Հայրէններ

Դ/Հ

* * *

Կըճատիկ արուխ-մարուխ,

Կըճտ թիւքերդ վեր վերու,

սարէ-սար էրթալու,

Սասուն ծաղիկ կայ քաղելու,

Քո քաւուրոջ օրոխկելու,

Թառ ըմ տիւ, թոռմ քո քաւոր,

Թառոջ խաթիւն էր քաւորկին:

 

Դ/ՀԱ

* * *

Ո՜վ իմ արարիչ Աստուած,

Մի՛ առներ ի մահ իմ սիրուս,

Իմ մհ պատերազմ արա՝

Մէջ խազար թափած թրերոց,

Մարդ, որ պատերազմ մեռնի,

Պարտ է վերայ վանք շինելոյ,

Մարդ, որ հասրաթով մեռնի,

Չի պատի ի հող թաղելոյ:

 

* * *

Կեանքս աշխարհէս անցաւ,

Բայց մենակ Աստուածածին ունիմ յոյս,

Ակն ունիմ արժան առնէ

Տեսանել ազնիւ սիրելոյս,

Ո՜հ կանեմ արիւն կու գայ,

Շատ լալուց, հոգոց հանելուց,

Այնչափ ա՜խ-վա՜խ արի ես՝

Վախենամ ելնեմ աչերուցս:

 

Դ/ՀԲ

* * *

Նուշ ես մէջ նըշերաց,

Քաղցրահամ՝ մէջ շաքըրներաց,

Բարով գամ Վանայ-Քաղաք,

Մեռնիմ քո շամամ ծըծերաց…

 

Դ/ՀԳ

* * *

— Էս վո՞վ ի՝ էս մըթան, էս գիշերին,

Որ էկան նըստան վէր էրտսին,

Էրտիս բացին, ճիկ-վիկ արին,

Իմ սիրտս ու միտըս խըլեցին,

Թէ վարդ ես՝ հոտըդ ո՞ւր է,

Թէ շուշան ծաղիկ՝ բունըդ ո՞ւր է,

Վարդ բիւլբիւլովն ի շէն ու շէնլիկ

Շուշան ծաղիկ՝ ուր հոտովըն անուշիկ:

— Ո՛չ վարդ եմ, որ վեր գամ,

Ո՛չ շուշան ծաղիկ, որ հոտ տամ,

 

* * *

Ձիկ ծիծեռնակ էլներ պիտէր՝

Ձեր էրտիսն ի վեր որ բուն դընէր,

Առաւտըման ժամ որ կըզարնէր՝

Ճըլվըլ անի, քընուց վեր հանի,

Ձէնդ անուշ էր, քունդ անուշ,

Սիրտըդ անմեղ, թըշերդ նըման նուշ:

 

* * *

Ինչ բան որ կէր բանըթողս արեցի,

Ջուր դըրի, զըլֆերս լըւացի,

Հաց բարին բօղչէն կապեցի,

Կանաչ ջըռէն գինով լեցուցի,

Իմ կանաչ-կարմիրըն կապեցի,

Ծաղկունքներով գըլուխըս զարդարեցի,

Մուշկ-ամբար եղով գըլուխս օծեցի,

Վարդ առի, վարդից փունջ կապեցի,

Գընացի հասայ չիւմ կէս դաշտին,

Չարկամ դէմս էկաւ, չար խաբարն ի բերնին,

Հարց ու փորձ արի, թէ խաբրիկ մ'առնեմ,

Սեւ խաբարն իտու,

Սեւ թուղթն էր ձեռին:

Ասաց, «Բարեկա՛մ,

Տիւ դեո՞ր կերթաս,

Դեո՞ր ժուռ կու գաս սախուն էրէրուն,

Քո եարն ի մեռե, հերիք որ գընաս,

Սեւ օրըն ի բերէ վէր քո արեւուն»,

Ոտնիկըս կախ ընկաւ,

Կատամըս կոտրեցաւ,

Սար ու ձոր աչիցըս մըթնեցաւ,

Ջըռէնը կոտրաւ, գինին էլ թափաւ,

Գինու տեղ բիւր հազար ծաղկունքը բուսաւ:

— Ծաղի՛կ, պալասան ծաղիկ,

Վէր սեւ օձերաց կաշուն բուսնէր ծաղիկ,

Եարիկըս ի մեռե, էլ ինչ անեմ զարդ,

Օր-տարիներով ես պիտի անեմ դարդ:

Չարկա՛մ, քեզ էլ ի՞նչ ասեմ,

Սիրտըս խըռով ի, վա՜յ թէ անիծեմ,

Չարկա՛մ, դու չար խաբրաբեր էլար ինձի,

Չարկա՛մ, տընիկըդ քանդվէր, մըն'իր անորդի,

Չարկա՛մ, տընիկդ քանդվէր,

Մըն'իր մէջ խոպան դաշտին,

Քո դըռնիկ բացվէր դէմ չար գըրողին,

Քո էրտիսըն՝ դէմ չարկամին,

Դէմ չար քամուն,

Գըրողն էլ թող ելմուտ անէր օրն ի բուն,

Չրկա՛մ, քո հարս քո թախտից տանէր,

Քո փեսէն՝ եօթնիկ աթոռէն,

Չարկա՛մ, տընիկըդ, վավէլէ՜ր, գըրող խորտէր,

Տունն անդիորովն սուգի մէջ մընէր:

 

ԲԱՂԵՇ

Դ/ՀԴ

* * *

Խամբարձման ժամանակին

Նստեր ես պախճան, կալ կենես,

Աստուծոյ կը խնդրես,

Ոսկի օրոց որորես,

Ա՜յ իմ սարերաց սալամ,

Ձորերաց սուրբ Աստուածածին,

Ժողվէք, իրուր եկէք,

Խա՛րս, խանա վիճակն ի բարին:

 

* * *

Խատիկ մի նռան խատի՝

Իմ խէրանց շեման տակն է,

Ճուղ տամ, ճուղ առնիմ, ելլամ,

Զիմ խէրան պատկըններ ծածկեմ,

Ամմէկ ճղին՝ ճուխտակ ճրագ,

Ամմէկ ճղին սիմամոն խաւք,

Ա՜յ իմ սարերաց սալամ,

Ձորերաց սուրբ Աստուածածին,

Ժողվէք, իրուր եկէք,

Խա՛րս, խանա վիճակն ի բարին:

 

* * *

Խամբարձման ժամանակին

Տիլպարն իջաւ մեր էգին,

Քաշեց զոսկիկոթ դանակ,

Պատրուս ըրաց վըր վարդի թփին,

Ա՜յ իմ սարերաց սալամ,

Ձորերաց սուրբ Աստուածածին,

Ժողվէք, իրուր եկէք,

Խա՛րս, խանա վիճակն ի բարին:

 

* * *

Խամբարձման ժամանակին

Տիլպարն իջաւ մեր էգին,

Կապեց տիլիման տիլպին,

Ծանտրացաւ՝ ալ չի զուրուցէր,

Ա՜յ իմ սարերաց սալամ,

Ձորերաց սուրբ Աստուածածին,

Ժողվէք, իրուր եկէք,

Խա՛րս, խանա վիճակն ի բարին:

 

* * *

Խամբարձման ժամանակին

Տիլպարն իջաւ մեր էգին,

Քշեց զոսկիկոթ դանակ,

Քաղեց որթոտ խաղողին,

Եդիր ի յոսկի սինին,

Որոխկեց շամ շահէնին:

Դու լալ ես ի յոսկի սինին,

Ճավահիր՝ մէջ ոսկի խազնին,

Ոտ ու ձեռքդ մէջ կարմիր խինին,

Ա՜յ իմ սարերաց սալամ,

Ձորերց սուրբ Աստուածածին,

Ժողվէք, իրուր եկէք,

Խա՛րս, խանա վիճակն ի բարին:

 

* * *

Ոսկին ի Մսրայ բերեմ,

Ոսկերիչն՝ ի Մսրայ միջէն,

Աւուր որ տազկեախ նստէր,

Քամար քո միջաց ձգէր,

Ա՜յ իմ սարերաց սալամ,

Ձորերաց սուրբ Աստուածածին,

Ժողվէք, իրուր եկէք,

Խա՛րս, խանա վիճկն ի բարին:

 

* * *

Մընչ վարդ եմ, որ վեր գամ,

Մընչ շուշան ծաղիկ քաղելի,

Իմ մէր զիս ըստա է բերեր,

Վարդէջրով զիս ըստա է տնկեր,

Ա՜յ իմ սարերաց սալամ,

Ձորերաց սուրբ Աստուածածին,

Ժողվէք, իրուր եկէք,

Խա՛րս, խանա վիճակն ի բարին:

 

* * *

Երկնուստ մատնին իջաւ'

Մատիս 'ի վրայ խաչեցաւ,

Ես զիմ եար քամ գիտէի,

Ճավահիր քար դարձաւ,

Ա՜յ իմ սարերաց սալամ,

Ձորերաց սուրբ Աստուածածին,

Ժողովէք, իրուր եկէք,

Խա՛րս, խանա վիճակն ի բարին:

 

Դ/ՀԵ. ԱՅՐ ՈՒ ԿԻՆ

* * *

Այր

Ա՜յ եար, կանչեմ խայերէն մանիկ մի,

Քո սէրն էր Թմուզ ամիս,

Խալէցիր իմ օսկորն ու միս,

Խալիմ, խալմաշ էղնիմ,

Էրթամ խառվիմ խըտ էն բօզ ջրերուն,

Գամ լցուիմ մըջ էն աղբըրներուն,

Կուժ առնիս, աղբուրն ի գաս,

Իմ ջուր գլգլայ մըջ էն կժերուն:

 

* * *

Կին

Իմա՞լ իմ քո դիմաց, սիրուն,

Ինչ մէղրէմոմ՝ առջեւ գօլուն,

Նորաշէն բադան էս

Վախենամ զանիս, աւիրես,

Ընցած տան ճրագ էս,

Վախենամ փչես ու մէրիս:

 

 

ԿԱՐՃԿԱՆ

Դ/ՀԶ. ԿԱՐՃԿԱՆԱՅ ՆԱՆԿԱՆՑ ԳԻՒՂԻ ԲԱՐԲԱՌՈՎ

* * *

Քե մեռնեմ, կճատ մեղու,

Քեօ կճատ թիւեր վերու,

Սարէ սար կայ էրթեալու,

Շուշան ծաղիկ կայ քաղելու,

Թառ քաւորին յողորկելու:

 

 

ԿԻՆՃ

Դ/ՀԷ

* * *

Բարի լուսուն դուրս ելայ,

Ռնտիկ կտրիճ մը տեսայ,

Քէլէշ կտրիճ մը տեսայ,

Զարկաւ երեսս արունեց…

Տայէս ալ հարցմունք ըրաւ,

— Քա աղջի, ատ երեսդ ո՞վ արնոտեց:

— Ես ասօր բահելիջայ,

Մասրենու փուշն արնոտեց:

— Չորնայ ան փուշը պէխէր,

Որ լուս երեսդ չարնոտէր:

— Մ'ընէր, մէրի՛կ, մ'անիծեր,

Ռընտիկ կտրիճ մը պագաւ,

Պագաւ, թող առնէ մուրատ,

Կանիծես՝ կելլէ պէմուրատ:

 

* * *

Մարդ, որ սիրու տէր լընի,

Անոր դեղ ու դարման չի լընի,

Թըղ երթան գերըզման բանան,

Թըղ մտնէ ընտեղ ողջ կենդանի,

Թըղ սրտի մէջ երդիք բանան,

Վըր ելնէ բոց ծիրանի,

Ընցնող, դարձող թըղ լըսին,

«Սիրու տէր ճահիլ մը կայ այրի»:

 

Դ/ՀԸ

* * *

Ա՜յ իմ սարերուն հովիկ,

Վար է իջեր, դռնակն է զարկեր,

Արթնցայ ու վեր ինկայ,

Գիտցայ թէ ղարիպս է եկեր,

Ճահիլ-ճիւան նորուկ հարսնուկ,

Որ իջեր դռնակն է բացեր,

Տեսեր, որ իր եարը չէր,

Մէլուլեր ու ներս է գնացեր,

Կեուրն ալ հարցմունք արեր,

— Հարսնո՛ւկ, քու ո՞ր տեղն է ցաւեր:

— Մէրի՛կ, քու որդուդ սիրուն,

Զըմ ըմմէն տեղիկս է ցաւեր:

Մի՛ լար, մի՛ տրտմիր, հարսնուկ,

Գիր կենեմ, որդիկս կը բերեմ:

— Թէ գիր անես, որդիկդ բերես՝

Աստծու լուսուն տիրանաս,

Թէ գիր չանես ու չի բերես՝

Կանիծեմ, ու դուն քարա կը դառնաս:

 

* * *

Հոգեկս ես, հոգեկս ուզես,

Չէ չըսիմ, հանեմ տամ ի քըզի,

Վախիմ, թը աչերս ուզես,

Ալ ինչո՞վ նայիմ ես քըզի:

 

 

ՀԱՐՔ

Դ/ՀԹ

* * *

Ձուն էր էկի սարերուն,

Հալավ թափավ քարերուն,

Կուժն է յարոջ ձեռներուն,

Բերեց մոտիկ ջրերուն…

Լցեց կուժն ի կարմըրուն,

Վերուց, դրեց փիջերուն,

Թափավ շեկիկ ծամերուն,

Իջաւ շամամ ծծերուն:

 

* * *

Գիշերս ի ես դուս յելեր,

Թուխ ամպն անուշ կը ցոլեր,

Կը ցոլեր Բազմա սարին,

Շատ բարեւ անուշ յարին,

 

* * *

Իմ եարն էր բաղչեն ի քուն,

Բուրսայի բարձեր գլխուն,

Կզա, թէ պագիկ մ'առնիմ՝

Գլորա ծոցիկն յընկա…

 

* * *

Իմ եարն յիջավ ի էգին,

Օսկեկոթ  դանակն ի ձեռին,

Քաղեց սնջերի հաղող,

Դրեց ի օսկե սինին՝

Ճամպեր ուր խարիբ յարին:

 

* * *

Էն տնիկ,

Օր կը մտնիս՝

Դարգեն ի բաց,

Թունդիրն ի հաց:

Էն սեղան,

Օր կը նստիս՝

Սեղանն ի շեն,

Սուփրեն ի լեն:

Էն գինին,

Օր կը խմիս՝

Ձեռ չը դողա,

Կթղեն շողա:

Էն արտիկ,

Օր կը վարիս՝

Սերմն արծըթի,

Կռութն օսկի:

Էն աղջիկ,

Օր կը սիրիս՝

Մէկ մարդու սեր,

Յոթ օրդու մեր:

Էն յաշին,

Օր կը հասնիս,

Պսակն-արեւ,

Գլուխդ վերեւ:

 

* * *

Էն ճամպով

Օր դու կէրթաս՝

Քար քաղած,

Ավազ մաղած,

Էն գետով,

Օր դու գընցնաս՝

Գետ՝ գինի,

Կամուրջն օսկի: