանն եւ ոչ զգայր ի չարչարանացն եղեւ չարչարիչ: