Պատմութիւն

Նոյն այր ասէ եւ յաղագս թագաւորին Յովանիսի, եթէ եղբայր նորա Աշոտ՝ ՚ի յոտս Թալնայ՝ կեղծաւորեալ որպէս հիւանդ մերձ ՚ի մահ, կոչէ զթագաւորն առ ինքն, փորելով ՚ի սնարիցն կուսէ որոգայթս. եւ այնու ըմբռնեալ՝ տայ ՚ի ձեռս մեծ իշխանին Ապիրատն կոչեցելոյ սպանանել զնա. եւ նա յօժար կամօք յինքն առեալ տանի դնէ յաթոռ իւր յԱնի, ասելով. Զիա՞րդ ձգեցից զձեռս իմ յօծեալ Տեառն, եւ խելագար մի եդից ՚ի տեղւոջ սորա։ Զսմանէ ասեն յաննշանից մեծացեալ, եւ վասն խելացի եւ առատ ձեռացն՝ մինչ լիներ տէր երկոտասան հազար հեծելոց. որ եւ շինեաց զսուրբ ուխտն Կեչառուս, որպէս Վարհամ իշխանն զՄարմաշէն։

Ի չորեքհարիւր եօթանասուն թուին ել Տուղրիլ եւ Բէկն եւ պատահեաց նմա ՚ի Նախճաւանի Լիպարիտն հինգ հազար հեծելօք, եւ փախեաւ յահագին բազմութենէն, եւ ՚ի գալ Թուրքին ՚ի Դուին եւ սփռել ասպատակս, ել ընդդէմ նոցա քաջն Վասակ, եւ ցուցեալ մեծ քաջութիւն դառնայ ՚ի Սերկեւլի, եւ ՚ի հանգչելն անդ սակաւ մի քնով՝ քարիւ հարեալ զգլուխն այր մի յանգէտս, մեռանի։

Զայսու ժամանակաւ պատրիարգն Պետրոս քինով ինչ Յովաննու թագաւորի գնաց ՚ի Վասպուրական, եւ աղաչանօք ոչ դարձաւ. ապա ՚ի ձեռն տուկի կողմանցն ածաւ բռնութեամբ, եւ արգելաւ ՚ի Բջնի։ Զոր լուեալ տէր Յովսեփ կաթողիկոսն Աղուանից, գայ եւ հանէ զնա ՚ի բանտէն, եւ տանի դնէ յաթոռն իւր, հանելով զԴիոսկորոս առաջնորդ սուրբ ուխտին Սանահնին՝ զոր եդեալ էին կաթուղիկոս փոխանակ Պետրոսի ամ մի. եւ նա դարձաւ ՚ի վանս իւր, այր սուրբ եւ առաքինի։

Յայնմ ժամանակի փոխէ զԳէորգ Վրաց թագաւոր որդի իւր Բագարատ, եւ իշխանն Վրաց Լիպարիտ ապստամբեալ փախուցանէ զնա ՚ի խորին Ափխազք, եւ շէն ունի ինքն զաշխարհն իմաստութեամբ, ձեռն տւեալ ՚ի Միքայէլ կայսրն։ Որ ՚ի մեռանելն իւրում տայ զթագն Կալափատայ որդւոյ քեռ իւրոյ, որ զկնի սակաւ աւուրց կուրացաւ հրամանաւ Զոյի թագուհւոյն կնոջն Միքայելի. յորում տեղւոջ երեւեցաւ քար մի ունելով գիր, թէ աստ թագաւոր խաւարի։ Եւ Զոյի առնու այր իւր զՄոնամախն եւ դնէ նմա թագ։