Զէրայ
սուլթան
Ահմատն
հրայման
էր
տվել
Սարու
Մուստայֆայ
փաշին,
մին
ալ
Ըռաջաբ
փաշի,
թէ
«Գնաք
Երեւանայ
վերայ»:
Նրանք
չէին
հասել,
չեն
եկել,
խաբար
եկավ
Աբդուլայ
Փաշին
թէ
«Սարու
Մուստաֆայ
փաշէն
գալիս
այ
Ըռաջաբ
փաշին
հետ»:
Մինչ
ի
Ըռաջաբ
փաշի
գալնըս
մի
անքամ
երիշ
արին
Կունդի
թաղի
վերայ,
այնչաբ
որ
ենկիչարի
որ
կէր,
բօվանդակ
գնացել
են
որ
Կոնդի
թաղիցն
երիշ
անեն:
Մեր
հայքն
բօվայնդակ
գնացին
Կոնդի
թաղն.
ըսկսեց
օսմանցին
մտանել
քաղաքն:
Բօշէքն
պատվայկան
կռիվ
կանեն.
ելավ
կռիվ:
Քրիստոնէքն
յաղթեցին
օսմանցուն,
եփախ
օսմանցին
դուրս
ի
քաղաքէն:
Էն
կռվին
ԴՃ
[400]
հայք,
Խ
[40]
բօշայ
սրատվեցան,
ոչ
մեռան,
հիվանդացան:
Օսմանցին
ոչ
է
կռվել
ի
վերայ
քաղաքին,
միչ
ի
գալն
Ըռաջաբ
փաշի
եւ
Սարու
Մուստայֆայ
փաշի:
ԺԵ
[15]
օրէն
յետ
եկան,
Բ
[2]
փաշէ
խորհուրդ
արին
իւրեանց
չար:
Քրիստոնէքըն
լսեցին
որ
երկու
փաշայ
եկավ,
երկու
փաշին
վերայ
ԼԸՌ
[38.
000]
հզօրք,
քրիստոնէք
Գրիգոր
վարդայի
մոտ
գնացին,
ասին.
«Ինչպէս
անենք
վարդայպետ»:
Ասաց
վարդայպետն.
«Որդիք,
մին
էլչին
շինենք,
զրկենք
փաշին»:
Քրիստոնէքն
վախում
են
գնալ
էլչութեան,
զէրայ
ենկիչարին
չէր
թողնում
հասանել
ի
մօտ
փաշին,
ըսպանում
են:
Մին
աստուածասէր
քրիստոնայ,
Միրզի
որդի
Ախիջան
կասեն,
այս
եկ
յառաջ,
ասաց.
«Ես
գը
գընամ
սէրն
Քրիստոսի
խաթեր
հմար,
թող
ինձ
ըսպանեն.
թէ
զիս
կու
ըսպանեն`
դուք
ձեր
պատրաստութիւնն
տեսէք,
եթէ
սաղ
բաց
կու
թողնեն`
գնամ
փաշի
մօտն,
ես
մեր
բանն
կու
շինեմե:
Սահմանեցին
պատվայկան
քարունկ
եւ
ակունք,
տպայզիոն
տվին
այս
Ախիջան
քրիստոնին,
ել
գնաց,
անցավ
ի
ջուրն
Զանկու:
Ենկիչարիքն
եկին
վաղվաղակի,
ընբռնեցին
զնայ,
տարան
Խանէպաղ
կասեն,
էն
տեղն
ըսպանեցին:
Այս
քրիստոնէս
ունէր
մին
ծառայ,
անունըն
Սարգիս,
որ
Էյջմէածէ.
այս
ծառէս
որ
տեսավ
իւր
աղէն
սուր
քաշեցին,
այս
քրիստոն
ծառէն
պռծավ,
ենկիչարու
ձեռնէն
փախավ:
Ենկիչարիքն
դառնելօվ
ոչ
կարացին
ընբռնել
զնայ:
Եկ
եհաս
ի
լեռն
մեծ,
որ
է
Զանկու
ջուրն
անցնելօվ
ի
տակնէն
նորայ:
Այս
ծառէս,
որ
է
անունըն
Սարգիս,
զինքն
ձգեաց
ի
լեռէն
ի
վայր,
ոչ
մեռավ
եւ
ոչ
ուշաթափեց,
պահեց
Աստուած:
Եկ
ի
մէջ
քըրիստոնէից
ասաց.
«Օվ
եղբար
իմ,
մեր
մեղքն
բազմել
այ,
մեզ
ճար
չկայ,
իմ
աղէս
ըսպանեցին,
ես
փախի,
Աստուած
պահեց
զիսե:
Ողորմելի
քըրիստոնէքն
շատ
տրմեցան,
լացին
աղաղակեցին
առ
Աստուած:
Տէր
Գրիգոր
աստուածաբան
վարդայ,
ըսկսեց
պատարագ
մատուցանել,
բօվանդակ
ժողովուրդն
սրբայորեց,
ելավ:
Վաղեան
ըսկսեց
օսմանցի
գալ
ի
վերայ
քաղաքին
հինգ
փաշի
հզօրքօվ:
Քըրիստոնէքն
բօվանդակ
մին
տեղ
եկին
Ձորագեղ:
Օսմանցուն
հզօրն
չորս
բաժին
եղան,
Դ
[4]
կողմէն
երիշ
արին
ի
վերայ
քաղաքին:
Օրն
ուրբաթ,
մտան
քաղաքն:
Աստուած
փրկէ,
Տէրն
ազատէ.
կռիվ
ելաւ
յառավօտուն
մինչ
ի
յերիգվայ
պահն,
զպանելօվ
օսմանցի
քրիստոնէն,
քրիստոնէն
օսմանցուն,
մինչ
ի
ԻԴ
[24]
պահն:
Աստուած
ազատէ,
Տէր
փրկէ,
այնչաբ
յարուն
թաբեց
որ
Զանկու
ջուրն
կամրայծառեց,
յարունայ
հոտն
ի
մէջ
քաղաքէն
կը
բուրէ,
ողորմելի
քըրիստոնէքն
բօվանդակ
զսուրն
քաշեցին,
ոչ
մնաց
քրիստոնայ.
անմեղ
արդարներըն
գերի
վարեցին,
կուս
աղչիքունքն
ջրում
խեղդեվցավ,
այսչաբ
գերի
գնաց
ի
ձեռն
օսմանցու:
Գերիքն
լեցվեց
օսմանցու
չատիրներն,
մնացել
անտէր
եւ
անճաճանչ
ողորմելի
արդարքդ:
Եղավ
պղծութիւն,
անօրէնութիւն,
վասն
քրիստոնի
մեղացն,
որ
մեղքն
բազմացավ
քըրիստոնի:
Թվին
ՌՃՀԳ
[1724]ումն,
ունիսի
Է
[7]ումն,
օսմանցին
առավ
քաղաքն,
նստավ:
Մնաց
բերդն:
