684 թուականի պատմութիւն

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

[ ԻԶ. Խնամաւորութիւն Ջեւանշերի ընդ Հոնս եւ առնել սէր թշնամեացն ]
       1  Մինչդեռ նստէր խաղաղացեալ ի գահոյս իւր արին Ջեւանշէր, ի միւս ամին լինէր ձմեռնային եղանակի հասարակաւորութիւն, ել թագաւորն Հոնաց յոգնահազար հեծելաւք ։ 2  Եւ թէպէտ եւ յառաջագոյն զգոյշանալ եւ աշխարհին հրամայեալ ի նմանէ ամրանալ, սակայն ասպատակաւորքն Հոնաց յայսկոյս գետոյն Կուրա եւ զեզերբքն Երասխայ ոչ միայն զբնաշխարհիկսն, այլեւ որ յԱյրարատեան գաւառացն եւ ի Սիւնեստանեաց աշխարհէն հաւտք եւ անդեայք ի ձմեռնաճաշակ դաշտսն եկեալ էին յարաւտ, գերի վարեալ զամենայն՝ ի բանակետղն ժողովէին։
       3  Ապա եղեւ թագաւորին Հոնաց ցանկութիւն տեսանել զերեսս Ջեւանշերի. եւ արձակեալ զեղբարս իւր՝ թախանձեցուցանէր զնա տեսանել զմիմեանս եւ ի մէջ իւրեանց առնել սէր եղբայրական։ 4  Իսկ քաջ եւ արի տէրն ոչ ինչ ածել զմտաւ զարհուրէր, կամ թէ ո՛ ոք յարքայիցն Պարսից, որ կարաց յանդիման իւր տեսանել զԹուրքաստանեացն թագաւոր։ 5  Այլ նա աներկիւղաբար եւ անվեհեր սրտիւ անկեալ առաջի փրկչական խաչին, ասէ. Թէպէտ եւ գնացից ի մէջ ստուերաց մահու, ոչ երկեայց ի չարէ, զի դու, Տէ՛ր, ընդ իս ես ։ 6  Անտի յարուցեալ ելանէր առ նոսա արքայաշուք կազմութեամբ։ 7  Իսկ թագաւորն Հոնաց ընդ յառաջ նմա ելեալ՝ գայր հանդերձէր ի նաւ, եւ յայսկոյս խաղացեալ՝ դադարէր յեզր գետոյն ի վերայ նարմաշարժ եւ խորասոյզ ջրոյն։ 8  Դնէին առ միմեանս խորհուրդս խաղաղականս՝ բառնալ ի միջոյ զանմիաբանութիւնս երկոցունց եւ մանաւանդ գրաւելով ի համակամն եղբայրութիւն. որոց կնքեալ զդաւիլն՝ դարձան յիւրաքանչիւր տեղիս ։
       9  Իսկ զի՞նչ քաջասիրտ տէրն իմ եւ միւսում աւուրն եցոյց. ԺԷ արամբք էանց յայնկոյս գետոյն ի բանակն Հոնաց։ 10  Անդ առնոյր զդուստր թագաւորին անդրանկանն իւր ի կնութեան եւ դարձուցանէր յաւարէ անտի հարիւր եւ քսան հազար հաւտից եւ եաւթն հազար ձիոց եւ արջառոց բազմութիւն, եւ ոչ ինչ նուազ քան զհազար եւ երկերիւր արանց գերելոց ։ 11  Աստ իմն դարձեալ խաղաղութեամբ՝ գայ ի տեղի իւր բարգաւաճեալ սրտիւ։ 12  Լայր առաջի Տեառն, կարդայր եւ ասէր. Ոչ եթէ յաղեղն իմ յուսացեալ եմ, այլ դու, Տէ՛ր, փրկեցեր զիս, եւ պարծանք իմ ի քեզ, Տէ՛ր, են ։ 13  Յայնժամ հրամայէր, զոր ինչ դարձուցեալ էր յաւարէն, զի արք հաւատարիմք առ իւրաքանչիւր ոք ըստ մասին բաժանեսցեն ։
       14  Եւ ահա այս երկու ամք պակաս յերից տասներեկաց, յորս աշխարհակալ ասպարապետութեամբն իւրով ի տիոց անտի երիտասարդականաց մինչեւ ցմիջակ արբունս ժամանակի դրուատայեղց, համաշխարհալուր կատարեաց զերիսն ի չորից անտի. նախ՝ ի Պարսս, ապա ի դրունս Հոնաց, անվեհեր քաջութեամբ, անսխալ գոլով, մինչ զի արեւելից եւ արեւմտից, հիւսիւսոյ եւ հարաւոյ, յԱրիս եւ յԱնարիս հրատարակաւոր ամենեցուն եւ քաջափարթամ եցոյց ծանաւթութիւն ։ 15  Արդ՝ ձեռնարկեցից եւ զայն ասել, եթէ որպէ՛ս կամ զի՛նչ պատճառաւ շնորհատուն այն խաչ ծագեաց նմա ի խաւարէ լոյս կամ քաղել ծաղիկ ի հրոյ ։