Պատմութիւն

Ասասցուք եւ զկարգ թագաւորացն։ Առաջին թագաւորեաց Նեբրովթ ՚ի Բաբելոն հիւսածոյ թագաւ պսակեալ եւ ոչ կռածու, ՚ի յիսուն եւ վեց ամին Սերուքայ. սա շինեաց զՇօշ քաղաք, որ ասեն Ասպահան, եւ սա սպանաւ ՚ի Հայկայ, որդւոյ Թորգոմայ։ Եւ թագաւորեաց Թիրոս քաղդէացի. յաւուրս սորա գտաւ արուեստ ոսկեհանութեան եւ արծաթագործութեան։ Եւ յետ նորա թագաւորեաց Սամիրոս յազգէն Սեմայ ամս եօթանասուն եւ երկու. սա սկսաւ դահեկան եւ դրամ գործել անուամբ գրոյ, եւ առ սովաւ գտաւ քանդուած նկարու, եւ կազագործութիւն եւ չափ եւ կշիռ, եւ ամենայն բարեկարգութիւն։ Զսմանէ ասէ Մենադրոս մոգ եթէ երիս աչս ունէր։ Ի քսան եւ հինգ ամին Նաքովրայ էր ճգնութիւնն Յոբայ որդւոյ Զարեհի, որդւոյ Ռագուելի, որդւոյ Եսաւայ, որ զամս երեսուն եւ ութ պատերազմեալ ընդ սատանայի, յաղթեաց համբերութեամբ եւ փառաւորեցաւ։ Յեօթներորդ ամին Թարայի թագաւորեաց Արփիազատ ամս ութեւտասն. եւ զկնի նորա Վիլօս Աթուրացի ամս վաթսուն եւ երկու, հանեալ զպատիւն ՚ի Բաբելոնէ յԱթուրիայ, որ է Նինուէ. բայց Քսարոս ոմն թագաւորեաց ՚ի Բաբելոն։ Եւ Սահերոն եղբայր Թարայի սպան զնա, վասն հանելոյ ՚ի նմանէ զԿայնան կուռքն, զի էր քրմապետ։ Աստ շինեցաւ Դամասկոս յԱրամայ Հիթացւոյն։ Աբրահամու մօրն Մալքաթու էր անունն. եւ յետ տասն ամի ծնանելոյն Աբրահամու, ծնաւ Թարա զՍառա ՚ի Զմրութայ կնոջէ իւրմէ, եւ ոչ ՚ի մօրէն Աբրահամու, որպէս ինքն ասաց ցԱբիմելէք. Քոյր իմ է, ասէ, ՚ի հօրէ եւ ոչ ՚ի մօրէ։ Եւ լեալ Աբրահամ հնգետասան ամաց, սկսաւ խնդրել զԱստուած, մինչեւ ցեօթանասուն ամն. քանզի պարարտ եւ բազմաշահ երկիրն Քաղդէացւոց գրգռեաց զնոսա յամենայն չարիս, յորում այց արար Աստուած, եւ արածել հրամայեաց ճայից բազմաց զանդս եւ զայգիս նոցա բազում ժամանակս, եւ իւրաքանչիւր ոք սակաւ ինչ վաստակէր եւ պահէր իբրեւ զտարածոցս, եւ անկան յաղքատութիւն։ Եւ Աբրահամ էր պահապան ՚ի հայրենիս իւր եւ ուսանէր ՚ի գիշերի զաստեղագիտութիւն, եւ զտիւն վաստակէր ՚ի պահել զանդս. եւ զամենայն զոհս եւ զուխտս եւ զաղօթս կատարելով պաշտեցեալ դիցն իւրեանց, եւ ոչ լինէր դիւրութիւն. զնոյն եւ Աբրահամ առնէր, եւ մտախոհ լինէր ապա յինքեան թէ չէ պատուհասս ՚ի մերոցս պաշտելեաց, վասն զի ոչ կարեն բառնալ. այլ եւ յարուեստէ աստի յաստեղացս պարտ է ճանաչել՝ զի ՚ի շարժման կան միշտ, եւ ՚ի ներքոյ հարկի, եւ յայտ է թէ գոյ ոմն կառավար սոցա մեզ անծանօթ։ Եւ ապա սկսաւ պաղատանօք ասել. Անծանօթ Աստուած ամենայնի արարիչ, եւ այս թռչնոցս, դու հալածեա՛ զսոսա. եւ նոյն ժամայն անյայտ եղեն։ Եւ ասաց Աբրամ. Ահա գտաք զԱստուած. օրհնեալ է տէրութիւն քո եւ փառք քո լցցէ զամենայն երկիր. եւ պատմեաց ՚ի տան հօր իւրոյ, եւ անփոյթ եղեւ նոցա զիրացն։ Յայնմ ժամանակի մեռաւ Վիլօս թագաւոր եւ ա՛ռ զթագն Նինոս որդի նորա, որ շինեաց զկուռս հօր իւրոյ ոսկեղէն, եւ ընդարձակեաց զԱթուր քաղաք, եւ յանուն իւր կոչեաց Նինուէ։

Ի սորա ժամանակս շինեաց Մելքիսեդեկ զԵրուսաղէմ, եւ Աբրամ ոչ դադարէր ՚ի խնդրելոյ զերեւումն Աստուծոյ. եւ լուաւ նմա, եւ ըստ տանելոյ նորա յայտնեցաւ նմա, եւ ասէ. Ե՛լ յերկրէ քումմէ եւ յազգէ եւ տարայց զքեզ ՚ի զրկեալ վիճակն ձեր, եւ քեզ եւ զաւակի քում տաց զնա. եւ ասաց զբանն հօր իւրում։ Եւ ել ընդ նմա, եւ եկին մինչեւ ցԽառան, եւ ստացան անդ տուն. եւ շինեաց անդ Թարա մեհեան կռոց, եւ այրեաց զնա Աբրամ, եւ Առան եղբայր նորա կամեցաւ շիջուցանել, եւ այրեցաւ անդէն. ոմանք ասեն թէ զիշակէսն նա հնարեցաւ, եւ մեռաւ ՚ի Տեառնէ։

Եւ դարձեալ լինի առ Աբրամ ձայն Աստուծոյ ելանել ՚ի Խառանէ, եւ ել ըստ բանի Տեառն. ասեն ա՛յլ կին ունել Աբրամ, եւ որդի Ովրեստէս անուն, զորս թողեալ զամենեսեան գնաց ՚ի Պաղեստինեայ եօթանասուն եւ հինգ ամաց, եւ ութսուն եւ եօթնամեայ էջ յԵգիպտոս. եւ ել անտի անմոռաց ՚ի Տեառնէ. եւ հարիւր եօթնեւտասն ամաց լեալ՝ ած զորդին ՚ի զենումն. եւ հարիւր քառասուն եւ ութ ամաց առ զԿենտուր, եւ վեց որդիս ստացաւ ՚ի նմանէ. ՚ի հարիւր եօթանասուն եւ հինգերորդին վախճանեցաւ, յերեսներորդի եօթներորդի ամին Յակոբայ։ Ի քառասուն ամին առ Իսահակ զՌեբեկա, եւ ՚ի վաթսուն ամին յղացաւ եւ գնաց հարցանել ՚ի Մելքիսեդեկայ, եւ նա ասէ. Երկու ազգ է յարգանդի քում, եւ երկու ժողովուրդք։ Յեօթանասներորդի երկրորդի ամին Սահակայ՝ հնգետասաներորդ հարստութիւն իշխանացաւ յԵգիպտոս Ապիս, եւ աստուած կարծեցաւ. զնա Սարապիս ոմանք ասացին։ Ի հարիւր երեսուն եւ եօթն ամին Սահակայ գնաց Յակոբ ÿի Խառան առ Լաբան, եւ ութսուն ամաց ա՛ռ զԼիա դուստրն Լաբանայ։ Յաւուրս Յակոբայ Փորոն թագաւոր Եգիպտոսի օրէնս եւ դատաւորս եդ, եւ Ովգեգիս շինեաց զԵլեւսինեա յԱտտիկէ։ Յակոբ ՚ի հարիւր ամին ել առ Իսահակ հայր իւր, եւ մետասան ամաց էր Ղեւի. զի յութսուն եւ իններորդի ամին ծնաւ զնա։ Յեօթնեւտասներորդի ամին վաճառեցաւ Յովսէփ, յերեսներորդի ամին եկաց առաջի Փարաւոնի։ Ի հարիւրերորդի երեսներորդի ամին էջ Յակոբ յԵգիպտոս. հարիւր քառասուն եւ եօթն ամաց մեռաւ։ Ղեւի քառասուն եւ վեց ամաց ծնաւ զԿահաթ։ Ոմանք զփորձանքն Յոբայ աստ ասեն։ Կահաթ վաթսուն ամաց ծնաւ զԱմրամ։ Ամրամ եօթանասուն ամաց ծնաւ զՄովսէս։ Յովսէփ հարիւր տասն ամաց վճարեցաւ ՚ի վեցերորդի ամին Ամրամայ, եւ աւետեացն Աստուծոյ երկուհարիւր վաթսուն եւ վեց. յորում ամի թագաւորեաց յԵգիպտոս Քեբրոն ամս երեքտասան, եւ յետ նորա Մենափթիս ամս քառասուն եւ երեք. սա առնէր գետասոյզ զտղայսն Իսրայելի. յորմէ ապրեցաւ Մովսէս՝ բարձեալ զնա Թերմոթեայ դստեր նորին թագաւորին, որ եղեւ կին Քանդարայ թագաւորին Մեմփիս քաղաքի. եւ երեքհարիւրերորդ յիսներորդ ամ էր աւետեացն Աստուծոյ. եւ տասնամեայ լեալ Մովսէս՝ տուաւ յուսումն Յանէսն եւ Յամրէս։ Ի քսաներորդի երկրորդի ամին Մովսեսի սկսան զկաւակոխութիւնն որդիքն Իսրայելի. ՚ի քսաներորդի ութերորդի ամին՝ Մովսէս իշխան եղեւ, եւ շինեաց զքաղաքն Թերմուպօլիս, անուամբն Թերմոթեայ, զոր եւ Մառիս կոչէին։