Ժամանակագրութիւն (1870)

ԱԹՈՌԱԿԱԼՔ ԵՐՈՒՍԱՂԵՄԻ

      Արդ մինչեւ ցայս վայր յայտնի եւ ի ծածուկ լինէին յաթոռակալացս յայսցանէ ուղղափառութեան, վասն որոյ բերաք զշարս նոցա ի գրի աստ։ Իսկ վասն զի զայսու առաջնորդօք բնաւին ի բաց կացին ի ճշմարտութենէն, զի՞նչ կայ մեր եւ նոցա շարել զնոսա ի կարգս սրբոց, զորս եւ ոչ հայրապետս արժան է մեզ զնոսա կոչել եւ զանուանս նոցա արձանացուցանել, եւ կամ բնաւ իսկ յիշատակել, եւ ոչ պատշաճաւոր է զապականեալ նիւթսն դնել ի վերայ սուրբ հիմանն։ Բայց մեք մի՛ տրտմեսցուք ի վերայ այսոցիկ, այլ եւ մխիթարեսցուք, քան զի եթող մեզ շնորհք գթութեանն Քրիստոսի զսուրբ եկեղեցին Հայաստանեայց, զաւակ կենդանութեան եւ սերմն ազնուական աճման սրբութեան, զկոյսն միշտ՝ զշառաւեղեալն յանախտ արմատոյն, զպատկերեալն յիմոյն Յիսուսէ զանդրանիկ հաւատով ի ձեռն Աբգարու արքայի։ Որ ունէր ընդ իշխանութեամբ իւրով զՀայս եւ զԱսորիս եւ նստէր յՈւռհայ քաղաքի, թողեալ զարեւելս ի Սանատրուկ ազգական իւր. եւ էառ ի ձեռն հաւատոց եւ զերկնից արքայութիւնն։
       Քանզի լուաւ նա զլուր սքանչելեաց Տեառն մերոյ զոր կատարէր յերկիրն Հրէաստանի, եւ առաքեաց առ նա զԱնանէ հաւատարիմ իւր ինն արամբք՝ աղաչել զՏէր գալ առ նա յԵդեսիա, եւ թագաւորել ընդ նմա անհոգութեամբ եւ ապրել ի սպանող եւ յապստամբ ազգէն Հրէից։ Եւ կատարէր գիրն՝ եթէ յաւուր յայնմիկ եկեսցեն արք տասն խնդրել զՏէր կարօտութեամբ ի սէր ջերմութեան, զորս յիշատակէ Յովհաննէս աւետարանիչ ի ձեռն Փիլիպպոսի եւ Անդրէի մատչել առ Յիսուս. եւ նորա պատասխանեալ ասաց. Եհաս ժամ զի փառաւորեսցի Որդի մարդոյ. այսինքն թէ՝ արքայն հեթանոսաց եբաց դուռն հաւատոյ ամենայն հեթանոսաց փառաւորել զիս։
       Եւ դարձեալ զկատարումն տնտեսութեանն զեկոյց զխաչն, զի եկեալ հասեալ էր, եւ չէր ժամանակն գնալ նմա եւ խուսել ի չարչարանացն որովք ապրէր ամենայն մարդ որ գալոց էր յաշխարհ։ Եւ տայր հրաման Թովմայի առաքելոյն գրել առ Աբգար երանութեամբ հանդերձ զպատճառս չերթալոյն, եւ զխնդիրն նորա լնուլ խոստանայր ի ձեռն միոյ յաշակերտաց իւրոց զոր առաքելոց էր առ նա զկնի յարութեան իւրոյ. զոր եւ արար իսկ՝ առաքելով զԹադէոս ի թուոյ աշակերտաց իւրոց, որ եկն առ ծովեզերօքն ի Կիւլիկիա, եւ ել անտի ի Կեսարիա Հայոց, եւ արկ անդ հիմունս եկեղեցւոյ եւ ձեռնադրեաց զառաջինն անդ եպիսկոպոս զԹէոփիլոս. եւ ճանապարհորդեալ զվերին կողմամբն լուսաւոր քարոզութեամբն՝ անց ընդ Եփրատ եւ եկն յՈւռհայ, եւ լուսաւորեաց զնա արքայիւն իւրով. եւ հաստատեալ եկեղեցիս, եւ թողեալ անդ առաջնորդս զԱդէ կերպասագործն՝ ել ի կողմանս արեւելից առ Սանատրուկ նամակաւն արքայի։ Եւ ընկալեալ եղեւ անդ Առաքեալն յերկիւղէն Աբգարու առ ժամանակ մի հաւատացեալ իշխանին ծանծաղապէս եւ բազմաց ընդ նմա։ Բայց զի փութով վճարեաց նախընծայն ի թագաւորս Աբգարիոս զկեանս, եւ անհոգացեալ Սանատրուկ իշխան՝ թագաւորեաց միահեծան եւ սպան զԱռաքեալն եւ զդուստրն իւր կոյս սուրբ հաւատացեալն ի Քրիստոս։ Եւ եղեւ փոխանորդ առաքելոյն Զաքարիա եպիսկոպոս։
       Եւ զկնի այնորիկ եկն ի նոյն վիճակ Բարդողոմէոս եւ ի նոյն թագաւորէ կատարեցաւ, եւ բարձաւ համարձակութիւնն հաւատացելոց։ Բայց հաւատն հաստատեալ առաքելական հիմամբ՝ ոչ պակասեաց մինչեւ ի գալն առ նոսա սուրբ նահատակացն Հռիփսիմեանց. եւ ի պատճառս նոցա հաւատալ մեծին Տրդատայ ի նմին ցեղէ Աբգարու՝ ի ձեռն մեծահանդէս վաստակաւորին Գրիգորի . որ եւ նա ցեղակից անդրանիկ պսակաւորին ի Քրիստոս Աբգարու երանեցելոյն ի Տեառնէ։ Ուստի երեւեալ կենդանութիւնն պտղաւէտ երկնահաս եւ երկնալիր՝ սքանչելին եւ նորանշանն այն եւ տիեզերալուր վկայն՝ որոտումն աշխարհաշարժ, որ միանգամայն ելից զերկիր ծագէ ի ծագ զարմանագործ նշանօք որ նովաւն գործեցաւ ի փառս Աստուծոյ. նա էառ եւ ժառանգեաց զաստիճան եւ զանուն եւ զաթոռ առաքելոցն սրբոց՝ Թադէի եւ Բարդողոմէի, որ ելից զպակասութիւն չարչարանացն Քրիստոսի ի մարմնի իւրում, եւ զմնացուածս գործոց հոգեւոր մշակացն յանդաստանս նոցա. եւ ելից աւետեացն լուսով ծայրէ ի ծայր զամենայն Հայաստանեայս եւ զԱղուանս եւ զՎիրս եւ որ շուրջ զնոքօք աշխարհք եւ իշխանութիւնք, զորս ըստ կարգի փոխեցին որդիք նորա զաստիճանսն եւ զառաքինութիւն, զգոյշ վարուք եւ անաչառ բանիւք զընթացս իւրեանց կատարելով ի պատուիրանս Աստուծոյ պէսպէս վարուք եւ նահատակութեամբ։
       Եւ թէպէտ արեանառուք նորա դադարեցին ժամանակօք, այլ քրտանցն նորա բարութիւնք, այսինքն ուղղափառ հաւատն որով ժառանգեցոյց զժողովուրդ իւր, ոչ սպառեցաւ յաւիտեանց, այլ եկաց մնաց հաստատուն յըստ հոգւոյ ծնունդս նորա. որք կացին անյաղթելիս ընդդէմ բազմատարափ փորձանաց եւ դիպուածոց աջոյ եւ ձախոյ, այսինքն փառօք եւ սպառնալեօք եւ վշտօք անասելեօք յորդւոցն Յունաց, որք ի ժամանակս բարձրութեան իւրեանց ջանային ընդ անյաղթելի վիմին։
       Եւ զի թէպէտ ոմանք ի նոցանէ տկարացան ըստ տեսլեան սրբոյն Գրիգորի ի սակաւ ժամանակս եւ ի տեղիս, այլ ճշմարտութեան արմատն մնաց հիմամբ կենդանի, մինչեւ անցին աւուրք եւ դարձեալ էառ հիմն զշինուածն իւր վայելչական աստուածարկու եւ առաքելաջան արդեանցն շայեկանութեամբ յաղօթս մեծի Լուսաւորչին եւ մինչեւ ցյաւիտեան արթուն եւ հսկող անձին նորա յաղագս հօտին իւրոյ առաջի Աստուծոյ։ Եւ եղեն նոքա մեզ Ասորւոցս ուղղափառաց յոլով նպաստ եւ մխիթարութիւն եւ վկայք հաստատութեան. զի թէպէտ եւ աթոռն Աղեքսանդրու եւ ամենայն Հնդկաստան եւ Եթովպիա ազգք եւ լեզուք եւ ժողովուրդք ընդարձակք եւ բուռն եւ ճոխ թագաւորութիւնք դաւանակիցք են մեր եւ տեղի պարծանաց, այլ սակս հեռաւորութեանն եւ բացակայութեանն միայն համբաւովն եւ ոչ արդեամբք կարեն մեզ կարեկցել եւ ամբառնալ զգլուխս մեր առաջի նեղչաց մերոց։ Իսկ ազգն Հայաստանեայց զի մօտաւորք են եւ ընդ մեզ խառնեալ, բազում եղեն մեզ առիթ բարեպաշտութեան, եւ գրեթէ նոքօք կարացաք տեւել ամենայն անցիցն որ եկին ի վերայ մեր մինչեւ ցայսօր ժամանակի, եւ ուխտ խաղաղութեան եւ դաշն սիրոյ է ի միջի մերում հաստատեալ։ Վասն որոյ մեր սկիզբն արարեալ խորհրդոյ քահանայութեան յանսկզբնական Հօրէ՝ աւարտեսցուք ի նոցա քահանայապետութիւնն, որ շնորհօքն Աստուծոյ կայ եւ կացցէ մինչեւ ցյաւիտեան։
       Եւ զի շնորհք քահանայութեանս զոր ասացաք՝ ի Քրիստոս լցեալ կատարմամբ, որ լիապէս տուաւ առաքելոցն սրբոց եւ նոքօք յամենայն տիեզերս բաշխեցաւ, յորոց լուաք եթէ չորքն մտին ի Հայս եւ քարոզեցին եւ անդէն կատարեցան։ Նախ Թադէոս, եւ ապա Բարդողոմէոս, եւ Յուդա եւ Սիմոն եղբարք՝ որք էին որդիք Յովսեփու՝ եղբարք Յակովբայ, որք եւ Տեառն մերոյ կոչին ըստ մարմնոյ։ Սոքա արկին առ նոսա հիմն հաւատոյ եւ եղեն նոցա քահանայապետք առաջին զոր կարգեսցուք ոճով, եւ զըստ հոգւոյ ծնունդս նոցա հասուսցուք մինչեւ առ մեզ, եւ յանգ հանգցուք զասպարէզս վաստակոց մերոց՝ հայելով ի նաւահանգիստ խոստմանն Աստուծոյ, որ է սկիզբն եւ կատարումն ամենայն բարեաց եւ կայ ի փառս իւր անբաւապէս։
       Ա. Յիսուս Քրիստոս անսկիզբն ի ժամանակէ, եւ սկիզբն եւ կատարումն ամենայն քահանայութեան՝ որդին Աստուծոյ։
       Բ. Առաքեալն Յիսուսի Թադէ՝ յազգէ Շմաւոնի, որ նա ինքն է Ղեբէոս՝ որ է սիրտ, եւ կոչեցաւ Թադէոս՝ որ է սիրելի։
       Գ. Առաքեալն Բարդողոմէոս ի ցեղէ Ասերայ, որոյ անուն կոչի զարմ ստոյգ Աստուծոյ ըստ հաւատոյ եւ հոգւոյ։
       Դ. Առաքեալն Յուդայ Յակովբեան ի ցեղէ Յուդայ, որ կայ ի յՈրմի Հայոց։
       Ե. Առաքեալն Սիմոն յեւթանասնից անտի, որ գնաց յՌուսթաւա գաւառ ի թիկանց Որմեայ, մտեալ ի վիճակ եղբօրն՝ որ նա ինքն է Յուդայ՝ որդիք Յովսեփու։
       Զ. Առաքեալն Դադիու յեւթանասնից անտի, որ չոգաւ հրաման Թադէոսի ի մեծն Հայք եւ առ Հիւսիսիւ, եւ լուեալ զկատարումն առաքելոյն Թադէի՝ դարձաւ եմուտ ի փոքր Սիւնիք, եւ կրօնաւորեալ անդէն կատարեցաւ, եւ տեղին յանուն նորա կոչեցաւ Դադիա։
       Այս են սկզբմունք եւ հիմունք հաւատոյ եւ քահանայապետութեան Հայաստանեայց եւ սերմանողք կենսաբեր ցորենոյն։ Եւ ասեն նշան շնորհաց բերեալ հին եւ նոր՝ ի Հայս, երեք մանանայ ի Բարդողոմէոսէ եւ եդեալ տփով ի հիմն եկեղեցւոյ որ հանդէպ հայի Գողթան գաւառի առ Երասխ գետով, ի տեղւոջն զոր Մաղարթն կոչեն։ Եւ գեղարդն աստուածամուխ պսակաւն փշեայ ի Թադէոսէ բերեալ, եւ կայ անդէն ի Հայս ի պարծանս ազգին եւ ի փառս Աստուծոյ։ Բայց երկիրն այն արեամբք եւ քրտամբք հոգեւոր մշակացն ոռոգեալ՝ պահեաց յինքեան ծածկապէս արմատս եւ ուռս սակաւս ի տեղիս տեղիս, մինչեւ երկնեալ ծնաւ երկիւղիւ եւ ահիւն աստուծոյ զմարդն երկնաւոր՝ զսրբավայելուչ զաւակն սրբոց առաքելոց եւ զարժանապէս փոխանորդ նոցին զպարթեւն Գրիգորիոս, զոր եւ ի շարս առաջնոցն կարգեսցուք ի քահանայապետից։
       Է. Տէր Գրիգորիոս սուրբ պատրիարքն ի 17 ամի Տրդատայ արքայի ժառանգէ զաթոռ սուրբ առաքելոցն յ 307 ամի գալստեանն Քրիստոսի Աստուծոյ մերոյ, եւ պաշտէ ամս 30, եւ կատարի անյայտ երեւակի։
       Ը. Տէր սուրբն Ռըստակէս որդի նորին՝ ամս 7, եւ կատարի վկայութեամբ օրինացն Քրիստոսի յիշխանէն Արքեղայոսէ։
       Թ. Տէր սուրբն Վրթանէս ամս 15, եւ վճարի իւրով մահուամբ։
       Ժ. Տէր սուրբն Յուսիկ՝ ամս 6, եւ վկայէ Տեառն ի Տիրանայ թագաւորէ։
       ԺԱ. Տէր սուրբն Փառներսեհ յայլմէ ցեղէ՝ ամս 5, յամս Տիրանայ։
       ԺԲ. Տէր սուրբն Ներսէս թոռն սրբոյն Գրիգորի մեծի՝ ամս 34, յամս Արշակայ եւ Պապայ, եւ վկայէ Տեառն պատուիրանին ի Պապայ։
       ԺԳ. Տէր Սահակ յայլմէ ցեղէ՝ ամս 4, յամս Վարազդատայ։
       ԺԴ. Տէր Զաւէն նորին եղբայր՝ ամս 4, յամս Արշակայ եւ Վաղարշակայ թագաւորաց եւ եղբարց որդւոցն Պապայ։
       ԺԵ. Տէր Ասպուրակէս նոցին եղբայր Սահակայ եւ Զաւենայ՝ ամս 7։
       ԺԶ. Տէր սուրբն Սահակ թոռն մեծին Գրիգորի՝ ամս 51, յամս Վռամշապհոյ եւ Խոսրովու եղբօր նորա եւ Շապհոյ որդւոյ Յազկերտի եւ Արտաշրի թագաւորացն, առ որով բարձան Արշակունի թագաւորք, եւ մարզպան եղեւ սուրբն Վարդան Մամիկոնեան՝ աշխարհին։
       ԺԷ. Տէր Յովսէփ աշակերտ սրբոյն Սահակայ՝ ամս 2։
       ԺԸ. Տէր Գիւտ՝ ամս 15 ի մարզպանութեան Վարդանայ։
       ԺԹ. Տէր սուրբ Յովհան Մանդակունի՝ ամս 12, ի մարզպանութեան Մանգնոսի Մամիկոնոյ։
       Ի. Տէր Բաբգէն՝ ամս 5, յաւուրս նոյն Մանգնոսի։
       ԻԱ. Տէր Մուշէ՝ ամս 8, ի մարզպանութեան Վահանայ Մամիկոնոյ։
       ԻԲ. Տէր Սահակ՝ ամս 5, եւ սա ի ժամանակս Մամիկոնոյ Վահանայ։
       ԻԳ. Տէր Քրիստափոր՝ ամս 5, ի նոյն աւուրս Վահանայ։
       ԻԴ. Տէր Ղեւոնդ՝ ամս 2։
       ԻԵ. Տէր Ներսէս՝ ամս 9, ի նոյն ժամանակս Վահանայ։
       ԻԶ. Տէր Յովհաննէս՝ ամս 15, ի մարզպանութեանն Վարդանայ Մամիկոնոյ։
       ԻԷ. Տէր Մովսէս ամս՝ 30, ի մարզպանութեան Մեժեժայ, առ որով եդաւ թուականն Հայոց, եւ վկայեաց սուրբն Իզտբուզիտ ի փառս որդւոյն Աստուծոյ։
       ԻԸ. Տէր Աբրատամ՝ ամս 23, ի մարզպանութեան Տաճկաց։
       ԻԹ. Տէր Յովհաննէս ի Կոգովտայ՝ ամս 26, ի մարզպանութեանն Դաւթի։ Սա եդ աթոռ ի Կոտայսն յաւուրս Մօրկայ թագաւորին Յունաց։
       Լ. Տէր Կոմիտաս յԱղցից՝ ամս 8, յաւուրս Դաւթի մարզպանի։ Սա ընդարձակեաց զվկայարանն սրբոց Հռիփսիմեանց։
       ԼԱ. Տէր Քրիստափոր յազատ տանէ յազգէ Աբրահամու՝ ամս 4, առ նոյն իշխանաւն Դաւթի։
       ԼԲ. Տէր Եզր՝ տկարացեալն կաշառօք ի Հերակլեայ. բայց մեծ մասն Հայոց եւ վանորայքն մնաց շնորհիւ Տեառն եւ յաղօթս սրբոյն Գրիգորի։
       ԼԳ. Տէր Ներսէս շինօղ մեծ եկեղեցւոյն ի Վաղարշապատ եւ սրբոյն Սարգսի ի Դուին եւ Վիրապին, ի մարզպանութեան Թէոդորոսի ամս 20։
       ԼԴ. Տէր Անաստաս յԱկոռոյ՝ ամս 6, յաւուրս Համազասպայ մարզպանութեանն։
       ԼԵ. Տէր Իսրայէլ Վանանդացի՝ ամս 10։ Սա եհան զՆերսէս հերետիկոս ի Պարտաւայ՝ կամօք Աղուանից, որ էր նոցա կաթուղիկոս։
       ԼԶ. Տէր Սահակ ի Ձորոյ փորոյ ի գեղջէ Արքունայ՝ ամս 25, ի մարզպանութեանն Ներսեհի եւ Աշոտոյ։ Սա էր որ եկն ի Խառան եւ անդ մեռաւ։
       ԼԷ. Տէր Եղիա յԱղիովտայ՝ ամս 13, ի մարզպանութեանն Սմբատայ։
       ԼԸ. Տէր սուրբն Յովհան յՕձնայ, իմաստնասէրն եւ նշանագործն՝ ամս 10։ Սա եբարձ զչարն Եզրայ։
       ԼԹ. Տէր Դաւիթ ի Կոտայից՝ ամս 13 յանիշխանութեանն։
       Խ. Տէր սուրբն Տրդատ ի Վանանդայ՝ ամս 23։
       ԽԱ. Տէր Տրդատ միւսն՝ ամս 3, յանիշխանութեանն։
       ԽԲ. Տէր Սիոն յԱղձնեաց՝ ամս 8, յանիշխանութեանն։
       ԽԳ. Տէր Եսայի յԵղապատրուշ գեղջէ՝ ամս 13։
       ԽԴ. Տէր Ստեփանոս՝ ամ մի , յանիշխանութեանն։
       ԽԵ. Տէր Յովաբ՝ ամիսս 6, ի Կիւրապաղոտէն։
       ԽԶ. Տէր Սաղովմոն ի Գառնոյ՝ ամ մի , յանիշխանութեանն։
       ԽԷ. Տէր Գէորգ ի Բիւրականց՝ ամս 3։
       ԽԸ. Տէր Յովսէփ յեկեղեցւոյն սրբոյն Գրիգորի՝ ամս 11, այր բարի։
       ԽԹ. Տէր Դաւիթ ի Մազազայ՝ ամս 25։
       Ծ. Տէր Յովհաննէս ի Կոտայից՝ ամս 22, յիշխանութեան Սմբատայ։
       ԾԱ. Տէր Զաքարիա ի Ձագայ՝ ամս 22, յաւուրս Աշոտոյ իշխանաց իշխանի, որ եւ թագաւորեաց ի տանէ Բագրատունւոյ. եւ Յիսէ որդին Շեխայ ալամ ետ, այսինքն դրօշ՝ Զաքարիայ, բառնալ ի վերայ նորա խաչ։
       ԾԲ. Տէր Գէորգ ի Գառնոյ՝ ամս 21, յաւուրս թագաւորութեանն Աշոտոյ որդւոյ Սմբատայ որ գերեցաւն, եւ Համամ բարեպաշտ թագաւորն Աղուանից եհան։
       ԾԳ. Տէր սուրբն Մաշտոց խոտաճարակն՝ ամս 7։
       ԾԴ. Տէր Յովհաննէս՝ ամս 28, ի թագաւորութեան Սմբատայ եւ որդւոյ նորին Աշոտոյ։
       ԾԵ . Տէր Ստեփանոս՝ ամ մի։
       ԾԶ. Տէր Եղիսէ ամս 7։
       ԾԷ. Տէր Թէոդորոս՝ ամս 11, ի թագաւորութեանն Աշոտոյ եւ եղբէր իւրոյ Աբասայ։
       ԾԸ. Տէր Անանիա Մոկացի՝ ամս 22, յամս թագաւորացն Աբասայ եւ Աշոտոյ որդւոյ նորին։
       ԾԹ. Տէր Վահան՝ ամ մի, յամս նոյն թագաւորաց։
       Կ. Տէր Ստեփանոս՝ ամս 2, ի թագաւորութեանն Աշոտոյ։
       ԿԱ. Տէր Խաչիկ՝ ամս 22, ի թագաւորութեանն Աշոտոյ եւ Աբասայ։
       ԿԲ. Տէր Սարգիս՝ ամ մի եկաց, եւ եթող զաթոռն եւ աղօթից պարապեաց։
       ԿԳ. Տէր Պետրոս՝ ամս 39։ Զսա ամի մի արգելին ի Բջնի, եւ բերին յաթոռն զԴէոսկորոս հայր Սանահնին. եւ նա ամ մի կալեալ զկաթուղիկոսութիւնն, եւ կաթուղիկոսն Աղուանից երթեալ առ թագաւորն ետ հանել զտէր Պետրոս ի բանտէն, եւ Դէոսկորոս չոգաւ ի վանս իւր. եւ տէր Պետրոս երթեալ ի Կոստանդնուպօլիս՝ դարձաւ ի Սեւաստ եւ անդ կատարեցաւ։
       ԿԴ. Տէր Խաչիկ քուրորդի նորին՝ ամս 2, եւ կատարեցաւ ի Սեւաստ նոյնպէս։
       ԿԵ. Տէր Վահրամ որդի Գրիգորի Մաժիստրի առեալ զաթոռն զկնի չորից ամաց խափանուածոյն՝ եթող զկաթուղիկոսութիւնն եւ չոգաւ ի թարգմանութիւն ի Կոստանդնուպօլիս, եւ դարձաւ յԵրուսաղէմ նախ գնալ եւ յակամայս եհան ծովն զնա ի Մսր. եւ զկնի երկուց ամաց եկեալ առ Գող Վասիլն՝ կատարեցաւ ի Կարմիր վանս։
       ԿԶ. Տէր Գէորգ սնուցիչն Վահրամայ՝ ամս 3։
       ԿԷ. Տէր Բարսեղ ազգականն Վահրամայ՝ ամս 12։ Սա մեռաւ յանկմանէ ի վերայ նորա հեծանի ի շինութիւնս ինչ եւ թաղեցաւ ի Կարմիր վանսն։
       ԿԸ. Տէր Գրիգոր ազգական նոցին Վահրամայ եւ Բարսղի՝ ամս 53, որ փախեաց զաթոռն ի Ծովն դղեակ եւ անտի ի Հռոմկլայն։
       ԿԹ. Տէր Ներսէս եղբայր նորին՝ ամս 7, որ էր յաւուրս մեր շնորհազարդ վարդապետութեամբ։ Այսմ շարակարգութեան (142) գիր արարեալ գտաք եւ կարգեցաք ստուգիւ յաւարտման մերոյ քաղուածի որպէս ճամուկ ի մեկնոցի, յուսալով ի Տէր եւ յերկրպագուս նորա՝ ողորմութիւն գտանել յաւուրն կարեաց վասն աղօթից արանց աննախանձից։ Բայց զՉունակ եւ զՅուսիկ՝ որ զկնի մահուանն սրբոյն Ներսիսի եդին, ոչ կարգեցաք՝ չհաճելով, եւ ոչ զՍուրմակ հակառակն եւ ոչ զբամբասեալ Ասորիսն զԲարդիշոյ եւ զՇմուէլ՝ զընդդիմակայսն սրբոյն Սահակայ։ Իսկ զկնիսն այլք լցցեն։