Պատմութիւն

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

Իսկ սուրբն Տրդատ կոչեցեալն յաւազանէն Յովհաննէս, յաղագս պարկեշտ կենացն եւ չարատեաց բարուցն՝ դեղակուր եղեալ մեռանի յանաստուածից ոմանց, թագաւորեալ ամս յիսուն եւ վեց։ Իսկ զսուրբն Ըռըստակէս սպան Արքեղայոս իշխանն չորրորդ Հայոց ՚ի ճանապարհին Ծոփաց, յաղագս միշտ յանդիմանելոյն զնա ՚ի գործս իւր չարս։ Եւ յաջորդէ զաթոռն Վրթանէս եղբայր նորա, մինչ կենդանին էր Տրդատ ՚ի յիսներորդ չորրորդ ամի արքայութեան նորա. եւ զՌըստակէս տարեալ եդին ՚ի Թորդան առ հօրն։

Իսկ զկնի մահուանն Տրդատայ՝ երկրորդ Սանատրուկ արշակունին, զոր կացուցեալ էր ՚ի Փայտակարան, թագ եդեալ՝ խորհէր տիրել բոլոր Հայոց. որ եւ սպանանել ետ զմանուկն Գրիգորիս բարբարոս ազգին ՚ի Վատնեան դաշտին, զորոյ զմարմինն բերեալ յԱմարաս հանգուցին։ Լուեալ զայս մեծ իշխանն Աղձնեաց Բակուր, ձեռն ետ յՈրմիզդ Պարսից արքայ, եւ խորհէր զՍանատրկոյն. զոր իմացեալ նախարարքն Հայոց, ժողովեցան առ մեծն Վրթանէս, եւ առաքեցին երկուս ՚ի գլխաւորացն առ Կոստանդին որդի մեծին Կոստանդիանոսի, որ զկնի մահուան հօրն թագաւորեաց ամս քսան եւ չորս, զի օգնեսցէ Հայոց, եւ թագ դիցեն Խոսրովու որդւոյն Տրդատայ։ Զոր ընկալեալ զխնդիրն առաքէ զԱնտիոքոս զօրագլուխն. եւ թագ եդեալ Խոսրովու, խաղան ՚ի վերայ Սանատրկոյ. որ իբրեւ լուաւ, փախեաւ ՚ի Պարսս. եւ յաւարի առեալ զաշխարհն զօրացն մերոց՝ դարձան։ Եւ Մանաճիր Ռշտունի գնացեալ ՚ի վերայ Բակուրայ՝ սատակէ զնա, եւ առեալ գերի բազում ՚ի կողմանցն Մծբնայ՝ դառնայ. ընդ որս եւ զեօթն սարկաւագունս սրբոյն Յակոբայ. եւ զհետ եկեալ սրբոյն եւ խնդրեալ. ոչ տայր, եւ նորա կամեցեալ գնալ առ արքայ, գետընկէց առնէր. եւ սրբոյն իմացեալ դառնայր ՚ի տեղի իւր՝ անիծանելով զՄանաճիր, եւ զաշխարհն իւր. յորմէ չարաչար մահուամբ սատակի, եւ գաւառն անպտուղ լինի՝ մինչեւ որդի Մանաճրի արժանաւոր ապաշխարութիւն ցուցեալ, եւ բերեալ հող զկնի մահուանն ՚ի գերեզմանէ սրբոյն, օրհնի երկիրն հաշտութեամբն Աստուծոյ, բարեխօսութեամբ սրբոյն Յակոբայ։