Տոմարագիտական աշխատութիւններ

Հարցումն. - Քանի՞ են շրջանք Արեգական եւ Լուսնի:

Պատասխանի. - Երկու` մեծ եւ փոքր, եւ է փոքրն յատուկ իւրաքանչիւր եւ առանձին, եւ մեծն` հասարակ երկաքանչիւրոցն:

Հարցումն. - Եւ ո՞ր է փոքրն եւ յատուկն եւ մեծն եւ հասարակն:

Պատասխանի. - Փոքր շրջան Լուսնի եւ յատուկ առանձին ինքեան ԺԹ. (19) ամ է, յորս շրջի Լուսինն ի կիտէ ի նոյն կէտն, այսինքն ի շաւիղ ստեղծմանն, յորս ի սկզբանն յառաջին նուագն ընթացաւ: Եւ Արեգականն` ԻԸ. (28) ամ: Եւ մեծ շրջան երկոցունցն եւ հասարակաբար` է ՇԼԲ. (532) ամ, յորս ի մի շաւիղ ընթանան Արեգակն եւ Լուսինն ի միում կենդանակերպի, ի ստեղծման շաւիղն, յորս ընթացան յաւուր չորեքշաբթի ի սկիզբն արարչութեան:

Հարցումն. - Ի քանի՞ ամ շրջի շրջան Արեգականն:

Պատասխանի. - Ի ԻԸ. (28) ամն:

Հարցումն. - Եւ զի՞նչ է, որ շրջէ զնա:

Պատասխանի. - Եօթն աւուրքն, որ նահանջեալ շաբաթանան: Զի Արեգակն կատարէ զտարին ՅԿԵ. (365) օր եւ ժամս Գ. (3): Իսկ Գ. (3) ժամքն ժողովեալ ի Դ. (4) ամն, լինի օր մի, որ կոչի նահանջ, եւ ի ԻԸ. (28) ամն շաբաթացեալ նահանջս այս դարձուցանէ զԱրեգակն ի նոյն շաւիղ ստեղծմանն:

Հարցումն. - Եւ ի քանի՞ ամ շրջի շրջան Լուսնին:

Պատասխանի. - Ի ԺԹ. (19) ամն:

Հարցումն. - Եւ զի՞նչ է, որ շրջէ զնա:

Պատասխանի. - Եօթն ամիսքն, որ նահանջեալ շաբաթանան: Զի կատարէ Լուսինն զտարին ՅԾԴ. (354) օր, ԺԱ. (11) աւուրք պակաս, քան զԱրեգակն: Եւ այն աւուրքն ժողովեալ ի ԺԱ. (11) վերադրացն ի Գ. (3) ամս, լինին ամիս մի եւ աւուրս Գ. (3), որ կոչին «նահանջեալե, եւ այն ամն լինի ԺԳ. (13) Լուսնեայ: Եւ ի ԺԹ. (19) ամն լինի Է. (7) ամիս` պակաս օր մի, եւ օր մի ԺԹ. (19) երեկի ամին ի մասանցն ժողովեալ: Զի Լուսինն յամենայն ամի ԺԹ. (19) մասն աւելի ընթանայ, քան զՅԾԴ. (354) օրն, եւ մասունքս այս ԺԹ. (19) ամին առնէ օր մի եւ լնու զԷ. (7) ամիսն: Եւ օրս այս դարձուցանէ զԼուսինն ի շաւիղ ստեղծմանն:

Հարցումն. - Զիա՞րդ կատարի աւագ շրջանն Արեգականն եւ Լուսնի ի կիտէ ի կէտ:

Պատասխանի. - Ծանիր, ով ուսումնասէր, զի ի ստեղծմանն յառաջնումն աւուր, չորեքշաբթոջ ի շաւիղն, յոր ընթացաւ Արեգակն յառաւոտուն, ի նոյն շաւիղն ընթացաւ Լուսինն յերեկոյին: Եւ զատեցան ի միմեանց Արեգակն եւ Լուսինն ի շաւղէն յայն զամս բազումս: Եւ ի ԺԹ. (19) ամն կատարեալ` Լուսինն զԷ. (7) ամիսն ի ԺԱ. (11) աւուրց վերադրացն ժողովեալ եւ յաւելի մասանցն, զոր վերագոյն ասացաք եւ յառաջիկայդ ասելոց եմք վասն որպիսութեան մասանցն, եւ դարձաւ յառաջին շաւիղ ստեղծմանն, յորս ընթացաւ զկնի Արեգականն: Իսկ Արեգակն այլեւս յամեաց, մինչեւ եղեւ ԻԸ. (28) ամ, եւ աստ շաբաթացեալ զնահանջսն, ապա դարձաւ եւ սա ի շաւիղ ստեղծմանն, յորս ընթացաւ յաւուր չորեքշաբթու յարարչութեան: Եւ այսպէս սոքա երթ եւ եկ առնելով ի շաւիղս յայս եւ ոչ գտանեն զմիմեանս, զի ի միասին ընթասցին ի շաւիղս յայս, որպէս ի ստեղծմանն: Զի երբ Լուսինն գայ, եւ Արեգակն` ոչ, եւ երբ Արեգակն, եւ Լուսինն` ոչ, եւ պատահի, զի երկու անգամ Լուսինն գայ, եւ ապա մի անգամ Արեգակն: Մինչ զի ԻԸ. (28) անգամ Լուսինն գայ եւ ԺԹ. (19) անգամ Արեգակն, ի շաւիղս յայս, եւ ապա գտանեն զմիմեանս Արեգակն եւ Լուսինն ի նոյն շաւիղն, յորս ընթացան յաւուր չորեքշաբթու ի ստեղծման աւուրն: Եւ այս լինի յամս ՇԼԲ. (532), զի ԻԸ. (28) ԺԹ. (19) եւ ԺԹ. (19) ԻԸ. (28) առնէ ՇԼԲ. (532) ամ: Եւ այս է կատարումն աւագ շրջանին Արեգականն եւ Լուսնին ի կիտէ ի նոյն կէտ ստեղծմանն, որ դարձուցանէ զԱրեգակն եւ զԼուսինն ի սկիզբն հասարակ եւ մեծ շրջանին: