Պատմութիւն

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

Ի սոյն աւուրս կին մի Մամ անուն գայ ՚ի Պարսից երեք որդւովք ՚ի գաւառն Փառիսոսոյ առ Գրիգոր փառաւոր իշխանն։ Եւ տան որդիքն պատանդ զմայրն, եւ առնուն զՇօթս եւ զԲերդն Շամիրամայ. եւ անտի ընտանացեալ ընդ Խլազիզն ամիրայն Գանձակայ սպանին զնա, եւ առին զԳանձակ եւ տիրեցին։ Երեց որդին Պարզուան մեռաւ կարճ. եւ իշխանացաւ Լէշքարի միւս եղբայրն, եւ առնու զՊարտաւ եւ զՇամքոր ՚ի Սալարէն։ Եւ եղբայր նորա կրտսեր որ Փատլուն կոչիւր՝ սպանեալ զնա յորսի, առնու զիշխանութիւնն։ Եւ գնացեալ առ նա Փիլիպէ՝ որդին Գրիգորոյ՝ սիրոյ աղագաւ, ըմբռնէ զնա ՚ի կալանս զկնի մահուան հօրն. եւ առնու ՚ի նմանէ զՇաշուաղ եւ զՇօթս։ Եւ կոչեցեալ առ ինքն զԳագիկ որդի Համամայ զտէրն Տանձեաց սպանանէ, եւ առնու զերկիր նորա։ Եւ այսպէս զօրացեալ տիրէ Խաչենոյ եւ Գորոզոյ եւ Սեւորդեացն, եւ գոռ դնէ ընդ Գագկայ թագաւորին Ձորոյգետոյ, եւ ընդ Կիւրիկէի թագաւորին Աղուանից, եւ ընդ Բագարատայ թագաւորին Վրաց, եւ նեղէր զնոսա։ Տիրեաց եւ Դունայ, եւ եդ հարկս ՚ի վերայ Հայոց երեքհարիւր հազար դրամ։

Սոյնպիսի օրինակաւ արք ոմանք քաղդէացիք ելեալք յաշխարհէն իւրեանց գան ՚ի Գարդման, եւ ասեն ցիշխանն Գարդմանայ. Տուր մեզ զմասն խաչին զոր ետ քեզ Հերակլ, եւ լինիմք քրիստոնեայք եւ քո ծառայք. եւ կատարեցան իրքն։ Եւ լուեալ ամիրայն Բաղդատայ սպառնայ յոյժ. յորմէ երկուցեալ գնացին յոտն Կովկասու. եւ աջողեալք ՚ի Քրիստոսէ յոր հաւատացին՝ տիրեցին ամենայն գաւառացն. մինչ զի եւ ոմն ՚ի նոցանէ թագաւորեաց Դաւիթ անուն, որ խնամացաւ ընդ արքային Ձորոյգետոյ։ Եւ կոչեցին զգաւառն Ծանարք, զի անդ ծանեան զտեղի բնակութեան իւրեանց. եւ իշխանն Գարդմանայ կոչեաց զնոսա Քորեպիսկոպոսս ըստ լեզուին Վրաց։