Պատմութիւն

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

Իսկ զՈւմար փոխէ Իզիտ.., որ զխաչ եւ զպատկեր եբարձ յերկրէ. եւ զխողն սպանանէր, մինչ խեղդեցաւ. եւ եկաց յետ նորա Հէշմ, որ առաքեաց զեղբայր իւր զՄսլիմ մինչեւ ցԲիւթանիա եօթն բիւր հեծելով, եւ միւսանգամ դարձեալ գնայ եւ ծովասոյզ լինի ՚ի զօրութենէ Քրիստոսի խաչին. բայց միայն յիսուն այր մնաց. եւ կայսր արձակեաց զՄսլիմ, պատմել զփառս Աստուծոյ։

Արձակէ Հէշմ զՄրուան որդի Մահմետի ՚ի Հայս, որ եկեալ կացոյց զԱշոտ Բագրատունի կիւրապաղատ, եւ կամ պատրիկ ասել. եւ մախային նմա Սմբատ եւ Դաւիթ եւ Գրիգոր մամիկոնեանք։ Եւ գնացեալ Մրուանայ ՚ի Վարաչան քաղաքն Հոնաց, եւ դարձաւ յաղթութեամբ։ Զկնի Հէշմայ նստաւ Վլիթ զազրագործ, որ եւ հրամանաւ կուռայիցն սպանաւ, եւ եդաւ Սուլիման, եւ սպան զնա Մրուան, եւ ինքն տիրեաց. եւ տային Հայոց զօրուն ամի ամի հարիւր հազար դահեկան խածիթայս։ Եւ էառ Մրուան զԴամասկոս. եւ խայտառակեաց զնոսա, զի կապէր զմարդ ՚ի չորս ցիցս եւ զերեսին կաշին հանել տայր. ՚ի վերայ ամբարշտութեան նոցա եւ սպանութեան եւ ցանկութեան անառակութեան. յԱստուծոյ ակն ոչ ունէին պատուհասի։

Զայսու ժամանակաւ ապստամբութիւն խորհեցան իշխանքն Հայոց. եւ ոչ կամեցաւ պատրիկն Աշոտ. եւ կալեալ կուրացուցին զնա մամիկոնեանքն Գրիգոր եւ Դաւիթ. սա է նախնի թագաւորացն Հայոց եւ Վրաց՝ Աշոտն։ Ելանեն ապա երկու Աբդլայքն, որդիք Հէշմայ, եւ երկու ամ պատերազմին ընդ Մրուանայ կոտորմամբ սրոյ յոյժ յոյժ. որ ՚ի միում նուագի անկան ՚ի զօրուէն երեք հարիւր հազար, եւ սպանաւ Մրուան, եւ տիրեցին Աբդլայքն, որ եւ ՚ի մեռելոցն պահանջէին հարկս. եւ առաքեցին ՚ի Հայս զԻղիտ՝ դառն նեղիչ, եւ ապա զԲաքր, եւ ապա զՀասան կատաղի. ընդ որ դառնացեալ Մուշեղ Մամիկոնեան՝ ապստամբեալ սպան յԻսմայելէ երկերիւր այր, եւ ապա չորեք հազար. եւ ապա խաբեալք ՚ի մոնոզոնէ միոջէ, որ տեսիլս եւ երազս սուտս պատմէր, եւ ասէր թէ կատարեալ են ժամանակքն Իսմայելի, ժողովեցան հինգ հազարք, որոց գլխաւորքն՝ Մուշեղ եւ Սմբատ, որք մարտեան ընդ երեսուն հազարաց, եւ մեռան երեք հազարքն եւ Մուշեղ եւ Սմբատ։