Է .
Եւթներորդ
մոլորութիւն
Այլազգեաց։
,
կերակուր
եւ
հեշտութիւն,
կանայս
քառասուն
եւ
եօթանասուն,
որպէս
Արիոս
եւ
Սակարինոս
եւ
Կերինթոս
ասացին,
զորս
նզովէ
Սուրբ
Գիրք
եւ
Եկեղեցի
Աստուծոյ։
Եւ
այսմ
ի
կարճոյ
դիցուք
.
եթէ
ի
յարութեան
ոչ
կանայս
առնեն
եւ
ոչ
արանց
լինին.
այլ
են
իբրեւ
զհրեշտակս
Աստուծոյ.
զի
ոչ
մեռանել
եւս
կարեն։
Եւ
թէպէտ
այս
բաւական
է
հաւատացելոց.
սակայն
տեսցուք
հեթանոսացն։
Նախ
որ
ասեն,
թէ
յարութիւն
է
դառնալ
վարստին
յառաջին
դրախտին։
Եւ
էր
առաջին
կեանք
ի
դրախտին
ամուսնութեամբ,
որպէս
ասաց
Աստուած.
Աճեցէք
եւ
բազմացարուք.
ապա
ուրեմն
եւ
ի
յարութեանն
լինելոց
է
ամուսնութիւն։
Ասեմք
առ
այս,
եթէ
առաջին
դրախտին
ոչ
էր
ամուսնութիւն
եւ
ոչ
ցանկութիւն
մարմնական,
այլ
հոգեկան
եւ
հրեշտակաց
հաւասարութիւն.
նոյնպէս
եւ
ի
յարութեանն
է
լինելոց։
Եւ
թէ
ասեն.
ապա
զի՞նչ
էր
արու
եւ
էգն.
ասեմք.
եթէ
յառաջագոյն
գիտէր
Աստուած,
եթէ
զպատուիրանն
ոչ
պահեն
եւ
ելանեն
ի
դրախտէն,
արու
եւ
էգ
արա,
զի
անասնաբար
աճեսցին
։
Ուստի
յայտ
է
որ
ասէ.
Աճեցէ՛ք
եւ
բազմացարուք
եւ
լցէք
զերկիր։
Զերկի՛ր
ասաց
լրէք
եւ
ոչ
զդրախտն։
Դարձեալ
ասեմք,
եթէ
ի
յարութեանն
ոչ
զդրախտին,
որ
էր
միջակ
,
այսինքն՝
ի
մէջ
մահու
եւ
կենաց.
այլ
զխոստացեալն
ի
դրախտին
,
զոր
ոչ
կարաց
ժառանգել
մեղօք,
զնոյն
առնելոց
է
ի
անմահ
կենօք։
ասեն.
ո՞չ
ապաքէն
ի
գիրս
ձեր
է
գրեալ
յարութիւն
առաջին
եւ
հազարամեայ
արքայութիւն
եւ
հանգիստ,
եւ
գետ
իւղոյ
եւ
մեղու՝
եւ
ուտիցէք
եւ
ըմպիցէք
ասէ
Աւետարանն
ձեր։
Աստուծոյ
երեւելեօքս
տեսանի։
Այն
որ
առաջին
ասէ
յարութիւն,
կրկի՛ն
է
յարութիւն,
որպէս
եւ
կրկի՛ն
է
անկումն.
այսինքն՝
հոգոյ
եւ
։
Արդ՝
առաջին
յարութիւն
է
հոգոյն,
որ
է
թողութիւն
մեղաց,
որ
եղեւ
Քրիստոսիւ.
եւ
հազար
ամն
կատարեալ
թիւն
նշանակէ,
որ
սուրբքն
հանգչին
հոգով
ի
գործս
իւրեանց,
եւ
թագաւորէն
ընդ
Քրիստոսի
մինչեւ
ի
կատարած
աշխարհի։
Եւ
ապա
ի
յերկրորդ
յարութեանն
մարմնոյն,
առնուն
զկատարեալ
եւ
զպսակն
յաւիտենից։
Եւ
գետ
իւղոյ
եւ
մեղու
զմշտնջենաբուղխ
եւ
զառատ
ողորմութիւն
եւ
Աստուծոյ
նշանակէ։
Նոյնպէս
կերակուր
եւ
ըմպելի՝
գիտութիւն
եւ
զիմաստութիւն
Աստուծոյ
,
եւ
ոչ
մարմնական
կերակուր
ըմպելի։
ասեն.
յարութիւն
Քրիստոսի
է
պատճառ
եւ
օրինակ
յարութեան
ամեանյն
մարդկան,
որպէս
դուք
ասէք.
այլ
արդ՝
Քրիստոսն
ձեր
յետ
եկեր
եւ
էարբ
ընդ
աշակերտսն.
ապա
ուրեմն
ամենայն
մարդիկ
ուտիցեն։
Ասեմք,
եթէ
Քրիստոս
յետ
յարութեանն
ոչ
վասն
կարօտութեան
եկեր,
այլ
վասն
հաւատալոյ
.
զի
բազում
ուրացան
զյարութիւն,
որպէս
Հրեայքն
եւ
դուք։
Իսկ
հասարակաց
,
ամենեցուն
յայտնի
է
լինելոց
եւ
ոչ
ոք
ունիցի
կարծիս։
Վասն
որոյ
Վասն
որոյ
ոչ
է
պէտք
վասն
հաստատութեան։
Ուստի
յայտ
է
զի
երիս
իրս
գործի
ի
կերակուրն.
այսինքն,
առաջին՝
հատանելն.
երկրորդ՝
ծասկելն.
երրորդ՝
փոխելն
ի
մարմին.
զհատանելն
եւ
զծասկելն
կրեաց
Քրիստոս.
այլ
ի
մարմին
ոչ
.
զի
ընդ
ծասկելն
յիւրաքանչիւրն
տարերսն
լուծանէին։
ասեն.
թէ
մարմինն
կարօտ
է
կերակրոյ։
Արդ՝
ստուգապէս
այս
մարմինս
յարիցէ,
պետք
է
կերակրոյ.
թէ
ոչ
մարմին
եւ
ոչ
այս
յարիցէ։
Ասեմք,
ապականացու
մարմին
կարօտ
է
կերակրոյ,
այլ
՝
ո՛չ.
որպէս
եւ
լուսաւորք
երկնից
ոչ
են
կարօտ
։
Այլ
արդ՝
ի
մարմինք
մարդկան
լինին
անապականք
եւ
անմահք.
վասն
ո՛չ
են
կարօտ
կերակրոյ։
Եւ
թէպէտ
ստուգապէս
այս
մարմին
յարիցէ
ի
հողոյ,
սակայն
այլէորպիսութեամբ։
Զի
այժմ
ապականացու
է
յապականացու
հողէ.
իսկ
յանժամ
անապական
յանապական
տարեաց։
Դարձեալ
ասեմք.
թէպէտ
լինիցի
մարմին
նոյն,
այլ
ո՛չ
գործ
նոյն։
Զի
թէպէտ
լինիցի
ոտք
եւ
ձեռք,
ո՛չ
գնայ
եւ
ո՛չ
գործէ
մարմնով.
եւ
թէպէտ
ունի
զկենդանութիւն,
այլ
ոչ
զտուրեւառ
շնչոյ։
Նոյնպէս
եւ
է՛
ճշմարիտ
մարմին.
այլ
ոչ
ունի
զկերակրականն
եւ
զաճողականն.
ապա
ի
յարութեան
ոչ
է
կերակուր
եւ
աճումն,
եւ
ոչ
փափկութիւն
մարմնական.
այլ
ամենայն
հոգեկան
է
որպէս
հրեշտակաց։
Իսկ
յորժամ
եղծաւ
առարկութիւն
նոցա.
այժմ
հարցցուք
զնոսա։
Նախ
հարցանեմ
զձեզ,
եթէ
մահկանացո՞ւ
է
թէ
անմահ։
Զի
թէ
,
զմահակնացուս
ի
մահ
զիա՞րդ
յարուցանէ։
Եւ
եթէ
անմահ,
ապա
յայտ
է
զի
ո՛չ
է
կերակուր
մարմնական,
եւ
ո՛չ
փափկութիւն
եւ
ո՛չ
ծնունդ
եւ
ո՛չ
ծերութիւն
եւ
ո՛չ
մահ
եւ
ո՛չ
ապականութիւն,
եւ
այլն
ամենայն
որ
ինչ
ի
կեանս
յայս,
բարձեա՛լ
է
ի
յարութեանն։
ասէք.
անդ
ի
միոյ
առն
քառասուն
կամ
եւթանասուն
կին
տան։
Արդ՝
խոստովանեալ
է
յամենեցունց
թէ
որք
մեռանին,
նոքին
նոյն
թուով
յարիցեն։
Եւ
ի
կեանս
յայս
բազում
մարդիկ
առանցկին
մեռանին։
Արդ՝
ուստի՞
միոյ
մարդոյ
քառասուն
կամ
եօթանասուն
կին.
ապա
սուտ
է
զոր
ասեն
։
Դարձեալ
հարցանեմք.
փոփոխակա՞ն
է
յարութիւնն
թէ
անփոփոխ։
Զի
թէ
փոփոխական
է
եւ
գո՛յ
անդ
հեշտութիւն
եւ
փափկութիւն
մարմնոյ,
որպէս
դուք
ասէք,
ապա
գո՛յ
եւ
այլ
ծորումն
եւ
ապականութիւն.
գո՛յ
ապա
եւ
ծնունդ
եւ
աճումն,
գո՛յ
եւ
տկարութիւն
եւ
հիւանդութիւն
եւ
մահ.
ապա
ո՛չ
է
այն
յարութիւն,
այլ
այս
ծնընդական
կեանքս։
Եւ
պիտոյ
է
այնմ
յարութեան
ա՛յլ
եւս
յարութիւն
եւ
հանդերձեալ
կեանք,
որ
է
բնաւ
սուտ։
Իսկ
թէ
անփոփոխ.
ապա
ոչ
է
փափկութիւն
եւ
կերակուր
մարմնական
եւ
փոխոխելի։
Դարձեալ
հարցանեմ.
յարութիւն
ժամանակեա՞յ
է
թէ
յաւիտենից։
Զի
թէ
ժամանակեայ
է,
նոյն
այս
կեանքս
է,
եւ
ոչինչ
։
Իսկ
թէ
,
ապա
ո՛չ
է
շարժումն
երկնի
եւ
լուսաւորաց,
որ
պատճառ
են
ժամանակաց,
եւ
ո՛չ
ծնունդ
եւ
աճումն,
որ
հետեւի
ժամանակի,
եւ
ո՛չ
ինչ
փափկութիւն
մարմնոյ։
Դարձեալ.
կերակուր
եւ
լինին
յերկրէ
եւ
յայլ
տարերաց։
Արդ՝
եթէ
տարերք
յապականութիւն
փոխին,
ո՛չ
հատանի
ի
նոցանէ
եւ
ո՛չ
լինի
կերակուր
եւ
ըմպելի
մարմնական։
Իսկ
թէ
մնան
յապականութիւն,
ո՛չ
է
այն
յարութիւն
եւ
յաւիտենից
կեանք։
Դարձեալ.
զարքայութիւնն
յերկրի՞ս
ասէք
թէ
յերկինս։
Զի
թէ
յերկրիս,
ո՛չ
է
այն
արքայութիւն,
այլ
կեանք։
Իսկ
թէ
յերկինս,
ապա
ո՛չ
է
անդ
կերակուր
մարմնական
եւ
ըմպելի.
զի
սոքա
ամենեքեան
ի
չորից
տարերց
են.
եւ
հինգերորդ
էութիւն
ըստ
Արիստոտելի։
Եւ
չորս
տարր
ոչ
կարէ
ի
երկնիցն
ելանել
եւ
տարրական
կերակուր
լինել։
Դարձեալ.
կերակուր
մեր
եւ
վայելչութիւնք
են
ի
բուսոց
եւ
ի
կենդանեաց,
որպէս
հաց
եւ
միս,
եւ
այլն։
Արդ՝
եթէ
ի
են
այսպէս
վայելչութիւնք
եւ
կերակուրք,
ո՛չ
միայն
մարդս,
այլ
եւ
տունկք
եւ
զգայական
կենդանիք
յարիցեն
եւ
մնան
յաւիտենական։
Դարձեալ.
զի
թէ
գո՛յ
անդ
կերակուր
մարմնական,
պիտոյանամք
արուեստից
եւ
զերկիր
գործելոյ,
որպէս
աստ.
լինի՛
անդ
մեծատուն
եւ
աղքատ,
լինի
անդ
յափշտակութիւն
եւ
զրկումն
եւ
անիրաւութիւն
եւ
մեղք։
Եւ
որպէ՞ս
լինիցի
արդար
դատաստան
եւ
հատուցումն
ըստ
գործոց.
եւ
ո՞ւր
լինցի
սրբութեան
եւ
արդարութեան
գործոց։
Զի
աշխարհս
այս
է
տուն
մեղաց.
եւ
դժոխքն
է
տեղիք
մեղաւորաց.
եւ
արքայութիւնն
լիցի
տեղիք
մեղաց
եւ
անիրաւութեան,
որպէս
դուք
կարծէք։
Դարձեալ
ասէք.
անդ
ի
յարութեանն
միոյ
առն
քառասուն
կին։
կին
լինի
վասն
որդեծնութեան.
իսկ
որ
վասն
հեշտութեան
ախտի,
պոռնկութիւն
է
եւ
շնութիւն։
Այլ
դուք
ասէք
թէ
անդ
որդեծնութիւն
ոչ
լինի.
ուրեմն
վասն
հեշտութեան
ախտի
եւ
պոռնկութեան
լինիցին
կանայքն
։
Ապա
ձեր
պոռնկատուն
է
եւ
ոչ
սրբութեան
տուն։
Ապա
եւ
յարարիչն
վերանայ
պատճառ
հեշտութեան
եւ
ախտի,
որ
այնչափ
պոռնկութիւն
բաշխեաց
ձեզ։
Դարձեալ.
դուք
ասացիք
թէ
է՛
դառնալ
մարդոյն
ստեղծաւ
մին
կին.
ապա
եւ
ձեզ
ի
յարութեանն
մին
առն
մին
կին.
եւ
կամ
ո՛րքան
աստ
առնուցուք
կին,
նո՛յն
թուով
անդ
առնիցէք
կին,
եւ
ո՛չ
քառասուն
եւթանասուն.
զի
այնու
եւս
կարէք
հեշտանալ,
եւ
զարքայութիւնն
առնել
պղծանոց
եւ
պոռնկատուն։
Ո՛վ
յիմարք
եւ
կոյրք,
զի
թէ
աստ
ի
ձեր
պարկեշտանայք,
արք
եւ
կանայք,
յամուսնութեանց
եւ
ի
տեսութեանց
միմեանց.
երկնից
ընդէ՞ր
համբաւէք
ամուսնութիւն
եւ
.
զոր
ձեզ
լիցի
բաժին
այնպիսի
ամուսնութիւն
եւ
հեշտախտութեան
բէհեշտն
եւ
տեղիք
պղծութեան
ի
կեանս
յայս
եւ
ի
հանդերձեալն.
եւ
մեզ
լիցի
սուրբ
արքայութիւնն,
զոր
պատրաստեաց
Աստուած
սիրելեաց
իւրոց,
մարգարէից,
առաքելոց,
մարտիրոսաց,
ճգնաւորաց,
եւ
այլոց
սրբոց։
Այս
քան
առ
։