Եւ
ոչ
միայն
յանասունսն
են
բնական
ազդեցութիւնք,
այլ
եւ
ի
մարդկան,
որ
խաւսունք
եւ
իմաստունք
են։
Որպէս
յորժամ
ակն
խաղայցէ,
բնական
ազդեցութեամբ
վասն
զնորոգ
ոք
տեսանելոյ
լինի՝
ասեն՝
նշանակ,
որք
այնմ
[176]
ստէպ
միտ
դնեն։
Եւ
յորժամ
յերանս
կամ
յայլ
անդամս
միս
խաղայցէ,
264v
նշանակ
հեծանելոյ
ուրուք
է՝
ասեն,
կամ
հանդերձս
ազնիւս
ագանելոյ,
կամ
սիրելւոյն
պատահելոյ,
կամ
գան
ըմպելոյ։
Նոյնպէս
եւ
յորժամ
ոտն
կծիցէ
կամ
ձեռն.
մին՝
ասեն՝
ճանապարհի
գնալոյ
նշանակ
է,
կամ
անձրեւի.
եւ
միւսն՝
առնլոյ
ինչ
յումեքէ
կամ
տալոյ։
Նոյնպէս
եւ
փնչելն,
եւ
լեզուին
կծել,
եւ
ունկանն
հարկանել,
եւ
ըմբանին
կծել,
ոչ
եթե
յայսոյ
իմեքէ
լինի,
այլ
ի
բնական
ազդեցութենէ
անտի՝
զոր
տնկեալ
է
արարչին
յանդամսն.
զւ
յորժամ
ի
խորհրդական
զգուշութենէն
զեղծիցի,
բնական
ազդեցութեամբն
պատսպարեսցի։
Եւ
յաւրանչելն
եւ
ձգտել,
որպէս
կարծեցին
ոմանք,
ոչ
ի
դիւէ
լինի՝
այլ
ի
մեղկութենէ
եւ
ի
թուլութենէ
մարմնոյն։
Ուստի
զստէպ
յաւրանչելն
եւ
ձգտելն՝
հմուտ
բժիշկք
ի
մթերելոյ
մաղասոց
ասեն.
զոր
եւ
փորձն
իսկ
յայտ
առնէ։
Զի
յոր[177]ժամ
ստէպ
ոք
յաւրանչիցէ,
սարսափիւն
գայ
զոսկերաւքն
եւ
քստմունք
գնան
ընդ
անդամսն։
Եւ
ոչ
փնչելն
ի
հրեշտակէ.
այլ
կամ
ի
ցրտոյ՝
կամ
վասն
այլ
իրիք
բ265rնական
ազդեցութեան։
Նա
եւ
յոգւոցն
հանել՝
երբեմն
յիշատակաւ
լինի,
եւ
երբեմն
առանց
յիշելոյ
զոք։
Եւ
զի
բնական
ազդեցութիւնք
են
եւ
ոչ
ի
դիւաց,
յայտ
անտի
է՝
զի
եւ
յանասնոց
բնութիւնս
գտանին
նոյնք։
Եւ
յոգւոցն
հանել՝
յորժամ
ոչ
զոք
կամ
զինչ
բարի
կամ
զկարիս
յիշելոյ
լինիցի՝
բնական
ազդեցութիւն
է,
առ
ամփոփելոյ
զոմն
ընդ
երկիւղիւ
արարչին,
եւ
ճանաչելոյ
զիւրոյ
բնութեանն
տկարութիւն։
Եւ
յորժամ
յիշատակաւ
լինիցի,
կամ
առ
սիրոյ
սիրելւոյ
լինի,
կամ
առ
անարժանս
ինչ
եւ
զվնասս
աշխարելոյ։
Որպէս
յորժամ
ի
լրջեաց
ծուլայցէ,
գիշերական
երազովքն
ամփոփի
ընդ
երկիւղիւ։
