Մատեան աշխարհավէպ հանդիսարանաց

Յետ համբառնալոյ փրկչին մերոյ, Թովմաս առաքեալ, մի յԲԺնիցն, առաքեաց զԹադէոս, որ էր մի յեւթանասնից անտի, ի քաղաքն Եդեսեայ՝ բժշկել զԱբգար եւ աւետարանել ըստ բանին տեառն: Որոյ եկեալ եմուտ ի տուն Տուբիայ իշխանի Հրէի, զոր ասեն լինել յազգէն Բագրատունեաց: Որոյ խաւսեալ յԱրշամայ՝ ոչ ուրացաւ զհրէութիւնն ընդ այլ ազգականս իւր, այլ նոյն աւրինաւք եկաց մինչեւ ի հաւատալն ի Քրիստոս: Եւ ել համբաւ առաքելոյն ընդ ամենայն քաղաքն: Լուեալ Աբգարու, ասէ. «Նա է, վասն որոյ գրեացն Յիսուսե եւ իսկոյն կոչեաց զնա: Եւ եղեւ ի մտանել Թադէոսի՝ տեսիլ մեծ երեւեցաւ Աբգարու յերեսսն Թադէոսի: Եւ յարուցեալ ի գահոյիցն՝ անկաւ ի վերայ երեսաց իւրոց եւ երկիր եպագ նմա: Եւ զարմացան ամենայն իշխանքն, որ շուրջ կային, զի ոչ գիտացին զտեսիլն: Եւ ասէ ցնա Աբգար, թէ «Դո՞ւ իցես արդարեւ աշակերտ աւրհնելոյն Յիսուսի, զոր ասաց ինձ առաքել այսր, եւ կարո՞ղ իցես բժշկել զցաւս իմե: Պատասխանի ետ նմա Թադէ. «Եթէ հաւատասցես ի Յիսուս Քրիստոս յորդին աստուծոյ՝ տացին քեզ խնդրուածք սրտի քոե: Ասէ ցնա Աբգար. «Ես հաւատացի ի նա եւ ի հայր նորա, վասն որոյ կամեցայ առնուլ զզաւրս իմ եւ գալ կոտորել զՀրէայսն, որ խաչեցինն զնա, եթէ ոչ էր արգելեալ վասն թագաւորութեանն Հռոմայեցւոցե: Եւ յայս բանէ սկիզբն արարեալ Թադէի՝ աւետարանեաց նմա եւ քաղաքի նորա: Եւ եդեալ ձեռն ի վերայ՝ բժշկեաց զնա եւ զԱբդիու՝ պատագրոս իշխան քաղաքին: Նա եւ զամենայն, որ էին ի քաղաքին հիւանդք եւ ախտաժէտք, բժշկեաց. եւ հաւատացին ամ/246ա/ենեքեան: Եւ մկրտեցաւ ինքն Աբգար եւ ամենայն քաղաքն: Եւ ոչ զոք բռնութեամբ ածէր ի հաւատս, բայց աւր ըստ աւրէ յաւելեալ ի հաւատացեալսն՝ բազմանային: Իսկ առաքելոյն Թադէի զխոյրարար ոմն մետաքսագործ մկրտեալ եւ անուանեալ Ադդէ, ձեռնադրեալ ի վերայ Եդեսեայ՝ փոխանակ իւր թողու առ արքայի: Եւ իւր առեալ հրովարտակ յարքայէ, զի ամենեքեան լուիցեն աւետարանին Քրիստոսի՝ գայ առ Սանատրուկ քեռորդի նորին, զոր կարգեալ էր <ի վերայ> աշխարհիս [եւ] զաւրաց: Բայց Աբգար յաւժարեցաւ գրել թուղթ առ Տիբեր՝ աւրինակ զայս.

Աբգար արքայ Հայոց, տեառն իմոյ Տիբերեայ կայսեր Հռոմայեցւոց խնդալ:

Գիտելով իմ, թէ ոչ ինչ ծածկի ի քումմէ թագաւորութենէդ, այլ իբրեւ զմտերիմ քո՝ աւելի եւս իմացուցանեմ ի ձեռն գրոյս: Զի Հրէայք, որք բնակեալ են ի գաւառս Պաղեստինացւոց, ժողովեալ խաչեցին զՔրիստոս առանց իրիք յանցանաց, ի վերայ մեծամեծ երախտեացն, զոր արար՝ նշանս եւ սքանչելիս, մինչեւ զմեռեալս անգամ յարուցանել: Եւ գիտեա՛, զի զաւրութիւնքս այս ոչ են սոսկ մարդոյ, այլ աստուծոյ: Զի ի ժամուն, յորում խաչեցին զնա, արեգակն խաւարեցաւ, երկիր շարժեալ տատանեցաւ, եւ ինքն յետ երից աւուրց յարեաւ ի մեռելոց եւ երեւեցաւ բազմաց: Եւ այժմ յամենայն տեղիս անուն նորա, ի ձեռն աշակերտաց նորա, սքանչելիս մեծամեծս կատարէ, որ եւ առ իս ինքն իսկ եցոյց յայտնապէս: Եւ արդ՝ այսուհետեւ տէրութիւնդ քո գիտէ, որ ինչ արժանն է հրամայել ի վերայ ժողովրդեանն Հրէից, որք զայնն գործեցին. եւ գրել ընդ ամենայն տիեզերս, /246բ/ զի երկրպագեսցին Քրիստոսի՝ իբր ճշմարտի աստուծոյ: