Արդ
եւ
զայն
եւս
հարցանեն,
եթե
չար
ինչ
չկայր
առաջի,
ուստի՞
աւձն
զոր
սատանայ
կոչէք՝
իմացաւ
զհանգամանս
չարին։
47
Ասեմք՝
եթե
սատանայ
չար
զստունգանել
մարդոյն
Աստուծոյ
իմացաւ,
վասն
որոյ
զմարդն
յայն
յաւժարեցոյց։
Որպէս
յորժամ
իցէ
ոք
207v
ուրուք
թշնամի,
եւ
թաքուցեալ
զթշնամութիւնն՝
գաղտ
կամիցի
վնասել,
եւ
չգիտիցէ
զհանգամանս
վնասակարութեանն,
եւ
շուրջ
եկեալ
յածիցի
հնարս
խնդրել.
ապա
գտեալ
ժամանակ՝
յորժամ
ոք
ի
բժշկաց
թշնամւոյն
նորա
պատուէր
տայցէ
յայս
ինչ
չհպել,
եւ
յայս
նիշ
կերակրոց
չճաշակել,
որով
առողջութեանն
կարիցէ
հասանել,
եւ
նորա
լուեալ՝
վաղվաղակի
ի
կեղծիս
բարեկամութեան
կեղծաւորեալ
զբժիշկն
պարսաւիցէ,
եւ
զաւգտակարսն
նմա
վնասակարս
թելադրեալ
կարծեցուցանիցէ,
եւ
հակառակ
պատուէրս
հրամանաց
[47]
բժշկին
տայցէ,
եւ
այնու
առնիցէ
նմա
վնաս.
որ
ոչ
եթե
յառաջագոյն
գիտէր
զհանգամանս
վնասակարութեանն,
այլ
ի
պատուիրելոյ
բժշկին
գտեալ
հնարս՝
եղեւ
վնասակար.
նոյնպէս
կարծի
եւ
զսատանայէ՝
նախանձել
նմա
ընդ
նախաստեղծ
մարդոյն,
եւ
չգիտել
զհանգամանս
վնասակարութեանն.
քանզի
ոչ
եթե
չար
ինչ
առաջի
կայր՝
ուստի
զհանգամանսն
մ208rարթ
էր
առնուլ,
ուսեալ
յԱստուծոյ
պատուիրանէն՝
որ
մարդոյն
տուաւ
արգելուլ
զնա
ի
ճաշակելոյ
ի
տնկոյ
իմեքէ
ի
մահաբերէ.
որ
ոչ
եթե
անպիտան
ինչ
ի
կերակուրս
մարդոյ
էր,
եւ
ոչ
բնութեամբ
տունկն
մահաբեր,
եւ
վասն
այնորիկ
ինչ
արգելաւ
մարդն
ի
ճաշակելոյ
ինչ
ի
նմանէ,
այլ
անսաստութիւնն
եղեւ
պատճառ
մահուան
մարդոյն,
իբրեւ
յանցաւորի՝
որ
անցանիցէ
զհրամանաւ
հրամանատուի՝
որ
նմա
կարգեալ
իցէ։
Արդ
ժտեցոյց
թշնամին
զմարդն
[48]
անցանել
զհրամանաւն
Աստուծոյ,
որպէս
զի
ոչ
եթե
ստուգեալ
գիտէր՝
եթե
այնու
նմա
վնաս
ինչ
գործել
կարիցէ,
այլ
կարծեաւք,
ի
թեթուս
մատուցեալ,
եթե
լիցի՞
եւ
թե
չլինիցի՞.
եւ
յետոյ
յԱստուծոյ
պատուհասէն՝
որ
առ
մարդն
եղեւ
վասն
պատուիրանազանցութեանն
իմացաւ
եթե
պատուիրանք
նորա
մահ
գործեցին,
եւ
յիրաւի
պատժեցան
եւ
նա
եւ
մարդն՝
զոր
յաւժարեցոյց
յանսաստութիւնն,
ճաշակել
ի
փայտէն՝
որ
ոչ
բնութեամբ
մահաբեր
էր,
այլ
յԱստուծոյ
սպառնալեացն
եղեւ
այն208vպիսի
իրաց
պատճառ։
Եւ
որպէս
բժշկի
ոչ
կարեմք
մեղադիր
լինել՝
վասն
յառաջագոյնն
զգուշացուցանելոյ
որով
աւրինակաւ
կարիցէ
մարդն
առողջանալ.
եւ
նորա
թողեալ
զպատուէրս
բժշկին՝
անսայցէ
թշնամւոյն՝
որ
զվնասարար
խրատսն
տայցէ
նմա,
որով
ոչ
զպատճառս
վնասուն
ի
բժշկէն՝
որ
յառաջագոյնն
գուշակեաց
նմա՝
իմանալի
է,
այլ
ի
թշնամւոյն՝
որ
ի
[49]
պատուիրանէ
բժշկին
նմա
զվնասն
հնարեցաւ.
նոյնպէս
եւ
զսատանայէ
ասեմք
լեալ
թշնամի
մարդկան՝
որ
չեւ
եւս
գիտէր
զհանգամանս
չարեաց,
այլ
ի
պատուիրանէն
Աստուծոյ
ուսեալ՝
կամեցաւ
վնասել
մարդոյն,
զի
եթե
առանց
Աստուծոյ
կամաց
ի
ծառոյն
ճաշակիցէ՝
առնուցու
պատիժ
զմահ։
Քանզի
թե
յառաջագոյն
չէր
գուշակեալ
Աստուծոյ
մարդոյն
չուտել
ի
կերակրոյ
ծառոյն,
եւ
նորա
յանգէտս
կերեալ,
չլինէր
նմա
պատիժ
մահ.
կամ
որպէս
թե
առ
ի
չգիտանս
եկեր,
կամ
որպէս
թե
առ
չժուժալոյ
ի
կերակրոյ
ծառոյն,
չէր
ինչ
պատժի
պարտական։
Քանզի
եւ
մանուկ
կաթնակեր՝
որ
յայլ
ինչ
կերակուր
մ209rտաբերիցէ,
ոչ
պատժելի
է՝
այլ
արգահատելի,
որպէս
թե
առ
ի
չգոյէ
կաթին
յայն
յաւժարեաց։
48
Նա
եւ
աւձն,
որ
է
սատանայ,
յիրաւի
պատժեցաւ՝
վասն
ընդ
անագորոյն
թշնամութեան
ընդ
մարդոյն
ունելոյ։
Եւ
արդ
սկիզբն
չարեաց
զնա
[50]
խանձն
ասեմք,
եւ
զնախանձն
յառաւել
զմարդն
պատուելոյ,
եւ
զչարիսն
յանհնազանդութենէն։
Զի
Աստուած
այնպէս
առաւել
զմարդն
պատուեաց,
եւ
նորա
անսաստեալ՝
զընկէց
զպատուիրանն։
Ուստի
զամենայն
ինչ
որ
լինի
չար,
որ
բնութեամբ
չար
գիտեմք,
այլ՝
զի
առանց
կամացն
Աստուծոյ
գործին՝
իրք
ինչ
լինին
չար։
Նա
եւ
ընդ
լինելն
իսկ
սատանայի
յԱստուծոյ,
գիտաց՝
եթե
անսաստել
ումեք
Աստուծոյ՝
չար
է
եւ
ոչ
բարի.
քանզի
ոչ
եթե
անմիտ
ինչ
ոք
եղեւ
նա
յԱստուծոյ՝
եթե
չգիտէր,
եթե
որ
ինչ
ըստ
Աստուծոյ
կամացն
լինի՝
բարի,
եւ
որ
ինչ
արտաքոյ
քան
զնորա
կամսն՝
այն
չար
է.
եւ
վասն
այնորիկ
յիրաւի
տանջէ
զնա
Աստուած.
զի
գիտէ
զբարին,
եւ
ոչ
առնէ,
եւ
հմուտ
է
չարին,
եւ
ոչ
խորշի։
Եւ
ոչ
չար
եւ
չարչարիչ
հաստատեաց
զնա
Աստուած.
209v
եւ
ոչ
փորձիչ՝
եթե
նովաւ
փորձեալ
զարդարս
զտեսցէ.
եւ
ոչ
ինքն
յանձնէ
չար
[51]
գտեալ,
եւ
ոչ
անարար
եւ
հակառակ
Աստուծոյ.
այլ
մտաւոր
եղեալ
յԱստուծոյ,
եւ
հմուտ
գիտութեան՝
թե
չար
է
հակառակ
կալ
Աստուծոյ
հրամանին,
եւ
յայն
զոր
գիտէրն՝
թե
չար
է՝
յանդգնեցաւ,
զանսաստութենէն
ասեմք.
եւ
անսաստութիւնն
ոչ
եթե
անձնաւոր
ինչ
յառաջագիւտ
եհաս
ի
գիտութիւնն
սատանայի,
այլ
իբրեւ
զմի
ինչ
եղեալ
ի
դիպաց
կամեցելոյն։
49
Նա
եւ
զմարդոյ
յիրաւի,
ասեմք,
կրել
պատուհաս
ընդ
որոց
գործիցէ.
քանզի
կամաւ
երթայ
յուսումն
այնպիսի
իրաց,
յորոց
յորժամ
եւ
կամիցի՝
եւ
մեկնել
կարող
է.
քանզի
եւ
կամելոյն
եւ
չկամելոյն
ունի
իշխանութիւն,
զորոյ
զհետ
երթայ
եւ
կարելն
զոր
ինչ
կամիցի
առնել։