Պատմութիւն

Ի նոյն թուին մերձ յաշնան յեղանակն՝ բացաւ մեզ աման դառն քացախուն, եւ մրուր բարկութեանն Աստուծոյ հայկազարմ ազգիս։ Քանզի սուլտանն Մսրայ Փնտխտար անուն խնդրէր զբերդսն՝ զոր Տաթարին ուժովն առեալ էր Հայոց թագաւորն Հեթում։ Եւ ՚ի չտալն, աւելի վասն երկեղի Տաթարին, բարկանայր յոյժ, եւ զօրս գումարէ բազում յոյժ, եւ առաքէ ՚ի ձեռն զօրագլխի որումն Սմլմօթ անուն յերկիրն Կիլիկեցւոց. որ եւ յանպատրաստից մտեալ յաշխարհն՝ առնու զՍիս մայր քաղաքաց՝ զարքայանիստն, այրէ զնա եկեղեցեօքն որ ՚ի նմա, եւ գտանէ զտունն գետնափոր գանձուցն, եւ առնու յոյժ բազում, զոր ՚ի միում ամանի լինել ասէին վեց հարիւր հազար կարմիր։ Եւ գնայ աւերմամբ մինչեւ յԱտանա, եւ ապա լսէ համբաւ երկիւղի եւ դառնայ աւարաւ եւ գերութեամբ քառասուն հազարաւ, բաց ՚ի կոտորելոցն. որ գլուխ եւ խոց անողջանալի կոտորելոցն՝ Թորոս արքայորդին, գեղեցիկ ծաղիկ ՚ի մատաղ հասակի մերձ ՚ի փթիթս մուրուաց, վկայեալ յամենայն բերանոյ, անպակաս ÿի բովանդակ բարւոյ, եւ կուսութեամբ շտեմարանեալ ՚ի ծրարս շնորհացն Աստուծոյ։ Որ յօժարութեամբ եւս դիմեալ ՚ի պսակն արեան. քանզի հարցեալ զովն ոչ ետ զանուն հօրն. զի կենօքն գերեալ՝ մի՛ լիցի աւելի բեռն հօրն եւ աշխարհին՝ ընդ անդրանիկ եղբօրն Լեւոնի, պսակելոյ եւ հրաւիրելոյ յաթոռ թագաւորութեանն առ կենօք հօրն։ Քանզի նա եղեւ գլուխ գերելոցն մեր, եւ հուր աղէկէզ լերդաչարչար եւ սրտակտուր աշխարհիս մեր եւ ազգիս, որ կամք շնչարգել եւ յերերման։ Հասանէ ձեռն վերին, որ եհարն ցասմամբ՝ նոյն բժշկէ ողորմութեամբ, ածելով զմեծաբաց խոցն, առնելով գերէդարձ՝ զոր տարան ընդ այլսն. հնգետասան օր յամելով յաշխարհն եւ լնլով աղետիւք, զնոսա՝ իրօք, եւ զմեզ՝ խոցոտիչ համբաւովն։