Գիրք անուանեալ Որոգայթ փառաց

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

Առ Պատուելի Դատաւորն Յապարանի Դատաստանի մէջ Երեւան քաղաքի:
Ձերոյ Դատախազ Միքայէլ ձկնորս
Վահանու ընդ դէմ գանգատող Սարգիս
Բամբակաձորու, երկայնամիտ լերուք:

Ներքոյ դատախազն ընթերցաւ գանգատն գանգատողի ընդ դէմ իւր, գիտաց զամենայն զոր ինչ ՚ի նմա, եւ այժմոյս խոնարհաբար պատասխանէ ընդ դէմ գանգատողին իւրոյ եւ վկայիւք հաստատել կարէ անիրաւաբար հայցուածքն գանգատօղին եւ կամ ագահութեան նորա որում կամի անիրաւաբար զրկել դատախազին ձերոյ ՚ի իրաւանց իւրոյ, թէպէտ ես խոստովանիմ զի թուղթն վաշխապարտի ՚ի ձեռին գանգատողի, որում խօսի գանգատողն հաւաստի ձեռնադրեցաւ ՚ի այս դատախազէ, այլ որքանութիւն որ յիշեցեալ ՚ի մէնջ այսինքն երկու հարիւր եւ քսան քուռուշ դրամն հռոմոց գանգատողն ո՛չ լցոյց ՚ի ձեռն այս յանդիմանողիս եթէ ո՛չ միայն ղուռուշ հարիւր եւ ութսուն, եւ ՚ի մնացորդ քառասուն ղուռուշն ուխտեաց զի միջոցաւ մի ամսով տացէ այս դատախազիս երկու լիտր քղամիտ, որում հարկաւոր իւր յօրինելոյ ուռկայն ձկնորսի իմոյ, եւ այս դատախազս ընդունելով այս պայմանի եւ հաւատալով ուխտադրութեանն գանգատողին ձեռնադրեցի թուղթն վաշխապարտից բովանդակեալ երկու հարիւր եւ քսան ղուռուշի եւ յանձնեցի գանգատողին` յուսալով զի ՚ի միջոց միով ամսաւ գտից քղամիտն եւ ընթացից ՚ի գործ ձուկ յորսի, այս անիրաւ գանգատողս ո՛չ միայն թուլանալով անցուց սահման ժամանակին ուխտադրութեան իւրոյ, որ ո՛չ յանձնեաց քղամիտն մինչեւ անցաւ ժամանակն տարուն ձուկ որսելոյ, եւ եղեւ ծայրագոյն վնաս այս դատախազիս, որ վնասս այս մի՛ լինիցի պակասագոյն քան թէ երեսուն դրամ երծաթ հայոց, նա՛ եւս յետ վեց ամիս ժամանակէ յուղարկեաց խոստացեալ քղամիտն իւր, որ տեսաք եւ հաստատեցաք զի էր փթեալ որ ո՛չ էր արժանի ոչ ինչ իրաց, բազմիցս անգամ պատգամօք, եւ Բամբկաձոր գնացող արամբ գրեցաք առ գանգատողն եւ ազդ նմայ արարաք զի քղամիտն իւր փթեալ է, եւ այս դատախազս ո՛չ յանձն առնու եւ ո՛չ ընդունի փոխանակ քառասուն ղուռուշի, այս գանգատողն ո՛չ ետ պատասխան դատախազիս եւ ո՛չ բանիւ եւ ո՛չ գործօք մխիթարեաց, եւ քղամիտն այն անկեալ մնաց եւ կայ մինչեւ ցայսօր, յետ լրումն ժամանակին պայմանին վաշխապարտին իմոյ գանգատողն սկսեաց յորդորել դատախազիս առ ՚ի հատուցում թղթոյն ձեռնադրեցելոյն վաշխապարտութեան իմոյ, այս դատախազս խոստացաւ գանգատողին հատուցանել 180 ղուռուշն վաշխիւն անցելոյ ժամանակին, եթէ գանգատողն յետս դարձուցէ վնասն յանդիմանողիս 30 դահեկան երծաթն, որ ՚ի պատճառէ կաղանալոյ իւրոյ եւ ՚ի հարկաւոր ժամանակի ո՛չ առաքելոյ քղամիտն, եւ գանգատողն ոչ հաւանելով բանից դատախազիս եմուծ գանգատն իւր ՚ի պատուելի յապարանս ջանալով եթէ կարի անիրաւասցի իվերայ այս դատախազիս:
Այլ արդ դատախազս պատրաստէ հատուցանել պարտն իւր հարիւր եւ ութսուն ղուռուշ հանդերձ վաշխիւն, որ վերաբերէ առ այնմ, եթէ գանգատողն յետս դարձուցանէ վնասն դատախազիս երեսուն դահեկան երծաթն հայոց հանդերձ թղթաւ վաշխապարտութեան իմոյ, եւ դատախազս ակն ունի ՚ի արդարութենէ պատուելի յապարանի, որ ՚ի մէջ մտաց իւրեանց երկայնամիտ լիցեն, զի անիրաւութիւն ՚ի գանգատողէ ծնեցաւ, եւ հրաման տայցեն որ զամենայն զոր ինչ ծախ դատաստանի եթէ ՚ի գանգատողէ եւ դատախազէ, միայնակ գանգատողն հատուցանէ, վասն զի դատախազն ամենայն ժամ խոստացաւ հատուցանել զոր ինչ պարտն իւր եւ գանգատողն ո՛չ կամեցաւ, եւ ՚ի վերայ անիրաւութեան իւրոյ եմոյծ զինքն ՚ի դատաստան վասն ՚ի վեր ամենայն ասացելոյս, ունեմ վկայ զի արդարացուցանէ բանն իմ, եւ յաւել քան զայս կամ եւ սպասիմ հրամանին պատուելի յապարանիս եւ այլն:

Գրուեցաւ ՚ի դրունս Մայրաքաղաքին յԵրեւանու, յայսմ աւուր 10 նոյեմբերի ամսոյ եւ յամի Տեառն փրկչին մերոյ Քրիստոսի 1768. ձեռամբ Սարգիս ատենաբանիս եմուտ ՚ի յատեանն պատուելի յապարանի յԵրեւանու:

Օրինակ թղթոյ վճռոյ որ ելանէ դատաստանէ: