Ճշմարտացի պատմություն

Հեղինակ
ՆԵՐՍԵՍՈՎ ՄԻՐԶԱ ՅՈՒՍՈՒՖ  

Բաժին
Հայ դասական մատենագրութիւն  

Թեմա
Օտարալեզու հայ հեղինակներ  Պատմագրութիւն  
Դիտել

ՃԱԿԱՏԱԳՐԻ ՀՈՎԱՆԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆԸ, ՀԱՂԹԱՆԱԿՆԵՐՆ ՈՒ ՓԱՌՔԸ

Այս ընթացքում ուրախալի լուրեր ենստացվում տարբեր կողմերում [ղզլբաշ] խաների ուիշխանավորների հաջողությունների մասին, որըհարյուրապատիկ անգամ մեծացնում է նրանց[ղզլբաշների] գոռոզությունը:

Այսպես, Միր Հասան խանը գնում, հեշտությամբ գրավում է Թալիշն ու Լենքորանը, դուրսքշում ռուսներին Արգեւան ամրոցից:

(129ա) Իբրահիմ խան սարդարն ու Մուսթոուֆիխանը գրավում են Շիրվանը Սալյանից մինչեւ Բաքու, եւգեներալ Կրաբբեն (Ղրաբբի), որին հանձնված էր այնկողմերի պաշտպանությունը, հեռանում է Ղուբա:

Հուսեյն խան սարդարը նվաճում է մինչեւՓամբակ ու Շորագյալ ընկած տարածքները, ավերումշրջակայքում եղած ռուսական շինությունները: Նրաեղբայր Հասան խանը սարսափելի ասպատակության էենթարկում Բորչալուն եւ մեծ թվով գերիներ տանումայնտեղից: Այս տարածքներում եղած ռուսական բոլորզորագնդերը նահանջում են Թիֆլիսի կողմերը:

Գանձակի Զուռնաբադ վայրում եղածռուսական կայազորը փորձում է Գանձակ մտնել ուայնտեղից էլ Թիֆլիս գնալ, սակայն տեղիբնակչությունը թույլ չի տալիս: Նրանք [ռուսներն] էլիրենց բեռներն ու զինամթերքը թողած Թիֆլիս ենփախչում:

Աբաս Միրզան ի պատասխան Հուսեյն խանսարդարի դիմումին՝ գրում է.

Ռաղամի պատճենը

«Ի գիտություն Ն. Գ. Երեւանի խանության(Չոխուր Սաադի) վեհապանծ տեր, ազնվազարմամիր-ալ-ումարա, բեկլարբեկ ու սարդար Հուսեյնխանին:

Թող Ալլահի անսահման գթասրտությունն ուբարեհաճությունը Ձեր մշտական ուղեկիցը լինի:

Մեծարգո իշխանի անկեղծ դիմումինծանոթանալով՝ գոհունակությամբ իմացանք Ն. Գ. սարդարի ու Ն. Գ. Հասան խանի շարունակականհաղթանակների մասին: Գրված էր, որ հաղթական զորքովգրավել եք մինչեւ Փամբակ ու Շորագյալ ընկածտարածքները եւ պաշարելով Ղարաքիլիսան՝ իշխանՍեւարզամիձեին, իր ամբողջ պարծենկոտությամբհանդերձ, հալածել այնտեղից:

(129բ) Փառք Ալլահին, քանզի Ալիի հավատիշնորհիվ է, որ այսօր մեր թշնամիների օրը խավարել է, նրանք պարտվում են, իսկ շահական բախտը հաջողակ է եւհաղթանակներ է տանում:

Թալիշի թշնամիները [ղզլբաշների]հաղթական գնդերի հարվածներից ջախջախվել են: Շիրվանը մինչեւ Սալյան մեր հպատակներիիշխանության տակ է անցել: Շաքիում ու Ջառումղաջարական թմբուկներն են աղմկում: Գանձակիդարպասները ահեղ ճակատագրի բանալիներով բացվել են: Շուշիի բնակիչների ուժն ու համբերությունը հատելէ, եւ գնդակոծումից նրանք ծանր դրության մեջ ենհայտնվել: Շնորհակալ ենք Արարչին, որ այսքան կարճժամանակամիջոցում այս բոլոր հաղթանակներըտարանք...

Թող քաջ ամիրն իր եղբայր Հասան խան ՍարուԱսլանի հետ, արքայական հավերժ բախտով հուսավառված, իրենց գործը արժանավայել կերպով կատարեն ու ոչ միճիգ ու ջանք չխնայեն թշնամու դեմ իրենց խիզախպայքարում:

Ամենազոր Ալլահի կամքով, մենք էլ շուտովՇուշի ամրոցը կգրավենք ու Թիֆլիսի վրա կարշավենք:

Շահական բարեհաճությունն ենք հայտնումՁեզե: