Տաղեր

Մէկ մարդ մի ճրագ վառեր
՚Ւ ի բարձր տեղի էր դրեր,
Մէկ մի խիստ յիմար եղեր,
Զճրագն ի վայր էր առեր,

Տարեր սնտուկն էր դրեր,
Զնորին լոյսն էր արգիլեր.
Վա՛յ է այն մարդուն հոգուն,
Որ զլոյսն առեալ թագուցեր:

Մէկ մի ծովուն տակն իջէր
՚Ւ ի ծովեն մարգարիտ հանէր,
Կուրացն լոյս էր տւեր
Բազում ցաւք նովաւ փարատեր:

Մարդ՚մ այլ հակառակ եղեր,
Զմարգարիտն առեալ թագուցեր.
Վա՛յ է այն մարդոյն հոգոյն,
Որ զմարգարիտն է թագուցեր:

Մէկ մի Աստուծոյ համար
Ի լեռնէն աղբիւր էր բերեր,
Մեկ մի չարութիւն արեր,
Գնացեր զաղբիւրն արգիլեր,

Շատ ոք ծարաւած թողեր,
Ծարաւուն բազումք են մեռեր.
Վա՛յ է այն մարդոյն գլխոյն,
Որ արեան պարտաւոր ելեր:

Մէկ մի քաղաքի մի մէջ
Գեղեցիկ ջրհոր՚մ էր շիներ
Եւ այն պաղ ու անուշ ջրէն
Զմարդիկ էր զովացուցեր:

Մարդ մի հակառակ եղեր,
Զջրհորին բերանն էր խփեր,
Զմարդիկ ծարաւած թողեր,
Քաղաքին աւեր կամեցեր:

Զինչ մարդ որ ծարաւ մեռեր,
Արեան տէրն իւր փակողն եղեր.
Հազար վա՛յ այնոր հոգոյն,
Որ զջուրն տարեալ թաքուցեր:

Մէկ մի իւր հոգուն համար
Գեղեցիկ դրախտ՚մ էր տնկեր
Եւ այն դրախտին բոլորն
Աննման պարիսպ հաստատեր:

Եւ զդուռն ամուր փակեր,
Զբանալիքն ի դուռն էր կախեր
Եւ այն բանալուն վերայ
Զբանալուն ճարակն ուսուցեր:

Ով որ այն դռնովն անցեր,
Զբանալոյ գիրն կարդացեր,
Զդուռն շուտով բացեր,
Ի դրախտին միջին շուրջ եկեր,

Առեր ի պտղոյն կերեր,
Այն պտղովն էր անմահացեր,
Տարեալ նա բազմաց բաշխեր,
Ով կերեր, նա անմահացեր,

Ելեր ողորմիս ասեր,
Զայն դրախտին տնկողն էր օրհներ.
Օրհնեալ եղիցի այն մարդն,
Որ զբանալիքն չէր թաքուցեր:

Մէկ մի հակառակ ելեր,
Զայն մարդուն վարձքն խափաներ,
Զբանալիքն առեալ պահեր,
Ո՛չ ինքն ՚ւ ո՛չ այլ ոք շահեր:

Ով ոք այն դռնովն անցեր,
Զբանալեաց պահողն անիծեր.
Աստուած անիծեր զայն մարդն,
Որ զբանլիքն ի տանն է պահեր:

Մէկ մարդ մի պաղչայ շիներ,
Զանազան ծաղկամբք զարդարեր,
Ով ոք որ պաղչայն մտեր,
Նայ ծաղկանց հոտոյն էր արբեր:

Մէկ մի հակառակ եղեր,
Զպաղչին դուռն ամրացուցեր,
Զինքն յանոյշ հոտոն զրկեր
Եւ զայլ ոք եւս էր նա զրկեր:

Մէկ մարդ մի լեռներն ելեր,
Լեռներուն ծաղիկ ժողովեր,
Առեալ ի մէկտեղ բերեր,
Զանազան ցաւոց դեղ շինէր,

Տարեալ խանութ մի դրեր,
Հաքիմի է ապսպրեր,
Թէ ով ոք որ գայ դեղ ուզէ,
Մի՛ խնայեր եւ մի՛ արգիլեր:

Մարդ մի վատութիւն արեր,
Զդեղրանքն ամնովն էր առեր,
Տարեալ ի տունն իւր պահեր,
Զհիւանդաց մահն էր կամեցեր:

Մէկ ճարտար բժիշկ՚մ եկեր,
Զդեղերուն առնողն իմացեր,
Զդեղրանքն ի նմանէ առեր,
Աստուծոյ համար էր բաշխէր:

Աստուած հանց շնորհք տւեր,
Որ զդեղրանքն չէր պակասէր,
Ով որ այն դեղէն առեր,
Նա շուտով էր առողջացեր:

Մէկ մեծ թագաւոր՚մ եղեր,
Որ նման նմա չէր եղեր,
Քաղաք մի արձակ շիներ,
Զայն քաղաքն մարդով էր լցեր:

Մէկ մեծ չար վիշապ՚մ եղեր
Անդնդոց ի վեր է ելեր,
Քաղաքն ամէն ի շուրջ եկեր
Եւ զմարդիկն վիրաւորեր,

