ԳԼՈՒԽ
Բ.
Ամազունք,
որ
եւ
կին
էր
թագաւոր,
եւ
այլ
կարգ
թագաւորացն
Բաբիլացւոց.
եւ
ոսկեհանութիւն.
եւ
հաւատալն
Աբրահամու.
Յայսմ
ժամանակի
եղեն
Ամազունիքն,
որ
է
զօրութիւն
կանանց
պատերազմողաց
այսպիսի
պատճառաւ.
զի
կին
մնաց
թագակալ
թագաւորութեանն
Թորգոմայ
հատեալ
արու
զաւակացն ,
եւ
ոչ
կամեցաւ
առն
լինիլ,
եւ
էր
քաջասիրտ
եւ
քաջազն.
եւ
ելանէր
ծանր
զօրու,
եւ
աւերէր
եւ
գերէր
զաշխարհս
բազումս
մեծաւ
յաղթութեամբ.
եւ
աջողէր
նմա.
եւ
ոչ
ոք
կարէր
ի
դիմի
հարկանել
նմա։
Եւ
եղեւ
դաւ
ինչ
եւ
նենգութեան
խորհուրդ
ի
զօրսն.
զի
առցեն
զթագաւորութիւն
ի
նմանէ։
Իսկ
նորա
նախագէտ
եղեալ՝
կոտորեաց
առ
սակաւ
սակաւ
զամենայն
արուական
զօրսն,
եւ
արար
իւր
զօր
կանացի։
Եւ
նոյնպէս
յաջողէր
յաղթութիւն
ի
ձեռս
նորա,
եւ
ստացաւ
աշխարհս
բազումս,
եւ
զատոյց
զարուս
աշխարհաւ.
եւ
մի
անգամ
յամին
խառնէին
ընդ
նոսա
եւ
դարձեալ
մեկնէին.
եւ
զծնեալ
արուսն
էր
զի
սպանանէին
եւ
էր
զի
տային
յայրսն
եւ
եդ
իւր
հզօր
իշխանութիւն,
եւ
քաղաք
ամուր
ստացաւ
իւր
ի
կողմանս
հիւսիսոյ
Ալիօն
անուն։
Եւ
նեղեցան
ձանձրացան
ի
նմանէ
ամենայն
թագաւորք
երկրի
եւ
ժողովեցան
ի
միասին
մետասան
թագաւորութիւնք
եւ
գնացին
ի
վերայ
նորա.
եւ
առին
զամրոց
թագաւորութեան
նոցա.
եւ
բարձին
զանարգութիւն
յաշխարհէն,
եւ
արքն
առին
զթագաւորութիւնն
բունք
ազգին՝
օրինօք
ամենայն
երկրի։
Այլ
մեք
անդրէն
դարձուսցուք
զկարգ
պատմութեան
ի
կարգ
թագաւորացն
Բաբիլացւոց
որ
եւ
առաջին
թագաւորեաց
անդ
Նեբրովթ
ամս
վաթսուն
եւ
ինն.
եւ
էր
թագ
նորա
հիւսածու՝
որպէս
Մենադրոս
պատմէ
մոգն,
եւ
ոչ
կռածու։
Եւ
զկնի
սատակման
նորա
թագաւորեաց
անդ
Կամբիւրոս
քաղդէացի
ի
ժամանակս
Սերուքայ
ի
յիսուն
եւ
վեցն։
Սա
շինեաց
զՇօշ
քաղաք
որ
ասեն
զԱսպահան,
եւ
եղեւ
այս
յետ
քառասուն
ամի
մահուանն
Բելայ։
Եւ
այս
թագաւոր
սկսաւ
վաճառել
զգերեալսն,
եւ
սկսաւ
ոսկեհանութիւն
եւ
արծաթագործութիւն։
Սա
թագաւորեալ
ամս
ութսուն
եւ
հինգ՝
մեռանի։
Եւ
թագաւորէ
ընդ
նմա
Սամիրոս.
ի
հարիւր
վեց
ամին
Սերուքայ
եւ
թագաւորէ
ամս
եւթանասուն
եւ
երկու։
Սա
պատերազմեցաւ
ընդ
Յոյնս.
եւ
ընդ
Փռանգս.
եւ
էր
սա
յազգէն
Սեմայ։
Եւ
ետ
պատերազմ
ընդ
որդիսն
Քամայ
եւ
ընդ
ազգին
Կալատու
կռուեալ
սաստկապէս
եհան
զնոսա
ի
լերինս.
եւ
արար
ընդ
հարկաւ
զազգն
Քամայ։
Սա
շինեաց
քաղաքս
բազումս
յաշխարհին
Քաղդէացւոց,
եւ
Պարթեւաց։
Սա
սկսաւ
չափ
դնել
եւ
կշիռ
եւ
գոյնս
ներկուածոց.
եւ
խայտուածս.
եւ
նկարս
տաճարաց.
եւ
դրամս,
եւ
դահեկանս
անուամբ
կնքոյ
իւրոյ,
եւ
կտաւագործութիւնս.
եւ
դնել
պատկերս
ի
կտաւս.
որպէս
վկայէ
ըզնմանէ
Սամանդրոս
Մոգ.
եւ
ասէ
թէ
երեք
աչք
ունէր,
եւ
եղջիւրք.
այր
ուժգին,
եւ
հսկայ
անձն.
եւ
ասէ
թէ
հան
ի
Քաղդէացւոց
աշխարհէ
զազգն
Նեբրովթայ։
Ի
քսան
եւ
եւթն
ամին
Նաքովրայ
էր
ճգնութիւնն
Յովբայ,
որպէս
ասէ
զնմանէ.
Արուտ
քանանացին
ասէ
այսպէս.
ՙԱյր
մի
էր
մեծատուն
յորդւոց
Յեկտանայ՝
անուն
նորա
Յովբ,
պատերազմեցաւ
Եւթն
ժամանակս
ընդ
սատանայի.
եւ
զօրութեամբն
Աստուծոյ
յաղթող
գտաւ
ի
վերայ
նորա՚։
Իսկ
Յովսէփ
դպիր
ասէ
ի
յիննսուն
ամին
Նաքովրայ
եղեւ
ճգնումն
Յովբայ։
Բայց
ոմանք
ասեն
թէ
էր
նա
յորդւոցն
Եսաւայ,
այն
որ
ասէ
ի
կարգ
որդւոցն
նորա,
թէ
Յոբաբ
որդի
Զարեհի.
եւ
հինգ
հարիւր
ամաւ
առաջ
էր
քան
զՄովսէս։
Յեւթներրորդ
ամին
Թարայի
թագաւորեաց
ի
Բաբելոն.
Արփիազատ
ամս
ութն
եւ
տասն։
Եւ
յետ
սորա
խափանեցաւ
թագաւորութիւն
Քաղդէացւոց
ամս
եւթն,
մինչեւ
ի
Վիլօս
թագաւորն
աթուրացի.
զի
պատերազմէին
ընդ
միմեանս
Քաղդէացիք,
եւ
Աթուրացիք.
եւ
Մադացիք.
յաղագս
թագաւորութեանն,
մինչեւ
զօրացաւ
Վիլօս
Աթուրացի.
եւ
ել
ի
հնազանդութենէն
Բաբելացւոց
եւ
թագաւորեաց
եւ
իշխեաց
ամենայն
Ասիոյ
ամս
վաթսուն
եւ
երկու։
Եւ
Աթուրա
քաղաքէ
առ
ընթեր
Մօսլայ,
զոր
Ասորիս
կոչեն,
յԱսուրէ
զինեալ
զառաջինն։
Քսարոս
ոմն
թագաւորեաց
ի
Բաբելոն
եւ
Սահերոն
եղբայր
Թարայի
սպան
զնա.
եւ
ասեն
թէ
վասն
ոսկեղէն
պատկերին
զոր
էառ
ի
Նաքովրայ
որ
էր
քրմապետ
Կայնան
կռոցն։
Աստ
շինեցաւ
Դամասկոս
ի
Մարիդոս
հիւթացւոյ
նախ
քան
զծնանիլն
Աբրահամու
քսան
ամաւ։
Եւ
Յովսեպոս
ասէ
թէ
ՙՅովսէէ
որդւոյ
Արամայ
շինեցաւ
Դամասկոս՚։
Անդրոնիկոս
պատմագիր
ասէ
թէ
ի
ջրոյն
մինչեւ
ցԱբրահամ
են
ամք,
հազար
ութսուն
եւ
մի.
եւ
յԱդամայ
երեք
հազար
երեսուն
եւ
հինգ.
Եւ
ի
բաժանմանէ
երկրին
մինչեւ
ցԱբրահամ
չորս
հարիւր
քսան
եւ
մի
ամ,
եւ
աստ
հաւասարեցան
Յունաց
եւ
Ասորւոց
թիւն։
Ի
ծնանելն
Աբրահամու
մեռաւ
Նաքովր։
Աբրահամու
մօրն
Մալքա
թուէր
անունն։
Եւ
յետ
ժամանակի
ծննդեան
Աբրահամու
ծնաւ
Սարա
դուստր
Թարայի,
ի
Արմութայ
կնոջէ,
եւ
ոչ
ի
մօրէն
Աբրահամու.
որպէս
ինքն
ասէ
առ
Փարաւոն,
եւ
առ
Աբիմելեք։
Եւ
եղեալ
Աբրահամ
եւթն
եւ
տասն
ամաց,
սկսաւ
խնդրել
զաստուած
այսպիսի
պատճառաւ։
Աշխարհն
Քաղդէացւոց
պարարտ
եւ
արգաւանդ
է,
վասն
որոյ
յղփացեալ
բնակչաց
աշխարհին
պարապեցին
աստեղագիտութեան
եւ
հմայութեան.
եւ
զազիր
գործոց։
Եւ
գտեալ
Տեառն
Աստուծոյ
զնոսա
յանբաւ
չարիսն.
Ետ
նոցա
պատուհաս.
տարակոյս,
եւ
կարօտութիւն ,
եւ
եբեր
ի
վերայ
նոցա
բազմութիւն
ձագուց
զոր
ճայ
կոչեն.
եւ
ի
ժամանակս
հասման
այգեաց
եւ
անդաստանաց
ուտէին
զբեր
երկրին.
եւ
այս
եղեւ
զամս
բազումս։
Եւ
Քաղդէացիքն
իւրաքանչիւր
ոք
սակաւ
ինչ
հերկեր
եւ
ցանէր.
եւ
արամբք
պահէին
զնոսա
ի
բաց
քշելով
զթռչունսն.
եւ
զոհեցին
զոհս
դիցն
իւրեանց,
եւ
ուխտեցին
ուխտս
եւ
ոչ
լինէր
դիւրութիւն,
եւ
ոչ
կախարդութեամբն
կարէին
հնարս
գտանել։
Իսկ
Աբրահամ
եօթն
եւ
տասն
ամաց
եղեալ
պահէր
զանդաստանս
հօրն
իւրոյ,
եւ
ձանձրանայր.
եւ
վաստակէր
ի
վարել
զհաւսն,
եւ
յոգւոց
ելանէր
(հանէր
)
խնդրէր
յամենայն
անուանեալ
չԱստուածոցն,
տալ
նմա
սակաւ
մի
հանգիստ.
յարեգակնէ,
եւ
ի
լուսնէ,
եւ
յաստեղաց,
եւ
ի
ձուլածու
կռոց,
եւ
ոչ
լինէր
լսելի։
Եւ
ի
գիշերի
միում
մտախորհ
եղեւ
եթէ
պատուհաս
այս
յԱստուծոյ
է,
եւ
ոչ
է
սա
վիպուած,
զի
բազմաժամանակեայ
եղեւ,
եւ
ոչ
է
չարս
յաստուածոցս
մերոց
զի
թէ
ի
սոցանէ
էր,
բառնալ
կարէին
աղաչեալք
ի
մէնջ
յորժամ
զկամս
նոցա
կատարեմք։
Եւ
զի
ուսանէր
ի
հօրէ
իւրմէ
զաստեղագիտութիւն՝
յորում
քաջ
տեղեակ
էին
ի
նախնեացն.
հայեցաւ
Աբրահամ
յարուեստն
այն,
եւ
եգիտ
զամենայն
գունդն
երկնից
եւ
աստեղօքն
որք
ի
նմա
կան,
զամենեսեան
ի
ներքոյ
հարկի .
ապա
ծագեաց
ի
սիրտ
նորա։
Նշոյլ
լուսոյ
մեծին
Աստուծոյ.
եւ
ասաց
է
ոմն
անծանօթ
Աստուած
շարժիչ
եւ
հարկանող
ամենայնի
եւ
արարիչ
կազմիչ
է
նա
բոլորից,
եւ
մոռացօնք
լեալ
է
արարածոց
իւրոց,
եւ
կամք
հրամանի
նորա
ոչ
է
առ
մեզ
եւ
ի
նմանէ
է
վրէժխնդրութիւնք
պատուհասիս
ի
վերայ
մեր։
Եւ
զգիշեր
ամենայն
հաստատեաց
ի
սրտի
իւրում
զբանս
զայս,
եւ
ի
տունջեանն
երթեալ
յանդն
ել
ի
վերայ
ծնգաց
իւրոց
եւ
ամբարձեալ
ի
վեր
զբազուկսն
իւր
ասաց.
անծանօթ
Աստուած.
արարիչդ
ամենայնի,
եւ
շարժիչ.
եւ
այս
թռչնոցս
ստեղծիչ
եւ
հարկիչ,
հալածեա
զսոսա,
եւ
ծանո
մեզ
զքեզ.
եւ
զկամս
քո։
Եւ
ընչ
ասելն
զբանս
զայս
վաղվաղակի
անյայտ
եղեն
ձագքն
յամենայն
անդաստանաց
քաղաքին,
եւ
ասաց
Աբրահամ՝
մեծութիւն
եւ
փառք
ի
բարձունս՝
ահա
գտայ
զԱստուած.
ոչ
է
այլ
Աստուած
բաց
ի
քէն
Տէր
արագալուր
եւ
բարի,
եւ
զօրութիւնն
քո
ընդ
քեզ,
եւ
փառք
քո
լցցէ
զամենայն
երկիր։
Եւ
գնաց
Աբրամ
խնդութեամբ
ի
տուն
իւր.
եւ
պատմեաց
ի
տան
հօր
իւրոյ,
եւ
ոչ
հաւատացին
նմայ,
այլ
նա
ոչ
դադարեաց
ի
խնդրելոյ
զճշմարիտ
Աստուած.
զի
յայտնեսցի
նմա
ծանօթապէս։
Յայն
ժամանակի
մեռաւ
Վիլօս
թագաւորն
եւ
թագաւորեաց
Նինոս
որդի
նորա
ամս
յիսուն
երկու։
Երկրորդ
թագաւոր
Աթուրացւոց։
Սա
շինեաց
զՆինուէ
եւ
եդ
զարքայութիւն
իւր
անդ.
սա
կազմեաց
կուռս
հօր
իւր
ոսկեղէն,
եւ
ետ
երկիրպագանել
նմա։
Ի
ժամանակս
նորա
շինեցան
Ռաբովթ.
եւ
Ռասան,
եւ
Քղանէ,
ի
սոյն
ժամանակս
շինեցաւ
Երուսաղէմ
ի
Մելքիսեդեկէ
Քանանացւոյ,
զոր
ասեն
որդի
թագաւորին
Քանանացոց
որում
անունն
Մելքի
ճանաչիւր.
եւ
կամեցաւ
հայր
նորա
զոհել
զնա
կռոցն,
եւ
տեսեալ
Աստուծոյ
զզօրութիւն
որ
կայր
ծածկեալ
ի
մանուկն.
եւ
արժանի
իսկ
էր
լինել
օրինակ
միածնի
իւրոյ,
սաստեաց
մեհենին,
եւ
ընկղմեցան
ծնողքն
նորա
քրմօք,
եւ
յափշտակեցաւ
մանուկն
յանապատ
եւ
սնաւ
խնամօքն
Աստուծոյ.
եւ
եղեւ
այր
հրաշալի
Քահանայ
Աստուծոյ
եւ
թագաւոր
երկրին.
եւ
շինեալ
քաղաք
դնէր
նմա
անուն
Ուրիշ
ղէմ
որ
թարգմանի
գեօղ
խաղաղութեան։
Եւ
Աբրահամ
եղեւ
յառաջադէմ
հաճոյ
Աստուծոյ
եւ
էր
նա
վաթսնամեայ.
եւ
լուաւ
Աստուած
բազմաժամանակեայ
եւ
անձանձրոյթ
աղօթից
նորա
եւ
աներկբայ
հաւատոցն
եւ
ասէ
ցնա.
ել
յերկրէդ
յայդմանէ
եւ
տարայց
զքեզ
ի
զրկեալ
վիճակ
ժառանգութեան
Սեմայ
հօր
քո.
եւ
անդ
ծանուցայց
քեզ
ըստ
կարօտութեան
քո.
եւ
տաց
զերկիրն
քեզ,
եւ
զաւակի
քում
յաւիտեան։
Եւ
լուեալ
Աբրահամու
պատմեաց
հօր
իւրոյ,
եւ
կամեցաւ
ելանել
ընդ
նմա.
եւ
եկին
մինչեւ
ի
Խառան
ելեալ
յՈւռհայէ
քաղդէացւոց.
եւ
անդ
զտեղի
առին
եւ
ստացան
անդ
տունս
եւ
ստացուածս,
եւ
կանգնեաց
հայր
նորա
անդ
կուռս,
եւ
այրեաց
Աբրահամ
զմեհեանն
յորում
կանգնեցաւ
կուռքն.
եւ
Առան
եղբայր
նորա
կամեցաւ
շիջուցանել
զհուրն,
եւ
անդէն
այրեցաւ
առաջի
հօր
իւրոյ։
Բայց
ոմանք
զիշակէսն
ի
հնարից
նորա
ասեն
լեալ,
եւ
ի
Տեառնէ
սպանեալ։
Եւ
եղեալ
Աբրահամու
եւթանասուն
եւ
հինգ
ամաց՝
դարձեալ
լինի
նմա
հրաման
յԱստուծոյ
գնալ
յերկիրն
Քանանու.
եւ
թողեալ
նորա
զազգատոհմն
իւր
ի
Խառան։
Ասեն
ոմանք
այլ
կին
նորա
բաց
ի
Սառայէ
եւ
որդի
Ովրեստէ
անուն,
որք
ոչ
յօժարեցին
ելանել
ընդ
նմա։
Իսկ
նորա
անդիմադարձ
եղեալ
հրամանի
Ամենակալին
ել
եւ
գնաց։
Բայց
խնդիր
տարակուսի
է
ի
տեղւոջս,
զի
հայր
նորա
եւթանասուն
ամաց
ծնաւ
զնա,
եւ
երկու
հարիւր
հինգ
ամաց
մեռաւ։
Եւ
Ստեփաննոս
ասէ,
թէ
յետ
մեռանելոյ
հօրն
փոխեաց
զնա
անտի։
Եւ
Աբրահամ
եւթանասուն
եւ
հինգ
ամաց
էր.
զարմանք
է
զի
Աբրահամ
հարիւր
երեսուն
եւ
հինգ
ամաց
գայ։
Բայց
թէ
Սամարացւոյն
ոք
ճշմարտէ
զի
ասեն
Թարայ
լեալ
եւթանասուն
ամաց
ծնաւ
զԱբրահամ
եւ
եկաց
այլ
եւս
եւթանասուն
եւ
հինգ
ամ.
կամ
որք
զՍառայ
յԵսքանայ
ասեն
եւ
դուստր
Առանայ.
զիա՞րդ
Առան
քան
զտասն
ամն
ծնանել
կարէր
զՍառայ.
զի
գիր
յայտնապէս
ասէ
զԱբրամ
տասն
ամաւ
երէց
քան
զՍառայ.
այլ
որպէս
ասացաքն
այնպէս
ճշմարիտ
համարիմ
գոլ
զիրդ։
Եւ
եկեալ
Աբրամ
յերկիրն
Քանանացւոց
եւ
եղեալ
ութսուն
եւ
հինգ
ամաց՝
մտաւ
(եմուտ
)
յԵգիպտոս։
Եւ
ելեալ
անտի
ծնաւ
զԻսմայէլ
ի
Հագարայ
Եգիպտացւոյ .
եւ
Սառայ
անփորձ
մնաց
ի
Փարաւոնէ,
զի
ծնցի
զօրինակ
Տեառն
մերոյ
մաքուր
յարգանդի։
Իսկ
թագաւորն
Նինոս
զահի
հարեալ
ի
կնոջէ
իւրմէ
խստագունէ
քան
զինքն՝
փախչի
յանծանօթութիւն.
ոմանք
ասեն
ի
Կրիտէս,
եւ
անդ
մեռանի։
Եւ
առնու
զթագն
Շամիրամ
կին
նորա
եւ
իշխէ
Աթուրացւոցն։
Սա
թագաւորեաց
ամս
քառասուն
եւ
վեց,
այլք
երկոտասան
ասեն.
սա
արար
զհողակոյտ
բլուրսդ՝
զոր
կոչեն
թիլս,
վասն
թօնից
զգուշութեան
եւ
ամրոցաց
աղագաւ.
բայց
գտայք
եւ
այլ
պատճառ
թլացդ,
ասացեալ
եթէ
ի
յաճախել
կռապաշտութեան
յամենայն
երկիր,
սաստեաց
Տէր
դիւաց
եւ
եհան
հողմ
փոթորիկ
յերկիր,
եւ
դողաց
երկիր
ի
հիմանց,
եւ
տապալեցան
քաղաքք
եւ
տունք.
եւ
առեալ
փոթորկին
զկուռսն
հանդերձ
դիւօքն
թաղեաց
ի
տեղիս
տեղիս
հողակուտիւք.
եւ
բնակեալ
են
ի
նոսա
դեւքն,
կան
ի
տանջանս
մինչեւ
ցայսօր
եւ
տակաւին
լսեմք
եթէ
կախարդք
մանաւանդ
առ
թլօքդ
առնեն
զարուեստս
իւրեանց,
եւ
գայ
ի
դիւաց
անտի
որոտումն
ձայնից։
Աբրամ
նորոգեալ
Աստուածածանօթութեամբն,
եւ
նոր
իմն
ծնեալ
պանդխտութեամբ
օտարութեանն
կոչեցաւ
Աբրաամ՝
եւ
կին
նորա
Սառա,
անուանեցաւ
Սարրա,
որ
իմացեալ
լինի
հայր
ընտիր,
եւ
իշխանական
տիկին։
Եւ
եղեալ
Աբրաամ
իննսուն
եւ
ինն
ամաց
թլփատի,
եւ
զատչի
այնու
յազգացն
յորոց
միջի
բնակեալն
էր։
Եւ
եղեալ
հարիւր
ամաց
ծնաւ
նմա
Սահակ
ըստ
աւետեացն
Աստուծոյ։
Եւ
հարիւր
տասն
եւ
եւթն
ամաց
լեալ
էած
զորդին
ի
զենումն,
եւ
տուաւ
նմա
կրկին
պարգեւոք
նորագոյ
խոյիւն
փոխանակեալ
յօրինակ
մեծին։
Ոմանք
ասեն
երեսնամեայ
զՍահակ
ած
ի
զենումն։
Ի
յինն
ամին
Սահակայ՝
պատմեցաւ
Աբրահամու
թէ
ծնան
ուստերք
եւ
դստերք
Նաքովրայ
եղբօր
քո.
եւ
յերեսուն
եւ
եւթն
ամին
Սահակայ
մեռաւ
Սարրա։
Ոմանք
ասեն
սատանայ
գոյժ
ետ
Սառայի
թէ
զենաւ
որդին
քո
եւ
մահացաւ
ի
ժամն՝
չէ
ընդունելի
բնաւ։
Եւ
եղեալ
Աբրաամ
հարիւր
եւթանասուն
եւ
հինգ
ամաց
մինչեւ
յերեսուն
եւ
եւթն
ամն
Յակովբայ,
կատարի
լի
բարութեամբ,
եւ
հաճոյիւք
Աստուծոյ։
Ի
հարիւր
քառասուն
եւ
ութն
ամին
առ
զԿենտուր
եւ
ստացաւ
վեց
որդիս
ի
նմանէ։
Եւ
յաւուրս
սորա
Շամիրամ
հարթեաց
զհող
երկրին
Ասորոց
վասն
ջրհեղեղաց։
Եւ
զԱբրահամ
ասեն
ոմանք
աշխատեալ
ի
գործն։
Եւ
ի
ժամանակս
յայս
է
թագաւորութիւնն
Սիկոնացւոց։
Նոյնպէս
եւ
Կրիսացւոցն
թագաւորեաց
Կրէս
անուն,
որով
կոչեցաւ
եւ
երկիրն՝
եւ
յայսմ
ժամանակս
էր
Պիայ
որ
եւ
Պեղղոպենէս
ասի,
եւ
յանուն
նորա
կոչի
երկիրն։
Յութսուն
եւ
հինգ
ամին
Աբրահամու
Իսմայէլ
ծնաւ,
ուստի
Ագարացիք
եւ
Սարակինոսք,
եւ
Իսմայէլացիք
եւ
Տաճիկք
կոչին։
Ի
քառասուն
ամին
առ
Սահակ
զՌեբեկա,
եւ
ի
վաթսուն
ամին
յղացաւ,
եւ
գնաց
հարցանել
զԱստուած
ի
ձեռն
Մելքիսեդեկի,
որ
նախածանօթ
էր
նոցա.
քանզի
երկու
որդիքս
էր
յղացեալ,
եւ
վիճէին
մանկունքն։
Եւ
ասէ
Մելքիսեդեկ
Քահանայն
Աստուծոյ
բանիւ
տեառն,
երկու
ազգք
են
յարգանդի
քում,
եւ
երկու
ժողովուրդք.
որք
են
Յակոբ՝
յորմէ
Իսրայէլացիք։
Եւ
Եսաւ՝
յորմէ
Եդովմայեցիք
որք
են
Ֆրանկք։
Զայսու
ժամանակօք
թագաւորեաց
Արգիացւոցն
Ինաքա,
զոր
Եգիպտացիքն
Իսիս
եւ
Սեբուսիս
կոչեցին։
Եւ
էր
սա
կին
դուստր
Ովրայ,
եւ
սա
կոչեաց
զԱրգոս
գետն
Ինարիոս։
Ի
յեւթանասուն
եւ
հինգ
ամին
Սահակայ
եւթն
եւ
տասներրորդ
իշխանացաւ
յԵգիպտոս
Ապիս,
եւ
Աստուած
կոչեցաւ
եւ
ոմանք
Սարապին
կոչեցին.
եւ
եկաց
Սահակ
հարիւր
ութսուն
ամ
մինչեւ
յերեսուն
եւ
մի
ամն
Ղեւեայ։
Եւ
Աբիմելեք
ագարացի
թագաւոր
Փղշտացւոց
բարեկամ
էր
նոցա։
Ի
հարիւր
երեսուն
եւ
եւթն
ամին
Սահակայ
գնաց
Յակոբ
օրհնութեամբ
հօր
իւրոյ
ի
Խառան։
Զայսու
ժամանակաւ
յերկիրն
Փղշտացւոց
շինեաց
Եմովր
իշխանն
զՍիւքէմ
քաղաք.
յանուն
որդւոյ
իւրոյ
Սիւքեմայ
յորմէ
յափշտակեցաւ
Դինայ։
Յակովբ
լեալ
անդ
ութն
ամաց՝
առ
զԼիայ
դուստր
Լաբանայ
Ասորւոյ.
եւ
ութսուն
եւ
հինգ
ամաց,
ծնաւ
զՌոբէն
եւ
յութսուն
եւ
ինն
ամաց՝
ծնաւ
զՂեւի,
եւ
յիննուսուն
եւ
մի
ամին
ծնաւ
զՅովսէփ.
եւ
ի
հարիւր
ամին
ել
առ
Սահակ
հայր
իւր։
Ի
յիսուն
ամին
Յակովբայ
Փորոն
եւս
թագաւորեաց
Արգիացւոցն,
որ
նախ
օրէնս
եւ
ատեանս
եւ
դատաւորս
եդ.
եւ
յեւթանասուն
եւ
հինգ
ամին
Յակովբայ
Ովգիսիս
շինեաց
զԵլեւսինա
Յատրիկէ,
եւ
Թէսաղոս
թագաւոր
Թեսաղացւոցն
որով
կոչեցաւ
աշխարհն։
Եւ
Մեսինէ
քաղաք
շինեցաւ։
Ի
հարիւր
տասն
ամին
Յակոբայ
թագաւորէ
Արգիացւոցն
Ապիս։
Ոմանք
ասեն
թէ
զեղբայր
իւր
եթող
թագաւոր
Արգիացւոցն,
եւ
ինքն
չոքաւ
յԵգիպտոս,
եւ
սա
է
Ապիսն
Եգիպտոսի։
Սա
շինեաց
զՄեմփիս
յԵգիպտոս։
Ի
տասն
եւ
եւթն
ամին
վաճառեցաւ
Յովսէփ.
եւ
յերեսուն
ամին
տիրեաց
Եգիպտացւոցն
ամս
ութսուն.
զոր
պատմութիւնք
Եգիպտացւոցն,
եւթն
եւ
տասներրորդ
հարստութիւնք
հովուաց
անուանեն։
Ի
հարիւր
երեսուն
ամին
էջ
Յակովբ
յԵգիպտոս.
ի
յիսուն
ամին
Յովսեփայ
Սպարդա
շինեցաւ
ի
Սպարտայ
որդւոյ
Փորոնեայ։
Իսկ
յետ
Շամիրամայ
թագաւորէ
Ղամէս
եւ
զկնի
նորա
Բեղոքոս,
յետ
նորա
Մեննա։
Յակովբ
եղեալ
հարիւր
քառասուն
եւ
հինգ
ամաց
վախճանի։
Բայց
մինչդեռ
էր
նա
յերկիրն
Քանանացւոց
զկնի
մահուանն
Սահակայ
վարձեաց
Եսաւ
զորդիսն
Ամոնայ
եւ
Մովաբու
եւ
զԱրամ,
եւ
եկն
ի
վերայ
նորա
եւ
սպանաւ
ի
Յակովբայ.
եւ
հարկեցան
որդիքն
Եսաւայ՝
Յակովբայ։
Եւ
ի
մտանելն
Յակովբայ
յԵգիպտոս՝
Ասորոց
թարգմանն
եւթանասուն
ոգի
ասէ։
Եւթանասունքն՝
եւթանասուն
եւ
հինգ
ոգի։
Քանզի
որդիսն
Յովսեփու
եւ
զորդիս
որդւոց
նորա
որ
չէին
ծնեալ՝
ի
համար
առնուն
եւթանասունքն։
Ղեւի
լեալ
քառասուն
եւ
հինգ
ամաց
ծնաւ
զԿահադ,
ոմանք
զփորձանքն
Յովբայ
աստ
ասեն։
Կահադ
լեալ
վաթսուն
ամաց
ծնաւ
զԱմրամ.
Արամ
եւթանասուն
ամաց
ծանւ
զՄովսէս։
Յայսմ
ժամանակի
թագաւորեաց
Աթուրացւոցն
Աղապարոս։
Յովսէփ
եղեալ
հարիւր
տասն
ամաց
վախճանի,
եւ
ի
վեց
ամին
Ամրամայ.
եւ
խոստմանն
Աստուծոյ
յերկու
հարիւր
ութսուն
վեց
ամին։
Մտին
որդիքն
Իսրայելի
ի
ծառայութիւն
յետ
մահուանն
Յովսեփու։
Եւ
թագաւորեաց
Քեբրոն՝
ամս
երեքտասան,
եւ
յետ
նորա
Ամնափթիս
ամս
քառասուն
երեք.
սա
սկսաւ
հեղձուցանել
զտղայսն
Իսրայելի
ի
Նեղոս
գետ։
Եւ
Մովսէս
ընկեցեալ
ըստ
ոճոյն
եբարձ
զնա
Թերմութէս
դուստր
Փարաւոնի,
զոր
Եբրայեցիքն
Մառի
կոչեն,
որ
եղեւ
կին
Քանադրա
թագաւորին
Մեմփիս
քաղաքի։
Եւ
ապրեալ
Մովսէս
ի
ջրոյն
յերեք
հարիւր
յիսուն
ամի
խոստմանն
Աստուծոյ.
եւ
եղեալ
տասնամեայ՝
տուաւ
յուսումն
յԱնէսն
եւ
յԱմրէսն
որք
էին
յորդւոցն
Բարիսբայ
կախարդի
քաղդէացւոյ։
Եւ
հալածեալք
անտի
վասն
գողանալոյ
զտղայս
երկրին
եւ
զոհելոյն
կռոցն
զոր
յանուն
հօր
իւրեանց
կանգնեալ
էին.
եւ
էին
սոքա
հմտացեալք
քաղդէական
եւ
յունական
ճարտարութեամբ,
եւ
յաւելին
զԵգիպտոսին,
եւ
այնու
վարժեցաւ
Մովսէս
ստիպեալ
զնոսա
Բամբշանն
Մառիայ։
Ի
քսան
երկու
ամին
Մովսէս
իշխանացաւ,
եւ
շինեաց
զքաղաքն
Հերմուպօլիս,
որ
եւ
կոչեցաւ
յանուն
սնուցչին
Մովսիսի
Մառիս։
Յայնմ
ժամանակի
Եթովպացիքն
որ
լեալ
էին
հարկատուք
Եգիպտացւոցն,
եւ
գտին
զնոսա,
եւ
ապա
ապստամբեցին,
եւ
եկին
ի
վերայ
Եգիպտացւոց
եւ
գտին
զնոսա
անպատրաստ,
եւ
գերեցին
եւ
առին
զանուանեալ
մայրն
Մովսիսի,
եւ
տարան։
Եւ
Մովսէս
լեալ
զօրավար
Եգիպտոսի՝
կռուեցաւ
ընդ
Եթովպիայ
զտասն
ամ,
եւ
գնացեալ
ի
վերայ
նոցա
ընդ
օձուտ
անապատն
եղամբք
եւ
արագլօք՝
ուստի
նոքա
ակն
ոչ
ունէին,
եւ
զկնի
տասն
ամի
առ
զԵթովպիա՝
եւ
առ
զթագուհի
նոցա
զԹեսբաս
եւ
զՄառի
մայր
իւր,
եւ
դարձաւ
յԵգիպտոս
քաջ
եւ
արի
անուամբ։
Եւ
նախանձեցաւ
ընդ
նմա
այրն
Մառեայ
եւ
կամէր
սպանանել
զնա,
բայց
պատկառէր
ի
կնոջէ
իւրմէ։
Եւ
մեռաւ
Մառի,
եւ
թաղեաց
զնա
Մովսէս,
եւ
առաքեաց
այրն
Մառեայ
զՔսանթիս
չարչարիչն
Իսրայելի
սպանանել
զՄովսէս՝
եւ
յառաջեաց
Մովսէս,
եւ
սպան
զնա
եւ
ինքն
փախեաւ
ի
Մադիամ։
Եւ
զկնի
փախչելոյն
Մովսիսի
առին
Անէսն
եւ
Ամրէսն
զորդիսն
Իսրայելի,
եւ
տարան
զնոսա
յանապատ
հնգետասան
աւուր
ճանապարհաւ՝
եւ
շինեցին
անդ
դրախտ
զեւթն
եւ
տասն
ամ,
եւ
ամրացուցին
յոյժ
յոյժ,
եւ
ի
կատարման
շինուածոյն
առին
ի
տղայոցն
Իսրայելի
ինն
հարիւր
ութսուն
մանկունս
անմեղս,
եւ
զոհեցին
դիւաց՝
եւ
կոչեցին
զիշխանն
դիւաց
ի
զոհն,
եւ
եդին
պահապան
դրախտին.
եւ
յայնմ
հետէ
մանաւանդ
հնազանդեցան
դեւք
կախարդացն
ի
գործս
տլոմաց
եւ
յամենայն
հնար։
Զայսու
ժամանակաւ
էր
Պրամիթեւս
իմաստասէր՝
որ
ստեղծանել
ասեն
զմարդիկ,
զի
իմաստութեամբ
ի
գիտութիւն
ածէր
զտգէտսն։
Իսկ
Մովսէս
գնացեալ
ի
Քուշացիսն
առ
Հռագուէլ
որդի
Դադանայ
որդի
Յեկտանայ
յորդւոց
անտի
Կենդուրայ.
եւ
առ
զդուստր
նորա
ի
կնութիւն
եւ
ծնաւ
ի
նմանէ
երկուս
որդիս՝
եւ
էր
Մովսէս
քառասուն
ամաց։
Յայսմ
ժամանակի
ասեն
զԱսկղեպիդէս
բժիշկ
երեւեալ
ճարտար,
եւ
Ակղաս
Պրամիդեայ
եղբայր՝
աստեղագէտ
որ
զերկին
կրեալ
ասիւր,
զոր
Իւրիպիդիս
լեառն
անուանէ
ի
վերոյ
քան
զամպս։
Եւ
զայսու
ժամանակաւ
ասեն
Եթովպացիք
ի
Հնդիկէս
գետոյ
գնացեալ
առ
Եգիպտոսիւ
բնակեցան։
Եւ
Կորիտացիք
եւ
Կորիւբանդք
զզինուք
Կաքաւսն
գտին։
Եւ
աստ
ասեն
առ
Դեւկաղիսնիւ
Եթեսաղիայ
եղեալ
ջրհեղեղ,
եւ
առ
Փայիթոնիւ
յԵթովպիոյ
հրայրեացքն.
եւ
բազում
ապականութիւնք
ի
տեղիս
տեղիս
ըստ
Պղատոնի
պատմելոյն.
եւ
զԿիկրոփս
յԱտկեայ
որ
է
Ատտիկէ
թագաւորել
ասեն
ոմանք,
եւ
կէսք
յԵգիպտոս
ասեն
թագաւորել
նախ,
եւ
ապա
յԱտտիկէ։
Իսկ
Յոյնք
ասեն
սա
շինեաց
զԱթէնս
յանուն
կնոջ
իւրոյ։
Զսա
կոչեն
երկբոյս
կամ
զի
երկայն
էր
եւ
կամ
զի
երկու
լեզու
գիտէր
զԵգիպտոսին
եւ
զՅունացն։
Տիրեաց
սա
եւ
միջերկրեայց
եւ
յանուն
սորա
կոչեցաւ
Կապադովկիա։
Եւ
յաւուրս
սորա
երեւեցաւ
ձիթենի
ի
Դղեկին
Աթենայ
ուստի
առասպելն
եղեւ
ստեղծեալ։
Եւ
սա
կոչեաց
զԱրամազդ
Զեւս,
եւ
նախ
եզն
զոհեաց
եւ
յայսմ
ամի
Դեւկաղիոն
Պառնասացւոց
կողմանցն
սկիզբն
արար
թագաւորելոյ։
Եւ
յԵլեւնոսէ
որդւոց
Դեւկաղիոնի
Եղղադացիք
կոչեցան,
Գրեկք
Եղենքն,
եւ
յԱկտէ
Ատտիկեցիք։
Ի
քսան
եւ
հինգ
ամի
աւետեացն
Աբրահամու
Կորնթոս
քաղաք
շինեցաւ՝
որ
երբեմն
Եփրա
կոչէր։
Եւսեբի
ասէ
թէ
Կրոնոսի
Աթենացւոց
դուստր
էր
Ատիս
անուն
ի
նմանէ
կոչեցաւ
աշխարհն
Ատտիկէ։
