Հոգեվարքի եւ յոյսի ջահեր

ԱՒԵՐՈՒՄԻ ԳԻՇԵՐ

Բոլոր վիրաւոր ու մահաբաղձ հոգիներն այս իրիկուն,
Վերջալոյսին մոխիրներուն վրայ յուսահատօրէն հակած՝
Իրենց սարսափն ու վերահաս աղէտքը կու լան…
Ու ցաւերէ անմխիթար մայրեր,
Երիտասարդ ու շքեղ հսկաներու համար,
Իրենց խելակորոյս գլուխները դագաղներու բախելէն,
Յաւիտենական ու վաղաժամ կորուստը կ՚արիւնուին…
Օ՜, իրիկո՜ւն ու գերեզմա՜ն, գերեզմա՜ն այս բոլորին,
Ու արիւն ու մոխիր ու արցունք մեր անզօր հոգիներուն համար…։
Ահաբեկեալ քաղաքին լոյսերն աչուըներու նման կը կուրնան,
Ու տուներուն եւ հոգիներուն խորը, վտանգին եւ գիշերին զարհուրանքը կ՚ալեկոծուի…
Մեռելասպաս սենեակներու մէջ ծեր կիներ,
Ճակատագրին անողորմ ժամերէն դողդոջուն,
Աճապարանքով մարտիրոսուած հերոսներու մարմինները կը պատանքեն…
Մինչդեռ հեռուներէն աղեխարշ ձայներ մեզի կը պաղատին՝
«Եղբայրնե՛ր, ընկերնե՛ր, օ՜, օգնութեան հասէ՛ք, բազուկներ կարկառեցէ՛ք,
Որովհետեւ այս գիշեր, ատելութեան եւ աւերումի գիշեր,
Սրածումներու անարդար շեփորը քաղքին վրայ նորէն պիտի հնչէ…»։
Ու ձայները կը խեղդուին ու ձայները կու լան ու ձայները կը մեռնին…։
Կեանքէն դատապարտեալ ու մեռելաստուեր որբեր
Խելայեղօրէն գերեզմանուած մայրեր կը փնտռեն,
Ու աղէտաբեր մահազանգեր հրդեհուող գմբէթներու կատարներէն
Կիսամեռներուն ու մաքառողներուն վրայ անողորմաբար կը մրրկուին…
Եւ օրօրոցներու մէջէն պայծառ ու սրտակեղեք անմեղութիւններ,
Հեռաւոր աստղերուն մայրութիւնը նկատելէն,
Ինքզինքնին եւ իրենց շուրջը երկաթուող եղեռնը կ՚անգիտանան…
Ուրիշներ, իրենց երազին մէջ, Ազատութեան բացաստաններէն կ՚անցնին,
Յոյսին Շուշանները քաղելէն եւ մէկ մէկու գորովագութ ժպտելով…
Ուրիշներ, աստուածային ջուրերուն առջեւ եւ ապահովութեան ապառաժներուն կռթնած,
Երջանկօրէն, կենդանարար Արեգակին ծննդեանը կը սպասեն…։
Ուրիշներ, բարօրութեան արծաթեայ քնարը ձեռուընին,
Ու ծաղիկներ իրենց կոյսի մազերուն մէջ եւ կուրծքերուն վրայ,
Կեանքին փառքը եւ ապրելու Գեղեցկութիւնը կ՚երգեն…
Ուրիշներ, կարօտակէզ՝ Փրկութեան ձեռքերը համբուրելու կը վազեն…
Ու շատեր ծառերուն ու հովերուն գալարումները կ՚ունկնդրեն,
Անոնց մէջէն օգնութեան հասնող բազուկներ եւ շունչեր անրջելով…
Բայց, աւա՜ղ, երազները կը մեռնին, երազները կը մոխրանան,
Եւ եղեռնական կէս գիշերը եւ ոսկորէ Մահը երկինքներէն վար թաւալող գերեզմանոցի մը նման…
Քարուքանդ քաղաքին ու մենաւոր ու մարտիրոս հոգիիս վրան կը շրջին…։