Քերթուածներ

ՉԻՆԿԵԱՆԷՆԵՐՆ

ԱՌ Տ. ԿԱՄՍԱՐԱԿԱՆ

Երբ ծովափէն ի քիրտ ի հեւ

Վերելակես (եւ ի հառա՜չ)

Բարձանց վըրայ դալար տերեւ`

Ծանուցանէ Նոր Թաղ, յառա՜ջ։

 

Յառա՜ջ. հասնիս թաղն այն փոքրիկ,

Այլ եզական ի թաղս համայն։

Զի՞նչ տեսանես. է՞ քանարիկ.

Ոչ, մարդ է, կին. գընչո՜ւ մ՚է այն։

 

Չինկեանէնե՜ր, այսպէս կոչուի

Խումբն այն թեթեւ, թափանցիկ տանց,

Յորս քան ըզհուր վառին աչուի

Թուխ, թափառիկ, թովի՜չ կանանց։

 

Թափուր յաճախ են այն տուներ,

Սակայն է թաղն հանապազ լի.

Յաճախ ի հիւղսն է միայն ըստուեր,

Այլ երգօք թաղն է յաւէտ լի։

 

Շըքեղ տունք են շուրջ թաղին այն,

Այլ յա՛յն ի թաղ ծառ դալարի.

Չինկեանէնե՛րն ունին միայն

Հովանաւոր զով ծառուղի։

 

Այն աքասեան թուփերուն տակ

Գընչուն գործէ լուռ, երազո՜ւն.

Գործիքն` ոտից, ձեռաց են մատք,

Նաեւ ատամքն ու մերթ լեզուն։

 

Ըստուեր` հիւղիցն այն կարասիք,

Եւս եւ հողէ ցանցառ անօթք.

Աւելն այն տանց` բուռն հով կամ սիք,

Եւ կոխեն անդ լոկ բոպիկ ոտք։

 

Լըւացքի ջուրն է գընչուին`

Մըշտահոսան ճաճանչն արփւոյն,

Եւ օճառ իւր` լերանց փոշին,

Խառնուրդ բուսոց, քարանց, ցօղոյն։

 

Զերդ ծիածան, ո՜հ ծածանի

Գընչուին հին, լայն պատմուճան,

Ճերմակ, կապոյտ, դեղին ոսկի,

Ուստի յայտ գայ թուխ իւր իրան։

 

Հաստատեալն անդ անհաստատ ցեղ,

Յիւրում ի տան իսկ իբրեւ հիւր,

Աղտոտ, անգիր, այլ ո՛չ անգեղ,

Յանկուցանէ՜ զիս նըսեհ իւր։

 

Եւ քայլքս ի թաղն այն յանըզգայս

Յամրին, յաջ ձախ հայի անյա՜գ։

Կենաց ըստուերն իսկ ոչ է այս.

Սակայն, թերեւս, ա՜յս իսկ է կեանք…։

Իճատիյէ, 22 Յուլիս, 88

(Արեւելք, 30 Յուլիս, 1888)