Անկլիական նամականի

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

Կ. Պոլիս...

Բարեկամ, սիրոյսվրայ լռութիւն պատուիրէր էի քեզի անպատեհ սեպեր ես պահել այս պատկերս, եւ ինձայնպիսի զարմանալի լուրեր կը հաղորդես, որոց առջեւ շփոթէր մնացեր եմ: Կը գովեմջանքդ, բայց միթէ գաղտնի չե՞ս ծիծաղիր իմ տկարութեանս վրայ Զինուոր մ’այսչա՜փ վար իջնե: Անհաւատալի կթուի ինձ աչս բանը երբոր պաղ արիւնով մտածեմ: Ստուգիւ` իբրեւմարդ` ամօթապարտ եմ, իբրեւ սիրահար` ուրախ: Ինչու՞ համար աւելի շուտ սիրտս չբացիքեզի եւ պարապ տեղն այնպիսի վիշտեր հնարեցի երեւակայութեամբ, որ հիմ չունէին:

Ուրեմն Լիլի դեռկսիրէ՜ զիս, ուրեմն երջանի՜կ եմ: Դու միայն կարող ես եղեր վեր հանել այս գաղտնիքը, դու շատ աւելի ճարպիկ եւ փորձառու ես այս տեսակ խնդիրներու մէջ, քան զիս: Շնորհակալ եմ, բարեկամ. Աւելի ազատ կը շնչեմ, բնութիւնն աւելի աղուոր ու փայլունկ'երեւի աչքիս - ապրելու փափաքս կ'աւելնայ: Ինքզինքս դժբախտ կարծելու պատճառ մըչունիմ ալ, քանի որ Լիլին դեռ հիշատակովս կ'ապրի եւ ոչ միայն խօսքով, այլ դէմքովըցոյց կը տայ, կ'ըսես, որ իր սիրոյ ուխտը պահած է: Բայց ի՜նչ հպարտութիւն, ի՜նչմեծասրտութիւն կ'երեւի իր վարմունքին մէջ: Ուղղակի ինձ գրել եւ խոստումը կրկնել չէուզէր, վասնզի մի անդամ խօսք տուեր է եղեր… բայց պէտք չ ծածկել, որ բոլորովինանխառն չէ իմ խնդութիւնս: Եւ իրօք ինչպէ՜ս միաբանեմ առ իս սէրն իր նշանածին հետ, որու անունը զիս դող կհանէ ու նախանձս կգրգռե: Ին՜չ գործ ունի այդ ճիւաղը մերսիրոյն մէջ, ինչպէ՜ս կը յանդգնի բռնի սէր պահանջել անձէ մ’որ զինք կատէ, եւ որուհամար ի՛նչ անգօ մարդ մ’է Ին՜չ նուաստ հոգի, ի նչ անարգ ընթացք: Ասոր մէջ ալգաղտնիք մը կայ, որ հարկաւ քիչ ատենեն երեւան պիտի գա: Լիլին կհամբերէ, կհեծեծէ, անտանելի լծէ մ’ազատելու յոյս ունի, բայց ինչպէ՞ս, բնաւ չյայտնէր Տրամադիր եմհաւտալու, որ անկեղծ է, բայց միթէ իր անկեղծութեան աւելի մեծ փորձ մը չը՞ պիտի տարեթէ իր վիզն այդ լծին ներքեւ դնելու առջի օրէն մերժէր, անպատկառ հետամուտ մըվռնտէր, եւ իր ծնողացը, մանաւանդ մօրը յայտնէր բացէ ի բաց, որ իր սիրտն ուրիշիտուած է…: Այս պարագան միտքս կպղտորէ, վստահութիւնս կվրդովե:

է՜հ, թէ որ Լիլի իրպարզութեան ներքեւ նենգաւոր սիրտ մը կպահէ, թէ որ անմեղութեան դէմքով պչրասիրի դերկը խաղայ թէ որ նահատակ մը ձեւանալու համար ծնողացը բուռն կամքն իբրեւ պատճառ մէջկբերէ, թէ որ վերջապէս իր անհաւատարմութիւնը սքոկելու համար այդ տրտում, անուշ ուհրապուրելի լեզուն կը գործայ ծէ, այն ատեն, Վուտ, այն ատեն ի՞նչ ընելու է: Բաւականչպիտի լինի ինձ ատել, մահու չափ արհամարհել իգական սեռը, այլ ամէն բան, անմեղութիւն, սէր, առաքինութիւն, արդարութիւն պիտի ուրանամ, արդէն իմ սրտիս մէջդիզուած լեղին պիտի թափեմ մարդկութեան վրայ եւ պիտի ապրեմ չէ թէ լալու ու ողբալուհամար, այլ վրէժ, արիւնալի վրէժ լուծելու համար:

Եթէ կամիս մեղադրէզիս, սիրելի Վուտ, որ շատ կասկածոտ եմ, կոյր եմ, ես չպիտի դատապարտեմ այդ կարծիքդ, վասնզի ոչ միայն չես կրած իմ սրտի տառապանքս այլ եւ չես կարող երեւակայել: Հորէ ումորէ զուրկ, ընտանեկան խնամոց անհաղորդ, մարդկութեան մէջ որբ, անտէր, անտուն ուանծանօթ երբոր մահ փնտրելեն ետեւ մարդ անկեղծ կարծած սրտի մը կը հարի իր պաղ կենացկենդանութիւն տալու մտօք, եւ այղ սիրտը կլքէ. կմատնէ զինք, կրնա՞ս երեւակայել, թէի՛նչ ահռելի զգացումներով, ի՛նչ ատելութեամբ ու վրէժխնդրութեամբ կը լեցուի այդմարդուն սիրտը, որ, միայն սիրուիլ կուզեր, ո՛չ, չես կարող. ուստի մի՛ մեղադրէրպիս, եթէ թերահաւատ եմ, ես որ երբեմն ու այնքան դիւրահաւան էի: Իմ միակ փափաքս այնէ, որ նախազգացումերդ իրանան եւ սէրը զիս մարդ ընէ եւ չէ թէ հրէշ մը…: