Պատմութիւն

Իսկ ՚ի կարգի պատրիարգացն, յաջորդէ զԳէորգ՝ Յովսէփ, ամս մետասան. եւ փոխէ զնա Դաւիթ, ամս երեքտասան։ Յորում աւուրս ոստիկան ոմն ել ՚ի հայս՝ Հաւլ անուն, որում ընդդէմ դարձան եւ մեռան Սմբատ եւ Սահակ Սիւնեաց տէրն։ Իսկ զՅովսէփ յաջորդէ Յովհանէս, այր սուրբ եւ պարկեշտ, որ զկնի ութ ամի չարախօսեալ զնա առ Բագարատ իշխան Տօրոս լերինն, խորհի ընկենուլ զնա, եւ պատուհասին ՚ի Տեառնէ չարախօսքն։ Եւ ոստիկան ոմն եկեալ Աբուսէթ անուն, կապեալ առաքէ զԲագարատ առ ամիրայն. իսկ ամբոխն Տօրոսի շարժեալք ՚ի բարկութիւն սպանին զԱբուսէթ. զոր լուեալ ամիրայն՝ գումարէ զօր բազում ՚ի ձեռն ընդոծնոյ իւրոյ Բուղայի, տուեալ պատուէր զնախարարս աշխարհիս կապանօք առ նա հասուցանել. որոյ եկեալ կատարէր զհրամայեալն։ Քանզի մտեալ ՚ի Տարօն ըմբռնէր զորդիսն Բագարատայ գերելոյ՝ զԴաւիթ եւ զԱշոտ, եւ զմեծ իշխանն տանն Արծրունեաց զԱշոտ. եւ զգեղեցկադիտակն Ատոմ հարիւր յիսուն արամբ՝ բռնադատէր ուրանալ զՔրիստոս. որում ոչ հաւանեալք, դառն տանջանօք սրոյ եւ հրոյ եւ խաչի պսակեցան ՚ի Քրիստոսէ, որ օր քսան եւ հինգ էր մեհեկի ամսոյ, զոր տօն կարգեաց սուրբ պատրիարգն Յովհանէս։ Եւ ինքն վախճանեցաւ զկնի քսան եւ երկու ամի հայրապետութեանն իւրոյ. եւ առնու զաթոռն Զաքարիաս ՚ի գեղջէ Ձագայ։ Եւ Բուղայի կալեալ զիշխանն Սիսական զՎասակ եւ զեղբայր նորա զԱշոտ, եւ զմեծ իշխանն Ատրներսեհ ՚ի գաւառին Խաչենոյ, եւ զիշխանն Գարդմանայ զԿտրիճն, եւ յՈւտի երթեալ՝ ըմբռնէ զՍտեփանոս Կոնն, որ ՚ի նախնոյն իւրմէ Սեւկոյ՝ Սեւորդիք ազգն անուանին, եւ զիշխանն Աղուանից զԵսայի. զամենեսեան խաղացուցեալ տանի առ ամիրապետն. կոչելով զկնի եւ զսպարապետն Սմբատ խաբէութեամբ, զոր իբրեւ չոգաւ՝ ընդ կապեալսն խառնէին, եւ պահանջէին ուրացութիւն. զոր ոչ կալաւ յանձին քաջ խոստովանողն Սմբատ, այլ անդէն ՚ի բանտին կատարի ՚ի Քրիստոս, եւ թաղի ՚ի գերեզմանի Դանիէլի մարգարէի. եւ զպատիւ նորա առնու Աշոտ որդի նորա։ Վկայեաց եւ Ստեփանոս բազում տանջանօք ՚ի նմին տեղւոջ, Կոնն կոչեցեալ։ Եւ Գրիգոր Մամիկոնեան արիաբար պահեալ զհաւատն ելանէ ՚ի բանտէն, եւ գայ մտանէ ՚ի գաւառն իւր Բագրեւանդ, եւ կամէր ամրանալ ՚ի գաւառն Գաբեղինից ՚ի Գազանածակսն. որ եւ զկնի եօթն աւուրց մեռանի։ Եւ իմացեալ ոստիկանին Մահմետի որ ՚ի Հայս, առաքէ առ Աշոտ որդի Սմբատայ, զի ուր եւ իցէ ըմբռնեալ առ նա տարցի, եւ նորա հատեալ զգլուխ մեռելոյն առաքէ առ նա, ասելով՝ թէ Կամեցաւ անցանել առ Յոյնս, եւ իմ զկնի առաքեալ՝ սպանի, եւ ահա գլուխ նորա։ Եւ խնդաց Մահմէտ, եւ զգացուցանէ Ջափրի, եւ նորին հրամանաւ պատուէ զԱշոտ, տալով նմա զգաւառն Բագրեւանդ, եւ արծաթ բիւրս հինգ. եւ յայնմհետէ բարձաւ ՚ի Հայոց յաշխարհէս ազգն Մամիկոնէից։