Մատեան ողբերգութեան

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
ՎԵՐՍՏԻՆ ՅԱՒԵԼՈՒԱԾ ԿՐԿԻՆ ՀԵԾՈՒԹԵԱՆ ՆՈՐԻՆ ՀՍԿՈՂԻ ԱՌ ՆՈՅՆ ԱՂԵՐՍ ՄԱՂԹԱՆԱՑ ԲԱՆԻ

Ի ԽՈՐՈՑ ՍՐՏԻՑ ԽԱՒՍՔ ԸՆԴ ԱՍՏՈՒԾՈՅ

Ա

Այլ արդ, քանզի որպէս ոչ է առանց Քրիստոսի Աստուծոյ ոգւոց փրկութիւն,
Եւ ոչ առանց տեսման աչաց` առ լոյս զուարճութիւն,
Եւ կամ առանց արուսեկին նշուլից` արեւու երբէք քաղցրութիւն,
Այսպէս եւ ոչ առանց խոստովանութեան ծածկութից
Եւ ստգտանաց անձին` քաւութիւն:
Զի զի՞նչ աւգուտ է քեզ մաքրութիւնդ,
Եթէ ընդ փարիսեցւոյն դատեսցիս,
Եւ կամ զի՞նչ վնասեսցեն զիս պարտիքս,
Եթէ ընդ մաքսաւորին գովեցայց,
Եւ կամ ո՞ւր ասի պարսաւեալ մարգարէն Յովէլ`
Երիցս կրկնելով զանձինն եղկութիւն,
Եւ կամ զի՞ գուցէ սրբոյն դատաստան`
Առ ի յիշատակ աւուրն մեծի,
Եւ կամ ի՞բր արդեաւք անմաքուր իմասցի շրթամբք Եսայի`
Հեռին ի գործոց տանն Իսրայելի,
Եւ զիա՞րդ Աստուած պարտաւոր պաշտի ադամեան մարմնովն`
Իմոյս կարեկցեալ յանցաւորապէս առ Հայր աղաւթել,
Եւ կամ յո՞րս թարգմանի առած առակին,
Թէ` Սիրտ իմաստնոյն` ի տան սգոյ,
Եւ սիրտ անմտին` ի տան ուրախութեան:
Զի որ զսխալելն Ադամայ անձին իւրում ոչ գրեսցէ
Եւ զմեղս ամենից ինքեան ոչ համարեսցի,
Իբր երջանիկն արքայից` զհարցն, -
Կորոյս զիւրն արդարութիւն`
Որպէս անախտակիր գոլ բնութեանս,
Եւ ոչ բերկրի սիրտ առ զուարթութիւն երեսաց
Աւետեաւք յուսոյն, ըստ ասացելոյն,
Եթէ ոչ յառաքելոյն Քրիստոսի ուսեալ`
Ամենայնիւ ահա ըստ Աստուծոյ տրտմեսցի:

Բ

Արդ, ըղձալի է ինձ յաւէտ աստանաւր,
Խրատն հին` նորոգ ընկալեալ հոգեւոր հանճարեղին,
Զոր Տէրն իսկ երկրորդեաց,
Երթալ նստել ոչ յառաջին բարձին հպարտից
Ընդ ամբարշտացն նանրախորհուրդ ժողովելոց,
Ուստի Դաւիթ եւ Երեմիա,
Ուխտիւ կանոնի սահման հաստատեալ, հրաժարեցուցին, -
Այլ ընդ զղջացեալսն սրտիւ, պատկառեալսն մեղաւք
Եւ ի դատաստանաց մեծին պակուցեալ ահիւ հատուցմանն`
Յետնոցն հաւասարեալ աստէն ի յերկրի կամաւ խոնարհութեան,
Ուստի բարձրեալն Աստուած պարարեալ բերկրի,
Որով ընդ նախադասեալսն ի բազմականսն երանութեան
Համարձակեցայց թէ' ես եւ թէ' նա` հետեւեալ սովիմբ:
Առ որ զերծեալ ի բամբասանաց բանի մարգարէին,
Որ ի վէսս ոմանս ակնարկի.
Մի' յիս, ասէ, մերձենար. մաքուր եմ, եւ ո՞վ զիս տեսանիցէ, -
Այլ զանկշիռն խոնարհութիւն երջանկին Դաւթի ինձ նպաստ առեալ`
Ասել ընդ նմին. Ես իբր զանասուն համարեցայ`
Հերքեալ ի զգայութենէ, եւ հասին չարիք ինձ շուրջանակի,
Եւ նեխեցան եւ փտեցան վէրք իմ ի յանզգամիս անբժշկութիւն:
Եւ զայլոց ոմանց ընտրելոց ի յԱսորեստանի`
Զկամաւորն կշտամբութիւն մեղապարտութեան անձանցն անարատից,
Ընդ որս եւ զԵզրի մեծի քահանայի զասելն ես ինձէն առեալ բարբառիմ,
Թէ` Եւ ոչ զերեսս բաւական իցեմ համբառնալ ի վեր առ քեզ Աստուած:

Գ

Արդ, ես` ճշգրիտ պատկեր ամենայն երկրի,
Զիմս խառնեալ ընդ նոցին պարտիս
Եւ ի նոցայոցն զառ իս դառնութիւն կրկին առաւելեալ,
Նոքաւք հեծեծեցից,
Թէպէտ եւ չէ ինչ պիտոյ գարշութեան գունոյ
Դարձեալ տգեղութիւն:
Ահա արդ մեղայ,
Զի անմտութեամբ գործեցի զոչ հաճոյսն քո`
Բազմաւք սխալեալ յանցաւորութեամբք:
Նայեա' յիս, գթած,
Որպէս երբեմն յուրացութեանն ըմբռնեալ Պետրոս,
Զի յոյժ ունայնացայ:
Լուսաւորեա' ինձ զողորմութեանդ քո ճառագայթ,
Ամենեւին բարերարութիւն,
Զի ընկալեալ զաւրհնութիւն քո, Տէր,
Արդարացայց, կեցից եւ մաքուր եղէց
Յանստեղծիցն քո` իմոց լլկողաց:
Չունիմ համարձակութիւն
Զմեղապարտ ձեռինս հաստուած առ քեզ տարածանել,
Մինչեւ մատուսցես զաւրհնեալդ քո զաջ`
Ի նորոգութիւն դատապարտելոյս:
Արդ, յաղթեա' վերստին իմում յամառութեան քոյին հեզութեամբդ`
Առ իս ժամանեալ մարդասիրապէս,
Եւ զամենայնն յամենայնի ամենայնիւ քո կարողութեամբդ
Զառաջին չարիսն, միջնովքն եւ վերջնականաւքն, թո'ղ ինձ,
Հնարաւոր անհասից Քրիստոս թագաւոր լուսոյն արդարոց:

Դ

Չեմ արժանի յիշել զանուն քո աւրհնեալ,
Զի վնասակար եմ բարեգործիդ մահու հարուածոց`
Առ կնիքն, առ շնորհն, առ փչումն,
Առ պարգեւն, առ աւանդն, առ ձիրն,
Առ անունն, առ որդեգրութիւնն, առ պատիւն արքայական,
Առ պատկերն, առ դրոշմն, առ աւծումն,
Առ ճոխութիւնն, առ համարձակութիւնն, առ ընտանութիւնն,
Առ կեանսն, առ լոյսն, առ երանութիւնն,
Առ յոյսն, առ փառսն, առ անխոնարհելի բարձրութիւնն,
Առ պսակն անկապտելի, առ խոստմունս ծածկեցելոցն,
Որ քեւ, Տէր Քրիստոս, բազմաւք աւետարանեցաւ
Ինձ` յամառելոյս իժիս եւ քարբիս,
Ունկնախից եւ լսելափակ անլուր ականջացս,
Որ միշտ յառաւելութեան քումդ բարութեան,
Յոգնապատիկ յաւէտ քան զսոյն չարիքն իմ յաճախեալ`
Իսպառ կործանեցին, մերժեալ ի կենաց` ընդ մահ կապեցին`
Ծառայ կարգեալ ապականութեան:

Ե

Եւ արդ, դու միայն իրաւակշիռ եւ ճշմարտադատ բարերար,
Աւրհնեալդ ի գթութեան, մեղայ քեզ, անաւրինեցայ, անիրաւեցայ,
Վասն որոյ եւ եղծայ, զեղծայ, յանցեայ, ամբարշտեցայ
Եւ ոչ լուայ խոստովանեալ եւ երկրպագեալ գովեալ քո բանիդ:
Որ դու իսկ երեւեցար անճառելեաւ քո սիրովդ,
Զոր գրելն իսկ մեծ է, եւ նշանակելն` սարսափելի,
Քեզ արդարութիւն եւ փառք եւ մշտնջենաւոր գովութիւն,
Եւ ինձ` պատկառեցելոյս ի քէն, խնամակալ,
Քաւութիւն եւ ողորմութիւն եւ բժշկութիւն,
Աւգնութիւն եւ պահպանութիւն սրտի եւ ոգւոյ,
Բարեբանեալդ յամենայնի յաւիտեանս:
Ամէն: