Պատմութիւն

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

Իսկ թագաւորն Վրաց Դեմետրէ կալեալ զթագաւորութիւնն ամս երեսուն եւ երկու, վճարի. եւ առնու զթագն՝ Դաւիթ որդին իւր, կորովամիտ եւ բարեսէր, եւ հանեալ ՚ի բանտէ զԹիրքաշն, զհօրն կապեալն, դնէ զօրագլուխ, եւ զկնի ամսոյ միոյ մեռանի. (ոմանք ասեն ՚ի դաւելոյ Օրբելեանց ՚ի Սմբատայ եւ յԻւանէէ, վասն ՚ի տեղի նոցա դնելոյ զԹիրքաշն, բանս եդեալ ընդ Գէորգայ եղբօր Դաւթի՝ զնոսա դնել զօրավար). եւ առ զթագն Գէորգի, ՚ի թուին վեցհարիւր եւ հինգ։

Յաւուրս յայսոսիկ յայտնեցան ՚ի Շահապիվանս՝ մարմինք սպանողացն Գնելոյ՝ անփուտ հանդերձիւք, եւ արիւնաշաղախ մարմնով՝ որպէս եւ սպանանն, ըստ անիծից սրբոյն Ներսիսի։

Ի վեցհարիւր եւ տասն թուին էառ Գէորգի Վրաց թագաւորն զԱնի ՚ի Փատլուն ամիրայէն. որ փոխեաց զՇատատն եղբայր իւր. եւ զկնի յիսուն աւուր եկն Շահի Արմէնն բազում հրոսակօք ՚ի վերայ հարուածեալ եւ ախտացեալ քաղաքին ՚ի Սոնացն։ Զոր լւեալ Գէորգի անդրէն դարձաւ, եւ եհար զնոսա կոտորմամբ սրոյ, զորոց զթիւն ոչ ոք կարաց գիտել. բայց ձերբակալքն էին քսան հազար. եւ թողոյր ՚ի յԱնի զՍադուն իշխանն, յորոյ վերայ կարծիք ապստամբութեան եղեն՝ վասն խնամով ամրացուցանելն զպարիսպ քաղաքին, զոր իմացեալ թագաւորն ընկենու զնա ÿի պատուոյ։ Եւ նա սրտառեալ գնաց հատուած առ Ելտկուզն. զոր խաբէութեամբ կալեալ Երիսթավն Շաքէոյ, բերէ անդրէն առ արքայ եւ մեռանի. եւ զիշխանն Զաքարեան զՍարգիս՝ դնեն ÿի տեղի նորա ՚ի յԱնի։ Իսկ Ելտկուզն զայրացեալ չէր ինչ ձեռնհաս առնել, զի չորեք հազար Պարսիկ կորեաւ ընդ Սադունին։

Իսկ թագաւորն Վրաց կուտէ առ ինքն զկովկասային զօրսն, եւ գայ առնու զԴուին՝ խստագոյն խայտառակեալ զնոսա ÿի սուր եւ ՚ի հուր, բաց ՚ի քրիստոնէիցն որ անդ. եւ զգագաթունսն թանեփեացս առեալ ÿի մնիրայէն՝ զարդարէ ոսկեթել հանդերձիւք. եւ եդեալ ÿի դագաղս՝ բառնայ ՚ի յուսս մուկրեաց, եւ բոկոտիւք տայ տանել մինչեւ ցՏփխիս, նախագահ քաղաքն իւր, ՚ի վեցհարիւր երկոտասան թուին։ Զոր լուեալ Ելտկուզն գայ յայրեցեալն եւ ՚ի քանդեալն Դուին, եւ խոցոտեալ սրտիւ եւ մրմռեալ իբր զգազան կատաղի՝ գայ ՚ի Մրեն եւ այրէ անդ զամրոցն, ուր ողջակիզեցան վասն Քրիստոսի ոգիք իբրեւ չորեք հազար. եւ դառնայ ՚ի դաշտն Գագայ, եւ ասաց այրել զխաչն հռչակաւոր. վասն որոյ ՚ի բարկութենէն Տեառն պատժեալ լինէին ՚ի տուէ եւ ՚ի գիշերի ՚ի թիւնաբեր օձից։ Եւ զկնի ՚ի թագաւորէն Վրաց ահաբեկեալ փախչի, թողլով զկարասին եւ զգերիսն անդէն. սակայն գրգռէ զԾռվիզ սուլտանն, զորդին Մահմուդի զԱսլան եւ ածէ յԱնի, եւ զամս չորս պահէ ՚ի տառապանս անվար եւ անհանգիստ. մինչեւ թագաւորն Վրաց Գէորգի ողորմելով քաղաքին՝ կոչէ առ ինքն զսուլտանն եւ տայ ՚ի նա զԱնի. զի չէր ձեռնհաս պահել ՚ի բազմութենէ անօրինացն։