Պատմութիւն

Աստուածածանօթն Մովսէս կատարեցաւ հարիւր եւ քսան ամաց, եւ առ զգաւազան նորա Յեսու Նաւեայ ամս քսան եւ եօթն։ Ի վեցերորդի ամին Յեսուայ Դանաւոս եղբայր Եգիպտոսի թագաւորի Եգիպտացւոց յիսուն դստերօք զյիսուն որդիս եղբօր իւրոյ կոտորեաց, եւ Լինգոս զերծեալ թագաւորեաց, զոր ասեն ամենայն ուստեք աչացեալ, զի իմաստուն էր։ Յութեւտասն ամին Յեսուայ Փիւնիկս եւ Կադմոս ՚ի Թեբացւոց յԱսորիս եկեալ թագաւորեցին, եւ աշխարհն կոչեցաւ Փիւնիկէ, եւ տուն Կադմեայ։ Եւ սոքա բերին անդ զիմաստութիւն, որպէս Կիկրոփս էած ՚ի Մեմփիս քաղաքէ բնակիչս Աթենայ եւ եղեւ տուն իմաստից, եւ Կեկրոփս արար գիր Յունաց, զոր այլք զԿադմոս ասեն։ Կատարեցաւ Յեսու հարիւր եօթն ամաց, եւ դատաւոր եղեւ Գոթոնիէլ ամս քառասուն։ Ափրիկանոս երեսուն ամ դնէ ՚ի մէջ Յեսուայ եւ Գոթոնիէլի, եւ Յոյնք յիսուն ամ ասեն Գոթոնիէլի. զի ութ ամ ծառայեցին Քուսայ, զոր սմա հաշուին։ Աստ թագաւորեաց Արգիացւոցն Պելապոս, ուստի Փիլսդոսն էր, բարոյախօսն ամենայն կենդանեաց։ Զկնի Գոթոնիէլի ծառայեցին Իսրայելացիքն Եգղոմայ արքային Մովաբու ամս ութեւտասն, զոր կցեն յամսն Աւոդայ, որ դատեաց զԻսրայէլ ամս ութսուն։ Աստ լցաւ չորեքհազար ամն յԱդամայ։

Յետ Աւոդայ ծառայեցին այլազգեացն ամս քսան. եւ զօրացաւ Սամեգար, եւ սպան ՚ի Փղշտացւոց վեցհարիւր այր մաճով արօրոյն։ Եւ դատեաց զԻսրայէլ Բարակ Դեբորայիւ ամս քառասուն, յարելով զծառայութիւն այլազգեացն։ Յաւուրս սորա Յովն կացեալ սպարապետ Աթենացւոցն, Յոյնք անուանեցան եւ նոքա։ Յաւուրս սորա հարիւր իմաստասէրք տեսին զմի տեսիլ ՚ի միում գիշերի, եօթն արեգակն. զոր Սաբիլէ կին մեկնեաց ՚ի վերայ եօթն դարուց, եւ զվեցերորդն ՚ի Քրիստոս մեկնեաց, որոյ ճառագայթն թագուցանէր զայլսն։ Զկնի Բարակայ իշխեցին Մադիանացիքն ամս եօթն, եւ դատեաց զԻսրայէլ Գեդէոն ամս քառասուն յարելով զայլազգեացն։ Դեդաղոս հիւսն եւ նկարիչ աստ երեւեցաւ, որ ասեն թէ շարժէր պատկերն զոր գործէր թուեցուցեալ։ ԶԳեդէոնի զեօթանասուն որդիսն կոտորեաց Աբիմելէք եւ դատեաց զԻսրայէլ ամս երեք. եւ զկնի նորա Թովղա ամս քսան եւ երկու։ Եւ Հերակլէս ասեն զԻլիոն աւար հարկանէր, սպանանելով զԱնտէոս, զոր երկրածին համարէին։ Յայիր Գաղադացի, ամս քսան եւ երկու. յետ սորա ծառայեցին այլազգեացն ամս ութ, ոմանք ութեւտասն ասեն, եւ յայլս յարեն։ Յեփթայի, ամս վեց։ Աղեքսանդրոս զԵլենէ առեւանկեաց, եւ տասն ամ պատերազմ վասն այնը, եւ առնուլն զԻլիոն. եւ Հերակլէս խոցեալ՝ ընկեաց զինքն ՚ի հուր։ Եսեբոն ամս եօթն։ Եւ յետ նորա Ելոն տասն ամս, որ չկայ յեօթանասնիցն, այլ յեբրայեցին. Լաբդոն, ամս ութ։ Եւ թագաւորեցին Հռոմայեցիքն. առաջին թագաւոր Անիաս անուն։ Զկնի Լաբդոնի ծառայեցին Փղշտացւոցն ամ քառասուն. եւ ապա յարեաւ Սամփսոն փրկեալ զնոսա, ամս քսան։ Ի հինգերորդի ամին սորա եղեն իրքն Հռութայ։ Յաւուրս սորա մեռաւ Զեւս եւ թաղեցաւ ՚ի Կրետէ, զոր ասեն կեցեալ ամս ութհարիւր եւ յիսուն, զի յաղագս բազմակեցութեանն Զեւս կոչեցաւ, որ ՚ի ծննդենէ Դիա ասիւր։ Եւ Եբրայեցիքն քառասուն ամ ասեն զՍամփսոնի դատաւորութեանն։ Յոհանէս յետ Սամփսոնի կարգէ զոմն դատաւոր Եմագոր անուն քառասուն ամաւ։ Բայց Ափրիկանոս ասէ՝ թէ զքառասուն ամ ոչ գոյր դատաւոր. եւ էր խաղաղութիւն։ Հեղի ամս քսան ըստ եօթանասնիցն, եւ ըստ Ասորւոց՝ քառասուն։ Բայց գիտասցես, զի սուրբ առաքեալն չորեքհարիւր եւ յիսուն ամ կարգէ մինչեւ ՚ի Սամուէլ, եւ այն լինի յորժամ զՅեսուայ ամքն եւ զՍամուէլին ոչ առնուս ÿի համարս. քանզի դատեաց զԻսրայէլ Սամուէլ ամս քառասուն ըստ եբրայեցւոցն, եւ ըստ եօթանասնիցն քսան. զի ՚ի քսաներորդի ամին նորա խնդրեցին թագաւոր. եւ յայնմհետէ կարգին ժամանակք թագաւորացն։ Բայց Սաւուղայն՝ որչափ կենդանի էր Սամուէլ՝ նմա է համարեալ ՚ի կենացն Սաւուղայ, որ չէր հաճոյ Աստուծոյ, բայց յերկու ամացն։ Սաւուղ թագաւորեաց ամս քառասուն։ Ի տասներորդ ամի թագաւորութեան Սաւուղի ծնաւ Դաւիթ. եւ ՚ի քսաներորդ երրորդն՝ օծաւ, եւ քսանեւութ ամաց էր ՚ի սպանանելն զԳողիաթ։ Յերեսներորդ ամի ծննդեանն Դաւթի մեռաւ Սամուէլ. եւ զկնի հինգ ամի մահուանն Սամուէլի սպանաւ Սաւուղ, եւ Յովնաթան. եւ թագաւորեաց Դաւիթ ամս քառասուն։ Ի տասներորդ ամի թագաւորութեանն իւրոյ՝ եհան զտապանակն ՚ի տանէն Աբեդդարայ, եւ էր քահանայապետ Աբիաթար, եւ մարգարէք՝ Գադ եւ Ասափ եւ Նաթան, որ յանդիմանէր զԴաւիթ։ Յերեսներորդի ութերորդի ամի թագաւորութեանն իւրոյ՝ ընտրեաց Դաւիթ հարիւր ութսուն եւ ութ անձինս ՚ի Ղեւտացւոց անտի, եւ արար քսան եւ չորս դաս, երկոտասան այր ՚ի դաս մի սաղմոս ասացս, եւ սպասաւորս տապանակին Տեառն։

Եւ կեցեալ ամս եօթանասուն վախճանի, տուեալ զթագն Սողոմոնի, ամս քառասուն. եւ էր երկոտասան ամաց, եւ յառաջին ամին եղեւ նմա Ռոբովամ, ՚ի Նամայէ կնոջէ յամանացւոյն։ Ի չորրորդ ամի թագաւորութեանն իւրոյ սկսաւ շինել զտաճարն, ՚ի չորեքհարիւրերորդի ութսներորդի ամի ելանելոյ նոցա յերկրէն Եգիպտացւոց, ըստ թագաւորութեան գրոց եօթանասնիցն ասացեալ, զոր Եբրայեցին չորեքհարիւր քառասուն ասէ. բայց անսխալ այսպէս է. քառասուն ամ Մովսեսին, քսան եւ եօթն ամ Յեսուայն, որ է վաթսուն եւ եօթն ամ. եւ չորեքարիւր եւ յիսուն ամ դատաւորացն, ծառայութեամբ այլազգեաց՝ որ է հինգհարիւր եւ եօթնեւտասն. յետ որոյ Շմուէլ եւ Շաւուղ քառասուն ամ, եւ քառասուն ամ Դաւթի, լինի իննսուն եւ եօթն, եւ չորս ամ Սողոմոնին, եւ լինին միանգամայն ամք վեց հարիւր եւ մի։ Եւ չափ տաճարին վաթսուն կանգուն, եւ քսան լայն, եւ հարիւր եւ քսան բարձր։ Եւ շինեաց քաղաքս եօթն. եւ առ սա եկն դշխոյն հարաւոյ, եւ գովեաց զպաշտօնեայս տաճարին. զքսան եւ չորս դասն զԴաւթի կարգեալն, զոր Սողոմոն երկոտասան դաս յօրինեաց, քսան եւ չորս հազար այր ՚ի դաս մի, եւ զվեց հազար դատաւորսն, եւ չորս հազար քնարերգակսն, եւ զչորս հազար դռնապանսն, եւ զայլ ամենայն յօրինուածսն. եւ գնաց ՚ի նմանէ տիկինն։ Եւ մեղաւ Սողոմոն յերեսուն եւ եօթն ամի թագաւորութեանն իւրոյ, եւ մեռաւ յիսուն եւ երկու ամաց։ Եւ էին մարգարէք Սադովկ, եւ Աքիաս եւ Սամեա։ Եւ իմաստասէրք՝ Հոմերոս, եւ Սիդոս. եւ քահանայապետ՝ Սադովկ ՚ի ցեղէն Եղիազարու, կէսք ՚ի Թամարայ ասեն, որպէս կայ ՚ի գիրս թագաւորութեանցն։ Կայ ՚ի գիրս Փիւնիկեցւոցն, եթէ տաճարն յԵրուսաղէմ շինեցաւ հարիւր քառասուն եւ երեք ամօք յառաջ քան զշինելն Տիւրացւոցն զԿարքեդոն. եւ գրեն առակս ինչ առ միմեանս Սողոմոն եւ Քիրամ, եւ ոչ կարէր Քիրամ լուծանել զՍողոմոնին. բայց գտաւ այր ոմն, Աբգամանոս անուն ՚ի Տիւրոս՝ որ կարողանայր առեղծուլ, այլ եւ գրէր առ Սողոմոն, եւ տարակուսէր Սողոմոն։