Պատմութիւն

Իսկ զկնի վճարման սուրբ նահատակացն մեր, չարն Վասակ՝ զկին եւ զերեսին որդիս Հմայեկայ ՚ի դուռն տանէր որպէս զորդիս մահապարտաց. զոր խնդրեալ Աշուշայի Վրաց բդեշխին ՚ի Յազկերտէ, տայ նմա զանակնունելի պարգեւն. որ եւ աւագն ՚ի նոցանէ Վահան՝ սպարապետ եղեւ Հայոց. քանզի սատակեալ Յազկերտի, Պերոզ որդի նորա սպանեալ զեղբայր իւր՝ թագաւորէ, եւ հաշտութիւն առնէ աշխարհիս, եւ զՎահան կացուցանէ հարկահան արքունի, եւ ՚ի քսու արանց նեղեալ՝ տկարանայր ՚ի հաւատոցն. եւ զկնի հարեալ զնա սիրտն իւր զղջանայ, եւ ապստամբեալ յարքայէ հարկանէ զզօրսն Պարսից յոլով անգամ։ Եւ Վարազվաղան տիրեալ Սիւնեաց վասն ուրացութեանն, ՚ի բազում աւուրս նեղեալ ՚ի դիւաց՝ խեղդի անզեղջ։ Յորում աւուրս սպանաւ ուրացողն Վազգէն, եւ այլ բազում ուրացողք ընկալան աստէն զառհաւատչեայ գեհենոյն։

Յետ այսորիկ զօրավարն Պարսից Միհրամ գայ բազում զօրօք ՚ի վերայ Վախտանգայ Վրաց արքայի. եւ յղէ աղաչանս առ Վահան օգնել նմա, եւ գնաց յօժարութեամբ. եւ ՚ի խմբել պատերազմին՝ վատ զօրն Վրաց փախեան թագաւորաւն հանդերձ, այլ եւ վատօք ՚ի Հայոց, եւ նահատակեցաւ սուրբն Վասակ եղբայրն Վահանայ, որոյ երեսքն փառաւորեալ փայլէին որպէս զՄովսիսին՝ ՚ի ժամ կազմելոյն, յորս ոչ կարէին հայել տեսողքն, եւ իմացան թէ մեռանելոց է յայնմ աւուր. պսակեցաւ եւ սուրբ սեպուհն Սիւնեաց Յազգ, յամսեանն հոռի ՚ի վեշտասանն, ՚ի գեօղն Բագուան. զոր ըմբռնեալ Միհրան հարկէր ուրանալ զհաւատն եւ կեալ մեծութեամբ. եւ տուեալ ընդդէմ պատասխանի, մեռանի վասն Քրիստոսի, եւ պսակի։ Նոյնպէս եւ քաջ ասպետն Սահակ կատարի ՚ի ժամ պատերազմին ՚ի վերայ սուրբ ուխտին օրինաց։ Զկնի այսորիկ սպանաւ Պերոզ ՚ի Հեփթաղաց եօթն որդւովք. եւ թագաւորեցուցին զՎաղարշ եղբայր նորա. եւ կոչեաց զՎահան, եւ ետ նմա զզօրավարութիւնն Հայոց, եւ յետ այնորիկ եթող ՚ի նա եւ զմարզպանութիւնն։ Զկնի Վաղարշու՝ նստի Կաւատ որդի նորա. եւ յետ նորա Խոսրով ամս քառասուն եւ ութ։ Իսկ Վահան շինեաց զեկեղեցիսն Արտաշատու՝ զաւերեալսն ՚ի Պարսից։

Յորում ժամանակս երանելին Տեառնթագ յԱրշարունեաց պսակեցաւ ՚ի Զառնաւուխտայ զօրագլխէն Պարսից, եւ այլ եւս բազումք ընդ նմա։