Հայ «հնատիպ» գրքի յիշատակարաններ

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

ՆԵՐՍԷՍ ՇՆՈՐՀԱԼԻ. ՅԻՍՈՒՍ ՈՐԴԻ: Վենետիկ, տպագր. Ջուան-Բատիստա Բովիսի, 1660:

ԾԱՆՈՒՑՈՒՄ ՊԱՅԾԱՌ ԸՆԹԵՐՑՈՂԱՑ

«Փառք… Որ ետ կարողութի[ւն] նուաստ եւ տառապեալ անձին իմոյ Ճուան Պադիսդա որ մականուամբ ասի Պօվիս որ եմ ազգաւ Ճուան Պադիսդա որ մականուամբ ասի Պօվիս որ եմ ազգաւ լադինացի ի գեղեցկաշէն մայրաք[ա]ղ[ա]քէն Վանատիկոյ Զոր բազում ջանիւք եւ աշխատանօք հազիւ կարացի եւ յանկ հանել ըզտպագրութե[ան] արուեստս եւ ոչ ուստէք եղեւ ինձ օգնութի[ւն] այսմ տպագրութե[ան] արուեստիս այսորիկ... Այլեւ պատճառ աշխատանաց մերոց այս էր որ բազում ժամանակաւ յառաջ ունէի սէր եւ բ[ա]րեկամութ[ւն] հետ ազգին հայոց. եւ յարաժամ ցանկայր տեսանել ըզքեղաշուք իշխանըն հայոց խօնայ սաֆրազըն. Զոր ոչ կարացի հասանել ցանկութե[ան]ս իմոյ. զոր փոխեալ է առ ա[ստուա]ծ. եւ զնորահաս որդին իւր զխօճայ Վարդանն տ[է]ր ա[ստուա]ծ ընդ երկայն աւուրս արասցէ. Զօր եւ պարգեւատուն ամենեցուն Ք[րիստո]ս պարգեւեաց ի ձեռին իմոյ զայս չափն առ ի պայծառութիւն[ տանն հայոց: Այլ եւ խնդրեմք անմեղադիր լինել անյարմարութե[ան] քանզի ամենեւին ոչ գիտէի լեզու հայոց եւ կամ գիր. եւ ոչ տեսեալ ի վարդապետաց զայս տպագրութե[ան] արհեստն - ըստ պարգեւելոյն սմայ ի հոգոյն սրբոյ - այսքան յայտ ածել երեւեցուցի վասն օգնութե[ան] ազգին հայոց - զոր եւ հասի յաւարտ ըստ ձերում աղօթիւք. Եւ եթէ նուազութի[ւն] գտանէք ներեցէք իմում պակասութե[ան]ս զի կար մեր այս էր.

Արդ եղեւ կատարումն եւ աւարտումն երգոյս Տ[եառ]ն Ներսեսի հայոց կ[ա]թուղիկոսի զոր անուանեալ կոչի Յ[իսու]ս որդի ի լաւ եւ յընտիր յօրինակէ բազում քննութ[եամ]բ եւ ըստուգաբանելով. Ի թուականութե[ան] հայոց. ռճ եւ թ. Ի յամսեանն մայիսի… Ի հայրապետութե[ան]ն հայոց հանուրց սեռի Տ[եառ]ն Յակոբայ երիցս երանեալ երջանիկ հայրապետի Ի վայելուչ եւ գեղեցկաշէն կղզիս Վանատիկոյ եւ յիշխանութե[ան] նոյն քաղաքի. Տօմէնիկօ Գօնդարինի Դուճի եւ մեծամեծաց հրամանաւ եւ բրիլէճով դ[ա]րձե[ա]լ աղաչեմ զձեզ որք հանդիպիք սմայ կարդալով եւ կամ տեսանելով յիշեցէք ի Ք[րիստո]ս եւ մեղաց թողութի[ւն] խնդրեցէք ինձ Ճուան Պադիսդայ Պօվիսիս եւ ծնողացն իմոց. եւ դեռաբոյս զաւակացն իմոց եւ այլ ամենայն մերձաւորացն իմոց. եւ դուք յիշեալ լիջիք ի Ք[րիստո]սէ ա[ստուծո]յ մերոյ ամէն.

Դ[ա]րձե[ա]լ յիշեցէք ի Ք[րիստո]ս ջուղայեցի տէր ըստեփաննոսի որդի Եղուպ աղան որ նա եւս աշխատեցաւ ի սրբագրելն սորա.

դարձեալ յիշեցէք ի Ք[րիստո]ս զնորահաս մանուկն ըՍտեփանոս որ է ազգաւ հայ որ շատ աշխատեցաւ - եւ օգնութի[ւն] արար այս արհեստիս ի սրբագրելն եւ ի շարելն եւ այլ ամենայն որպիսութե[ան]ն սորայ միթէ տ[է]ր ա[ստուա]ծ զինքն անփորձ պահեսցէ ամենայն չարէ ամէն.

Կատարեցաւ գիրք, բ. նախ Յ[իսու]ս որդի եւ ապա սաղմոս. ի տպագրատունն Պօվիսին»։

ՍԱՂՄՈՍԱՐԱՆ: Վենետիկ, տպագր. Ջուան-Բատիստա Բովիսի, 1660:

ՊԱՅԾԱՌ ԸՆԹԵՐՑՈՂԱՑ ՈՂՋՈՅՆ ԵՒ ԾԱՆՈՒՑՈՒՄ

Շնորհօք ամենազօրին ա[ստծո]յ. եւ նախախնամութեամբ տ[եառ]ն մերո եւ փրկչին Յ[իսուս]ի Ք[րիստոս]ի Աւարտեալ կատարեցաք ըզյառաջարկեալ գործ. Տպագրութեանս. Զոր հոգին ս[ուր]բ թելադրեաց ի շրթունս մարգարէի եւ ա[ստուա]ծահօրն դաւթի. ի վայելումն եւ ի պայծառութի[ւ]ն մանկանց ս[ուր]բ եկեղեցոյ անթերի եւ յոյժ կատարեալ. Զոր եւ ես նուաստ եւ զառած մեղօք. ճուան պադիսդայ Պովիսս. որ եմ ազգաւ լատինացի. Ի գեղեցկաշէն քաղաքէն վանատկոյ. Եւ տեսանէի զպակասութիւն գրեանց ազգին հայոց. Եւ վարանէի ի մտի եթէ լինէր հնար ինչ բազմանալոյ հին եւ նոր կտակարանաց. ազգին հայոց եւ այսու պատճառի եղայ ի մտի զարուեստ Տպագրութե[ա]նս, Օգնականութեամբ հոգոյն սրբոյ եւ աղօթիւք սրբուհոյ ա[ստուա]ծածնին մարիամու. Եւ բարեխօսութե[ամ]բ ընտրեալ անօթոցն եւ առաքելոցն. Պետրոսի եւ Պօղոսի. Եւ սրբոյն Գրիգորի Լուսաւորչի. Զոր եւ նկարեցաւ տպագրական երգարանս. Մարգարէի Դաւթի որ կոչի սաղմոս ի թուականութեանս հայկազան սեռի. ռճ եւ թ. Ի յամսեանն օգոստոսի. լ. Եւ ի Հայրապետութեան Հայոց հանուրց սեռի. Տ[եառ]ն Յակոբայ երիցս երանեալ երջանիկ Հայրապետի. Ի վայելուչ եւ գեղեցկաշէն կղզոյն Վանատիկոյ. Եւ յիշխանութեան. նոյն քաղաքիս Վանատիկոյ. Տօմէնիկօ Գօնդարինի դուճի. Եւ մեծամեծար հրամանաւ. եւ բրիվիլէճով. եւ որք հանդիպիք սմա կարդալով եւ կամ տեսանելով. մեղաց թողութի[ւն] խնդրեցէք ինձ ճուան պադիսդայ Պովիսիս. եւ այլամենայն մերձակայ ազանցն իմոց. ողորմի ասացէք.

Դ[ա]րձ[եա]լ յիշերէք ի Ք[րիստո]ս թօխաթեցի ղասապ պաղչայենց Սահակէրէցն որ զօրինակն ետուր եւ ի սրբագրելն շատ աշխատեցաւ. Մի թէ վարձահատուցէ ամենեցուն Ք[րիստո]ս տացէ զփոխարէն իւրոց աշխատանացն ամէն դ[ա]րձ[եա]լ յիշեցէք ի Ք[րիստո]ս. զնորահաս մանուկն ըստեփանոս որ է ազգաւ հայ. որ նայ եւս շատ աշխատեցաւ եւ շատ օգնականութիւն արար ի շարելն, եւ այլ ամենայն որպիսութեան այսմ տպագրութե[ան]ըս. մի թէ տ[է]ր ա[ստուա]ծ զինքն անփորձ եւ անսասան պահեսցէ ամենայն չարէ ամէն: Այլեւ օրինակ սորայ քննած եւ ըստուգաբանածէ բազում վարդապետաց. Որոց գլուխէ ամեն երջանիկ կեսարացի խաչատուր Քաջ րաբունապետն. որ էր վերատեսուչ գիւղաքաղաքին ջուղայոյ. Եւ պետաց պետն Սիմէօն որք են հանգուցեալ առ Ք[րիստո]ս. Մի թէ տ[է]ր ա[ստուա]ծ զիւրեանքն ընդ երկոտասան ս[ուր]բ վարդապետացն եւ առաջին ս[ուր]բ Հայրապետացն դասակիցս արասցէ ամէն.

Արդ եթէ հաճոյ թուեսցի բարեպաշտութեան ձեռում շնորհք տ[եառն]է զտ[եառ]նէ գոհացարուք. Եւ եթէ ոչ ներեցէք մերում անարժանութեանս. Եւ երկայնամիտ լերուք զի կարն մեր այսքան էր. Վ[ա]սն որոյ աղաչեմ ըզձեզ զամենեսեանսդ որք հանդիպիք սմայ ստանալով. եւ վայելելով զսայ. Յիշեսջիք մաքրափայլ աղօթսդ ձեր. Զվերոյ ասացեալ մեղօք զառածեալ. Սահակ երեցն. եւ զստեփաննոսն որ բազում աշխատանօք. Յայտաբերեցաք զայս քանս առի պայծառութի[ւ]ն ազգիս մերոյ Հայոց. եւ Ք[րիստո]սի փառք յաւիտեանս ամէն: Տպագրեալ եղեւ տունն Պօվիսին: Վերջ: