Գիրք Դատաստանի, Գ խմբ.

ԳԼՈՒԽ ՃԲ
ՎԱՍՆ ԲԱԺԱՆՄԱՆ ՈՒՍՏԵՐԱՑ ԵՒ ԴՍՏԵՐԱՑ

Եւ նախ զայս ասասցուք, զի երկու դուստր, որ այր առեալ իցեն, մի որդոյ բաժին առցեն։ Եւ այսվկայեալ է ի կանոնաց եւ յ0րինաց նշանակեալ։

Խօսեցաւ Տէր Մովսիսի եւ ասէ. խօսեաց ընդորդիսն Իսրայէլի եւ ասասցես ցնոսա. որ ոք ուխտիցէուխտս՝ տալ զգին անձին իւրոյ Տեառն, եղիցին գինքարուին, ի քսանամենից մինչեւ ցվաթսնամեանս, եւեղիցին գինք նորա յիսուն երկդրամենաս արծաթոյ ըստսրբութեան սկեղն, եւ իգին լիցին գինք երեսուներկդրամեան։ Ապա թէ ի հինգամենից մինչեւցքսանամեանս՝ լինիցին գինք արուին քսաներկդրամեան, եւ իգին՝ տասն երկդրամեան։

Նաեւ ի կազմածն տեսանի, զի կրկին աւուրցկարօտանայ էգն ի ծնունդն, ըստ որում թերին առաւկող. եւ անունն իսկ նշանակէ, զի «կինե ըստ կիսոյնանուանի մարմնոյն։ Եւ թէպէտ ի մի պատուէրդ աւելիհնգիւ է, քան զերկպատիկն գինք իգին՝ յաղագսկատարելութեան հասակին եւ կամ յաղագսկատարելութեան պիտոյից կարգաց, սակայն ըստկազմածին եւ ի միւսն ցուցաւ արուին կրկին լինել։Յայդցանէ հաստատին երկու դուստր մին լինել որդի իժառանգութիւնս։ Բայց գիտելի է եւ զայն եւս, զիկարգեալ դստերքն երկուսն է մին որդի, այլ ոչ որ իտանն է, զի ժառանգ հրամայեցաւ, յորմէ յայտ է, զիզորդոյ առնու զբաժին, եւ այլքն զկէս եղբօր առնելովելեալքն, նմանապէս զոյգ գտանին եղբարցն, ըստհրամանի Տեառն՝ եթէ չիցէ որդի, դուստրն ժառանգիցէ։Այլ այդ դատեալ եղեւ ըստ կազմածին, եթէ զերկուսդստերս մին առնելի է եղբայր, եւ ցուցաւ ըստ Տեառնհրամանի, եթէ ժառանգ է նման որդոյ, որ ի տանն է։ Այլկամ լիցի եւ զայս ըստ հաճոյից եւս ընտրել, եթէզամենա՞յն դստերս զերկուսն մի առնելի է եւ եթէզելե՞ալսն։ Այլ ինձ այսպէս թուի, եթէ ելեալն իտանէն բաժնիւ եւ առն եղեալն՝ երկուքն մին լեալ, զոյգ ընդ եղբօրն առնու բաժին իւրով կրկին բաժնաւն, ապա որ ի տանն՝ հաւասար եղբարցն ժառանգէ զհօրն։Հաստատի ըստ այսմ ուստերաց եւ դստերաց հաւասարլինել ժառանգութիւն հօր, ըստ որում եւ աստուածզոյգ ետ զժառանգութիւն արքայութեան արանց եւկանանց։ Սակայն աւանդապահք կարգաց եկեղեցոյ արք եւոչ կանայք են. նմանապէս թէպէտ բաժանորդք ընդեղբարս ժառանգութեանն քոյրք են, այլ ոչժառանգապահք, յորժամ եղբարք իցեն։

Եւ եթէ հայր իցէ, կինն միայն առցէ մասն, եւ ոչ մայր եւ ոչ քոյր մասնաւորին, որ եւ այս իսկ է։

Զի եւ որդի դստեր ոչ ժառանգէ եւ ոչ առցէմասն, բայց թէ մինչ կենդանի իցէ գրով ժառանգառնիցէ. նոյնդ լիցի եւ խորթն։ Սակայն իշխան էկենօքն ժառանգեցուցանել զնոսա, թէ կամեսցի, իբրեւզօտարս։ Եւ թէ խորթն եւ կամ որդի դստերն ի տաննիւրում աշխատեալ իցեն, իբր վարձկանի առցեն վարձ եւոչ մասն, զի եւ առաքեալն ոչ ընդ որդիս համարի

զնոսա, ասելով՝ խորթ էիք եւ ոչ որդիք։Ապա թէ ոք զկանոնացն ընդդէմ այսմ դիցէ, զի իբրզորդոց՝ զծնունդս նոցա հրաժարեցուսցէ իխնամութիւնս, գիտասցէ, զի պսակաւն ընդ մօրնընտանութիւն եղեւ, եւ խափանի ամուսնութիւնն. այլզի սերմ ոչ է հօրն, ոչ ժառանգէ, զի թէ Աբրահամ եւ ոչզիւր ծնունդսն արար արժանի ժառանգ լինել, ո՞րչափօտար ծնունդն։

Նաեւ ոչ եղբայր մօրն, եւ ոչ որդի նորա, եւ ոչ որդի քուերն, եւ ոչ մօրքոյրն, եւ ոչ նորինորդին եւ կամ հորքոյր ոչ ժառանգեն եւ ոչմասնաւորին, բայց եթէ կանխաւ ժառանգեցուցանէ։

Իշխան է եւ զծառայս ստանալ ժառանգս, թէկամեսցի, որպէս ի կանոնսն եցոյց. թերեւս ծառայսստացեալ իցէ, յայտ է, թէ ժառանգս, որ ինչսն ասացթողուլ։

Իսկ յորժամ դուստրն ժառանգէ՝ որ ի տաննիցէ, հօրեղբայր եւ նորին որդի ժառանգել ոչ կարեն եւոչ մասնաւորիլ. ապա թէ առն լեալ իցէ եւ ի ժառանգգայցէ, հօրեղբայրն մասն առցէ դանգ, այլ ոչ որդինորա, բայց թէ պատահի ի հարցն ժառանգութիւնսնդատաստան լինել։

Իսկ թէ չիցեն ուստերք եւ դստերք մինչ իչորրորդ զարմն, որ ի հօրէն ժառանգեսցեն, եւ այլք՝ոչ եւս, եւ ոչ՝ ի մարցն տոհմէ։