Հայրէններ

Գ/Ժ. ՅԱՂԱԳՍ ՍԻՐՈՅ, ԱՆՈՒՇ ԳՈՅՆՈՎ ԱՍԱՅ

* * *

Թըխիկ մի առեր

Զիւր մօշրօպանին,

Ի՛մ տուն,

Կերթար դէպի ջուր,

Կտրիճ մի հեծեր

Զիւր քուռակ ջորին,

Ի՛մ տուն,

Կերթար սուտ ի հետ,

Գնաց եւ ասաց,

— Այտ պաղուկ ջրէտ,

Ի՛մ տուն,

Խիստ եմ ծարաւած:

— Երկինք ամպ ու պարզ,

Ջուրն պաղ ու պինտ,

Ի՛մ տուն,

Չի կարնամ տամ քեզի:

 

Գ/ԺԱ

* * *

— Ադ առչի սիրուտ,

Աղոր երես, ա՜յ,

«Ինձ պագ» որ ասիր, ա՜յ,

Օ՜խ, իմ պարոն, էյնեկ,

Ու է՞ր չես վճարել, ա՜յ:

— Բեր ինձի վկայ,

Աղոր երես, ա՜յ,

Քեզ «պագ» մ' եմ ասել, ա՜յ,

Օ՜խ, իմ պարոն, էյնեկ,

, , , , , ա՜յ:

, , , , ,

, , , , ,

, , , , ,

, , , , ,

, , , , ,

, , , , ,

, , , , ,

, , , , ,

, , , , ,

, , , , ,

, , , , ,

, , , , ,

Հարս՝ քեզի հար,

Իմ աղոր երես, ա՜յ,

Մարս՝ քեզ զօքանջ, ա՜յ,

Օ՜խ, իմ պարոն, էյնեկ,

Ու ախպարս՝ աներձագդ, ա՜յ:

 

Գ/ԺԲ

* * *

— Էյն առջի սիրուն

Դու պաք մի պարտիս,

Ի՛մ տուն,

Պիտի վճարես:

— Ծօ՛յ լաճ, բեր վկայ,

Թէ քեզ երբ պարտիմ,

Ի՛մ տուն,

Հազար վճրեմ:

— Երկինք քեզ վկայ,

Երկիր եւ գետին,

Ի՛մ տուն,

Աստեղքն եւ լուսին:

— Ծօ՛ լաճ, դու գնայ,

Ճամբէտ մի՛ մնար,

Ի՛մ տուն,

Քո եարն չեմ ես:

Քեզի գերի լինիմ,

Հող եմ քո ոտին,

Ի՛մ ճան,

Ճամբիս որ քայլեմ:

— Ծօ՛ լաճ, խենթացար,

Խելաց թափեցար,

Ի՛մ տուն,

Կամ թէ գինով ես:

— յս քո կարօտուն

Խելքունքս է գացեր,

Ի՛մ տուն,

Միտս է մոլորեր:

— Ծօ՛ լաճ, կու վախեմ

Հօրէս, իմ մօրէս,

Ի՛մ ճան,

Մէկիկ եղբօրէս:

— Քո հայրդ մեռնի,

Քոմայրդ վեր նաշի,

Ի՛մ ճան,

Եղբայրդ ի գինին:

— Կամ ի՞նչ շահեցար

Այդ երկու բանէն,

Ի՛մ տուն,

Ինձ զե՛տ կամեցար:

— Քո հայրդ ինձ աներ,

Եւ մայրդ ինձ զօքանչ,

Ի՛մ տուն,

Եղբայրդ կըթղնընկեր:

Եկ, որ քեզ առնեմ,

Կրաօտ չի մեռնիմ,

Ի՛մ տուն,

Հանգչի իմ հոգին:

Այս է սէր մարմնոյն

Եւ որ է բարին,

Ի՛մ ճան,

Մեզ վայելչութիւն:

 

Գ/ԺԳ

* * *

— Յայն առաջին ղաւլեն, ա՜յ,

Յայն առաջին ղաւլեն, ա՜յ,

Ինձ պագ մ' երեսէտ, ի՛մ ճան,

Պիտի վճարես, ա՜յ:

— Ծօ՛ լաճ, բեր վկա, ա՜յ:

Ծօ՛ լաճ, բեր վկա, ա՜յ,

Թէ քեզ պաք պարտիմ, ի՛մ ճան,

Հազար վճարեմ, ա՜յ:

— Երկինք քեզ վկա, ա՜յ,

Երկինք քեզ վկյ, ա՜յ,

— Երկինք ու գետինք, ի՛մ ճան

Լուսին 'ւ արեգակն, ա՜յ:

— Վախեմ, ի հօրէս, ա՜յ,

Վախեմ, ի հօրէս, ա՜յ,

Հօրէս 'ւ ի մօրէս, ի՛մ ճան,

Մէկիկ աղբօրէս, ա՜յ:

— Քո հարտ է մեռեր, ա՜յ,

Քո հարտ է մեռեր, ա՜յ,

Քո մրտ ի նաշին, ի՜մ ճան,

Զքո մէկիկ եղբյրն, ա՜յ,

Զքո մէկիկ եղբայրն, ա՜յ,

Սեւ օձն է կնճեր, ա՜յ:

— Ծօ՛, ամ ի՞նչ շահեցար, ա՜յ:

Ծօ՛, ամ ի՞նչ շահեցար, ա՜յ,

Այդ երեք բանէն, ի՛մ ճան,

Ինձ գէշ կամեցար, ա՜յ,

Իմ հայրըն քեզ աներ, ա՜յ,

Իմ հայրըն քեզ աներ, ա՜յ,

Իմ մայրըն քեզ զոքանչ, ի՛մ ճան,

Իմ մէկիկ եղբայրն, ի՛մ ճան,

Քեզ կթխաընկեր, ա՜յ:

 

Գ/ԺԴ

* * *

Աստուած շնահաւոր,

Աստուած շնահաւոր այնէ

Թագորին վաճառն, որ արաւ,

Թագաւոր,

Թ'էն վարդըն ընտրով,

Թ'էն վարդն ընտրով էառ,

Ի նռան հատըտ համարով,

Թագաւոր,

Թէ զկնի ի կուսանց,

Թէ զկնի ի կուսանց էառ,

Խաչ հանել ի անձնաւորաց,

Թագաւոր:

 

* * *

Թէ բարձրաճըղին,

Թէ բարձրաճըղին այսօր,

Քեզ խընծոր բերեմ խաղալոյ,

Թագաւոր,

Թէ մէջնաճըղին,

Թէ մէջնաճըղին այսօր,

Սերկեւիլ բերեմ սիրելոյ,

Թագաւոր,

Թէ ներքնաճըղին,

Թէ ներքնաճըղին այսօր,

Քեզ խաւող բերեմ բաժակի,

Թագաւոր,

Բաժակն, որ ի բեմն,

Բաժակն, որ ի բեմն ելլէր,

Քրիստոնայք օրէնք հաստատէր,

Թագաւոր:

 

* * *

Թէ տան 'ւ ընտանի,

Թէ տան 'ւ ընտանի տունկըն

Պատրաստէր, որ երթար աճէր,

Թագաւոր,

Աճէր ու դիճէր, ելլէր,

Կաֆային դաշտերըն ծածկէր,

Թագաւոր,

Թ'էն առ ու քալէ,

Թ'էն առ ու քալէ այսօր,

Ի լուսոյն ընկել քեզ բաժին,

Թագաւոր:

 

Գ/ԺԵ

* * *

Աստուած շնայհաւոր այնէր

Թագորին վաճառ, օր այաւ,

Թագաւոր,

Թ' էն առ ու քալ է այսօր

'Ւ ի լուսուն ընկել քէ բաժին,

Թագաւոր,

Թէ ըզկին ի կուսանց իառ,

խչ անել ի անձաւորաց,

Թագաւոր,

Թ' էն զվարդ ընդըրով իառ,

Ըզնռան հատըն համբուրով,

Թագաւոր:

 

* * *

Թ' էն մէջնայճղքին այսօր

Քեզ խնծոր բէրեմ խաղալով,

Թագաւոր,

Թէ ներքնայճղքին այսօր

Սէրկէւիլ բէրեմ սիրելով,

Թագաւոր,

Թէ ներքնայտընկին այսօր

Քեզ խաղող բերեմ բաժակի,

Թագաւոր:

 

* * *

Բաժակն երբ ի բեմն էլէր,

Քրիստոնէից օրէնքն հաստատէր,

Թագաւոր,

Թ' էն տան 'ւ ընտանի տունկըն

Պատրուսէ, օր էրթայ աճէ,

Թագաւոր,

Աճեր ու թիճէր, էլէր,

Կաֆային դաշտըն ծածկէր,

Թագաւոր:

 

Գ/ԺԶ

* * *

Եկէք այսօր նորխնդանք,

Եկէ՛ք, այսօր նոր խնդանք,

Որ ամէն շինանք օրինած,

Թագաւոր,

Շինուաւք ի շինուց վայլէր,

Շինուաւք ի շինուց վայլեր,

Մենք սովոր որդոր կենալու,

Թագաւոր:

 

* * *

Այս տունս Աստուծով շինած,

Այս տունս Աստուծով շինած

Իւր ամէն զօրօքն օրինած,

Թագաւոր,

Քարերն էր Քաչանց բերած,

Քարերն էր Քաչանց բերած,

Հիմն ածած հին մարգարէաց,

Թագաւոր,

Գերանն էր նշու բերած,

Գերանն էր նշու բերած,

Հաբեղայ, կուսանք էր տաշած,

Թագաւոր,

Տաշած էր, տաշեղ հանած,

Տաշած էր, տաշեղ հանած,

Տաշելով տաճարտ օրինած,

Թագաւոր:

Խիստ բարձր էր եւ ի վեր քաշած,

Խիստ բարձր էր եւ ի վեր քաշած,

Թագաւոր,

Թ'էն դուռն արեւելք բացած,

Թ'էն դուռն արեւելք բացած,

Արեւմուտք խաչ կազմեցուցած,

Թագաւոր,

Ով մտնուր՝ նա ծունտր ածէր,

Ով մտնուր՝ նա ծունտր ածէր,

Ով ելլէր՝ վառէր մոմեղէն,

Թագաւոր,

Ով անցընէր՝ նա խաչ հանէր,

Ով անցընէր՝ նա խաչ հանէր,

Ով դառնայր՝ խաչըն համբուրէր,

Թագաւոր:

 

Գ/ԺԷ

* * *

Ա՜յ կանանչ, ա՜յ կարմիր,

Ա՜յ կանանչ, ա՜յ կարմիր,

Այս արեկտ, որ եղաւ,

Իմ  պարոն Ակնարիկոս,

Խայտարիկոս,

Թէ եկին ի յիրար,

Թէ եկին ի յիրար,

Ու մտին ի մօտան,

Իմ  պարոն Ակնարիկոս,

Ի սուրբ Թորոսու,

Թէ սուլթանն ի մօտան,

Թէ սուլթանն ի մօտան

Այլ ելեր,

Իմ  պարոն Ակնարիկոս,

Գունդըն կու խաղայ,

Թէ սուլթան ի ձիուն,

Թէ սուլթան ի ձիուն

Վար վազեց, թագորին,

Իմ  պարոն Ակնարիկոս,

Աջն համբուրեց:

 

Գ/ԺԸ

* * *

Աւա՜խ, ըզԼէոնն ասեմ,

Աւա՜խ, ըզԼէոնն ասեմ,

Որ տաճկաց ձեռք ընկել նա գերի:

Ի՛մ լոյս ու սուրբ Կոյս,

Սուրբ խաչն օգնական կենայ

Լէոնիս, ամէ՜ն, Տէր Յիսուս:

 

Սուլթան ի մէտան ելել,

Սուլթան ի մետան ելել,

Իր ոսկի գունտն կու խաղայ:

Ի՛մ լոյս ու սուրբ Կոյս,

Սուրբ խաչն օգնական կենայ

Լէոնիս, ամէ՜ն, Տէր Յիսուս:

 

Խաղաց, իր ընկերն երետ,

Խաղաց, իր ընկերն երետ,

— Ա՛ռ, խաղայ ու տուր տատայիդ:

Ի՛մ լոյս ու սուրբ Կոյս,

Սուրբ խաչն օգնական կենայ

Լէոնիս, ամէ՜ն, Տէր Յիսուս:

 

— Խաղայ, խաղըն քեզ վայել,

Խաղայ, խաղըն քեզ վայել,

Ես ու իմ տատան քեզ գերի:

Ի՛մ լոյս ու սուրբ Կոյս,

Սուրբ խաչն օգնական կենայ

Լէոնիս, ամէ՜ն, Տէր Յիսուս:

 

— Լէո՛ն, դու տաճիկ լինիս,

Լէո՛ն, դու տաճիկ լինիս,

Զքեզ անեմ տաճկաց թագաւոր:

Ի՛մ լոյս ու սուրբ Կոյս,

Սուրբ խաչն օգնական կենայ

Լէոնիս, ամէ՜ն, Տէր Յիսուս:

 

Լէոն ի բերթին նստել,

Լէոն ի բերթին նստել,

Դաստըրակն աչիչ ու կու լայ,

Ի՛մ լոյս ու սուրբ Կոյս,

Սուրբ խաչն օգնական կենայ

Լէոնիս, ամէ՜ն, Տէր Յիսուս:

 

— Քէրվա՛ն, որ ի Սիս կերթայ,

Քերվա՛ն, որ ի Սիս կերթայ,

Դուք ղապար տանիք պապայիս:

Ի՛մ լոյս ու սուրբ Կոյս,

Սուրբ խաչն օգնական կենայ

Լէոնիս, ամէ՜ն, Տէր Յիսուս:

 

Ոնց որ պապան ալ զայն լըսեց,

Ոնց որ պապան ալ զայն լըսեց,

Շատ հեծել քաշեց երամով:

Ի՛մ լոյս ու սուրբ Կոյս,

Սուրբ խաչն օգնական կենայ

Լէոնիս, ամէ՜ն, Տէր Յիսուս:

 

Եկաւ, ի սուլթան ելաւ,

Եկաւ, ի սուլթան ելաւ,

շատ գետեր էհան յարենէ,

Ի՛մ լոյս ու սուրբ Կոյս,

Սուրբ խաչն օգնական կենայ

Լէոնիս, ամէ՜ն, Տէր Յիսուս:

 

Իյառ զիր Լէոն որդին,

Իյառ զիր Լէոն որդին,

Ու հասաւ սըրտին մուրատին:

Ի՛մ լոյս ու սուրբ Կոյս,

Սուրբ խաչն օգնական կենայ

Լէոնիս, ամէ՜ն, Տէր Յիսուս:

 

Գ/ԺԹ

* * *

Աւա՜ղ, ըզԼէոնն ասեմ,

Որ տաճկաց դուռն ընկել գերի:

Ի՛մ լուս, ի՛մ լուս ու սուրբ Կոյս,

Սուրբ խաչն օգնական՝ Լէոնիս 'ւ ամենուս:

 

Սուլաթնն ի մօյտան ելել,

Իր ոսկի գունտն կու խաղայ:

Ի՛մ լուս, ի՛մ լուս ու սուրբ Կոյս,

Սուրբ խաչն օգնական՝ Լէոնիս 'ւ ամենուս:

 

Խաղաց, ի Լէոնն երետ,

— Ա՛ռ, խաղայ ու տուր տատայիդ:

Ի՛մ լուս, ի՛մ լուս ու սուրբ Կոյս,

Սուրբ խաչն օգնական՝ Լէոնիս 'ւ ամենուս:

 

— Խաղայ, խաղընքեզ վայլէ,

Ես ու իմ տատս քէ գերի:

Ի՛մ լուս, ի՛մ լուս ու սուրբ Կոյս,

Սուրբ խաչն օգնական՝ Լէոնիս 'ւ ամենուս:

 

— Լէո՛ն, դու տաճիկ լինիս,

Զքեզ անեմ թախտիս թագաւոր:

Ի՛մ լուս, ի՛մ լուս ու սուրբ Կոյս,

Սուրբ խաչն օգնական՝ Լէոնիս 'ւ ամենուս:

 

Լէոնն ի բերդին նստել,

Դաստռակն աչիցն ու կու լար,

Ի՛մ լուս, ի՛մ լուս ու սուրբ Կոյս,

Սուրբ խաչն օգնական՝ Լէոնիս 'ւ ամենուս:

 

— Քէրվ՛նտ, որ ի Սիս կերթաս,

Դուն խապար տանիս պապայիս:

Ի՛մ լուս, ի՛մ լուս ու սուրբ Կոյս,

Սուրբ խաչն օգնական՝ Լէոնիս 'ւ ամենուս:

 

Ոնց որ պապն ալ զան լըսեց,

Շատ հեծել քաշեց երամով:

Ի՛մ լուս, ի՛մ լուս ու սուրբ Կոյս,

Սուրբ խաչն օգնական՝ Լէոնիս 'ւ ամենուս:

 

Էկաւ, ի սուլթանն էլաւ,

Շատ գետեր եհն արընեց:

Ի՛մ լուս, ի՛մ լուս ու սուրբ Կոյս,

Սուրբ խաչն օգնական՝ Լէոնիս 'ւ ամենուս:

 

Իառ զիր Լէոն որդին,

Ու հասաւ սրտին մուրատին:

Ի Ի՛մ լուս, ի՛մ լուս ու սուրբ Կոյս,

Սուրբ խաչն օգնական՝ Լէոնիս 'ւ ամենուս: