Պատմութիւն

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

Ի վեցհարիւր քսան եւ ութ թուին թագաւորն Երուսաղեմի երեքհարիւր ձիաւորով եհար զՍալահադինն ՚ի դրանն Երուսաղեմի զօրութեամբ սուրբ խաչին, որ եկեալ էր հարիւր քառասուն հազարաւ յառնուլ զԵրուսաղէմ բարձեալ ջուր վաթսուն հազար ուղտով, (որք միշտ կրէին ՚ի գետոց եւ յաղբիւրաց)։ Յառաջ Յուսուֆ էր անուն նորա, որդի Էուբին, առն տառապելոյ Դւնացւոյ, որ եւ ՚ի մեծանալն կոչեցաւ Սալահադին՝ որ է խաղաղութիւն հաւատոց։

Ի վեցհարիւր քսան եւ ինն թուին Գէորգի եբարձ զգող եւ զաւազակ յերկրէ. զի ամենայն զօրացն ՚ի միասին եղելոյ՝ օրինադրեաց կախել զփայտէ վասն փոքու եւ մեծի իրաց՝ անողորմ զամենայն մարդ, եւ յոլովք ՚ի պատուաւորաց կախեցան. եւ զգտեալ ինչսն տանէին կախէին զփայտիցն պատուհասից, եւ կախեցին մինչեւ ցանասուն եւ ցշուն եւ ցմուկն, եւ ահ անկաւ ՚ի վերայ ամենեցուն, եւ եղեւ խաղաղութիւն մեծ։

Յայնմ ժամանակի մեռանէր Մանիլն. եւ կին նորա՝ զի դուստր էր Բրնձին Անտաքայ, կամեցաւ Փռանգ այր առնուլ եւ սպանանել զորդին իւր զԱլեքսն՝ որում տուին զթագն։ Եւ փախեաւ տղայն յեկեղեցին եւ ազդ առնեն Անդրոնիկայ ազգականին Մանիլին. եւ գայ սպանանէ զսեւաստօսն՝ որ կամէր առնուլ զթագուհին. եւ զազգն Փռանգաց՝ որ էին ՚ի քաղաքին՝ կոտորէ, եւ որք ՚ի նաւ մտեալ փախչէին, նֆատ ձգեալ ՚ի նաւսն՝ այրեաց երեսուն հազար արանց. սպան եւ զտղայն, եւ առ զթագն։ Եւ առաքեաց կոչել զայր մի թագաւորազն Փիսիկ անուն, զի եւ զնա սպանցէ. եւ նորա զօրացեալ սպան զկոչողն. եւ մեծաձայն դոչմամբ երթայր ՚ի սուրբն Սոփի. եւ շարժեցաւ քաղաքն, եւ չարամահ սատակեցին զԱնդրոնիկոս, եւ զերկու որդիս նորա անմեղ մանկունս՝ ծովամոյն արարին։

Ի վեցհարիւր երեսուն եւ մի թուին Խարաչայն որ էառ զԾառաքար, եւ խորտակեաց կռանաւ զխաչն Գորոզոյ կոչեցեալ, անկեալ ՚ի սիրտ նորա արհաւիրք երկիւղի՝ թողու յանկարծակի զտուն իւր զԿեչրօր եւ զՈւխթիսն եւ զամենայն ձորն Երասխայ, եւ երթայ կնաւ եւ որդւովք ՚ի Դուին. եւ տեսանէ այր մի ահաւոր՝ որ ասէր ցնա, Ես եմ խաչն Գորոզոյ՝ զոր կոտորեցեր. եւ ահա սպանանեմ զքեզ ձեռօք սիրելւոյն քո Շահի-արմէնին։ Եւ պատմեաց զտեսիլն, եւ ՚ի վաղիւն գնաց բռնութեամբ զերծեալ, թէպէտ արգելուին զնա վասն երկիւղի տեսլեանն, մինչեւ փակեցին զդրունսն. այլ նա ընդ պարիսպն իջեալ, եւ երկու ջնիբայով չոգաւ ՚ի Մանծկերտ, եւ եկաց առաջի Շահին, որ եւ նոյնժամայն յարուցեալ եհար զդանակն ընդ սիրտն եւ սատակեաց զնա։

Ի նոյն ամի Սարգիս ոմն խաչենեցի կայր ՚ի Գանձակ եւ առնոյր խարաճ, եւ ոմն պարսիկ ՚ի յաւագ ուրբաթուն խաչեաց զնա ընդ պարիսպն, ասելով. Խաչակից լեր Քրիստոսին քում. զոր լուեալ իշխանք նորա՝ տարան առ ինքեանս զպարսիկն եւ չարամահ սպանին։

Ի սոյն աւուրս եւ Յորդանան ոմն ՚ի Տաճիկ տոհմէ վկայեաց մեծ հանդիսիւ ՚ի Կարնոյ քաղաք. եւ եդան նշխարք նորա ընդ Յովսեփայ եւ ընդ Սահակայ ազգականին իւրոյ։