Պատմութիւն

Ի հինգհարիւր երեսուն եւ եօթն թուին Պուզան ամիրայն հրամանաւ Մէլիքեւշահին առ զԳանձակ ÿի Փատլնեացն որ Շատատիկքն կոչէին։ Իսկ Վրաց թագաւորն Բագարատ դարձեալ ÿի կայսերէ՝ առնու զհայրենիսն իւր. եւ զկնի նորա առնու Գէորգի որդի իւր. որ եւ գնացեալ զկնի Կիւրիկէի ÿի Խորասան առ Մէլիքեւշահն, դարձան պատուով։ Այս Կիւրիկէ որդի էր Դաւթի, որդւոյ Գուրգենայ, որդւոյ Աշոտոյ Ողորմածի. սմա հայրն Դաւիթ շինեաց զԼօռէ, եւ այլ եւս երկոտասան բերդ, որ կայ թաղեալ ÿի Սանահինն։ Որոց թոռունքն Աբաս եւ Դաւիթ նեղեալ ÿի Վրաց՝ չոգան առ տեարսն Ռանայ, եւ առին մէն մի բերդս, եւ կային տառապանօք։ Այլ սուլտան Մէլիքեւշահն խաղաղասէր եւ քրիտոնեայսէր բարուք, տիրեաց ÿի Կազբից ծովէն մինչեւ ցծովն Պոնտոսի երկոտասան թագաւորութեանց. եւ բարձեալ աւազ յովկիանու՝ տարաւ ÿի Պարսս, եւ էարկ ÿի վերայ գերեզմանի հօր իւրոյ, եւ ասաց. Ահա հայր աւետիս քեզ, զի որդի քո զոր թողեր տղայ՝ տիրեաց մինչեւ ÿի ծագս երկրի։ Եւ առ սա չոգաւ Փիլարտոսն եւ տկարացաւ ÿի հաւատն։ Եւ Պուզանն մեծ ամիրայն՝ հրամանաւ սուլտանին էառ զՈւռհա, եւ սպան արս ազնիւս ÿի փառաւոր իշխանացն Հայոց ÿի մատնութենէ քսու արանց։

Ի սոյն աւուրս թագաւորն Պեծենեկաց եկն վեց հարիւր հազարաւ ÿի Կոստանդնուպօլիս ÿի վերայ Ալեքսին. եւ քրիստոնէիցն աղօթեալ զաւուրս ութ, ջնջեցին զնոսա բովանդակ, արկանելով հուր ÿի սայլս նոցա որովք եկեալն էին։

Ի նմին աւուրս յայտնեցաւ չարութիւն հոռոմ աբեղայի մի, որ պաշտէր զշունն. եւ մոլորեցոյց արս իբրեւ բիւր մի, եւ զմայր Ալեքսին, մինչ դնել մասն ÿի սուրբ խաչափայտէն Տեառն ծածուկ ÿի կօշկի որդւոյ իւրոյ ÿի ներբանս կոխել միշտ. զոր իմացեալ Ալեքսին կորոյս զամենեսեան, եւ զմայրն եհան ÿի տիկնութենէ (!)։