Զոմանս ի հիւանդ ձգեր,
Եւ զոմանս մահուամբ սատակեր,
Քաղաքն յիրար դիպեր,
Այն բանին ճարակ չէր գտեր:

Մէկ մի քաղաքէն ելեր,
Զհայրենիքն ամէն բաց թողեր,
Մերկիկ եւ բոկիկ եղեր,
Գնացեր ի լեռան էր ելեր,

Մէկ բարձր լեառ մի գտեր,
Որ երկնից էր հաւասարեր,
Այնչափ աշխատանք տարեր,
Որ լեառն գլուխն էր ելեր,

Ի հոն շատ տարիք կացեր,
Արտասուօք զԱստուած աղաչեր,
Այնչափ աղաչանք արեր,
Որ զԱստուած ի մօտն էր բերեր:

Աստուած ի նմա հարցեր,
Թ՚ինչ բանի խնդիրք ես եկեր,
Նա էր պատասխան տւեր,
Թէ քաղաքին համար եմ եկեր:

Վիշապ՚մ անդնդոց ելեր
Քաղաքին վնաս շատ արեր,
Զոմանս է վիրաւորեր,
Եւ զոմանս մահուամբ սատակեր:

Քաղաքն է տարակուսեր,
Անճարակ ի վար մնացեր,
Ելեր եմ ի քեզ եկեր,
Անճարկին ճար դու եղեր:

Աստուած նորա ողորմեր
Եւ զխնդիրքն շուտով տւեր.
Վա՛յ այն մարդուն հոգուն,
Որ զդեղն առեալ թաքուցեր:

Եկեր ՚ւ ի քաղաքն իջեր
Եւ մարդոցն ամէն քարոզեր,
Ով որ քարոզին լսեր,
Ի ցաւէն շուտով ազատեր:

Ոմանք ոչ չէին լսեր,
Քարոզին մտիկ չեն արեր,
Նոքա են հիւանդ անկեր,
Չարաչար մահուամբ սատակեր:

Աստէնս ով արիացեր,
Վիշապին գլուխն է կոխեր,
Անդէն պարզերես եղեր
Եւ երկնից կամարն է ելեր:

Այն մարդն որ քարոզ տւեր,
Ցեղուցեղ դեղրանք էր գտեր,
Գրեր մէկ մեծ գիրք կապեր
՚Ւ ի հոգոյն յիշատակ թողեր:

Ինչ մարդ աշակերտ եղեր,
Այն գրոց բանէն սովորեր,
Մէկ աստուածասէր հոգի
Այն գրէն մէկ գիրք մի գրեր,

Առեալ իմաստնոց տւեր,
Գիտունաց ձեռօք է ապրեր.
Վա՛յ է այն մարդուն հոգոյն,
Որ զայն գիրքն առեալ թաքուցեր:

Փոքր ինչ ժամանակ անցեր,
Մէկ անգէտ մարդոյ ձեռք անկեր,
Տարեալ ի պահեստ դրեր,
Զաշխարհի լոյսն թաքուցեր:

Յետոյ մէկ գիտուն՚մ եկեր,
Զայն գրքին համբաւն էր առեր,
Առեալ եւ քարոզ տւեր,
Շատ մարդոց օգուտ էր եղեր:

Այն մարդն էր անգիտացեր,
Գնացեր շատ մարդ ժողովեր,
Եկեր եւ տաւի արեր,
Թէ` Մեր գիրքն ընդէ՞ր ես առեր:

Նոցա շատ խրատ տւեր,
Թէ պարտ չէ զայդ գիրքը պահել.
Վա՛յ է այն մարդուն հոգուն,
Որ զայն գիրքն առեալ թաքուցեր:

Ով որ գիրք փակած պահէ,
Իւր հոգուն կորուստ կամեցեր,
Նոքա են հակառակեր,
Թէ զայդ գիրքդ քեզ չենք թողեր:

Պիտի որ մեր ձեռքն տաս,
Մեզ վաղուց հետէ մնացեր,
Դեռ չեմք մարդոյ ցըցուցեր,
Ոչ այլոց ի ձեռք եմք տւեր:

Դարձեալ պատասխան տւեր,
Թէ` Զգիրքս ձեզնէ չեմ խլեր,
Քիչ մի թող ինձ մօտ կենայ,

Շատ բաներ է ինձ պետք եղեր:
Որչափ ի մօտս կենայ,
Ձեր հոգուն շատ շահ լինենայ,
Ապա թէ առնուք պահէք:

Ձեր հոգին խաւար տի մնայ:
Ասեն. Թող մօտ մեզ կենայ,
Այլվի տանք, քանի պիտենայ,
Ով չի կարդայ գիրք, պահէ,

Իւր հոգին կապած լինենայ:
Զայդ բաներդ, որ դու ասիր,
Ժիր կացիր, որ քեզ չլինայ,
Ժողվեցիր գիրք բազում.

Գործք անցու զբաներն, որ ի նմա:
Գինու, քնու մի՛ տար զքեզ,
Աշխարհիս սիրուն պահէ զքեզ,
Խոնարհ, հնազանդ եւ հեզ,
Որ անդէն լինիս պարզերես: