Ճառք

Սոսկան ոսկերք իմ դողութեամբ, եւ սարսափէ անձն իմ հիացեալ՝ յորժամ յիշեմ զմերձաւորութիւն ահագին եւ մեծ խորհրդին. եւ յերկուս վարեալ միտք իմ ծփին հանապազ. կամիմ մերձենալ 'ի փափագելին, եւ անաժանութիւնս իմ արգելու. մերժել հեռանալ՝ այս կորուստ է հոգւոյս։ Քանզի են բազումք՝ որ կամ հպին չարաչար, եւ կամ հեռանան անօրէնութեամբ, եւ երկոքեան են սատանայականք. զի մինն զահեղ խորհրդոյն զզօրութիւն ոչ իմանայ, այլ ընդելական սովորութեանն հարեալ խղճի մտօք մերձենայ, ոչ 'ի փրկութիւն՝ այլ 'ի դատապարտութիւն, ոչ 'ի թողութիւն մեղաց՝ այլ յաւելումն անօրէնութեան։ Եւ միւսն իբրեւ զդոյզն ինչ արհամարհեալ հեռանայ՝ ոչ ինչ կարեւոր համարելով, զի զզօրութիւն եւ զշնորհս մեծի խորհրդոյն ոչ ճանաչէ, եւ կամ 'ի պատիւ ինչ խորհրդոյն համարի զոչ ստէպն մերձենալ. որ ոչ 'ի պատիւ, այլ յիմարութիւն եւ ծուլութիւն, հեռանալ 'ի կենաց, եւ փափագել խաւարի եւ մահու. զոր տէր ինքնին ասաց՝ եթէ «Ես եմ հացն կենաց. եւ որ ուտէ 'ի հացէս յայսմանէ, կեցցէ յաւիտեան. եւ հացն զոր ես տաց՝ մարմին իմ է, զոր ես տաց վասն կենաց աշխարհիսե։

Եւ արդ ամենայն որ հեռանայ 'ի մարմնոյ եւ յարենէ Քրիստոսի, որպէս յաւել եւս զամէնն՝ վասն առաւել եւս հաստատութեանն, թէ «Ամէն ամէն ասեմ ձեզ, եթէ ոչ կերիջիք զմարմին որդւոյ մարդոյ, եւ արբջիք զարիւն նորա, ոչ ունիք կեանս յանձինս ձերե։ Եւ որք ոչ ունին զկեանսն յաւիտենից, նոցա խաւարն աղջամղջին եւ հուր գեհենին է ժառանգութիւն։ Զի ամենայն որ հեռի է 'ի սուրբ խորհրդոյն, դիւրաւ ընդունի զախտ սատանայական, եւ օթեվան լինի նմա հանապազ։ Պարտ է անձին կամ 'ի շնորհաց Հոգւոյն վայելել, կամ 'ի պիղծ հոգւոյն ընդունել։ «Հոգի տեառն վերացաւ 'ի Սաւուղայ, եւ նեղէր զնա այս չարե։ Զի այգւոյ որ ոչ է պարիսպ, գազանք ապականիչք եւ խոզք անտառի մտեալ ապականեն զնա. եւ որ սուրբ խորհրդովն ոչ պարսպին, բնակարան են դիւաց անձինք նոցա. փախուցեալք 'ի հրեշտակական ժողովոյն 'ի բանակս դիւաց անկանին. եւ դեւք դիւրաւ ըմբռնեն զնոսա, եւ զհոգիս նոցա տանջեն, եւ զմարմինս նոցա լլկեն չարաչար, երբեմն 'ի հուր, երբեմն 'ի ջուր։ Եւ արդ տես եւ զյիմարութիւն քո փարատեա 'ի քէն, զթերահաւատութիւնդ քո ուղղեա, զծուլութիւնդ 'ի փոյթ յորդորեա, եւ փութա սրբիլ 'ի մեղաց, եւ մեծաւ փափագանօք փութա 'ի սուրբ սեղանն հոգեւոր, զի մի՛ 'ի քրիստոնէական անուանէդ մերժեսցիս։ Զի քրիստոնէութեան հաւատքն են եւ մկրտութիւն եւ վայելումն սրբոյ խորհրդոյն. եւ որ յայսմանէ հեռի է եւ թերի, թերի է 'ի քրիստոնէութենէ. զի ոչ Քրիստոս 'ի նմա բնակէ, եւ ոչ նա 'ի Քրիստոս. քանզի որ ուտէ, ասէ, 'ի մարմնոյ իմմէ, նա յիս բնակեսցէ, եւ ես 'ի նմա։

Եւ արդ որ կամի բնակել 'ի նմա, այնպէս պարտի գնալ, որպէս նայն գնաց։ Եւ որ ունիցի զայն յոյս թէ Աստուած 'ի նմա բնակէ եւ նա յԱստուած, այնպէս պարտի լինել սուրբ, որպէս եւ նայն սուրբ է՝ ըստ մարդկան տկարութեան չափոյ, ապա մերձենալ։ Եւ որ ոչ այսպէս մերձենայ, յայտ է եթէ 'ի դատապարտութիւն անձին իւրում մերձենայ. զի մերձենալ 'ի սուրբ մարմինն տէրունական՝ սրբոցն լոյս է, եւ լուսաւորէ հոգւովն մերձաւորութեամբ. եւ պղծոցն հուր է, այրէ եւ ապականէ վասն խղճիւն մերձենալոյ։ Զի յորժամ վկայութիւն մտացն սրբութեան քում ոչ վկայէ, յայտ է եթէ մերձենալն քո 'ի սուրբ խորհուրդն ոչ է ըստ կամացն Աստուծոյ. որպէս եւ Պաւղոս ասէ՝ թէ «Այս են կամք Աստուծոյ վկայութիւն մտաց ձերոցե։ Եւ եթէ միտք քո վկայեն քում սրբութեանդ, ըստ կամացն Աստուծոյ է մերձաւորութիւնդ։ Ապա եթէ խղճիւ մերձենայցես, գիտեա զի դատապարտեալ ելանես, եւ անօրէն քան զամենայն անօրէնս. զի սա եւս առաւել անօրինագոյն է քան զարիւնահեղ սպանողացն չարութիւնս։ Զի մարդ որ զմարդ սպանանէ, մարդասպան անուանի. իսկ որ անարժանութեամբ 'ի մարմնոյ տեառն հաղորդի, նա աստուածասպան է. քանզի վերստին 'ի խաչ հանէ զՈրդին Աստուծոյ։

Եւ արդ տես թէ յո՛ր սեղան անօրէնութեամբ մերձենաս. յորմէ վերին զօրութիւնքն սոսկան եւ սարսեն, եւ դու պիղծ շրթամբքդ յանդգնեալ մատչիս։ Զի եթէ հոտ ինչ չարեաց հարկանէր՝ առ թագաւոր ոք չիշխէիր մերձենալ, եւ զերկնաւոր թագաւորն 'ի հոտեալ հոգիդ ընդունիս, եւ ոչ մեծաւ ահիւ հիանաս. ցխոտ ձեռօք 'ի կերակուրս խղճես մերձենալ, եւ գեռաթաթախ ոգւովդ անխտիր հաղորդիս։ Ո¯ խորք անօրէնութեան, ո¯ ահեղ արհաւիրք, ո¯ անամօթ լրբութիւն եւ սաստիկ ամբարշտութիւն. խղճիւ մտօք եւ աղտեղեալ ոգւով երթեալ մերձենաս 'ի սրբութիւնս մեծի խորհրդոյն. եւ որ քան զայս անօրէնութիւնս յանդգնեալ յանդգնեսցի, չէ եւ չէ իսկ տեսանել։ Յորժամ մարդոյ, ասէ, մեղանչէ՝ առ Աստուած աղաչէ, իսկ որ Աստուծոյ մեղանչէ՝ զո՞ աղաչեսցէ. զի ոչ եթէ արեան մարդոյ եղեն պարտական, այլ եւ մարմնոյ եւ արեան Որդւոյն Աստուծոյ։ Աղէ 'ի միտ առ եւ տես՝ եթէ ո՛րպէս հաղորդիս 'ի սուրբ խորհրդոյն. զի եթէ վստահ ես յարքայութիւնն Աստուծոյ մտանել՝ անխիղճ ընկալ եւ զհաղորդութիւն խորհրդոյն. իսկ եթէ թերահաւատ ես յարքայութենէն երկնից, ապա եւ անարժան ես եւ խորհրդոյն սրբութեան։ Զի չէ հնար սրբոյ խորհրդոյն արժանաւոր լինել, եւ արքայութեանն ոչ. զի երկոցունցն մի սրբութիւն է արժանաւոր լինել։

Այլ եւ ոմանք թէպէտ եւ 'ի խղճէ մտացն ոչ հաղորդին, սակայն կեղծաւորեալք մնան 'ի ներքս, կարծեցուցանելով արտաքնոցն՝ եթէ 'ի հաղորդելոցն իցեն. զի ամենայն որ ոչ է արժանի խորհրդոյն, եւ ոչ 'ի ներքս կալոյ, ոչ աղօթից եւ ոչ հաղորդութեան. այլ ելանել արտաքս ընդ անարժանսն։ Մի՛ÿ կեղծաւորիր մնալ 'ի ներքս իբրեւ արժանաւոր, եւ չհաղորդել իբրեւ զանարժան։ Ընդէ՞ր արհամարհես զահաւոր եւ զմեծ խորհուրդն. ո՞չ իմանաս՝ եթէ յորժամ խորհուրդն սուրբ 'ի սուրբ սեղանն ելանիցէ, յայնժամ երկինք բանին 'ի վերուստ, եւ Քրիստոս իջեալ անդր հասանիցէ, եւ զօրք հրեշտակաց յերկնից յերկիր ծաւալիցին, եւ շուրջ զսեղանովն բոլորին՝ ուր ահագին խորհուրդն է տէրունական, եւ Սուրբ Հոգւովն ամենեքեան լնուցուն։ Յայնժամ հարեալքն խղճիւ ոչ են արժանի հաղորդել յայնպիսի խորհրդոյն, մինչեւ ապաշխարութեամբ ուղղիցին։ Լուր եւ զահեղ բողոք քարոզին. մի՛ ոք յերախայից, ասէ, մի՛ ոք 'ի թերահաւատից, եւ մի՛ ոք յանյուսից. որ ոչ են պատրաստ սրբութեամբ, զնոսա արտաքս առաքէ. եւ 'ի ներքս մնացելոցն աղաղակէ՝ եթէ հայեցարուք յանձինս ձեր, եւ զսիրտս ձեր քննեցէք մի՛ խղճիւ ոք եւ մի՛ նենգութեամբ, մի՛ խորամանկութեամբ ոք եւ մի՛ պատրանօք, մի՛ երկմտութեամբ եւ թերահաւատութեամբ մերձեսցի. զի սրբութիւն խորհրդոյն սրբոց եւ անարատից վայել է։ Եւ զայս լսելով ոչ դողամք եւ սոսկամք յահեղ եւ 'ի մեծ խորհրդոյն, յորմէ սերովբէքն սարսափեն, եւ քերովբէքն չիշխեն մերձենալ. հրեշտակք եւ հրեշտակապետք սոսկան դողալով, եւ ամենայն վերին զօրութիւնքն հիացեալ սարսեն։ Իսկ ո՛րչափ սաստիկ տանջանօք մաշիցի, թէ մարդ յանցաւոր խղճիւ ինչ 'ի նա հպիցի. եւ որպէս խռիւ ինչ 'ի հուր հպիցի, որ 'ի հրոյն այրի եւ ապականի. զի իբրեւ փոքր ինչ համարելով զՔրիստոսի մարմինն թշնամանեաց։

Այլ մի՛ իբրեւ 'ի լոկ հաց հայիցիս, եւ մի՛ իբրեւ զգինի համարիցիս եւ տեսանիցես. զի ոչ տեսանելի է ահաւորութիւն սուրբ խորհրդոյն, այլ իմանալի զօրութիւնս. քանզի ոչ ինչ տեսանելի աւանդեաց մեզ Քրիստոս 'ի խորհուրդն եւ 'ի մկրտութիւնն, այլ իմանալի։ Ջուր տեսանեմք, այլ աստուածային բանին հաւատամք, որ ասէն, եթէ այս է մարմին իմ եւ արիւն. որ ուտէ 'ի մարմնոյ իմմէ եւ ըմպէ յարենէ իմմէ, նա յիս բնակեսցէ եւ ես 'ի նա, եւ ես յարուցից զնա յաւուրն յետնում։ Եւ մեք ճշմարիտ հաւատով զՔրիստոս իմանամք 'ի վերայ սեղանոյն, 'ի նա մերձենամք, զնա տեսանեմք, զնա շօշափեմք, զնա համբուրեմք, զնա առնումք 'ի ներքս եւ ընդունիմք, եւ լինիմք մարմին եւ անդամք եւ որդիք Աստուծոյ։

Արդ որ այսպիսի հաւատով ոչ հաւատայ, եւ զմարմին Որդւոյն Աստուծոյ ոչ իմանայ, հեռի է յօգնականութենէն Աստուծոյ, հեռի է եւ 'ի շնորհաց Հոգւոյն, հեռի է եւ 'ի թողութենէ մեղաց եւ 'ի կենացն յաւիտենականաց, անակնկալ յարութեան, եւ անյոյս փրկութեան, եւ մերժեալ 'ի քրիստոնէական հաւատոց, որով եղեւ մեզ փրկութիւն հեղմամբ արեամբն Քրիստոսի։ Եւ արդ մի՛ ոք 'ի նա խղճիւ մերձեսցի, մի՛ ոք 'ի նա թերահաւատութեամբ մերձեսցի, մի՛ ոք թուլութեամբ յարեսցի. այլ հաւատացեալ ճշմարիտ՝ եթէ 'ի մեծ ահեղ խորհրդին երկինք են եկեղեցին, աթոռ փառաց է սեղան խորհրդին, եւ Քրիստոս իջեալ դնի 'ի վերայ՝ որ միշտ բաշխի 'ի փրկութիւն ամենեցուն։

Եւ արդ ով մարդ, հայեաց 'ի քեզ եւ տես, ո՞ւր կաս, զո՞վ տեսանես, զո՞վ համբուրես եւ 'ի ներքս ընդունիս. ընդ երկնային զօրութիւնսն կաս, ընդ հրեշտակս օրհնես, ընդ սերովբէսն բարեբանես, զՔրիստոս տեսանես, զՔրիստոս համբուրես, զՔրիստոս առնուս եւ ճաշակես, եւ լցեալ Հոգւովն Սրբով եւ աստուածային շնորհօքն պայծառացեալ զօրանաս հանապազ։ Վասն որոյ եւ դուք քահանայք եւ սպասաւորք՝ մատակարարք սուրբ խորհրդոյն, ահիւ մատերուք, երկիւղիւ պահեցէք, սրբութեամբ սպասաւորեցէք, եւ զգուշութեամբ մատակարարեցէք. գանձ ունիք արքունի, մեծաւ երկիւղիւ զգուշացարուք պահպանութեանդ. քանզի եւ ձեզ աններելի տանջանք են՝ եթէ զչարիս ուրուք գիտիցէք, եւ նա եկեալ յանդգնեսցի 'ի սուրբ մարմինն Քրիստոսի, եւ ակնածիցես ինչ խրատել մերժել եւ յանդիմանել։ Այլ վասն ծուլութեան եւ ակնառութեան զսուրբ մարմինն Քրիստոսի անօրինաց եւ անարժանից բաշխիցէք, եւ որպէս շանց եւ խոզից ընկենուցուք, եւ զո՞ր ներեալ թողութիւն ունիցիք, եւ քանի՞ պատժոց եւ աններելի տանջանաց մատնիցիք՝ որք մատնիչք եւ պարտականք տէրունական մարմնոյն եղերուք։ Ահա վասն Քրիստոսի իշխէք, վասն Քրիստոսի կերակրիք, եւ զՔրիստոս անօրինացն մատնէք, եւ պիղծ վարիւք անարժանիցն չարչարէք։

Արդ հայեա յանձն քո՝ քահանայդ, եւ ծանիր զքեզ՝ զի՛նչ է վաստակ քո քահանայութեանդ, եւ զի՛նչ գործ ստացեալ ունիս։ Ոչ հերկահար ես ժողովրդեանդ, եւ ոչ արտունձ եւ կասող, այլ յուսուցանել եւ 'ի խրատել կարգեցար, մերժել եւ յանդիմանել։ Այս է գործ քահանայութեան, եւ միշտ հարկ հանապազ. զի վասն այնորիկ այսպիսի պատուով պատուեցայք, եւ իշխէք ամենեցուն, զի զայսպիսիսն քննեցէք, եւ յանդիմանեալ մերժեցէք։ Իսկ զոր ոչն գիտիցեն քահանայքն՝ նոքա եւս առաւել աններելի տանջանաց են պարտապանք, որպէս եւ Պաւղոս ասէ, եթէ «Որ ուտէ եւ ըմպէ անարժանութեամբ, պարտական եղիցի մարմնոյ եւ արեանն տեառնե։ Այլ եւ բազմաց իսկ զճաշակ դատաստանին արբուցանէ՝ չարաչար ախտիւք եւ դառնութեամբ հիւանդութեանց տարաժամ հանէ յաշխարհէս, որպէս եւ ասէ՝ եթէ «Վասն անարժան 'ի մարմնոյ տեառն հաղորդելոյ են 'ի ձեզ բազում հիւանդք եւ ախտաժէտք, եւ շատ եւս որ տարաժամ ննջեցինե։ Զի ոմանք վասն անարժան 'ի խորհուրդն մերձենալոյ լլկին մոլեկան ախտիւք. եւ ոմանք վասն նորուն խեղք եւ լուծեալք շրջին զամենայն աւուրս. եւ ոմանք վասն նորուն անկեալ կան 'ի հարուածս եւ 'ի ցաւս անբժշկելիս. եւ ոմանք վասն նորուն 'ի բանտս եւ 'ի կապանս մտանեն. եւ ոմանք վասն նորուն անզաւակ իսկ յաշխարհէս ելանեն։ Այլ եւ բազում եւս ցասմունք 'ի հիւթոցս, եւ պտղակորուսութիւնք եւ մահք տարաժամք մարդոյ եւ անասնոյ վասն անարժան հաղորդելոյ 'ի մարմնոյ եւ յարենէ տեառն լինին։

Վասն որոյ բազում երկիւղիւ մերձեսցուք, բազում զգուշութեամբ զսիրտս մեր քննեսցուք. մի՛ վասն ծուլութեան տօնս նշանակեսցուք 'ի հաղորդութիւնս մերձենալոյ. զի յուրբաթուն եւ 'ի կիրակէին եւ 'ի տօնս պենտեկոստէիցն եւ զատկացն մի զենումն է, եւ նոյն խորհուրդ կատարի. եւ դու 'ի ժամանակ մերձենալոյ՝ սուրբ զմիտս միայն պահեա, եւ մի՛ ինչ աւուրս յերկարաձիգս։ Չէ ինչ յանդգնութիւն սուրբ սրտիւ բազում անգամ մերձենալ, զի առաւել եւս կեցուցանես եւ նորոգես զոգիդ. իսկ անարժանութեամբ եւ խղճիւ թէ յամենայն ժամանակս կենաց քոց մի անգամ մերձեսցիս, կորուսեր զոգիդ։ Տես զի մի յանցանս յանցեաւ Կայէն, եւ կորեաւ. մի յանցանս յանցեաւ Քանան, եւ կորեաւ. մի յանցանս յանցեաւ Աքաաբ, եւ կորեաւ. մի յանցանս յանցեաւ Յուդայ, եւ կորեաւ. եւ որք զՔրիստոս սպանին՝ մի անգամ սպանին, եւ կորեան. եւ դու եթէ մի անգամ յամենայն ժամանակս կենաց քոց անարժանութեամբ 'ի սուրբ խորհուրդն մերձենաս, սպաներ զոգիդ յաւիտենական տանջանացն կորստեամբ։

Այլ ասիցես. 'ի տօնս քառասնորդացն սրբեալ մերձենամ։ Եւ արդ զի՞նչ օգտիցիս մի անգամ 'ի սրբելոյն՝ յորժամ դարձեալ աղտեղանայցես. զի՞նչ օգուտ է լուանալն՝ յորժամ դարձեալ ցխոտ լինիս. զի՞նչ օգուտ է շինելն՝ յորժամ դարձեալ քակիցես։ Յաւուր տօնին միայն կամիս առողջ լինել 'ի ցաւոց, եւ յետ այնորիկ 'ի ցաւս մաշել. մի օր բժշկիլ 'ի վիրաց մեղացն, եւ ապա զնոյն վէրս ստանալ ախորժես. մի օր հեռանաս 'ի դիւէն, եւ ապա նովին լլկել հանապազ։ Այսպիսիք են որ մի անգամ հաղորդին 'ի սուրբ խորհրդոյն, եւ ապա 'ի մեղս մաշին հանապազ։ Զի՞նչ օգուտ է մի անգամ հեռանալ 'ի սրոյն սպանողին՝ յորժամ վաղիւն 'ի ձեռն նորա մատնիցիս. եւ կամ մի օր ընդ թագաւորի բազմիլ 'ի սեղանն, եւ վաղիւն դահճաց մատնիլ անողորմ։ Նոյնպէս չէ ինչ շահ եւ օգուտ 'ի տօնի զատկին միայն վայելել 'ի սուրբ սեղանոյն, եւ ապա պիղծ գործովք հեռանալ, եւ ընդ սատանայի լինել հանապազ։ Զի՞նչ օգուտ է յաւուր տօնի գտանել ականս պատուականս, եւ 'ի վաղիւն կորուսանել. եւ ոչ 'ի տօնին հաղորդելն է օգուտ, յորժամ դարձեալ անարժան վարիւք կորուսանիցես։ Զի՞նչ օգուտ է 'ի Քրիստոս մերձենալ, յորժամ դարձեալ անդրէն 'ի սատանայ յարիցես։ Չէ ինչ օգուտ այսօր 'ի հրոյն զերծանել, եւ 'ի վաղիւն միայն այրել չարաչար. եւ ոչ մխիթարութիւն ինչ է՝ մի օր 'ի բանտէ ելանել եւ լինել թագաւոր, եւ ապա ընդ դատապարտեալսն տանջել անողորմ. եւ ոչ մի օր օգուտ է 'ի խորհրդին վայելել, եւ ապա ընդ դատապարտեալսն արտաքս ելանել։ Զի՞ յերկուս ոտս կաղաս եւ յերկուս միտս տաղտապիս. կամ դիւաց լեր պաշտօնեայ, եւ կամ Քրիստոսի խորհրդակից. մի օր օդի սպիտակացեալ երեւիս, եւ մի օր այծի սեւաթոյր. այսօր Դաւիթ հոգելից, եւ վաղիւ Սաւուղ այսահար. այսօր Պետրոս հնազանդ, եւ վաղիւ Յուդայ ապստամբ. այսօր Քրիստոսի խորհրդակից, եւ վաղիւ սատանայի կամարար. այսօր իբրեւ զքրիստոնեայ 'ի մարմնոյ տեառն վայելես, եւ վաղիւն իբրեւ զերախայ հեռանաս 'ի նմանէ. այսօր ընդ խոստովանողսն, եւ վաղիւն արտաքոյ ընդ ուրացողսն. այսօր ընդ հաւատացեալսն 'ի խորհուրդն մտանես, եւ վաղիւն ընդ անհաւատսն արտաքս ելանես։ Զի՞նչ զքեզ կոչեցից, կամ զի՞նչ զքեզ անուանեցից. երբեմն գառնացեալ, երբեմն գազանացեալ. երբեմն լուսազգեաց, եւ երբեմն խաւարապատ. այսօր առնուս պատիւ 'ի թագաւորէն, եւ վաղիւն չընդունիս եւ դարձուցանես զերեսդ։ Նոյնպիսիք են՝ որ 'ի յաւուրս ինչ հաղորդին խորհրդոյն, եւ ապա իբրեւ զերախայս զերեսս դարձուցեալ ելանեն։ Եթէ արժանաւոր ես խորհրդոյն՝ հանապազ վայելեա համարձակ, զի հոգելից եւ քրիստոսազգեաց եւ քրիստոսընկալ լինիցիս. եւ եթէ անարժան ես վարիւք, եւ ոչ 'ի տօն զատկին ես արժանաւոր։

Այլ ասիցես՝ եթէ 'ի քառասներորդ պահսն սրբեցայ, եւ ցանկամ 'ի սուրբ խորհուրդն մերձենալ։ Բարիոք է, եւ ես գովեցից. բայց արդ ընդէ՞ր չմերձենաս հանապազ։ Չկարեմ, ասէ, զիս մաքուր ունել հանապազ։ Արդ եթէ այդպէս է 'ի միտս քո՝ եթէ մի անգամ հաղորդիմ 'ի տօնին եւ ապա հեռանամ, եւ ոչ 'ի տօնին ես արժանաւոր. զի խորհուրդք չարին են 'ի քեզ։ Զի՞նչ օգուտ է 'ի Քրիստոս մերձենալ, եւ 'ի սատանայէ չհեռանալ. զի՞նչ օգուտ է զպատուական դեղն ճաշակել, յորժամ զցաւն 'ի ներքս 'ի քեզ պահիցես. զի՞նչ օգուտ է առ բժիշկն երթալ, յորժամ զվէրսն չկամիցիս մերկանալ. եւ ոչ օգուտ 'ի հաղորդելոյդ ինչ գտանես, յորժամ 'ի մեղացն չկամիս հեռանալ. այլ յաւելուս դատապարտութիւն եւ տանջանս։ Զի եթէ լսեր թագաւորն՝ եթէ իշխան ոք այսօր ընդ նմա 'ի խորհուրդ մտանէր, եւ վաղիւն հեռանայր 'ի նմանէ եւ թշնամեացն լինէր խորհրդակից, մի՛թէ ընդունէ՞ր զնա 'ի խորհուրդս. այլ կապէր եւ տանջէր եւ սպանանէր։ Իսկ ո՛րչափ եւս առաւել Քրիստոս դատապարտիցէ եւ տանջիցէ՝ որ այսօր կամի ընդ նմա 'ի խորհուրդն տէրունական մտանել, եւ վաղիւն 'ի խորհրդոյն հեռանալ, եւ զկամս թշնամոյն կատարել։ Մի՛թէ այսօր մաքո՞ւր ինչ իցես 'ի մեղաց՝ յորժամ զայդ 'ի միտս քո խորհիս եթէ վաղիւն հեռանամ, եւ զկամս անձին իմոյ կատարեմ. այս առաւել եւս չար է առաջի Աստուծոյ։ Որ խորհի ոք մերձենալ 'ի սուրբ մարմինն Քրիստոսի, եւ ապա հեռանալ 'ի նմանէն եւ 'ի հրամանացն Աստուծոյ, այս է խղճի մտօք մերձենալ, եւ այս է երկմտութեամբ ընդունել, այս է նենգութեամբ հաղորդել, եւ պատրանօք եւ խաբէութեամբ եւ թերահաւատութեամբ ճաշակել։ Այս աղտեղագոյն է քան զամենայն պղծութիւն՝ յորժամ դարձեալ հեռանալ խորհիցիս, եւ միւսանգամ անդրէն յառաջին չարիսն մերձենալ։ Զի մարդ որ ասէ դառնալ 'ի մեղաց, եւ միւսանգամ անդրէն շրջիցի, շան նման է՝ որ յիւր փսխածն դառնայցէ։

Եւ արդ զայս ամենայն իմացեալ մի՛ արժանաւորութեամբ հեռասցուք 'ի սուրբ խորհրդոյն յերկար ինչ ժամանակս, եւ մի՛ անարժանութեամբ յանդգնեալ հպեսցուք յահեղ խորհուրդն սրբութեան. զի պատիժք ահեղք անարժանիցն մնան՝ որք յանդգնեալ խղճիւ մտացն հաղորդին, եւ պատիժք արժանաւորացն՝ որք հեղգանն եւ ծուլանան յերկար ինչ ժամանակաւ։ Այլ բազում երկիւղիւ անձանց զգուշասցուք, եւ մեծաւ փութով զխաւարն անգիտութեան փարատեսցուք. զանիրաւ զբարկութիւն, զթշնամանողութիւն, զչարայուշ ոխակալութիւն 'ի բաց ընկեսցուք. զխորամանկութիւն, զքինահանութիւն, զնախանձ մերժեսցուք. զտրտմութիւն եւ զառանց բարբառոյ աղաղակն 'ի բաց թօթափեսցուք. յագահաց, 'ի բամբասողաց, յարբեցողացն եւ 'ի զեղխեցելոցն փախիցուք. զչարակնութիւն եւ զատելութիւն եւ զգաղտնի նենգութիւն դադարեցուսցուք. ընդ թշնամիսն հաշտեսցուք, զատելիսն սիրեսցուք, եւ զյանցանս միմեանց թողցուք. յամենայն սրտէ միմեանց ծառայեսցուք, միմեանց հնազանդեսցուք, զմիմեանց բեռինս բարձցուք, զմիմեանս սիրեսցուք, զընկերս լաւ քան զանձինս համարեսցուք. զսիրտս սրբեսցուք, զաչս ցածուսցուք, զլեզուս 'ի բամբասանաց դադարեցուսցուք, զմեղս ապաշխարեսցուք, զխիղճս փարատեսցուք, զյիմարութիւնս թօթափեսցուք, եւ զծուլութիւնս 'ի փոյթ դարձուսցուք. պահօք պնդեսցուք, աղօթիւք աշխատեսցուք, յողորմութիւնս յօժարեսցուք, գործովք առաքինասցուք, 'ի չարեաց տղայասցուք, եւ հաւատով կատարեալ՝ լիցուք։ Զի այսպէս ամենայն առաքինութեամբ արժանաւորեսցուք ահաւորի եւ մեծի խորհրդոյն. բազում փափագանօք եւ կատարեալ սրբութեամբ վայելեսցուք յամենասուրբ եւ 'ի կենսարար 'ի մարմնոյ եւ յարենէն տեառն մերոյ Յիսուսի Քրիստոսի. որում փառք եւ զօրութիւն յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն։