Պատմութիւն Հայոց

ՀԹ. Արդ՝ որք յայսմ միամտութեան արդարութեան պատուիրանի կացեալ իցեն՝ առցեն զկերպարանս արագաթեւն աղաւնւոյ եւ թռիցեն ի թեւս Հոգւոյն սրբոյ * հասանել յերկնից * արքայութիւնն որում * ցանկացեալ մնային սուրբք յերկրի։ 2  Յոր եւ մարգարէն կաթոգին տենչացեալ սպասէր ասելովն թէ Տայր ոք ինձ թեւս որպէս զաղաւնւոյ զի թռչէի վերանայիբ։ 3  Զոր եւ երանելին Պաւղոս առաքելակից ձերոց առաքելոցս մեկնեաց * ի թղթին մխիթարականի * որով զԹեսաղոնիկեցիսն սփոփէր թէ * Մեք որ կենդանիքս եմք եւ որ մնացեալքս լինիմք՝ հանգուցելովքն հանդերձ * յափշտակիմք ընդ ամպս՝ ընդ առաջ լինել Տեառնն ի վերայ աւդոց եւ այսպէս * յամենայն ժամ ընդ Տեառն լինիցիմք գ խառնեալք ի գունդն Քրիստոսի թռուցեալք ի թռիչս արագութեան լուսափետուր սպիտակերամն աղաւնեաց * որք առին կերպարանեցին յանձինս * զկերպարանս Որդւոյն Աստուծոյ որ երեւեցաւ նոցա եւ զնոյնս պատուիրեաց յանձինս մատուցանել զի բուսուսցէ նոցա թեւս հոգեւորս՝ * խառնել ի գունդն աստուածական ։
       * Արդ՝ զարմացեալք հարցանիցեն եւ * զաւրք վերինք լուսեղէնք յորժամ տեսանիցեն զներքնագունդս սրբոց մարմնականաց զի առ Տէրն ի ներքուստ * վերացեալ գայցեն թէ Ո՞վ են սոքա * իբրեւ զամպս թռուցեալ եւ իբրեւ զաղաւնիս ձագախառն * երամովին գան առ իսա։ 5  Ապա լուիցեն անդէն յինքնին Տեառնէն պատասխանի թէ * Սոքա յիս յուսացեալ են տարայց զնոսա ի լեառն սրբութեան իմոյ եւ ուրախ արարից զնոսա ի տաճարի իմումբ եւ ամենեքեան որ տեսանիցեն * զնոսա՝ ճանաչիցեն * թէ Սոքա են զաւակ աւրհնեալ յԱստուծոյ գ եւ ուրախութեամբ ցնծասցեն ի Տէր։ 6  Անդէն ասիցէ Տէրն թէ * Եղիջիք ինձ * ուստերք եւ դստերքդ անդ ապա գութք խնամոցն յուզիցին արարչական սիրոյն ըստ բանի մարգարէին թէ Որպէս գթայ հայր ի վերայ որդւոց իւրոց՝ գթասցի * Տէր յերկիւղածս իւրե։
       * Զի այժմ յուսով նայելովն՝ զայս ամենայն իբրեւ ընդ հայելի տեսանեմք բայց ապա դէմ * յանդիմանզ եւ ի նոյն նորոգումն նորոգիմք փառաց ի փառս իբրեւ * զՏեառն Հոգին որ փորձէն եւ ընտրէ * զամենեսեան * եւ նորոգէ զորս եւ գտանէ * արժանացեալս։ 8  Արդ՝ ի բովս փորձութեան հալոցաց * ընտրութեան հրոյ կացուցանէր զլեզուս առաքելոցն զի նոքաւք ամենայն տիեզերաց ընտրութիւն * արասցէ զի եւ տաճար Աստուածութեանն եւ բովք երկրի աւթեվանք Արարչութեանն եղեն։
       * եւ յառաջավաստակ մշակացն մարգարէիցն՝ զկնի գալոցս դաւանեալ զայս զլինելոցս ամենայն ազգաց՝ նախ իւրեանց հրէական ազգին * ծանուցանելովն եւ ապա ամենայն տիեզերաց ազդ առնել * սմին թէ Ժողովել ժողովրդոց ի միասին եւ թագաւորաց ծառայել Տեառնա։
       10  Եւ դարձեալ յանձինս հայեցեալք * եւ զառ յապայ * գալոցն որդիս՝ զառաքեալսն նկատեալ * եւ առ Տէր գոչեալ * իբրեւ զանձանց * եւ զորդւոցն որ * սփռելոցն էին * ընդ երկիր թէ Փոխանակ հարց քոց՝ եղիցին որդիք քո եւ կացուսցես զնոսա իշխանս * ընդ ամենայն երկիրբ։ 11  Որք եւ կացեալ իշխան երկրի դարձուցանել զամենեսեան միում իշխանութեան ի հնազանդութիւն ի ծառայութիւն ազատութեանն անձնիշխան կամաւք զի լիցին ամենեքեան ժառանգք արքայութեանն յինքնագործ * լաւութենէ անտի հանդերձ իշխանաւք։
       * Որպէս եւ ինքն Տէրն խաւսի զհանդերձելոցն բերանովք մարգարէիցն թէ Արարից զիշխանս քո ի խաղաղութիւն եւ զայցելուս քո յարդարութիւնգ որով առաքեալքն արբին զբաժակն այցելութեան եւ արբուցին տիեզերաց զբաժակն խաղաղութեան։ 13  Վասն որոյ * եւ յառաջագոյն իսկ կանխեալ մարգարէին տեսողութեամբն զլինելոցսն * թէ Այսպէս ասէ ցիս Տէր Ա՛րկ դու զարծաթդ ի բովս եւ * քննեա՛ * եթէ սուրբ իցէ որպէս եւ ես քննեցայ * ի վերայ նոցա եւ * առի զերեսուն արծաթին * եւ արկի ի տուն Տեառն ի բովսա։
       14  Այլ զի գալոց իջանելոց էր Աստուածորդին եւ զամենայն ազգս վերացուցանելոց էր * յԱստուածութիւնն վասն այսորիկ եղեալ քննութիւն ի վերայ ամենայն մարդկան * ըստ նմանութեան պատուիրանին՝ ի պտղոյ ծառոյն չճաշակելոյ զի արժանի * լինիցին զանմահութիւնն * առնուլ շնորհապարգեւին։ 15  Նոյնպէս եւ Տէրն մարմնոյն խոնարհութեամբն եւ անարգն երեւելով փորձեալ քննեսցէ զքաջահաւատսն որք ի գձուձ կերպարանսն տեսին եւ լուան * եթէ Աստուած է * եթէ ո՞րպէս եւ զիա՞րդ հաւատասցեն բնութեան բարձրութեանն * վասն այսորիկ * ած եւ ասաց թէ * Որպէս * եւ ես քննեցայ ի վերայ նոցա։ 16  Արդ՝ արարեալ զնոսա միասնական միաբանութեամբ՝ իբրեւ զմի տուն երեւեցուցեալ միախոհ միահաւատ ճշմարտութեամբն միաքարոզ յաւդապատ անդամաւքն * մի տաճար Աստուածութեանն որով եւ զամենայն տիեզերս քննեսցէ վասն իւրոյ գալստեանն հաւատալոյ ։