Պատմութիւն

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

Ի յեօթն հարիւր թուին իշխանաց իշխանն արքայաշուքն Ջալալն դառն չարչարանօք կցորդեցաւ մահուն Քրիստոսի եւ վկայից նորա ՚ի զրախօս Տաճկաց, զուր պարտաւորեալ եւ մատնեալ Արղունին. տարեալ ՚ի Տաճկաստան ՚ի Խազուինն, եւ անդ գիշերի յօդակոտոր արարեալ սպանին, միայն զքրիստոսասիրութիւնն ունելով պատճառս, պահօք եւ աղօթիւք եւ ողորմածութեամբ եւ զմիաշաբաթսն յոտնկացութեամբ անցուցեալ զժամանակս իւր մինչեւ ՚ի ծերութիւն. վասն որոյ եւ լուսով ՚ի բարձանց պատուեաց զնա Աստուած՝ իջանելով ՚ի վերայ յօշեալ անդամոցն նորա, պսակելով եւ վկայելով զանպարտաւոր մահ նորա զմարտիրոսական։ Զոր տեսեալ սպանողացն սոսկացեալ ընկեցին ՚ի ջրհոր մի ցամաք, մինչեւ եկին իւրքն եւ տարեալ թաղեցին յիւր սեփհական վանքն Գանձասար կոչեցեալ, հայրենեօք տուն գերեզմանի իւրեանց. զնոյն ճառագայթս լուսոյ տեսանելով բերողացն։ Ի նոյնքանիս թուականին Հայոց յեօթն հարիւր սպանին ՚ի դուռն Ելղանին Հուլաւին զսպարապետն Վրաց զԶաքարէ՝ զորդի Շահնշահի, ՚ի տիս երիտասարդութեան ՚ի գեղ ծաղկի՝ եւ յառաջադէմ յաջողման ժամանակի, յերեւանի եւ ծանօթ ամենեցուն, բարուրս ինչ եդեալ ՚ի վերայ. եւ զայն եւս՝ թէ խափանեալ եղեւ կարգեալ հարկն յիւրում ժամու երթալոյ յարքունիս։ Զորոյ մահն ողորմագին աշխարանօք սգացին ամենայն տունն Վրաց, Հայաստանօք մերձաւորօք նոցա. քանի¯ առաւել որք ծնանն զնա ծնողքն դառնակսկիծ եւ մարմնատանջ ողբովք։ Վասն որոյ ՚ի նոյն աւուրս եւ նոյն սեւու սգին սրտակտուր լեալ մեռաւ հայրն Շահնշահ կոչեցեալ, իբր տէր մայրաքաղաքին Անւոյ, որ երբեմն նստոց էր արքայի, որ աւագն էր թագաւորացն Բագրատունեաց, այլ եւ այլ աշխարհացն, զանուն տեառն Անւոյ Շահնշան կոչելով, իբր թագաւորաց թագաւոր։