[LETTERE
DEL
COLLEGIO,
SECRETI].
260.
1308,
Settembre
22.
Pietro
Gradonigo
Doge
a
Ossin
Ro
d'Armenia,
mandando
ambao
sciatoro
il
Foscarini
Giovanni.
(29).
Serenissimo
domino
Ossido
in
Christo
Deo
Regi
Hermenie
et
de
potenti
et
altitonanti
genere
Rupinorum
plurinn
honorem.
Petrus
Gradonicus,
etcet.
Salutem
et
tocius
honoris
et
glorio
in
crementa.
Cum
nobilem
et
sapientem
virum
Johannon
Musca
ronam
honorabilem
civem
et
fidelem
nostrum
Ambaxatorem
duxe
rimus
presencialiter
transmittendum,
serenitatem
vestram
atte
ctuose
rogamus,
quatenus
biis
que
celsitudini
vestre
parte
nostra
duxerit
refferenda
dignemini
fidem
credulam
adhibere.
(Lett
29).
261.
Idom,
a
Alinac
fratello
gemello
del
Re
Ossin.
(30).
Magnifico
et
potenti
viro
domino
Alinachi
[1]
regio
fratri,
et
quondam
serenissimi
regis
Armenie
filio
plurimum
honorando,
Petrus
Gradonicus,
etcet.
Cum
nobilem
et
sapientem
virum
Joban
nem
Fuscarenum
honorabilem
civem
et
fidelem
nostrum
dilectum
ad
regiam
serenitatem
in
nostrum
Ambaxatorem
duxerimus
presen
cialiter
trasmittendum,
magnitudinem
vestram
de
quo
plene
con
fidimus
affectuose
rogamus
quatenus
vobis
placeat
hiis
que
parte
nostra
vobis
duxerit
refferenda
fidem
credulam
adhibere,
et
que
sic
affectu
prosequente
complere
quod
exinde
vestris
beneplacitis
libentius
intendamus.
(Lett.
30).
Datum
quo
supra.
31.
Similis
egregio
viro
domino
de
Hurcho.
[2]
32.
Similis
filio
suo
[3]
domino
de
Hurcho.
33.
Similis
Barono
Ayton
domino
Negrini
[4]
et
magno
regio
capitaneo.
34.
Similis
venerabili
in
Christo
patri
domino
fratri
Johanni
[5]
Fratrum
Minoram,
primogenito
quondam
serenissimi
regis
Aro
menie
et
eiusdem
regni
Gubernatori.
Petrus
Gradonicus,
etcet.
[Lettere,
Collegio
secreta,
1308–20.
C.
4.
to].
262.
1310,
Maggio
8.
Altra
lettora
del
Doge
Piet.
Grad.
al
Ro
Ossin.
(547).
MOCOX
dio
XII
madii,
VIII
Indicione.
Domino
Hossino
Regi
Armenie.
Cum
nobilem
et
sapientem
virum
Gregorium
Delfino
civem
et
fidelem
nostrum
dilectum
exhi
bitorem
presencium
in
Baiulum
Venetorum
nostrorum
in
Regno
Armenie
presencialiter
destinemus,
Maiestatem
regiam
de
quo
plene
confidimus,
affectuose
rogamus
quatenus
vobis
placeat
di
ctum
Baiulum
et
alios
nostros
fideles
in
Regno
vestro
habere
sicut
speramus
de
vobis
favorabiliter
commendatum.
263.
Alira
lettora
dol
Doge
al
dotto
Ro.
Eidem.
(548).
Cum
viro
dobili
Gregorio
Delfino
civi
et
fideli
nostro
dilecto,
quem
in
baiulum
nostrorum
venetorum
in
Regno
vestro
presencialiter
mittimus,
quedam
majestati
regie
parte
nostra
commiserimus
refferenda,
serenitatem
vestram
affectuose
rogamus
quatenus
vobis
placeat,
hiis
que
dictus
nobilis,
vobis
pro
parte
nostra
retulerit
fidem
credulam
adhibere.
Datum
ut
supra.
264.
Il
Doge
a
Hethum
Signore
di
Nogkir
Capitano
della
Curia
realo.
(549).
Barono
Aychono
domino
de
Nigrino
et
capitaneo
curie
domivi
Regis
Armenie,
tam
per
virum
nobilem
Nicolaum
Mauroce
num
civem
et
fidelem
nostrum
dilectum,
quam
per
alias
veridica
relacione
didicimus,
quod
vos
in
vestris
ipsorumque
vestrorum
agendis
semper
vos
benignos
et
favorabiles
prebuistis,
de
quo
vobis
grates
referrimus
copiosas,
et
inde
eos
vestris
beneplacitis
obligatos
sentimus.
Verum
cum
presencialiter
rirum
nobilem
Gregorion
Delfinum
ad
partes
Armenie,
in
nostrorum
venetorum
Baiulam
transmittamus,
magnitudinem
et
amiciciam
vestram
affectuoso
precamus,
quatenus
vobis
placeat
vestri
amoris
intuito
dictum
baiulam
et
alios
nostros
fideles
babere
favorabilitor
commendatum
ut
vestris
beneplacitis
teneamur.
(Lett.
Colleg.
Secreta,
1308–1310.
81
to]
(550).
Similis
Barono
Aycono
(Hethum)
Magno
Domini
Begai
Armenie
Oonestabili.
Datum
ut
supra.
265.
1310,
Maggio
12
Il
Doge
P.
Of.
al
Castellano
di
Corone.
–
Rogali
al
Re.
(558).
Castellano
Corone
et
Mothono.
Cum
dona
que
portabat
vir
nobilis
quondam
Johannes
Fu
scarenus,
que
mittebamus
in
Ambasatorem
nostram
in
Hermeniam
propter
ejus
obitum
remansissent
apud
Coropum
vel
Mothonum,
et
pos
nunc
mittamus
illuc
virum
nobilem
Gregorium
Delfinom
dilectum
fidelem
nostrum,
in
baiulum
nostrorum
venetorum
in
Hermediam
et
ambaxatorem
ad
illustrem
dominom
Regem
Hor
menie,
Prudentia
vestra
rogamus
per
nos
et
nostrum
consilium
vobis
precipiendo
maudantes,
quatenus
ipsa
dona
eidem
Gregorio
dare
et
designare
omnia
et
singula
debeatis
et
etiam
tendam.
Omoia
vero
alia
que
ibi
a
dicto
nobili
remanserunt
servare
do
beatis,
donec
Ambaxatoris
nostri
quos
costanter
destinamus
quibus
ea
promissimus
illuc
pervenerint.
Que
dona
et
res
vobis
mittimus
para
interclusa.
Datum
dia
XII
maij
VUI
Indictione.
[Ib.
c.
822]
266.
1310,
Maggio
13.
Il
Doge
al
Bailo
di
Negroponte.
(558).
Baiulo
Nigropontis.
Graves
querelas
percipimus
quod
vir
nobilis
Johachinus
Sanuto
cum
duabus
galeis
armatis
gentem
Cipri
et
Armenie
derobavit,
propter
quod
gens
postra
in
ipsis
locis
extitit
pignora
facta.
Que
nobis
sunt
tanto
gravia
quantum
possunt,
et
ideo
volentes
super
inde
sicut
convenit
providere,
scribuimus
vobis
et
per
nos
et
nostrum
consilium
minus
et
de
XL
vobis
precipiendo
mandamus
quatenus
infra
octo
dies
postquam
galee
nostre
applicuerint
Ni
gropontis
debeatis
ad
domum
ipsius
Jobachini
vel
in
Plathea
stridari
publice
facere,
quod
usque
ad
tres
menses
immediate
ipsam
stridationem
sequentes
coram
nobis
ad
respondendum
super
predictis
derobacionis
per
eum
factis,
debeat
personaliter
comparere;
Alioquin
si
infra
ipsum
terminum
non
comparuerit
contra
ipsum
procedemus
tanquam
ipsum
confessum;
Rescribendo
nobis
quic
quid
feceritis
ip
premissorum
et
diem
qua
facietis
fieri
procla
mationem
predictam.
Datum
die
XIII
madij,
VII
Indictione.
(Lettere
del
Collegio,
c.
82
t.
o].
267.
1310,
Maggio
14.
Il
Doge
al
Re
Ossin.
(564).
Regi
Hermenie.
Ambaxatam
ex
parte
vestra
Serenitatis
nobis
expositam
se
creto,
per
nobiles
et
sapientes
viros,
Gerardum
militem,
et
Ni
colaum
Maurocenum
honorabilem
civem
nostrum,
ambaxatores
regios,
intelleximus
diligenter,
et
sint
illi
qui
disposuimus
nos
et
Comane
postrum
iamdiu
et
nunc
magis
ad
antedicta
regia
beneplacita
et
honores
quos
proprios
reputamus
paratos,
petitionem
eiusdem
ambasate
sue
duximus
acceptandam
sicut
ab
ipsis
nunciis
vestris
boretenus
auribus
rifferentibus
regiis
intelligere
poterit
regia
magnitudo.
Datum
die
XIIII
madii,
VIII
Indictione.
[Ib.
C.
84].
268.
1310,
Giugno
3.
n
Doge
al
Bailo
d'Armenia.
—
Riparazione
dei
Magazzini
in
Ayasso.
(599).
Gregorio
Delfino
Baiulo
in
Armenia.
Ecce
vobis
concedimus
et
libertatem
damus
quod
de
bonis
comunis
existentibus
penes
vos
pro
laboreriis
magacenorum
que
nobis
dixistis
reparacione
aliqua
indigere
et
pro
aliis
negociis
que
pro
comuni
nostro
expedire.
Verum
de
facto
medie
pro
cen
tenario
quam
excutere
&
nostris
vobis
commissim
us
precipimus
vobis,
quatenus
per
omnem
muduam
et
ligna
secura
ad
quedam
penes
vos
de
ipsa
ratione
haberetis,
mittere
Venecias
debeatis.
Datum
die
III
Junii,
VIII
Indictione.
[Ib.
c.
88].
269.
1310,
Luglio
28.
n
Doge
informa
il
Bailo
d'Armenia
della
Congiura
di
Tiepolo.
Nelle
più
veridiche
memorie
che
si
conservano
delle
cose
anti
che
della
Republica,
sono
quelle
della
Cronaca
del
Ser.
no
Dandolo,
approbatissime
in
tutti
i
tempi.
In
questa
viene
registrata
la
lettera
del
Ser.
mo
Gradenigo
della
Congiura
del
Tiepolo,
al
Bailo
in
Armenia
Dolfino,
che
viene
affermata
esser
l'autentica
appresso
li
heredi
de
Dolfin
fu
de
Zorzi.
Petrus
Gradonious,
etc.
Per
altre
nostre
vi
habbiamo,
eto
[Cronaca
d'Andrea
Dandolo).
270.
1308,
Settombre
25.
Ordino
por
la
navigazione
verso
Armonia
nel
tompo
della
guorra
coi
Genovesi.
-
Al
capitano
di
Corone.
Omissis.
....
Quod
si
galee
de
Syria
erunt
VII
vel
inde
supra,
possint
ire
ad
terras
Soldano
subjectas,
et
levare
mercatoros
et
mercationes,
sicut
videbitur
Capitaneo,
vel
Capitaneis
qui
erunt
de
ipsis:
et
si
erunt
minus
VII,
non
vadapt
ad
terras
Soldano
subjectas,
sed
in
partibus
Cypri
et
Armenie
faciunt
facta
sua:
que
omnia
obser
vare
debeatis.
[Lettere
del
Collegio,
c.
7.
n.
°
47]
271.
Stesso
ordine
al
Capitano
Cioo.
Gwirini.
...
Et
si
vos
Capitanee,
inveniretis
ipsos
excessus
fuisse
tales
per
quos
nostris
possit
imminere
periculum
in
Ciprum
et
Hermeniam,
in
vestrorum
Capitanei
arbitrio
sit
precipiendi
nostris
fidelibus
de
inde
tam
viso
dobili
Marino
Michaeli
Baidlo,
quod
con
descendat
in
terram,
quam
aliis
quod
cum
suo
habere
debeant
de
illis
partibus
recedere.
Et
vos
debetis
eos
et
havere
eorum
levare.
Quod
si
galee
de
Syria,
eto.
[Ib.
n.
°
69].
272.
Simile
ad
Andrea
Solano
Capitano
della
nave
della
ridiora
d'Istria.
Significamus
tibi
quod
per
nos
et
nostra
Consilia
Minus
Rogat.
ot
XL,
est
ordinatum,
quod
si
vir
nobilis
Marcus
Minoto
ibi
cam
istis
galeis
nostris
qui
vadant
in
Cyprum
et
Hermeniam,
pro
ipsarum
securitate,
tu
cum
gentibus
tui
ligni
ire
et
facere
et
debeas
sicut
ipse
Marcus
Minoto
tibi
cum
aliis
Capitaneis
et
Castellanis
Coroni
et
Mothoni,
vel
maior
pars
eorum
duxerit
iniungendom,
lignum
tuum
predictis
nostris
Castellanis
dimittendo,
etc.
(Ib.
1.
46]
273.
1308,
Settembre
22.
Pietro
Gradonigo
Doge
a
Giov.
Poscari
ambasciatore.
(28).
Nos
Petrus
Gradonico
Dei
gratia,
etc,
cum
postro
consilio
nomine
nostro
et
Communis
nostri
Venetiarum;
Commitimus
vobis
nobili
viro
Johanni
Fuscari,
dilecto
fideli
postro
de
nostro
man
dato
ambasatori
ad
Serenissimum
Dominum
Regem
Armenie;
et
plenam
virtutem
et
potestatem
vobis
damus
auctoritate
presentium,
accipiendi
mutuo
supra
ipsum
nostrum
Commune
Venetiarum,
ab
omni
persona
tam
Veneta
quam
forinseca,
pecuniam
oportunam
pro
vestra
ambaxata,
ed
occasione
ipsius
ambasata
ad
quam
me
liorem
presam
poteritis
pro
nostro
commune
ad
incantum;
quod
ipsam
pecuniam
quam
propterea
mutuo
acciperitis,
restitui
facie
mus
creditoribus
seu
eorum
nunciis,
infra
duos
menses
postquam
Venetias
applicuerint.
In
cujus
fidem
presentes
fieri
fecimus,
et
bulla
nostra
plumbea
jussimus
communiri.
Data
die
XXII°
Septembris.
VII
Indictione.
[Ib.
c.
4
to].
274.
Titoli
del
Re
e
dei
Principi
Armoni.
De
Hermenie.
Hoissinus
de
altitonanti
genere
Rappinorum,
Armenie
Rer.
Alidac
filius
quondam
Regis
Armenie
Dominus
Lambri,
Mon
tis
Livonis,
[6]
Cogolaqui,
Tarsso.
Alinach
Regis
frater
et
quondam
Serenissimi
Regis
Alius.
Frater
Johannes
Ordinis
Fratrum
Minorum,
primogenitus
quondam
Serenissimi
Regis
Hermonie
et
eius ....
mortuus
[7].
Leo
Rex
Armenie.
[8]
Aytonus
Seneschalcos
Regai
Armenie.
Aytonus
de
Negrino
Camberlanus
et
Gubernator
Regai
Ar
menie.
De
Hermenia.
Aytonus
Dominus
Nigrini
Capetaneus
Ourie
Regis
Hermenie.
Aytonus
Conestabilis
Hermenie.
(Libro
dei
Patti.
III,
c.
79.
81].
275.
Vendita
di
9
pezzi
di
Samiti
da
Marco
Michiel
detto
lo
Tataro
a
Sempad
Re
degli
Armeni,
al
prezzo
di
7300
doremi
nuooi
d'Armenia.
Questo
si
e
quello
che
Marco
Michel
Lo
Tataro
de'
rezever
de
lo
Re
de
Harmenia,
e
parte
forno
in
tempo
del
Re
Sabati.
[9]
Si
vendesemo
a
Baron
Manuel
che
lo
compra
per
la
corte
de
misser
lo
Re
Sanbati,
Samitti
VIIII
peze,
a
rason
de
deremi
viii.
la
peza;
li
qual
samiti
li
Viniziani
li
paga
a
mi
per
impro
stadi
al
Re;
a
cason
che
lo
Re
li
volea
mandar
al
Soldan
de
Babilonia.
–
Suma
deremi
M.
VII.
CCC
povi.
In
questo
tempo
Ser
Marin
Signolo
si
era
Bailo
de
Laiazo.
Ser
Mario
Signolo
si
de'
recever
tanti
deremi
che
lo
men
dede,
deremi
Vii.
XXII,
sichè
miser
lo
Re
me
reman
a
dar
a
complir
me
deremi
MM.
Y.
VIIII;
deremi
MVIII
XXVII
novi.
Esta
rason
si
è
scrita
ala
mala
del
Ro.
E
a
se
pla
diner,
zoe
deremi
de
dar
de
sta
rason
a
li
Viniziani:
ma
no
dimando
nomo
la
mia
parte
che
se
co
mio
de
soura
in
sto
scrito,
co
se
deremi
M.
vill.
XXVII.
[Commemor.
I,
6.
85.
8.
155)
276.
1998,
Settembro
2.
Lo
stesso
Lo
Tataro
carica
diverse
merci
in
Ayano,
che
vengono
poi
depredate
dai
Genovesi.
[10]
Questo
siè
lo
dano
che
Marco
Michel
Lo
Tataro
e
recevuto
in
Çepro
e
per
che
forma.
In
lo
mese
de
Setembrio
die
II°
intrando
corendo
ano
j)ni
MCCLXXXXVIII.
Eo
Marco
Michel
si
era
in
Fa
magosta
e
aspetava
una
gamela,
in
la
qual
io
Marco
si
aveva
cargado
sachi
XVIII
di
coton
d'Alapo,
e
porte
VI
de
Zenzero
beledi
in
Lagiaza;
o
aspetando
sta
dita
gamella,
Niholo
Zugno
si
me
fe
&
saver
ce
una
galia
armada
de
Zenoesi
la
qual
si
era
armada
Franceschin
de
li
Grimaldi,
lo
qual
se
rio
homo
e
torave
la
roba
ad
amisi
e
a
nimisi
et
si
era
a
Limiso
si
era
per
venir
inver
Famagosta ................................ ...
Questo
si
è
lo
valor
de
li
me
sachi
XVIII
de
Coton,
zo
che
li
me
costa
in
prima
compra.
Si
compra
in
Lajaza
sachi
XVIII
de
Coton
d'Alapo,
a
rason
de
Deremi
novi
XIII
lo
rotolo
de
Lajaze
Pesa
Rotole
486.
Summa
Deremi
6324.
—
Item
compre
in
Laiaza
Zenzevro
beledi
a
rason
de
Deremi
XXVI
lo
Rotolo,
fo
sporte
VI.
Pesa
nete
le
V
sporte
co
me
fo
robade,
Rotule
di
Lajaza
OLXXX,
proie
VIIII.
Summa
Deremi
novi.
Summa
tuto
sto
Bom
basio
e
Zeozevro
Deremi
XI.
XXIIII
1/;
in
prima
conpra,
trato
de
Lajazo.
-
Summa
Bezanti
Sarasinati
MCII/g,
a
Deremi
X
al
marasinato.
-
Tuti
questi
Bezanti
si
e
de
Ser
Polo
Morosini
o
de
mi
Marco
Michel,
a
insembre
de
compagnia.
[Commemor.
I,
6.
85,
to].
277.
1302,
Novembre
18.
Lettera
di
Marco
Siboto
al
Doge,
per
i
Marsiliosi
che
preton
deoano
d'essor
depredati
da'
Voncziani
in
Ayazzo.
Exemplum
cujusdam
littere
miste
a
discreto
Viro
Marco
Si
boto
Domino
Petro
Gradonico
Duci
Veneciarum.
Ducali
celsitudini
per
alias
meas
litteras
scripsi
adventum
meam
Massiliam
et
de
Ambaxata
mea
facta
Vicario
Regio,
Iudici
maiori
et
consilio
generali
Massilie
simul
et
semel
et
que
mihi
respondeantur
quod
haberent
consilium
et
respondeantur
mihi
taliter
quod
haberem
esse
contentus.
Omissis
Finis
fuit
quod
iu
adventu
vicarii
qui
esset
brevis
expedire
tur
negotium
aliquali
modo;
verum
hoc
dicunt
ipsi
tractatores
et
alii,
quid
possumus
nos
facere
vobiscum;
vos
estis
hic
et
satis
factionem
petitis
quam
non
debemus
facere
quia
spectat
ad
oficiales
regis
qui
fecerunt
totum
illud
quod
dicitis
de
relaxatione
predonis,
acceptatione
fidejussorum
et
permissionem
hominum
Massilie
qui
emerunt
de
rebus
depredatis,
et
ex
alia
parte
de
vos
capitis
nostros,
nam
duo
de
nostris
com
eorum
havere
sunt
arrestati
in
Candida
et
plures
alii
nostri
habent
requirere
et
recipere
a
comuni
Vem
neciarum
de
dampis
eis
illatis
in
Armenia
et
alibi
ad
que
quidem
satis
eis
respondendi
ad
plenum,
etc.
Soripta
Massilie
die
XVIII
Novembri.
[Commemoriale
I.
c.
29].
278.
1303,
Marco.
Legno
peneziano
preso
dai
Genovesi
nelle
acque
d'
Ayasso.
-
Rapporto
di
Simeone
Avvonturato
al
Doge
Pietro
Gradenigo.
Magnifico
et
excelso
domino
suo
Domino
P.
Gradonico
Dei
gratia
Venetiarum
Dalmatie
atque
Croacie
duci,
domino
quarte
partis
et
dimidie
tocius
imperii
Romanie,
Simeon
Adoenturatus
de
vestro
mandato
baiulus
Venetorum
in
Cipro
se
ipsum
paratum
ad
omnia
vestra
bene
placita
et
honores.
-
Vestre
dominationi
per
presentes
litteras
facio
manifestum
quod
euntibus
istis
Venetis
et
subditis
vestris
videlicet
Andrea
Nadale
de
Venetiis
et
Thomaso
Botterio
de
Accon
et
Dionisio
Trevigiano
et
Costa
de
Suro
de
Fama
gosta
apud
Ayacium
in
quondam
ligno
dictorum
Andree
et
Tomasi
et
pervenientibus
loco
dicto
Cavo
de
Garpasso,
supervenit
quedam
Galea
Jenuensium
de
qua
erat
verus
patronus
Percevallus
de
la
Turchia
et
loco
sui
quidam
nomine
Jacobus
Blancus,
et
ceperunt
lignum
ipsum
et
dictos
Andream
et
Thomasum
et
Dionisium
et
Costam,
infrascriptis
eorum
mercacionibus
et
rebus
derubaverunt
et
turpiter
spoliarunt.
Cumque
predicti
Veneti
nostri
dicerent
se
Venetos
et
allegando
pacem
jntra
nos
et
eos
factam
et
com
positam,
responderent
quod
tanto
plus
placebat
eis
et
tanto
deterius
eis
facerent;
que
omnia
mibi
baiulo
nota
sunt
tam
per
sacramenta
predictorum
derobatorum
quam
etiam
per
plures
homines
tuuc
prope
locum
derubacionis
circumstantes
et
videntes
quam
eciam
per
inultorum
aliorum
relacionem
et
famam
publicam
de
predictis;
que
omnia
nota
feci
potestati
Januensium
de
Famagosta.
Cuius
responsio
fuit
talis
quod
si
galea
vel
homines
haberet
sub
posse
suo
quod
secundum
juris
ordinem
procederet
contra
eos,
et
quod
erant
cursores
et
pessimi
homines;
poluit
tamen
adfirmere
quod
essent
exbapniti
et
quod
cum
eosdem
cursares
habere
non
posset
nec
poterat
inde
facere
debitam
rationem,
et
quod
de
his
erat
legiptime
excusatus.
In
cujus
rei
testimonium
feci
has
litteras
sigilli
communis
nostri
munimine
roborari.
(Commemoriale,
I,
c.
33
to].
279.
1312.
Lettera
di
Gregorio
Dolfin
al
Doge,
dando
conto
delle
entrato
del
dazio
in
Ayazzo.
Hoc
est
exemplum
cuiusdam
littere
et
unius
cedule
incluse
misse
per
dominum
Gregorium
Delphino
baiulum
Hermenie,
qua
rum
tenor
talis
est.
Magoifico
et
potenti
domino
domino
Marino
Georgio
Dei
gratia
Veneciarum,
ect.
Magnificientie
vestre
notifico
per
presentes
quod
ex
quo
fui
baiulus
recepi
&
mercatoribus
mediam
per
centenarium,
et
sicut
possum
videre
usque
hodie
recepi
circa
LX
libras
grossorum
sicut
alias
scripsi
per
singulum
domino
duci
Petro
Gradonico
pro
maiori
parte.
Et
adhuc
vobis
scriberem
per
singulum,
sed
spero
in
brevi
esse
ad
vos
et
vestre
dominacioni
omnia
per
ordinem
demonstrare
&
quibus
et
quantum
receperim
ordinate.
Scientes
quod
misi
domino
duci
alias
in
duabus
vicibus
libras
XX
grossorum
que
fuerunt
solute
per
manum
Nicolai
Acolanto
et
nunc
dominaciuni
vestre
mitto
libras
X
grossorum,
quos
placeat
vobis
recipere
a
dicto
Nicolao
Catanto
(sic).
Alias
vero
expendi
in
laboreriis
et
servicii
comunis
necessarii
sicut
mihi
fuerat
a
ducali
magnificentia
commissum
et
ut
plepius
demonstrabo
cum
Venecias
venero
Domino
concedente.
Item
potifico
magnificentie
vestre
quod
alias
scripsi
domino
Petro
Gradonico
bone
memorie
duci,
quod
mibi
videbatur
quod
media
per
centenarium
non
ita
bene
et
integre
persolveretur.
Et
propter
hoc
si
placuisset
dominationi
ducali
melius
poterat
Venetiis
quam
hic
exigi.
Scientes
quod
de
tota
ista
mudua
istarum
duarum
taritarum
de
Cha
Ruzini
et
de
Cha
Contarini
super
quibus
veniunt
bene
plus
quam
M.
IIII.
C
sachi
vel
circa,
non
recipi
nisi
forte
X
libras
et
dimidium
grossorum
vel
XI
usque
hodie;
et
propterea
mihi
viedtur
quod
melius
esset
Veneciis
istam
mediam
per
centenarium
recipere
quam
hic.
Denarios
quos
recepi
et
a
quibus
recepi
mitto
vobis
per
singulum
in
quadam
cedula
in
ista
cedula
inclusa
que
nunc
hic
inferius
continetur.
Questi
e
queli
che
a
pagado
la
meza
per
centenario
che
vene
cum
la
tarita
da
Cha
Ruzini
e
da
Cha
Contarini.
1o.
Recevi
da
Blaxio
Permarin
per
una
raxon
de
Marco
de
Bo
nainsegna
deremi
XXV.
Item
dalo
dito
per
Andria
Mariioni
deremi
III
'/g.
Item
dalo
dito
per
Andriax
Nani
deremi
XLVII/.
Item
da
Pero
Briza
deremi
XXXVIIII.
CXXXIII
deremi
CLXXXXV
dr.
VIII.
Ilem
da
Thomaso
Dandolo
deremi
CXV
per
deremi
XXXIII.
M
Item
da
Bellelo
Souranzo
deremi
CL.
per
deremi
XXX.
X
Item
da
Maphio
Miani
deremi
CXXVII
per
deremi
XXV.
XIIIIC
et
XXX.
Item
da
Creniaschini
deremi
CLXXXII
per
deremi
XXXVI.,
Item
da
Michel
Corner
deremi
LXI
per
deremi
XII.
II.
C
Item
da
Bellelo
Palero
deremi
LXXVIII
per
deremi
XV.
XVII.
C
Item
da
Guidoto
Marmera
deremi
XLVI
per
dr.
VIIII.
XIII.
C
Item
da
lo
dito
per
la
compagnia
da
Cha
da
Mulla
deremi
LXXXIII
per
deremi
XVI.
XVI.
C
Item
da
lo
dito
Guidoto
per
boa
propria
raxon
deremi
CVII
per
deremi
XXI.
MIIII.
C
Item
da
Andrea
Banzon
deremi
CCLXXX
per
deremi
LVI.
M
Item
da
Zanin
Quirini
deremi
CCXXVI
per
der.
XLV.
CC.
Item
da
Bertuzi
Tripisan
deremi
IIII
per
deremi ....
Item
dalo
Nothero
dela
Gontarina
e
da
Bartolomeo
de
Flora
canso
deremi
XXX.
Item
da
Menego
Dallo
deremi
VIII.
Item
da
Zam
da
Molin
deremi
I
et
ta(colino)
).
Item
da
Beltrame
deremi
VIIII.
Item
da
Ser
Lucha
Ruzini
deremi
XL
per
deremi
VIII.
x
Item
da
Iacomelo
Orese
deremi
XLVI.
Item
da
Cristoforo
Naizo
deremi
XXXV.
per
Zanoto
Loredano.
Item
da
lo
dito
per
soa
propria
raxon
deremi
V.
Item
da
Beneto
Girardo
scrivan
deremi
VI.
Item
da
Zanin
Contarini
per
soa
raxon
deremi
XXV.
(Commemoriali
1.
c.
186
4:
0
N.
513].
280.
1318,
Giugno
26.
Lettera
di
Francesco
Dandolo
Bailo
di
Negroponte
al
Doge,
sopra
la
cattura
di
un
legno
falla
dai
Genovesi
nelle
acque
dell'Ar
monia.
Magnifico
et
excelso
domino
suo
domino
Johanni
Superancio
Venecie,
Dalmacie
atque
Chroacie
iuclito
duci
dominatori
quarte
partis
et
dimidie
totius
imperii
Romanie.
Frauciscus
Dandulo
de
suo
mandato
Capitaneus
et
baiulus
Nigropontis
eiusque
con
siliarii
reverenter
se
ipsos.
Quamquam
similes
litteras
magnificiencie
vestre
miserimus
per
Columbetum
quem
nobis
Nigropontem
misistis
iterato
ad
maiorem
cautelam
ipsas
vobis
curavimus
destinare.
Occasione
enim
illorum
duorum
militum
et
scutiferorum
suorum
et
duorum
venetorum
po
strorum
et
aliorum
numero
XI
qui
fuerunt
capti
per
tres
vachetas
ipsius
domini
Alfonsi
sicut
in
ipsis
litteris
vestris
contentum
extitit;
quos
venetos
vestros
relaxarunt
incontinenti
auferentes
tamen
ab
eis
valorem
yperperorum
XXXX.
Nos
fuimus
ad
invicem
cum
do
mino
patriarcha
et
dominis
Lombardis
ad
providendum
super
captione
ipsorum
militum,
visum
fuit
nobis
mittere
duos
fratres
Minores
ad
ipsum
dominum
Alfonsum
qui
est
Athenis
pro
petendis
ipsis
militibus
et
pro
petenda
satisfacione
et
emenda
dampnorum
vestris
venietis
illatorum.
Qui
fratres
separaverunt
se
de
Nigroponte
die
dominico
XVIII
mensis
Junii
presentis,
et
postquam
secesserunt
polla
de
ipsis
pova
habuimus
usque
nunc.
Dominus
Ruzerius
Puscaharenus
qui
iverat
circum
insulam
occasione
illarum
trium
vacbetarum
que
derobaverant
geutom
vestram
et
predictos
milites
ceperant,
duin
esset
penes
locum
qui
dicitur
Talandi,
habuit
novam
quod
duo
de
illis
vachetis
erant
tracte
in
uno
flumine
infra
terram
per
unum
miljare:
posuit
de
suis
hominibus
in
terra
et
fecit
eos
comburi
sicut
per
suas
habuimus
litteras.
Habuimus
eciam
per
nostras
barcas
que
venerunt
de
Salonich
quod
armata
dicti
domini
Alfonsi
descenderat
a
Casandria
et
ibat
derobando
et
comburendo
casalia
et
blavas
contrate
et
iam
ibi
steterat
diebus
tribus.
Lo
Dispocti
cui
est
filius
Imperatoris
equitaverat
contra
gentem
ipsius
armate
bene
cum
mille
equi
tibus.
Quid
sequetur
magnificentie
vestre
scribemus.
Postquam
lignum
ipsius
domini
Alfonsi
fuit
consumptum
per
ipsum
dominum
Ruzerium
Fuscarenum
nullus
de
hominibus
ipsius
domini
Alfonsi
qui
fuerit
aparens
homo
venit
postea
Nigropontem,
malis
vul
garibus
utuntur
et
peiores
voluntates
habeut;
sed
speramus
quod
Dominus
eorum
desideria
et
voluntates
malas
annichilabit
et
destruet.
Die
XVII
mensis
Junii
presentis
recepimus
per
Philippum
corerium
vestrum
duas
vestras
ducales
litteras
duplicatas
in
quibus
precipiebatis
mibi
Francisco,
quod
si
postquam
nobilis
vir
dominus
Ruzerius
Fuscarenus
capitaneus
galearum
sibi
commissarum
ap.
plicuerit
Nigropontem,
videretur
mibi
quod
posset
ire
cum
suis
galeis
vel
mittere
partem
eorum
usque
Mothonum
cum
merce
toribus
et
mercationibus
earum
cum
salute
tamen
civitatis
et
insule,
esset
in
meo
arbitrio
mittendi
ipsum
et
non
mittendi
sicut
viderem
fore
conveniens
pro
honore
vestro
et
bono
et
conservacione
de
hic.
Similes
etiam
litteras
recepi
per
columbetum
vestrum
qui
applicuit
Nigropontem
die
XX
istius
presentis
mensis
Junii
circa
horam
vespertinam.
Super
quibus
Magnificentie
vestre
taliter
respondeo,
quod
incontinenti
misi
litteras
meas
domino
Ruzerio
Fuscareno
qui
deberet
redire
Nigropontem,
in
cuius
reditu
pro
videbo
facere
id
quod
presumero
potere
verti
in
honorem
vestre
Magnificentie
et
bonum
mercatorum
et
conservacione
de
hic.
Item
recepimus
per
ipsum
columbetum
alias
ducales
litteras
continentes
quod
una
galea
Januensium
et
alterius
male
gentis
de
qua
sunt
armatores
et
patroni
Fredericus
et
Zen
Spinola
euntes
in
cursum
ceperat
in
partibus
Hermenie
upam
galeam
vestrorum
mercatorum
de
qua
erat
patronus
Marcus
Grimani
et
ipsam
de
robaverat
et
ad
aliorum
intendebant
derobacionem:
propter
quod
precipiebatis
mihi
Francisco
per
vus
et
vestra
consilia
quod
si
possem
cum
mea
salute
et
terre
Nigropontis,
quod
deberem
armare
et
reforzare
tres
de
galeis
vel
lignis
quas
vel
que
haberem
hic,
que
viderentur
sufficientiores
et
velociores
pro
negocio,
et
cum
ipsis
deberem
mittere
nobilem
virum
Ruzerium
Fuscarenum
per
Capitaneum
vel
alium
qui
mihi
videretur
que
deberent
se
protendere
usque
ad
partes
Cipri
et
Hermenie,
et
eciam
ad
partes
vestri
Culfi
sicut
mihi
videretur,
ad
persecutionem
ipsius
galee
et
aliorum
qui
vestram
gentem
dampnificassent.
Nihilominus
meo
arbitrio
reliquentes
mittendi
et
non
mittendi
sicut
videretur
mihi
convenire
pro
honore
vestre
magnificencie
et
bono
et
conservacione
de
hic,
etc,
ut
in
ipsis
vestris
litteris
continetur.
Super
quibus
respondeo
quod
habito
diligenti
consilio
cum
consiliariis
respectantes
ad
ea
que
prescripta
sunt
et
ad
statum
et
condicionem
de
bic
reddentes
dos
certos
quod
habemus
tales
vicinos
quod
quociens
invenirent
nos
impotentes
omnino
ad
80
strum
dampnum
intenderent,
et
respectantes
quod
hic
uon
sunt
nisi
tres
galee
armate
ipsius
domini
Ruzerii
Fuscareni
cum
galee
de
Crete
propter
adventum
ipsius
domini
Rugerii
recesissent
iam
est
diu;
et
si
civitas
et
insula
Nigropontis
conservari
debet,
non
potest
conservare
sine
galeis
propter
continuos
cursarios
qui
con
versantur
continue
in
hoc
mari,
qui
interficerent
et
derobarent
vestros
bomines
navigantes,
qui
vestri
si
Davigare
deficerent
in
continenti
terra
non
haberet
victualia
unde
vivere
posset,
ita
quod
de
necessitate
opperteret
relinqui
civitatem;
quia
ipsam
sine
victuslibus
substinere
non
possemus.
Considerantes
etiam
odium
et
voluntatem
malam
que
est
inter
dominos
et
milites
et
feudatos
insule,
quod
odium
et
mala
voluntas
tanta
est
quod
nisi
foret
timore
vestre
dominacionis
multociens
se
occidissent
ad
invicem,
et
si
non
sentirent
nos
ita
potentes
forsan
iam
debellassent
ad
invicem
propter
odium
magoum
quod
est
inter
eos;
et
quia
sicut
alterutrum
sanguine
maculati
quod
si
acciderit,
quod
nolit
Deus,
quomodo
esset
periculosum
terre
et
insule
propter
malam
viciniam
quam
habemus,
vestra
magnificentia
satis
potest
discer
vere.
Propter
quas
priscriptas
causas
non
fuit
visum
consiliariis
meis
nec
mihi
elongare
dictas
galeas
a
nobis,
respectantes
un.
dique
ad
omne
id
quod
redupdare
potest
in
maiorem
honorem
et
bonum
vestre
magnificentie
et
salutem
et
conservationem
torre
vestre
et
insule.
Litteras
vestras
quas
in
Hermeniam
trasmittitis,
ego
misi
ipsas
per
columbetum
vestrum
dominis
castellavis
Corone
et
Mo
thone
qui
mittant
ipsas
vel
in
Cretam
vel
in
Cyprum
vel
in
Her
meniam,
quum
in
partibus
istis
non
utitur
navigium
quod
tadat
in
Crote
vel
in
Cyprum
nec
in
Herineniam.
Die
preterea
XXI
Jubii
circa
horam
vesperorum
habuimus
pro
certo
per
personam
fidedignam
quod
Athenis
armatum
est
unum
lignum
a
XLVIII
remis
quod
deferre
debet
duos
ambasatores
ipsius
domini
Alfonsi
de
melioribus
quos
habet
ad
Imperatorem,
et
debet
separare
se
da
Athenis
hac
presenti
nocte.
Habuimus
etiam
per
ipsam
fidedignam
personam
quod
armatur
Athenis
etiam
unum
aliud
lignum
quod
deferre
debet
duos
Ambaxatores
ipsius
domini
Alfonsi
de
melioribus
quos
habet,
cum
duobus
Ambaxa
toribus
Turchorum
in
Turchiam;
qui
vadunt
pro
accipiendo
Turcos
in
bona
quantitate
a
mille
usque
ad
mille
et
quingentos
pro
conducendis
ipsis
non
certificat
ubi.
Quod
sequetur
post
hec
magnificentie
vestre
curabimus
de
clarere.
Datum
XXVI
Junii.
[Commem.
II
c.
°
31]
281.
1322,
Maggio
12.
Querela
di
Pirtro
Quatrelingue
Marsiliese
depredato
da
Veneziani
nelle
acque
dell'Armenia.
Millesimo
trecentesimo
vigesimo
secundo
indictione
quinta
die
duodecima
intrante
mense
Maii.
Presentibus
nobilibus
et
sa
pientibus
viris
dominis
Johanne
de
Lege,
Frederico
Cornario,
Marco
Gisi
de
Crete,
Marco
Cornario
filio
domini
Andree
Cordario
de
Crete,
Nicolao
Grimani
Sancti
Juliani,
Vicolao
dicto
Pistorino
vicecancellario,
Johannes
de
Marchis,
Binencha
de
Gezis
ducatus
Venetiarum
notariis
et
aliis
pluribus
in
ducali
palacio
in
camera
ubi
dominus
dux
infrascriptus
sedere
consuevit
cum
suo
consilio.
Ad
requsitionem
et
petitionem
factam
et
in
iscriptis
datam
pro
parte
Petri
Quatrolenguis
civis
et
olim
habitatoris
Massilie,
et
nunc
ut
asserit
habitatoris
et
mercatoris
Sancti
Antonini,
subditi
et
iusticiabilis
domini
Regis
Francie
et
domini
Regis
Maioricarum,
ibidem
presentis
requirentis
et
cum
instancia
postulantis
ex
parte
dictorum
duorum
regum
et
seneschalchi
Belcharii
et
Nemausi
et
baiuli
curie
Montis
Pelusavi,
ab
illustre
domino
Johnnue
Superancio
Dei
gratia
Venetiarum
duce
et
suo
consilio
ibidem
presente.
Ut
de
robaria
alias
sibi
facta
ut
asserit
in
mari
in
partibus
Her
menie
de
suis
mercationibus
per
quemdam
alium
Marcum
Balilii
de
Veneciis
faceret
dicto
Petro
iusticie
complementum
et
satis
factionem
et
emendam
competentem
cum
expensis
iuxta
formam
litterarum
eidem
domino
duci
missarum
per
supradictum
sede
scalcum
et
baiulum.
Adque
omnia
et
singula
per
dictum
Petrum
petita
et
expo
sita,
idem
dominus
dux
cum
suo
consilio
nomine
et
vice
sua
et
comunis
Veneciarum,
Respondendo
dixit
eidem
Petro
et
protestatus
fuit,
omni
modo
iure
et
forma
quibus
melius
poterat
quod
alias
et
nunc
ob
reverenciam
et
amorem
dictorum
duorum
Regum
et
dictorum
baiuli
et
seneschalchi
ipse
dominus
dux
cum
suo
consilio
et
comuni
Veneciarum
semper
fuerunt
parati
ed
adhuc
suut
et
semper
erunt,
eidem
Petro
facere
et
fieri
facere
plenum
et
sum
marium
iusticie
complementum,
tam
contra
comune
Venetiarum
quam
contra
quascumque
speciales
seu
singulares
personas
dicti
comunis,
et
satisfactionem
debitam
et
inventam
fieri
debere,
de
iure
nec
idem
dominus
dux
vel
comune
Venetiarum
umquam
in
exbi
benda
eidem
Petro
iusticia
fuerunt
vel
sunt
pec
etiam
erunt
negligentes
vel
remissi.
Et
alias
specialiter
deputaverunt
suos
oficiales,
scilicet
iudices
curie
forinsecorum
constitutorum
pro
ipso
domino
duce
et
comune
Venetiarum
ut
eidem
Petro
facerent
pro
ipsis
domino
duce
et
comuni
Venetiarum
summariam
brevem
et
expeditam
rationem
et
iusticie
complementum
et
satisfactionem
sibi
fieri
facerent
debitain
et
inventain
fieri
debere
devenire;
sed
per
ipsum
Petrum
stetit
quod
nunquam
voluit
coram
eisdem
iudicibus
suam
prosequi
rationem
se
absentando
de
Veneciis :
et
adhuc
dictus
dominus
dux
cum
suo
consilio
deputavit
et
deputat
eidem
Petro
dictam
curiam
ipsorum
iudicum
forinsecorum
man
dando
ipsis
judicibus
et
offerendo
eidem
Petro
quod
per
dictos
iudices
idem
Petrus
et
eius
peticio
audiatur
diligenter
et
benigne.
Et
quod
eidem
Petro
nomine
ipsius
domini
duois
et
comunis
Venetiarum
et
pro
eis
plenam
et
summariam
rationem
faciant
et
breve
iusticie
complementum.
Tam
contra
comune
Veneciarum
quam
contra
quascumque
singularum
personas
Veneciarum
de
quibus
idem
Petrus
conqueri
voluerit
et
fieri
facient
eidem
satis
factionem
et
emendam
debitam
et
inventam
fieri
debere
de
iure.
Qui
Petrus
ad
predicta
respondit
quod
ad
dictos
indices
ire
nolebat
sed
potius
recusabat
et
recusavit
dicens
quod
non
intendebat
nec
intendit
coram
eis
alicquod
ius
suum
prosequi
vel
litigare,
sed
paratus
erat
rem
solum
recipere
satisfactionem
&
domino
duce
et
comuni
Venetiarum
de
predictis
si
eam
sibi
facere
vole
bant
ut
petebat
et
petit.
Qui
dominus
Dux
cum
suo
consilio
et
pro
comudi
Venecie
iterato
protestatus
fuit
versus
dictum
Petrum
presentem
et
audientem
ac
intelligentem
quod
per
ipsum
dominum
ducem
nominibus
quibus
supra
non
stetit
nec
stat
nec
stabit
quin
eidem
Petro
omni
tempore
faciant
seu
fieri
faciant
breve
et
sum
marium
iusticie
complementum
et
satisfactionem
debitam,
et
in
ventam
sibi
fieri
debere
de
iure
secundum
formam
litterarum
pro
parte
suprascriptorum
ad
ipsum
dominum
ducem
directa
rum.
Sed
stetit
et
stat
per
ipsum
Petrum
quod
contra
ius
et
contra
formam
dictarum
litterarum
recusavit
et
recusat
dictam
suam
prosequi
et
recipere
rationem
et
breve
iusticie
complemen
tum
et
satisfactionem
inventam
sibi
deberi
de
iure
sicut
et
alias
pluries
sibi
oblata
recipere
recusavit.
Ego
Bonincontrus
imperiali
auctoritate
notarius
predictis
interfui
et
rogatus
scripsi.
282.
1322.
Altra
lagnanza
di
Pietro
Quatrolingue.
Exemplum
peticionis
Petri
de
Quatrolenguis
burgensis
domini
Regis
Francorum.
Magnifico
et
Excellentissimo
Domino
Johanni
Superancio
Dei
gratia
Vegetie
Dalmatie
atque
Chroatie
duci
spectabili,
domino
que
quarte
partis
et
dimidie
totius
imperii
Romanie,
et
honorabili
atque
egregio
generali
concilio
perinclite
civitatis
predicte,
pro
parte
Petri
de
Quatorlenguis
burgensis
domini
Regis
Francorum
illustris
significatur
bumiliter
et
devote,
quod
cum
Marquisius
146
Basilii
capitaneus
XXXII
galearum
navigans
tunc
temporis
in
partibus
Ermenie
inventa
quadam
navi
Pizanorum
et
Placenti
norum
in
qua
ipse
Petrus
tunc
temporis
navigabat,
seplingentas
libras
Turenenses
et
plures
eciam
per
violentiam
abstulisset.
Fuerunt
ipse
dominus
Dux
et
consilium
instante
dicto
Petro
ex
parte
domini
Petri
Calvelli
tunc
baiuli
Montis
Pesulani
primo
et
secundario
per
dominum
Johappem
de
Ripalta
eius
in
dicto
oficio
suceessorem
litteratorie
requisitus
ut
ipsi
Petro
satisfactio
nem
debitam
facere
et
emendam
de
dicta
pecunia
cum
expensis
factis
legittime
per
eundem
pro
prosecucione
negocii
supradicti
quod
hucusque
facere
distulerunt.
Processu
vero
temporis
Guil
lielmus
de
Fraganesoo
ambaxator
domini
ducis
et
concilii
coram
nobili
viro
domino
Petro
Calvelli
tunc
baiulo
dicti
loci
comparens
in
curia
Montis
Pensulani
in
qua
pro
illustri
domino
Maioricharum
Regi
baiulus
presidebat
ipsum
ex
parte
domini
ducis
et
consilii
cum
magna
instanciu
requisivit
ut
preconizationem
publice
fieri
faceret
talis
continencie
in
effectu,
videlicet;
quod
quecumque
persona
de
Montepelusano
vel
ibideo
habitans
conquereretur
modo
quolibet
de
Venetis
comuniter
vel
de
persona
qualibet
sin
gulari,
coram
dioto
domino
baiulo
compareret
et
suam
querimo
niam
exposeret
et
scribi
faceret
coram
eo
quum
paratum
se
of
ferebat,
nomine
dicti
domini
ducis
stare
juri
coram
ipso
domino
baiulo
cuilibet
conquerenti
de
dicta
comunitate
prout
predicitur
comuniter
vel
de
eius
subditis
ut
predicitur
singulariter
quoquo
modo,
que
preconizatione
facta
predictus
Guillielmus
de
Fragane
sco
discessit
de
Montepesulano
sine
conscientia
baiuli
supradicti,
cuius
Petri
de
Quatorlenguis
requisicio
est
in
curie
predicte
proposita
et
inserta,
cumque
idem
Petrus
nullam
satisfacionem
hucusque
fuerit
assecutus
de
dicta
pecunia
particulariter
vel
in
totum,
idcirco
idem
Petrus
burgensis
domini
Regis
Francorum
illustris
maioris
domini
dicti
loci
ex
parte
domini
Mileus
de
Noerijs
militis
honorabilis
domini
Regis
predicti,
ipsi
domino
duci
et
consilio
pateutes
litteras
presentando
continentes
inter
cetera
ut
eidem
de
quantitate
predicta
sibi
ablata
faciant
seu
fieri
faciant
satisfacioaem
idoneam
et
condignam
cum
restitucione
expensarum
factarum
pro
prosecutione
negotii
supradicti ;
sup
plicat
humiliter
et
requirit
quatenus
ipse
dominus
dux
et
con
146
silium
memorato
ipsi
Petro
faciant
satisfactionem
idoneam
de
dicta
pecunia
et
expensis,
ne
ulterius
vexetur
iteratis
dispendiis
laboribus
et
impensis
dictum
negotium
ulterius.
[Commemor.
II,
c.
118
N.
o
295].
283.
1323,
Giugno.
Sindicato
sulla
quorela
di
Pietro
Quatrelingue.
MCCCXXIII
de
mense
Junii.
Allegationes
proposite
per
sindicum
comunis
infrascriptum
super
petitionibus
Petri
de
Quatorlenguis
coram
iudicibus
forin
secorum.
Coram
vobis
nobilibus
et
sapientibus
viris
dominis....
iudi
cibus
comunis
et
Forinsecorum
excipiendo
propono
ego
Benenca
de
Gheciis
sindicus
incliti
domini
ducis
et
comunis
Veneciarum
substitutus
a
domino
Johanne
Marchisini,
in
questione
quam
movet
coram
vobis
Petrus
de
Quatuorlinguis
qui
se
appellat
de
Sancto
Antonino
et
subditum
et
iusticiabilem
Serenissimi
domini
Regis
Francorum
contra
comune
Veneciarum;
quod
dicti
Petri
peticionem
de
iure
non
debetis
admittere
in
questione
predicta
causis
et
rationibus
infrascriptis:
sed
pocius
Comune
est
per
vos
absolvendum
ab
impetitione
ipsius
tanquam
iniusta.
Hiis
rationibus
maxime
quia
vir
nobilis
dominus
Marcus
Baseio
capitaneus
galearum
comunis
Veneciarum,
per
quem
vel
homines
sue
armate
proponitur
per
dictum
Petrum
fuisse
factam
sibi
derobationem
in
mari
Armedie,
habebat
certam
comissionem
et
certum
specificatum
mandatum:
ultra
ipsam
commissionem
et
mandatum
dominum
ducem
seu
comune
Venetiarum
astringere
vel
obligare
non
potuit,
precipue
quia
in
commissione
habuit
et
in
mandatis
recepit
a
domino
duve
quod
non
offenderet,
non
potuit
offendeudo
obligare
dominum;
ducem
aut
comune
Vene
ciarum.
Immo
quod
plus
est
si
idem
capitaneus
proponeretur
habuisse
plenum
et
generalem
mandatum
et
personam
et
locum
domidii
Veneciarum
obtinuisse,
non
tameu
ex
generali
mandato
et
ex
generali
potestate
intelligeretur
sibi
mandatum
vel
con
Cossum
ut
delinqueret
vel
offenderet
et
offendendo
vel
delinquendo
non
esset
Venetiarum
dominium
obligatum
de
iure.
Et
etiam
quia
non
est
probatum
quod
ipse
capitanous
mandaverit
fieri
predam
de
qua
est
querela,
nec
videtur
probatum
quod
babuerit
eam
ratam
vel
eam
receperit.
Si
vero
forsan
videtur
vobis
quod
in
questione
procedatur
predicta
et
alia
audire
iura
quibus
uti
vult
comune
ut
possit
rationabiliter
se
tueri,
licet,
hoc
non
prosit
nec
debeat
de
iure
fieri
ut
superius
est
ostensum
vestri
revereutia
semper
salva.
Tamen
ut
vestro
animo
satisfiat
non
tamen
rece
deps
ab
exceptione
predicta
cuius
vigor
in
defensionem
comunis
est
sufficiens
per
se
solum
proponam
sine
preiudicio
tamen
iurium
comunis
et
exceptionis
predicte
alia
iura
efficacia
competencia
uberius
ad
iustificationem
iurum
partis
mee
que
suut
ista.
Primo
est
ut
pluries
responsum
fuit
per
dominum
ducem
baiulis
Sere
nissimorum
Regum
Francie
et
Maioricarum
in
favore
dicti
Petri
scribentium.
Idem
Petrus
olim
in
millesimo
CCCO
VITO
de
mense
Aprilis
ut
ostendi
vobis
fuit
Veneciis
et
comparuit
procurator
aliquorum
de
Massilia
iufrascriptorum
cum
litteris
Serenissimi
domini
K.
Regis
Sicilie
et
litteris
comunitatis
Massilie
et
per
suns
petitiones
diversis
temporibus
porrectas
domino
duci;
in
quarum
una
sio
proposuit:
Constitutus
Petrus
Quatuorlinguas
civis
Massilie
procurator
nomine
Jacobi
Guilielmi
campsoris
et
Adhemari
de
Astergiis
ver
catoris
civium
iamdicte
civitatis
Massilie,
etc.
et
in
alia,
Petrus
Quatuorlenguas
civis
civitatis
Massilie
procurator
Jacobi
Guilielmi,
etc.
et
in
tercia
sic
existens ;
Petrus
Quatrelenguas
civis
Massilie
procurator,
etc.
requirens
de
damnis
que
ponebat
illata
per
sub
ditos
Veneciarum
eisdem
Massiliensibus
sibi
satisfactionem
fieri
et
emendam
super
hoc
ut
dictum
est
pluribus
porrectis
petition
pibus
in
quibus
omnibus
se
civem
Massilie
specialiter
nominavit,
et
non
aliunde,
et
de
aliquo
damuo
suo
nunquam
fecit
aliquam
mentionem
sed
solum
requirebat
pro
civibus
Massilie
supradictis
damnificatis
in
illa
propria
navi
in
qua
ipse
Petrus
punc
dicit
be
damnificatum
et
eodem
tempore.
Uode
non
est
verisimile
nec
credendum
quod
si
fuisset
damnificatus
per
Venetos
ut
proponit
quod
tacuisset
et
maxime
illo
tempore
quo
tam
apte
petere
poterat
tamdiu
in
curia
Veneciarum
permanens
et
quo
si
damnificatus
fuerat
erat
negocium
quasi
receps.
Insuper
in
scriptura
patenti
vigore
cuius
petit
modo
idem
Petrus
in
qua
ipsertum
est
quoddam
instrumentum
factum
apud
Aiacium
et
contra
quedam
testificationes
inserte.
Nuncupatur
ipse
Petrus
civis
Massilie
solum,
propterque
clarum
et
certum
est
quod
ipse
Petrus
reputandus
est
et
iudicandus
civis
Massilie
in
hoc
casu ;
et
etiam
est
verisimiliter
presumendum
per
prelicta
quod
non
fuerit
damnificatus
et
quod
contra
veritatem
petat
ap
parencia
quedam
sed
non
existencia
producendo
potius
quam
superius
agitata
per
non
modicum
temporis
spacium
cum
homines
Massilie,
que
est
terra
Regis
Roberti
unde
hic
Petrus
est
civis,
aliquos
cives
et
burgenses
suos
a
venetis
damnificatos
pretenderent,
et
e
converso
quam
plures
ex
venetis
conquesti
forent
damda
multa
et
gravia
sibi
fore
per
Massilienses
illata.
Dominus
dux
cupiens
ut
hinc
inde
super
facto
damnorum
utriusque
partis
via
compositionis
et
concordie
amicabilis
haberetur
ut
omnis
que
stionis
sopiretur
materia,
misit
ad
comunitatem
Massilie
nuntium
suum
Guilielmum
de
Fraganesco,
qui
diebus
et
mensibus
super
facto
diote
compositionis
tractande
cum
dicto
comuni
et
hominibus
Massilie
colloquium
habuit,
et
tractatum
qui
quamquam
finem
et
terminationem
tunc
non
sumpsisset
preter
modum
tamen
per
formam
cuiusdam
compositionis
et
concordie
inite
inter
Serenis
simum
dominum
Regem
Robertum
ex
una
parte
et
dominum
ducem
et
comune
Veneciarum
ex
altera
super
damnis
hinc
inde
per
utramque
partem
illatis ;
idem
dominus
Rex
fecit
domino
duci
finem
quietationem
et
generalem
remissionem
de
omnibus
et
singulis
damnis
suorum
subditorum
et
fidelium
per
quam
intel
liguntur
illa
damno
de
Massilia
que
est
terra
dicti
domini
regis,
si
qua
fuerunt
illata
fore
remissa
et
per
ipsam
concordiam
quie
tata.
Nec
obstat
iuribus
comunis
Veneciarum
predictis
quod
proponitur
per
dictum
Petrum
videlicet
quod
ad
petitionem
dicti
Ser
Guillielmi
de
Fraganesco
baiulus
Curie
Montispesulani
pro
Rege
Maioricarum
die
ultimo
Marcii
de
millesimo
trecentesimo
decimo
septimo
fecerit
preconizari
per
diotam
terram
quod
si
aliqui
vel
aliquis
volunt
potere
vel
conqueri
de
comunitate
Ve
neciarum
quod
veniat
ad
dictam
curiam
coram
dicto
domino
baiulo
et
eidem
domino
baiulo
exponat
suam
querimoniam
de
hominibus
supradictis
dicto
die
et
sequenti,
quia
ipse
Ser
Gui
lielmus
paratus
erat
et
paratum
se
offert
sattisfacere
cuilibet
con
querenti
de
iure,
etc.
Et
quod
preter
bec
dicto
anno
scilicet
sexto
idus
Aprilis
(a
die
XI
Aprilis)
Petrus
Quatuorlinguis
inercator
qui
dicitur
se
de
Sancto
Antonino
que
terra
proponitur
esse
domini
Regis
Fran
cie,
dixit
et
notificavit
dicto
domino
baiulo
pro
rege
Maioricarum
quod
Marcus
Baseio,
etc.
immo
per
hano
talem
allegationem
in
validam
et
ipanem
potest
haberi
in
iusticia
dicti
Petri
et
dolus
colligi
manifestus :
nam
preconizatio
ipsa
si
fuit
facta
processit
a
non
suo
domino
vel
iudice
ut
patet
per
allegata
per
eum ;
nam
appellat
se
subditum
Regis
Francie
et
non
Regis
Maioricarum,
composito
sine
preiuditio
quod
quantum
a
parte
domiui
rite
facta
fuerit
ipse
Petrus
non
comparuit
infra
prefixum
terminum
ut
per
scripta
habetur
perspicue,
immo
elapso
iam
termino
per
men
som
et
ultra
in
absencia
nuncii
domini
ducis
predicti :
propter
que
ipsa
preconisatio
nichil
valet,
sed
per
instrumentum
publicum
patet
qualiter
dicto
adno
die
XXVII
februarii
dominus
Johanues
Ricardi
iurisperitus
locumtenens
domini
iudicis
curie
regie
Mon
tispelusani
fecit
ad
requisitionem
dicti
Ser
Guilielmi
de
Fraga
nosco
pro
parte
domini
regis
Francie
preconizari
quod
quilibet
volens
conqueri
de
Venetis
faciat
se
scribi
apud
curiam
per
ipsam
diem,
nam
inde
in
antea
non
audiretur;
quo
preconizatione
facta
pullus
comparuit
dum
ipse
iudex
usque
ad
noctis
tenebras
expe
ctasset.
(Commem.
II,
c.
139.
N.
°
353].
284.
1332,
Giugno
20.
Soddisfazione
dei
danni
sofferti
da
Hagi
Suleiman
Taibo
mer
cante
Torisino
a
Erzerum,
&
dei
Sanudo
e
Giustiniani.
Adac
interprete.
Tesitmoni
Persiani.
Satisfacio
damnorum
in
urbe
Erzerum
per
Azi
Suliman
Taibi
de
Taurisio.
An.
1332,
die
20
m.
jupii.
I
Millesimo
tercentesimo
trigesimo
secundo
die
vigesima
Judij.
Constitutus
in
presentia
domini
Ducis
et
suorum
consiliario
rum
Azi
Sulimap
Taibi
de
Turixio,
sua
spontanea
et
libera
volun
tate,
petente
et
interpretante
Auacho
Calamacino
et
interprete
dicti
Azi,
contentus
et
confessus
fuit
et
voluit
et
sibi
placuit
quod
fieri
debeat
et
servari;
videlicet
quod
dominis
Joanni
Sanuto,
filio
quondam
domini
Andree,
et
Joanni
Sanuto,
filio
domini
Nicolai
Sancti
Pauli,
satisfiat
integraliter
de
suo
damno,
quod
receperunt
in
Larzero
[11],
percipiendo
aspros
tres
pro
soma
de
illis
bisanciis
quatuor
pro
soma
concessis
ipsi
Azi
per
comune
Venetiarum
usque
ad
satisfactionem
sui
damni,
quod
est
bisantorum
quatuor
millium,
et
sic
poluit
dictus
Azi,
quod
scribentur.
II.
(Confirmatio
scripta).
Post
hec
antedictus
dominus
Azi,
postquam
ivit
domum
sne
habitationis,
fecit
fieri
unum
scriptum
manu
sui
interpretis
an
tedicti
sic
continens:
«
1332,
die
20
de
Zugno.
Cum
zozia
che
eo
Azi
Suliman
Taibi
ebia
abudo
gratia
da
miser
lo
Doxe
et
de
lo
comun
de
Venisa,
che
da
ogna
soma
de
omeni
da
Venezia,
che
entra
in
Toris
et
che
iusira
de
Torisio,
debia
aver
bisanti
quattro
per
soma,
infin
a
numero
de
bizanti
quattro
mille,
contento
eo
Azi
Suliman
Taibi,
che
de
li
ditti
bisanti
quattro
per
sonia,
si
de
andar
como
de
uegoir,
debia
auer
aspri
tre
per
soma
al
andar,
et
aspri
tre
al
tornar
de
Toris,
miser
Zapin
Sanudo,
fiio
che
fo
de
miser
Andrea,
et
ser
Zauin
Sapudo,
fio
de
miser
Niculo,
ipin
a
numero
de
bisanti
quattro
mille;
li
qual
bisanti
quattro
mille
fo
de
robe
tole
et
danno,
che
haueua
Nicolo
Zustigoan
in
Arzeron
de
soa
rason
propria
de
Ser
Zanin
et
Ser
Zapin
Sapudo
».
Nota
quod
subscriptum
erat
in
littera
Persarum
penes
dictam
scripturam.
que
scriptura
interpretata
fuit
per
suprascriptum
Auachum,
scieutem
dictarum
litterarum,
et
qui
vidit
eam
scribi
manu
dicti
Azi,
et
dictum
per
ipsum
interpretem
sic
continens:
Eo
Azi
Suliman
Taibo,
fiio
de
Aldola
Taibi,
confesso
che
de
la
gratia
che
lo
commun
de
Venezia
me
a
fatto
de
tomadi
qua
ranta
bisanti
quattro
per
soma,
si
de
andar,
como
de
uegnir,
che
miser
Zanin
et
Zanin
Sapudo
debia
aver
de
quali
bisauti
quattro
tre
aspri
in
apdar,
et
tre
in
uegnir,
iufina
lo
numero
de
quattro
mille
bisauti.
Testimonij
Maomet,
fio
de
Secho
Cotbadin,
et
Azi
Ali.
[Commem.
III,
c.
76].
285.
1331,
Gennaio
9.
Credito
di
Tomaino
Fontana
piacentino
depredato
da'
Veneziani
in
Ayazzo.
In
Christi
nomine
amen.
Anno
incarnacionis
eiusdem
Mo
CCC
XXXI0
Indictione
XV
a
die
VUITO
intrante
mense
Januarii.
Nobilis
vir
Thomaynus
de
Fontana
blius
et
eres
pro
quarta
parte
condam
domini
Albertini
de
Fontana
civis
placentini,
qui
dominus
Albertin
us
fuit
frater
et
eres
pro
dimidia
quondam
domini
Jacobi
de
Fontana
suo
no
mine
ac
procuratorio
nomine
dicti
Johannis
de
Fontana
iurisperiti
fratris
et
eredis
pro
alia
dimidio
dicti
quondam
domini
Jacobi
da
Fontana,
nec
non
procuratorio
nomine
Gaspari,
Jacobi
et
Bal
dhesari
fratrum
ipsius
Thomayni
et
filiorum
et
heredum,
pro
tribus
partibus
dicti
quondam
domini
Albertini,
habens
ab
eis
plenum
mandatum
ad
infrascripta
omnia
et
singula
facienda,
ut
con
stat
duobus
instrumentis
scriptis
et
completis
per
Baxanum
Oliarium
notarium
placentinum
ad
imbreviaturam
Oberti
de
Gymis
potarii
placentini
a
me
notario
visis
et
lectis,
quibus
domino
Johanni
et
Alii
dicti
quondam
domini
Albertini
de
Fontana
tamquam
heredibus
et
successoribus
predicti
quondam
domini
Jacobi
de
Fontana
concesse
fuerant
represalie
et
contracambia
per
comune
Placentinum
contra
comune
et
homines
Veneciarum
in
personis
et
rebus
occasione
cuiusdam
derobationis
et
dampi
olim
illati
dicto
condam
domino
Jacobo
de
Fontana
in
partibus
Aiacii
siue
Herme
pie,
per
ser
Marcum
Baseco
tunc
capitaneum
galearum
comunis
Veneciarum
seu
per
ipsas
galeas,
quarum
ipse
ser
Marous
capi
taneus
erat,
ut
in
contextu
instrumenti
dictarum
represaliarum
et
aliorum
etiam
instrumentorum
plenius
continetur.
Precio
ducatorum
trecentorum
quinquaginta
puri
duri
et
iusti
ponderis
quos
suo
nomine
et
nominibus
antedictis
fuit
con
tentus
confessus
et
manifestus
habuisse
et
recepisse
ac
ibidem
in
veritate
pumeratos
habuitfet
recepit
a
comuni
Venetiarum
sen
&
nobilibus
viris
dominis
Petro
Pisani,
Androa
Bafo
et
Nicolao
da
Mosto
camerariis
dicti
comunis,
solventibus,
dantibus
et
ementibus
nomiue
et
de
depariis
comunis
ejusdem,
Renunciando
exceptioni
non
habite
oon
recepte
et
non
numerate
pecunie
et
dicti
precii
non
soluti
exceptioni
doli
mali,
et
in
factum
exceptionis
duple
deceptionis
et
generaliter
omni
alii
exceptioni
defensioni
iuri
et
legum
ac
decretalium,
auxilio
que
contra
possent
opponi;
ita
quod
hoc
generalis
renunciatio
tantum
valeat
et
perinde
habeatur
ac
si
de
omnibus
et
singulis
casibus
legum
et
decretalium
hic
facta
foret
mentio
specialis ;
fecit
dicto
comuni
Venectarum
ac
dictis
dominis
camerariis
et
mihi
notario,
stipulantibus
et
reci.
pientibus
nomine
et
vice
ipsius
comunis
Veneciarum,
vendicionem
cessionem
tradicionem
et
datum,
de
omnibus
et
singulis
suis
et
predictorum
quorum
procurator
est
et
cuiusque
eorum
rationibus
iuribus
et
actionibus
realibus
et
personalibus
utilibus
mixtis
et
directis ;
quas
et
que
ipse
et
predicti
omnes
et
quilibet
ipsorum
habet
et
habent,
vel
quomodolibet
eis
vel
alicui
eorum
pertinent
vel
pertinere
possent,
contra
et
adversus
dictum
condam
ser
Mar
cum
Baseio
et
eius
heredes
et
bona,
et
contra
quoscumque
alios
et
corum
heredes
et
boua,
qui
tenerentur
vel
tenori
viderentur
nomine
et
occasione
dicte
derobationis
et
damni
illati
tam
in
nave
quam
pecunia,
rebus
et
arpexiis
dicti
quondam
domini
Jacobi
de
Fontana:
de
quibus
in
instrumento
dictarum
represaliarum
ac
aliis
instrumentis,
particularis
fit
mentio
et
damporum
expensarum
et
interesse
pro
quibus
concesse
fuerunt
contra
comune
Vene
ciarom
represalie
supradicte ;
nec
non
de
omnibus
iuribus
et
actionibus
sibi
et
dictis
quorum
procurator
est
competentibus
pro
ipsis
et
in
ipsis
represaliis
quoquomodo ;
ita
ut
admodo
dictum
comune
Veneciarum
ipsis
omaibus
et
singulis
iuribus
et
actionibus
possit
tam
contra
ipsum
ser
Maroum
Baseio
quam
contra
quoslibet
alios
qui
ad
boc
tenerentur
et
eorum
heredes
et
bona
agere,
experiri,
excipere,
replicare
consequi
et
se
tueri
ac
petere,
prout
dicti
Tomaynus
et
reliqui
quorum
procurator
est
poterunt
aut
possent,
Constituens
suo
et
predictorum
nomine,
dictum
comune
Veneciarum
procuratorem
ut
in
rem
suam;
ita
ut
in
omne
locum
et
ius
sit
et
sucoedit
eorum
et
cuiusque
ipso
rum;
ac
paciscens
et
conveniens
quod
nulli
alii
ipse
vel
pre
dicti
quorum
procurator
est
seu
aliquis
eorum
cessit
vel
vendidit
860
alienavit
iura
et
actiones
prodiotas :
et
quod
ad
ipsum
To
maynum
et
predictos
quorum
procuratorem
est
et
non
ad
alios
pertinet
totaliter
hereditas
et
successio
dicti
quondam
domini
Jacobi
de
Fontana
et
negotium
supradictum.
Quam
venditionem
cessionem
traditionem
et
datum
et
omnia
et
singula
in
hoc
instrumento
contenta
promisit
suo
nomine
et
quo
supra
firma
et
rata
habere
et
tenere
et
non
contrafacere
vel
vebire
de
iure
vel
de
facto
per
se
vel
per
alium,
ia
pena
et
sub
pena
dupli
quantitatis
predicte
solemni
stipulatione
premissa ;
que
pena
eto.
hoo
acto
et
expresse
dato
quod
dictus
Tomayous
et
alii
quorum
proourator
est
non
teneantur
de
evitione
vel
de
fensione
nec
ad
aliquam
restitutionem
nisi
pro
suo
facto
tantum
quod
factum
intelligatur
si
alii
vel
aliis
fecissent
de
predictis
iuribus
et
actionibus
suis
datum
venditionem
vel
alienationem
quoquomodo,
aut
si
alii
vel
aliis
quam
eis
pertineret
successio
vel
hereditas
dicti
quondam
domini
de
Fontana.
Et
pro
predictis
omnibus
et
singulis
attendendis
et
obser
vandis
obligavit
dictis
dominis
Camerariis
ac
mihi
notario
stipu
lanti
et
recipienti
nomine
et
vice
comunis
Veneciarum
pignori
omnia
sua
et
dictorum
quorum
procurator
est
bona
presentia
et
futura ;
ac
ad
maiorem
evidentiam
et
cautelam
in
anima
sua
ac
in
animabus
dictorum
quorum
procurator
est
juravit
corpo
raliter
ita
attendere
et
observare
ut
superius
est
expressum.
Et
omnia
sua
instrumenta
tam
procure
quam
represaliarum
et
alia
tam
in
Aiacio
quam
in
Placentia
confecta
et
scripta
et
ad
dictum
negotium
pertinencia,
sana
et
integra
ibidem
dictis
dominis
Ca
merariis
nomine
comunis
Veneciarum
recipientibus
tradidit
et
concessit.
Actum
Venetiis
in
Rivo
alto
in
domo
ubistant
Camerarii
comunis
ad
suum
officium
exercendum.
Presentibus.
Leonardo
et
Laurencio
scribis
dictorum
Camerariorum
ac
Marco
famulo
ipsius
officii.
[Commem.
III
c.
79
to].
286.
1356,
Marzo
2.
Lettera
di
Ramadan
governatore
di
Solgat
(in
Crimea)
al
Doge.
1356
die
2
Martij
in
Acsaray.
La
parola
de
Ramadan
ali
franchi
Venetiani.
El
mesadego
de
miser
lo
doxe
Andrea,
si
duxe,
Una
letera
cum
bola,
la
do
manda
de
miser
lo
doxe,
e
nuy
semo
contento,
de
quelo
che
lo
&
domandado.
Vignando
li
mercadanti
Venetiani,
che
li
debia
vegnir
in
lo
Provato,
trazando
le
sue
mercadantie,
e
vendando
quele,
in
Sorgati,
debia
pagar
III
per
centeper,
e
se
li
non
ven
desse
nou
debia
pagar
niente.
E
se
le
suo
mercadantie
elli
portasse
altro,
debia
pagar
lo
tartanato :
li
taverneri
non
debia
pagar
Aylocho,
ni
Ysacho.
Ancora
se
li
Venetiani
avesse
algune
parole,
cum
queli
del
roman
over
question,
Zoe
se
queli
domandasso
al
venetian,
debia
andar,
avanti
el
consolo
et
e
converso,
sel
venetian
domandasse
&
queli
del
roman,
debia
andar
avanti
el
signor
de
la
tera.
Quando
le
nave
e
le
galie
avera
80
cargo,
un
meso
del
signor,
cum
un
meso
del
consolo,
debia
veder
in
quele,
che
algun
fu
Zasco,
ni
sclavo
non
sene
andasse,
e
puo
se
partira
al
so
plaxer.
Cossi
avemo
fato
pato,
e
convention
in
lo
anno,
de
VlIc
LVII
in
lo
mese
de
Rabimuol,
in
lo
primo
di,
in
Calustan.
Amen.
Nota
che
questi
pati
so
translatadi
de
persescbo
in
latin.
(Commem.
V.
C.
70
to].
287.
1356,
Marzo
Patti
di
Commercio
coi
Veneziani
del
soprascritto
Ramadan,
il
quale
chiede
che
sicno
risarcili
i
danni
doi
sudditi
del
Chan
Tartaro,
fra
i
quali
alcuni
Armoni
[12].
Pactum
cum
Ramadano
dominatori
in
Sorgati
factum,
per
nobilem
virum
Androam
Venerio,
destinatum
in
Ambasatorem
Communis
Venetiarum
ad
dictas
partes.
A
la
gran
grandeça
Imperador
deli
imperadori
del
gran
Seço
signori
vel
del
mar
e
de
la
tera
inperador,
signor
de
queli
che
tiem
la
fe
de
Yesu
Christo,
maor
e
posente
sovra
tuti,
doxe
de
la
gran
signoria,
Et
ali
baroni,
che
se
appreso
la
soa
signoria,
Bt
&
tuti
grandi,
e
pizoli
de
le
vostre
Citade,
Nuy
saludemo
tuti,
da
puo
a
la
vostra
nobilitade,
siave
de
plaser,
chel
vostro
mesa
dego,
Andrea
e
vegnudo
a
nuy,
e
apde
&
duto
letere
bolade,
Nuy
avemo
lete
quele,
al
contentamento
de
la
gran
signoria
vostra
cosi
ave
comandado,
E
al
vostro
voler,
nuy,
ve
avemo
fato
gratia
e
contentado
de
quelo
che
vuy
ne
ave
mandado
digando,
Da
puo
ancora
miser
lo
doxe,
Ale
vostre
letere,
mandemo
respondando
El
comandamento
de
miser
lo
imperador,
che
puy
debiemo
pa
tizar,
Et
a
nuy
&
parso,
lo
meio
chel
nostro
porto,
sia
lo
Provato
che
a
nome
Citade
nova,
El
vostro
consolo
sera
là
sel
plasera
ala
signoria
vostra,
Et
aço
che
quelo
luogo
ve
sia
benedeto,
e
che
vuy
non
de
abie
rio
voler,
Nuy
e
li
vostri
faremo
Case
et
poses
sion
al
80
plaser.
Da
vuy
nu
volemo,
se
li
vostri
mercadanti
vendera
le
soe
mercadantie,
che
elli
debia
pagar
de
tamaga
[13]
IIJ
per
cento
e
non
pluy,
e
se
elli
non
vendera,
non
paga.
Li
vostri
che
se
spaça
per
Venetiani
taverneri
de
Isacho
ni
de
Ay
locho,
niente
debia
pagar.
Ancora
se
algun
Venetian,
dvera
a
far
cum
algun
de
queli
del
roman,
el
signor
de
Sorgati,
el
consolo
debia
far
defenir
quela
raxon,
E
se
li
vostri,
domandasse
ad
algun
de
queli,
de
lo
imperio,
over
del
roman,
el
signor
debia
far
defenir
quela
raxon,
E
vuy
per
nostro
amor
pregare
li
vostri
mercadanti,
che
venda,
le
cosse
sue,
qua,
lo
plu
cheli
pora,
Aço
che
la
mercadantia
se
faça
plu
qua
che
altro,
Aço
chel
nostro
voler
sia
meior
cum
vuy
ala
vostra
signoria,
si
dixemo,
che
del
(sic)
toman
de
Sorgati
Ydomelich
Animandin,
Sabadin,
Achnoe,
Todoros,
Joanes,
Stephanos,
Ydudiment,
Chalos,
le
nome
de
questi
coca
in
uno
navilio
de
Nicoloso
Scoto
zenvese
fo
presi
ala
bocha
de
Constantinopoli
da
galie
XVJ
de
miser
Nicolo
Pisani,
e
foli
tolto
IIIJM
somi
e
fo
morto
do
de
questi
mercadanti
Idumelic
e
Animadin
tene
in
presoni
in
Candia
api
IJ
-,
de
quey
coça
e
vegaudi
a
ouy.
E
altre
fiade
ve
avemo
scrito
de
ço.
Respoosion
non
de
avemo
abudo
per
zo
lo
haver
de
do
vostri
mercati
tulsi,
&
quelu
o
meso
in
salvo,
e
ogna
fiada
che
vuy
fare
restituir,
lo
haver
de
questi
nostri,
e
quy
simelmente,
renderemo
quelo
che
puy
avemo
tolto,
ali
diti
vostri
mercadanti.
La
nostra
signoria
conplira
questo
servisio
per
che
io
o
fato
sagramento
de
non
render
ali
vostri
mercadanti,
so
vuy
non
fe
render
el
so
a
questi.
Ancora
recordo
ala
vostra
signoria,
che
se
alguoi
mercadante
inrolase
la
tamoga,
chel
perda
quela
mercadantia,
o
perço
Avemo
fato,
gratia
de
IIJ
per
centener,
aço
cbeli
non
frolda
la
tamoga.
Questa
letera
se
fata,
in
lo
mese
de
rabimuol,
in
lo
comen
zamento
de
la
luna
in
VIIO
LVIJ.
Amen.
288.
1358,
Settembre
26.
Privilegio
di
Cuteltimur
successore
di
Ramadan,
ai
Veneziani.
Exemplum
unus
precepti
Cotelletemur
de
Sorgati
acquisiti
per
ultrascriptom
ambasatorem.
La
parola
de
Cotelletemur
signor
de
Sorgati
ali
Ambaratori
de
li
Venitiani,
miser
Zan
Qrin
et
miser
Francescho
Bon
Cavi
[14]
Ambasadori.
Ali
Venetiani
Li
suo
navilij,
si
vegnira
al
Provato,
&
Calitra,
o
in
Soldadi
intra
questi
IIJ
Luogi
et
porti
in
quel
porto
vora
arivar,
Le
spese
de
lo
Carezo
[15]
segondo
come
vuy
pagavi
in
Aramadan
cossi
dare
a
nui
se
li
mercadanti
sui
mercadantia
pa
gera
IIJ
per
cento.
E
se
li
non
vendera
niente
pagera,
chel
no
se
tol
plu
niente
Algon
a
torto
non
li
debia
far
torto
de
violenza.
E
se
algun
li
vora
far
muy
Don
laseremo.
Ali
forestieri
uny
li
dovemo
vardar
et
salvar
che
li
debia
star
repossatamente
et
che
li
debia
far
le
suo
mercadantie,
E
per
zo
a
colay
chel
tien
lavomo
dado.
Data
in
lordo
[16]
in
lo
mese
di
simal
di
XV.
[Commem.
VI.
C.
80].
289.
1358,
Settembre
26.
Ordine
di
Berdibec
Chan
a
Cuteltimur
per
li
credili
dei
suoi
sudditi.
La
parola
di
Berdibech
a
Cotelletemur
Condomelich,
Jovannes
et
Stephanos
et
Aymedim
Ysof.
Questi
homeni
son
vegaudi
a
puy.
E
lor
sian
sporta
la
so
peticion
in
lo
servisio
de
mercandatori,
andando
mercadanti
in
Constantinopoli
le
Galie
de
Venecianj
schontrando
IJIIIJC
XXX
somi
[17]
in
argento
et
altra
mer
candaria
fossemo
derobadi
et
homeni
IJ
fo
morti,
li
altri
si
mantegaudi
in
preson
anni
IJ.
et
stagando
appi
IJ.
nuy
sch&
passemo
et
vegnando
alo
sancto
Imperator
avemo
inchinado
fata
la
gratia
che
Ramadan
dovesse
zerchar
dali
venetiani
franchi
se
debia
tuor
et
pagar
questo
aver
in
quella
fiada
li
franchi,
disse
de
pagare
questo
aver,
et
Ramadau
perzd
manda
un
so
messo
et
andando
la
non
fo
pagudo
et
fo
cazado
via.
Ancor
un
homo
che
nome
Bassuvar
porse
la
soa
peticion
che
vegnando
de
Zepro
le
Galie
de
Veneciani
schontrandosi
de
an
robadi
in
mercadaria
doneri
a
valor
de
somi
VC
mo
cum
questo
Comandamento
a
questi
homeni
scriti.
Vuy
Cotelletemur
de
Sor
gati
in
la
Tana,
Vuy
et
Sechebey
stagando
aimsembre
debie
clamar
el
Consolo
di
veneciani
e
debieli
favelar
de
questi
bomeni,
iu
lo
tempo
de
Ramadan
fo
parlado
et
provado
questo
aver
su
le
ve
nociani
Lalmentre
in
Complimento
debia
esser
pagadi
e
vuy
non
debie
restar
de
farli
tosto
pagar.
Avemoli
dado
Comandamento
cum
bolla
doro
in
Lano
de
VIIC
LVIIIJ
in
mense
VIIJ
de
lako
adi
X
de
la
luna.
Li
baroni
Molgabogabey,
Cotelletemur,
Timuros,
Coragam
Choza
Zuchi
questi
Chavi
sporse
la
so
peticion.
Sabadin
scrivan
scrisse.
[Commemor.
VI,
C.
80-1].
290.
1358.
La
regina
Taydeli
(moglie
di
Bordi
Chan)
solde
i
dobili
dei
De
neziani.
Solucio
facta
pro
predicto
precepto
per
dominam
Imperatri
cem
Thaydelu
catoo.
Imprimis
soluit
dicta
domina
imperatrix
Molga
Bogabeo
et
familiaribus
suis . . .
besantios
1156
It.
Cotulugabeo
et
sociis .
1105
It.
Fimoros
filio
Mogabogabey
et
familiaribus
suis
500
It.
Chessim
Abometh .
521
It.
Sadradino
et
Sirine . .
500
It.
Zomucho
nostro
deraga ..
840
It.
Arminis . . .
5000
It.
filiis
Cotelletemur . . .
200
It.
Cholaobo
socio
Chotelletemur .
500
It.
Cammerario
domine
Imperatrice
155
It.
Bazumano
? . . . . . .
640
It.
pro
Alaffa
[18]
dictorum
Arminium , . ,
20
It.
pro
duabus
litteris
missis
una
domino
duoi
alia
domino
Consuli . . . . . .
68
It.
pro
tella
scharlati
una
et
carta
et
aliis, ,
103
Summa
bess.
10998
291.
1358.
Lettera
dell'Imperatrica
Taydoli
Chatun
al
Doge,
sopra
in
onda
detta
soluzione
fatta
in
grazia
degli
Armeni.
Exemplum
cujusdam
litteræ
Imperatricis
Taydelu
catom
misse
domino
duoi
pro
besantios
10998
quos
solvit
pro
precepto
Arminium.
Ex
voluntata
Berdibech
Ohaydella
verba
nostra
duci
Vene
ciarum.
Homines
Imperij
super
chocham
Nicolay
Schoti
ascen
dentis
Constantinopolim
pro
mercimoniis
ibant
Vestre
novem
Galee
obviantes
cum
cocha
predicta
pugnentes
cæperunt
eos.
Preterea
homines
Imperij
qui
veniebant
de
Cipro,
vestra
Galea
depredata
est
oos
omnes,
isti
predicti
venientes
Coram
Imperatorem
et
com
testibus
probantes
inclinaverunt
duomilia
VIIJCXXX
sommos,
Im
perator
Gratiam
faciens
Littera
cum.
bulla
aurea
dans
et
execu
tores
quod
Consul
et
mercatores
in
Tana
debeant
solvere
dictam
peouniam.
Nos
autem
cogitantes
quod
istis
esset
gravamen
fieri
non
permisimus
set
de
nostra
propria
Cassena
Summos
VCL
Iusi
mus
dare
invitis
vestris
Ambaxatoribus
et
non
consentientibus
QUDO
visis
presentibus.
VOL
summos
pon
negligentes
cicius
mit
tantis.
Sic
dicendo
litteram
cum
bulla
missimus
in
anno
porci
mense
IJ
luna
V
nova
in
Gurllistano
Sara
scripta.
(ibid.
)
292.
1369,
Maggio.
Scieich
Docit
Chan
de'
Tartari
garantisco
ai
mercanti
Veneti
di
Trebisonda
la
sicurezza
della
via.
A
nome
di
Dieo
lo
grande
quello
che
a
fato
creare
tuto
el
mondo.
Mi
imperadore
Sichuaiscam
(Scieich
Uvais
Cham)
valente
signor
dello
Imperio
de
Persia
cum
grande
honore
a
miser
lo
Belo
(bailo)
e
tuti
merchadanti
veneciani
de
Trapesonda
e
li
altri
mercadanti
cum
honor
e
salvamento,
salude
a
se.
Sapie
la
nostra
volenta,
el
nostro
cor
sta
molto
volentiera
cum
voy.
Mandassemo
Ambassador
avanti
questo
buy
mandemo
conforto
ali
signori
mer
chadanti
che
vaga
e
viegna
in
lo
mieo
Impierio.
Danchuoy
avanti
non
era
bem
segura
la
via.
Com
lo
alturio
de
Dieo,
e
o
fato
la
via
segura,
tuti
li
baroni
che
xe
ip
li
Castelli
e
in
le
Citade,
mag
dado
li,
o,
scrita
de
segurtade
danchuoy
avanti
che
li
merchadanti
sia
seguri
cum
salvamento
de
zorno
in
zorno
seguri,
e,
zonza
a
salvamento,
questo
sie
el
mio
comandamento
che
o
scrito
mi
Imperador.
Como
el
comandamento
sera
zonto
a
vuy
de
conforto
ali
merchadanti
che
vegna
in
ver
Toris,
segondo
el
tempo
che
iera
de
Bonsaich
[19]
Imperador
dandar
e
vegner.
El
so
comerclo
che
li
pagava
a
quel
tempo
sera
men
quando
elli
vegnora
elli
vedera
la
verita
a
questo
tempo.
Mi
e
li
mie
compagnoni
a
manda
questo
ambaxador
Trassaga
asaul,
E
lo
mando
la,
ello,
e,
mieo
perchurador,
zoche
lu
fara
sera
fato
in
questo
servicio
non
sie
lenti.
Quando
li
merchadanti
zonti
sera
in
Turis,
e
li
vedera
como
elli
sera
rezevudi
da
mi.
E
questo
comandamento
fo
scritto
in
Turis
del
mese
de
Mazo.
(Commemor.
VII,
NO
495,
c.
120].
293.
1369
?,
Agosto
22.
Lettera
del
Doge
al
sopranominato
Imperatore,
per
i
mercanti
Veneziani
trattenuti
a
Trebisondaa
A
vostro
Imperio
recepimus
literas
per
Ambaxiatorem
vestrum
in
capite
nostro,
in
quibus
scribebatis
quomodo
Caminj
erant
securi
et
quod
mitteremus
mercatores
nostros
Taurixio,
quod
essent
honorati
et
avantazati
fortissime
de
Comerclo.
Respondimus
quod
iam
sunt
duo
anni
quod
plures
nostri
mercatores
cum
ma
gua
Caravana
venerunt
et
sunt
Trapesunde,
et
omni
die
aplicant
semper
expectando
quod
Taurizio
veniat
Caravana,
sicut
videantur
Caminj
securj
et
possint
venire
cum
salute.
Ideo
bumiliter
ro
gamus
Imperium
vestrum
quatenus
faciat
quod
grossa
Caravaus
desendat,
ut
de
nostris
valeant
ibi
venire
quomodo
desiderant,
ac
etiam
nunc
expectamus
galeas
sex
ponderatas
mercimoniis.
Date
die
XXIJ
mensis
Augusti.
[Ibidem].
294.
1373.
Risposta
di
Udein
Chan
al
bailo
veneto
di
Trebisonda,
per
la
sie
curezza
della
via
fra
quella
città
e
Tebris.
Exemplum
litterarum
domini
Imperatoris
Turisij
missarum
Baiulo
Venetorum
Trapesunde
deinde
ducali
dominio.
In
lo
nome
de
Dio
grande.
Digo
mi
Vays
Cham
Imperador
de
Turis,
al
grando
et
ho
norando
e
chavo
de
li
cristiani
miser
lo
baylo
cavo
de
li
Veniciani
io
Trapesunda.
Saludo
e
sanitade
asay:
La
gratia
de
Dio
e
a
se;
lo
voio
che
questo
camin
sia
averto,
come
fo
imprima.
E
li
vostri
mercadanti
vada
e
vegna
si
como
li
era
imprima
da
mo
in
avanti.
E
questi
e
chativi
e
rie
homeni,
che
se
in
questo
camin
che
tolse
e
roba
li
vestri
Veneciani
mercadanti
molto
ma
in
turbado
el
cuor;
per
la
qual
cosa
venne
da
mi
Chazipaychi
e
por
tame
vostre
letere
per
le
ditta
robaria,
che
fo
robada
da
li
ditti
robadori
li
qual
robadori
babita
in
un
lugo
che
nome
afoich
[20].
To
mande
un
homo
Abaram
Coza
e
presi
li
ditti
robadori
afin
de
far
zustitia
de
i
dicti
per
exemplo
de
li
altri,
che
negun
non
olsa
più
far
male
in
sto
camin;
fo
pressi
li
diti
roberadori
e
fo
ben
punidi
e
da
fo
rechatado
tuto
laver
de
li
vostri
Franchi
e
folli
dado
in
drudo.
Spiero
iu
Dio
che
se
pizola
cosa
mancha,
anche
quello
li
sera
rendudo
e
niente
non
perdera
li
vostri
Fran
chi.
E
non
sia
tardi
li
vostri
Franchi
a
venir
de
qua.
In
per
quello
de
terra
in
terra
e
da
luogo
in
luogo,
lo
fato
e
dado
tal
ordene
che
li
pora
andar
e
vegoir
seguri.
E
se
li
perdi
1
aspro
Io
voio
pagar
del
mio,
E
vegno
chelli
sera
seguri
como
da
prima.
Tute
le
sovrascrite
parole
sie
dite
per
mi
Imperador
de
Turis
et
con
la
mia
propria
lingua,
e
scrissi
de
mia
man
le
letere
d'oro
de
sotto.
Questa
sie
la
letera
che
manda
l'
imperador
de
Turis
a
miser
lo
baylo
de
Veneciani.
[Commem.
VII.
N.
O
719.
c.
179]
[1]
Pare
soritto
Almachi.
[2]
Cioè
Coricos,
di
cui
era
allora
Signore
(Hethum)
Aitone,
l'
autore
della
Btoria
dei
Tartari.
[3]
L'erede
di
Hethum,
il
famoso
Bailo
Ossin
[4]
I
forto
castello
di
Noghir.
v.
Parte
L
p.
49.
[5]
Lo
stesso
che
Hethum
II,
il
maggiore
dei
numerosi
figli
di
Loone
II.
T.
Parto
I,
p.
33.
[6]
Tre
celebri
fortezze,
in
armeno
Lambron,
Monlevono
Guglag.
[7]
Tutto
cancellato
meno
la
parola
morhaus.
Questi
d
Hothom
II,
barbara
monto
trucidato
ool
giovine
B.
Loone
III,
de
Bilargù
luogoteponte
Tartaro,
nella
notto
16-7
novembre,
1307.
[8]
I
seguente
è
soritto
d'altra
mano.
Il
aitato
Loone
e
il
II.,
giovine
figlio
di
Thoros
figlio
di
Leone
II.
[9]
Cioè
Sembat,
il
terzogonito
fra
gli
aove
o
dioci
figli
masohi
di
Loono
II,
Dato
nel
1276,
con
sorello
gemella.
[10]
Di
questo
affare
del
Lo
Tataro,
come
del
soprasoritto
(N.
876)
hanno
trattato
più
estesamente
publicato
il
Romanina,
IIL.
400;
Mas
Latrie
nelle
Nouveilles
preuves
de
l'Historie
do
Chypre,
eto.
(1872),
p.
18;
a
la
raccolta
Diplomatariam
Voneto
Levantinum,
38-41.
[12]
Pubblicato
dal
Mas
Latrie
nella
Bibliothèque
de
l'Ecole
des
Chartes,
Vime
série,
LV,
589:
o
nell'
Arokives
des
Missions
scientifiques,
II,
845.
oct.
[13]
Tanga,
bollo
per
il
dagio,
ossia
lo
stesso
dazio.
[15]
Tributo,
ossia
il
dazio.
[16]
L'ordo,
ordù,
quartiere
o
residenze.
[17]
Un
Sommo
di
questi
paesi
nel
secolo
XIV,
secondo
Pegolotti
valova
5
ducati
d'oro.
[20]
Aunig
in
armeno,
borgo
e
fortezza
vioino
a
Can.