Դաւանութիւն
Միխայելի
պատրիարքի
Ասորւոց։
Դաւանեմ
զնա,
սուրբ
եւ
զուգափառ
Երրորդութիւն
աներբ
եւ
անուր
անսկիզբն
եւ
անվախճան
եւ
միշտ
անկարօտ
եւ
բերկրեալ
յամենայն
կատարեալ
բարւոջ
իմացեալ,
զոր
բնաբար
ունի,
եւ
աննուազաբար
տայ
կարօտիցն
ինքն
ունելով
զամենայն.
Երրորդութիւն
կատարեալ
անճառելի
եւ
աննուազ՝
անձամբ
բաժանեալ.
եւ
է
զի
անուամբ
եւ
ի
միութիւն
կացեալ
եւ
կայ
փառաւորեալ
եւ
փառաւորի
ի
բնութեանն
յաստուածութեանն
եւ
ի
զօրութեանն
եւ
ի
կամսն
յիմաստութիւնն
ի
գործն
ի
մեծութեանն
եւ
մանաւանդ
յանհասութեանն
եւ
յանասելի
ողորմութեանն ,
յոր
հաւատամ
յայսմանէ
եւ
ի
սիրոյ
եկեալ
միոյն
անձամբ
չափ
ի
կոյսն,
որ
սուրբ
էր
հոգւով
եւ
մարմնով,
եւ
ի
պատճառս
փրկութեան
մերոյ
մարդացեալ
ի
նմանէ
սահմանաւ
բնութեանս
մերոյ
հոգի,
շունչ,
միտք,
մարմին,
որ
ինչ
եւ
է
կատարեալ
մարդ
մեղուցեալ
բնութիւնս
Ադամայ
ուստի,
Մարիամն
էր,
զոր
առեալ
Աստուած
գործեաց
առանց
շփոթման
եւ
այլայլման
անփոփոխ
լուսոյն
ճառագայթն
զփոփոխականութիւն
եւ
զապականութիւն
բնութեանս
սրբեալ
անփոփոխս
եւ
անախտս
գործեաց
զթանձրութիւնն
պահելով.
եւ
ոչ
յանմարմնութիւն
դարձուցեալ,
եւ
ոչ
զանմարմին
աստուածութիւնն
ի
մարմին
շրջեալ.
այլ
որպէս
ոչ
գոյ
ասել
եւ
ոչ
իմանալ
միաւորեալ
քան
զամենայն
օրինակ
խառնման
նոր
եւ
չքնաղ
խառնումն։
Վասն
որոյ
մինն
որ
յէութենէն
Հօր
առ
ի
կուսէն
զմերս
գոյութիւն,
մնաց
միածին
մի
որդի
մի
անձն
մի
Քրիստոս.
եւ
ճշմարտապէս
մի
բնութիւն,
մի
կամք,
եւ
մի
ախորժակք,
մի
գործ,
մի
ծնունդ
կուսութեամբ,
մի
մայր
առանց
հօր
որ
եւ
նախ
քան
զյաւիտեանս
առանց
մօր
ծնեալ։
Եւ
խոստովանիմ
մայրն
Էմմանուելի
Աստուածածին
մինչեւ
յաւիտեան.
եւ
զԷմմանուէլն
Աստուած
մինչեւ
յաւիտեան
նովին
մարմնովն.
եւ
որ
զհետ
ծննդեանն
եկն
զամենայն
տնօրինականսն
խոստովանիմ
գործ
Աստուծոյ.
զխոնարհագոյնսն
զբարձրագոյնսն
եւ
զկիրսն
անբամբասելի,
զոր
վասն
մեր
կրեաց,
ոչ
բաժանեմ,
այլ
մի
յատուկ
ասեմ
ի
Տէրն
իմ,
եւ
ոչ
իմանամ
շփոթումն։
Եւ
նզովեմ
զիմացողն
եւ
զասողն
շփոթումն։
Եւ
նոյնպէս
զկիրք
խաչին
խոստովանիմ
Աստուծոյ
խաչ
եւ
մահ.
ոչ
էական
բնութեանն
ասեմ
մահ
կամ
ի
մարմնոյն
բաժանումն,
այլ
զիմ
բնութիւնն
միացեալ
յաստուածութիւնն
եւ
աստուածացեալ
Աստուած
խոստովանիմ,
որով
մեռաւ
անմահն
զբնական
հոգին
աւանդելով
ի
ձեռս
հօր.
աստուածութիւնն
ոչ
բաժանեալ
ի
մարմնոյն
եւ
ի
հոգւոյն
միաւորեալ
անքակելի.
ըստ
որում
եւ
զդժոխքն
աւերէր
հոգւովն
եւ
զմահ
սպանանէր.
եւ
մարմինն
լուծանէր
զապականութիւնն,
որպէս
զԱստուած
եւ
զԱստուծոյ
մարմին
ընդ
ամենայն
գերեզմանս
արձակելով
ճառագայթս,
յարուցանելով
զբազումս,
գիտելով
զսահմանեալ
ժամանակն
ի
լանջս
երկրի
հզօրագոյն
թուովն
յառնէր
ոչ
միայնաբար
ըստ
Յովնանու
ի
ձկանէն,
այլ
լրմամբ
հոգւոյն
մահակուլ,
որ
յԱդամայ
ի
դժոխոց
եւ
յոլովիւք
մարմնովք
հողացելովք
ի
գերեզմանացս
ելանէր
յերկինս
կուսութեամբ
անլոյծ
կնքոյն
ի
գերեզմանէն,
որպէս
յարգանդէն
Մարիամու.
եւ
վերացեալ
մտանէր
յերկինս
կուսութեամբ
անճեղքելիս՝
որպէս
ի
վերնատունն
դրամբք
անբացիւք.
զի
յայտ
լիցի
եթէ
ի
վեր
է
քան
զբնութիւն
մարմնոյ.
զի
մարմնոյ
բնութիւն
մահկանացու
ապականացու
եւ
ախտալի
եթէ
յատկասցի
ըստ
ինքեան,
եւ
ընդ
մարմին
ոչ
կարէ
մտանել
անծանօթապէս,
այլ
տերունականն։
Եւ
տէրն
լիով
ունելով
զճշմարիտն
մարդ
իւրով
սահմանովն,
սակայն
շողացեալ
եւ
փայլատակեալ
աստուածութեամբն
ներգործէր
զվայելչականսն
Բանին,
զոր
շօշափեցին
ձեռօք
դասք
առաքելոցն,
եւ
տեսին
երանելի
աչօք
զանտեսակն
տեսակացեալ։
Խոստովանիմ
զնա
նովին
մարմնովն
կեալ
ի
փառս
հայրենիս
դատաւոր
արդարութեանն
կենդանեաց
եւ
մեռելոց։
Հաւատամ
ի
միշտ
Հայրն,
հաւատամ
ի
միշտ
Որդին,
հաւատամ
ի
միշտ
ելողն
ի
Հօրէ
Հոգին
սուրբ.
յայն՝
որ
առնու
յորդւոյ
եւ
լնու
զամենայն,
եւ
ինքն
ոչ
լինի
լցեալ
յումեքէ։
Հաւատամ
ի
նոյն
Երրորդութենէն
եղեալ
յոչէից
զեղեալքս
ամենայն,
եւ
զԱդամ
պատկերեալ
բարւոյն,
եւ
յանցանօք
լուծեալ
ի
մահ
անձնիշխան
կամօք.
եւ
ի
նոյն
արարչէ
վերստին
նորոգեալ
տնտեսութեամբ
միոյն
Միածնի
կամօք
Հօր
եւ
Հոգւոյն։
Հաւատամ
ի
համօրէն
յարութիւնն
բանականացս
որ
յԱդամայ,
ի
նոյն
զօրութենէ
ստեղծողին
եւ
նորոգողին։
Հաւատամ
յարդար
յիրաւունս
աւուրն
ըստ
արժանեաց,
եւ
ի
հատուցումն
յաւիտենական
կենաց
եւ
տանջանաց։
Այս
է
իմոյս
հաւատոյ
համառօտ
խոստովանութիւն,
եւ
ամենայն
հաւատացելոց
ուղղափառաց.
որոց
մասնաւորեսցէ
զմեզ
Տէր
ի
շնորհս
ողորմութեան
իւրոյ։
Արդ
զայս
դաւանութիւն
յոլով
մասն
աշխարհաց
ունի.
եւ
պահէ
սրբապէս
քաղաքավարութեամբ,
զոր
պարտ
է
յամենայն
քահանայագործութեան
տալ
զայս
խոստովանութիւն
մեծ
քահանայապետին։
Եւ
պահանջել
յայնցանէ
զորս
ձեռնադրելն
կամին.
եւ
ապա
յանուանէ
նզովել
զգայլսն
ապականիչսն,
զամենայն
զՀերեսիստայսն
հարիւր
յիսուն
եւ
ինն
հերձուածն
մինչեւ
ցայսօր
ժամանակի.
եւ
դաւանել
զամենայն
ուղղափառսն,
զհովիւսն
եկեղեցւոյ
որք
ընդ
ճշմարտութիւն
առաջնորդեցին
հօտին
քրիստոսի,
եւ
յարօտս
կենսաբեր
սնուցին.
եւ
ապա
իջանէ
Հոգին
յայնպիսի
սեղանն
սրբութեան
եւ
հանգչիցի
յընծայեալքն։
Այն
որ
գիտէ
ճանաչել
զօտարսն
եւ
զընտանիսն
որպէս
զգիտնական
եւ
զիմաստուն
հովիւս
կացուցանել,
որ
կարասցէ
ի
կեանս
կոչել
զարժանիսն
կենաց,
այսինքն
առ
Աստուած
ածել.
զի
այս
է
պարիսպ
պահպանութեան
խաչիւ
եւ
արեամբ
գնեալ
հաւատացելոց.
ոչ
միայն
ի
չարացն
ի
բաց
կալ,
այլ
եւ
բարեացն
զհետ
գնալ.
զի
ոչ
սակաւ
արիւն
եւ
քիրտն
գիտէ
հեղեալ
վասն
իւր
սուրբ
եկեղեցի.
այլ
զմեծն
զԱստուծոյն
եւ
զաստուածակիր
արանցն,
որոյ
զգուշութիւն
պիտոյ
է,
որք
խնամեն
զսա
յիւրաքանչիւր
ժամանակս։
Կանգնեցին
եւ
Յոյնք
քսան
եւ
վեց
աստիճանս
յեկեղեցի,
եւ
եւթն
այլ
եւս
զատ
առանձինն,
որ
ոմանք
ի
նոցանէ
հարկաւորք
են
յոյժ։
Ա.
Որպէս
շրջողն
ընդ
վանորայսն
եւ
տեսանել
զաջողութիւն
եւ
զշինութիւն,
եւ
պատմել
Արք
եպիսկոպոսին։
Բ.
Որպէս
որք
տեսանեն
զպարկեշտութիւն
կանանց
վանաց։
Գ.
Բանտատեսքն՝
որք
տեսանեն
թէ
ո՞յք
են
զուր
եւ
զրպարտութեամբ
արգելեալք
ի
բանտս
յիշխանացն,
եւ
պատմել
հայրապետին.
զի
փոյթ
արասցէ
եւ
հանցէ
զնոսա։
Դ.
Ընտիր
դատաւորքն,
որք
քննեն
իրաւամբք
զդատաստանս
աթոռոյն
ըստ
գրոց
եւ
կանոնաց
հրամանի։
Ե.
Յօրինողքն
գրոց
որք
ուսուցանեն
զուսումն
ընթեռնլոյ
զգիրն
սուրբ
ի
ժամ
պաշտմանն։
Զ.
Յարմարողն
երգեցողութեան
Սաղմոսին
եւ
Շարականին։
Է.
Որ
տեսանէ
թէ
որո՛ւմ
եկեղեցւոյ
պիտոյ
է
առաջնորդ,
եւ
յիշեցուցանէ
հայրապետին։
Ը.
Որ
շրջի
ընդ
քաղաքս
եւ
ընդ
գեօղս
եւ
տեսանէ
զյօրինեալ
կարգս
եկեղեցւոյ ,
թէ
ո՛րպէս
առնիցեն։
Թ.
Որ
պահէ
զսենեակ
հայրապետին
եւ
զգուշանայ։
Ժ.
Որ
պահէ
զսրբութիւնսն
եւ
տայ
ի
տեսութիւն
խնդրողացն։
ԺԱ.
Որ
կայ
ի
գլուխ
(դասուց
)
սարկաւագացն
եւ
դպրացն,
եւ
բաժանէ
զգործս
նոցա,
եւ
չտայ
զմիմեամբք
ելանել։
ԺԲ.
Որք
կրեն
զմոմեղէնս
առաջի
սուրբ
խորհրդոյն։
Են
եւ
սուրբ
եկեղեցւոջ
տասն
մնասքն
զոր
պարտին
արկանել
ի
սեղանաւորս
արժանացեալքն.
քանզի
ըստ
առաքելոց
եդ
Աստուած
յեկեղեցւոջ
առաքեալս,
մարգարէս,
վարդապետս,
զօրութիւնս,
շնորհս
բժշկութեան ,
օգնութիւնս,
վարիչս,
ազգս
լեզուաց,
թարգմանութիւնս
լեզուաց,
ընտրութիւնս
հոգւոց.
քանզի
հաւատամք
եթէ
զնոյն
հոգի
որ
յայնժամ
աղբիւրանայր
աւազանաւն,
այժմ
ունի
եկեղեցի
ըստ
ժամանակիս
պիտոյից.
զոր
թէ
ոք
անաչառու
վստահութեամբ,
եւ
անագահ
հաւատով
եւ
անախտական
մտօք
վարէ
զառաջնորդութիւն
եկեղեցւոյ՝
ըստ
Քրիստոսի
զքահանայութիւնս,
ինչ
ոչ
թաքչի
ի
նմանէ
եւ
ոչ
սխալէ
յընտրողութենէ
եւ
ի
զօրութենէ
բժշկութեան,
ի
նոյն
պարգեւաց
Հոգւոյն
առաջնորդեալ
եւ
յաջողեալ
ի
հաճոյսն
Աստուծոյ.
ի
փոքու
աստ
հաւատարիմ
գտեալ
եւ
բազմին
արժանանայ
ի
պատշաճ
յաւիտենին։
Ունի
սուրբ
եկեղեցի
զշնորհս
եւ
պատիւ
սրբոյ
Աստուածածնին
անախտ
ծնանելով
որդիս
Աստուծոյ
ոչ
յարենէ
եւ
ոչ
ի
կամաց
մարմնոյ
այլ
ի
Հոգւոյն
սրբոյ
եւ
ի
զօրութենէ
բարձրելոյն
ի
ժառանգակցութիւն
եւ
յեղբայրակցութիւն
միածնի
Որդւոյն
Աստուծոյ։
Ունի
յինքեան
եւ
ի
վերայ
ինքեան
սուրբ
եկեղեցի
զխաչն
կենսակիր
վերելեակաւն
ի
նոյն
պատիւ
պաշտեցեալ
ի
մէնջ
որով
բաշխին
ի
մեզ
երկնաւոր
շնորհացն
առատութիւնք։
Վասն
որոյ
հանդէս
առնելի
է
ոտից՝
որք
շրջին
ի
մէջ
նորա
ահիւ
եւ
դողութեամբ
լինել
ի
տան
Աստուծոյ
կենդանւոյ.
զի
ահ
մեծ
է
անկանել
ի
ձեռս
Աստուծոյ,
կենդանւոյ
եւ
ազդոյ
է
սուրն
յորոշումն
մանր
քննութեանց
եւ
դասելոցն
որպէս
հորդեցին
ճանապարհ
հիմնարկուքն
եւ
հիմունքն
եկեղեցւոյ։
Եւ
մի՛
նմանել
խորթոցն
եւ
կամ
որոմանցն,
որք
յետոյ
մտին,
զորոց
զանուանսն
գրեմք
աղիւսակօք
զասացեալ
եւթն
աթոռոյդ
աթոռակալաց
մինչեւ
յամենեւին
խոտանն
զորս
թողումք
յիշատակ
կենդանութեան։
